Bài giảng Mầm non lớp lá - Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 4 môn toán

Bài 1- Tính giá trị biểu thức sau:

a- 1994 x 867 + 1995 x 133

b- ( m :1 - m x1) : (m x 1994 + m + 1)

 Với m là số tự nhiên.

Bài 2- Ba số có trung bình cộng là 60 . Tìm 3 số đó, biết nếu viết thêm chữ số 0 vào bên phải số thứ nhất thì được số thứ 2 và số thứ nhát bằng 1/4 số thứ ba

Bài 3- Cùng một lúc Hà đi từ A đến B, còn Nam đi từ B đến A. hai bạn gặp nhau lần đầu ở điểm C cách điểm A là 3 km, rồi lại tiếp tục đi. Nam đến A rồi quay lại B ngay, còn Hà đến B cũng quay trở về A ngay . Hai bạn gặp nhau lần thứ hai ở điểm D cách B là 2 km. Tính quãng đường AB và xét xem ai đi nhanh hơn?

 

doc82 trang | Chia sẻ: thuyhoa.qn | Lượt xem: 1525 | Lượt tải: 0Download
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Bài giảng Mầm non lớp lá - Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 4 môn toán, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Đề số 1
Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 4
môn toán
( Thời gian 60 phút)
Bài 1- Tính giá trị biểu thức sau:
a- 	1994 x 867 + 1995 x 133
b- ( m :1 - m x1) : (m x 1994 + m + 1)
 	Với m là số tự nhiên.
Bài 2- Ba số có trung bình cộng là 60 . Tìm 3 số đó, biết nếu viết thêm chữ số 0 vào bên phải số thứ nhất thì được số thứ 2 và số thứ nhát bằng 1/4 số thứ ba
Bài 3- Cùng một lúc Hà đi từ A đến B, còn Nam đi từ B đến A. hai bạn gặp nhau lần đầu ở điểm C cách điểm A là 3 km, rồi lại tiếp tục đi. Nam đến A rồi quay lại B ngay, còn Hà đến B cũng quay trở về A ngay . Hai bạn gặp nhau lần thứ hai ở điểm D cách B là 2 km. Tính quãng đường AB và xét xem ai đi nhanh hơn?
Bài 4- Đoạn thẳng MN chia hình vuông ABCD thành 2 hình chữ nhật ABNM và MNCD (như hình vẽ). Biết tổng và hiệu chuvi hai hình chữ nhật là 1986 cm và 170 cm . Hãy tìm diện tích hai hình chữ nhật đó? A	B
	M	N
	D	C
Biểu điểm: Bài1 :6 Điểm
	Bài2 :6 Điểm
	Bài3 :4 Điểm
	Bài4 :4 Điểm
Đề số 2
Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 4
môn toán
( Thời gian 60 phút)
Bài số 1- Viết tất cả các số chẵn chục nhỏ hơn 4000 có 4 chữ số từ các chữ số sau: 0,2,3,4,5 ( mỗi chữ số chỉ có mặt một lần trong mỗi số).
Bài số 2- Tính giá trị biểu thức sau:
	( 43 x 11 + 44 x 11 + 45 x 11 + 46 x 11 + 47 x 11) : (45 x 55)
Bài số 3- Bố hơn mẹ 4 tuổi, 7 năm trước tuổi bố gấp 8 lần tuổi con còn tuổi con bằng 1/7 tuổi mẹ . Tính tuổi bố , mẹ hiên nay.
Bài số 4- Hình chữ nhật ABCD có chu vi là 48 m. Người ta kẻ các đường thẳng song song với chiều rộng để chia hình chữ nhật thành 9 hình vuông và một hình chữ nhật mới. Tính kích thước hình chữ nhật mới . Biết tổng chu vi của 9 hình vuông và hình chữ nhật mới băng 84 m.
	 A	B
	 D	C	
Biểu điểm: Mỗi bài 5 điểm
Đề số 3
Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 4
môn toán
( Thời gian 60 phút)
Bài số 1- Tính giá trị các biểu thức sau theo các hợp lý nhất:
a- ( 4568 + 3759) - ( 4563 + 3764)
b- ( 56 x 27 + 56 x 35) : 62
Bài số 2 Tìm số lớn nhất có 3 chữ số mà khi chia cho 75 thì được thương và số dư bằng nhau.
Bài số 3 Có hai thùng đựng tất cả 398 lit dầu ăn. Nếu lấy bớt 50 lit ở thùng thứ nhất đổ sang thùng thứ hai thì thùng thứ hai sẽ đựng nhiều hơn thùng thứ nhất 16lít. Tính xem mỗi thùng lúc đầu chứa bao nhiêu lít dầu ăn? 
Bài số 4-Cho hình vuông ABCD có cạnh là 16 cm. Lấy điểm chính giữa của các cạnh rồi nối lại như hình vẽ . Ta được hình vuông thứ hai, rồi cứ tiếp tục làm như vậy cho đến khi có hình vuông cạnh dàI 4 cm.
a- Tính tổng số hình vuông?
b- Tổng diện tích của các hình vuông đó là bao nhiêu xentimet vuông?
	 A	 B
	 D	 C
Biểu điểm: Bài1 :6 Điểm
	Bài2 :6 Điểm	
	Bài3 :4 Điểm
	Bài4 :4 Điểm
Đề số 4
Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 4
môn toán
( Thời gian 60 phút)
Bài số 1- Không thực hiện phép tính, Hãy tìm X ( GiảI thích cách làm)
	a- 2087 + (X + 25 )	=	26 + 2087
	b- X + 4321 + 2165 = 	2155 + 4311 + 20 + 21
	c- ( X + 2) x 1996	=	1996 x 3
	d- 25 x X 	<	25 x 4
Bài số 2-Tuổi bố gấp 3 lần tổng tổng tuổi của hai anh em. Biết tổng tuổi của bố và hai anh em là 60 tuổi và anh gấp đôI tuổi em. Tính tuổi của từng người.
Bài số 3-Trung bình cộng của 3 số là 120. Nếu xoá đI 2 chữ số 0 của số thứ hai sẽ được một số bằng 1/60 của số thứ nhất. Số thứ hai gấp 5 lần số thứ ba . Tìm ba số ấy.
Bài số 4-Hãy thêm vào bên phảI và bên tráI số 25, mỗi bên 1 chữ số để được số có 4 chữ số chia hết cho 15.
Bài số 5-Cho hình chữ nhật ABCD . Người ta chia hình chữ nhật ấy thành hình vuông AMQD có chu vi bằng nửa chu vi của hình chữ nhật MNPQ . Hình chữ nhật MNPQ có chu vi bằng nửa chu vi của hình chữ nhật NBCP. Biết chu vi hình chữ nhật ABCD bằng 48 m. Tìm kích thước của các hình AMQD, MNPQ, NBCP.
	 A	 M	 N	 B
	 D	 Q	 P	 C	
Biểu điểm: Mỗi bài 4 điểm
Đề số 5
Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 4
môn toán
( Thời gian 60 phút)
Bài 1: 
	a, Tính nhanh và hợp lý:
	1998 x 502 + 1999 x 498
	b, Tìm chữ số a để cho: 
	aaa + a a + a + a + a = 1000
Bài 2: Ba bạn Hà, Hương, Hằng có tất cả 27 quyển vở. Nếu Hà cho Hương 5 quyển vở, Hương cho Hằng 3 quyển vở, Hằng cho lại Hà 2 quyển vở thì số vở của ba bạn sẽ bằng nhau. Hỏi lúc đầu mỗi bạn có mấy quyển vở ? 
Bài 3:	 Trung bình cộng của 3 số là 30 . Tìm ba số đó biết 2/3 số thứ nhất bằng 1/3 số thứ hai và số thứ ba bằng 1/3 số thứ nhất. 
Bài 4: Một khu vườn hình chữ nhật, nếu đổi chiều rộng thành 5m, chiều dài giữ nguyên thì diện tích giảm 600m2 , nhưng nếu đổi chiều rộng thành 7m, chiều dài giữ nguyên thì diện tích giảm 540m2. Tính chiều dài, chiều rộng và diện tích khu vườn ? 
Biểu điểm: Mỗi bài 5 điểm
Đề số 6
Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 4
môn toán
( Thời gian 60 phút)
Bài 1: ( 4 điểm)
Một trường học có 315 bạn nam và cứ 3 bạn là nam thì 2 bạn là nữ Trường còn có 15 thầy cô giáo và cứ 1 thầy giáo thì có 2 cô giáo. Hỏi trường ấy có bao nhiêu người là nam và có bao nhiêu người là nữ ? ( Tính cả thầy cô giáo và học sinh ).
Bài 2: ( 4 điểm )
	Tìm số tự nhiên biết rằng bỏ đi 2 chữ số cuối cùng của số ấy ta được số mới kém số cũ 2153 đơn vị.
Bài 3: ( 4 điểm )
	Tuổi bà gấp đôi tuổi mẹ, tuổi con bằng 1/5 tuổi mẹ. Tính tuổi mỗi người biết tổng tuổi của mẹ và con là 36 tuổi.
Bài 4: ( 4 điểm )
	Tìm hai số chẵn có hai chữ số biết tích của chúng là 1 số có 3 chữ số giống nhau.
Bài 5: ( 3 điểm )
	Một hình chữ nhật nếu tăng chiều rộng thêm 1/8 chiều rộng thì phải giảm chiều dài như thế nào để diện tích của nó không thay đổi.
Bài 6: ( 1 điểm )
	Tìm 4 số lẻ liên tiếp để tích của nó bằng 945.
Đề số 7
Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 4
môn toán
( Thời gian 60 phút)
1, Có 3 chữ số 1,2,3. Tìm tổng tất cả các số khác nhau có 3 chữ số, mỗi số được viết đủ với 3 chữ số đã cho. ( 4 điểm )
2, Tuổi của 4 người trong nhà cộng lại là 120. Tuổi bố gấp 5 tuổi em. Tuổi em bằng nửa tuổi anh. Tuổi mẹ gấp đôi tuổi anh. Hãy tính tuổi của từng người. ( 4 điểm )
3, Điền chữ số thích hợp vào dấu * ? ( Có giải thích ) ( 4 điểm )
	a, 	4 * 3	b,	 4 5 0
	 x 	 x 
	 2 *	 * *
	* 8 *	 2 2 * *	
	 * * *	 * * *
	 * * * * *	 * * * * *	
	 A B	 E 
4, Hình chữ nhật ABCD được chia thành
 1 hình vuông và một hình chữ nhật
 ( hình vẽ ). Biết chu vi hình chữ nhật 
 D C G
 AEGD bằng 90 cm, chu vi hình chữ nhật 
 BEGCgấp 4 lần chu vi hình vuông ABCD.
 Tính chu vi hai hình nhỏ ? ( 4 điểm )
5, Trong một kho thực phẩm còn tồn một lượng nước chấm. Số nước chấm ấy đựng vào các can 5 lít thì vừa hết, nếu chứa vào các can 7 lít thì còn dư 3 lít và số can này so với số can 5 lít ít hơn 9 chiếc. Hỏi trong kho còn tồn bao nhiên lít nước chấm và số can 5 lít cần có để đựng hết số nước chấm ấy ? 
( 4 điểm )
Đề số 8
Đề thi chọn học sinh giỏi lớp 4
môn toán
( Thời gian 60 phút)
1, Cho dãy số 1,2,3,4,5,6,7,8, .......1991, 1992, 1993. Hỏi dãy đó có bao nhiêu chữ số ?
2, Khi nhân 1 số với 245, một học sinh đã đặt các tích riêng thẳng cột như trong phép cộng nên tìm ra kết quả là 4257. Tìm tích đúng của phép nhân đó ?
3, Có 40 quả vừa cam, vừa quýt, vừa bưởi. Só cam và số bưởi cộng lại thì bằng số quýt. Số cam và số quýt cộng lại thì bằng 4 lần số bưởi. Hỏi mỗi loại có bao nhiêu quả ?
4, Tìm chu vi của một tứ giác, biết tổng lần lượt 3 cạnh liền nhau của tứ giác đó là 38 cm, 41cm, 46 cm, 43 cm. Độ dài cạnh lớn nhất và cạnh bé nhất của tứ giác sẽ là bao nhiêu ?
5,Một hình chữ nhật , nếu tăng chiều rộng để bằng chiều dài của nó thì diện tích tăng thêm 20 m2, còn khi giảm chiêuc dài cho bằng chiều rộng thì diện tích giảm 16 m2. Tính diện tích của hình chữ nhật.	 	
Biểu điểm: Mỗi bài 4 điểm 
®Ò sè 9
Bài kiểm tra học sinh giỏi năm học 2002-2003
môn toán lớp 4
( Thời gian 60 phút)
1- Tìm tất cả các số chẵn có 3 chữ số mà khi chia mỗi số đó cho 9 ta được thương là số có 3 chữ số.	(5đ)
2- An có 170 viên bi gồm 2 loại : bi màu xanh và bi màu đỏ. Bạn An nhận thấy răng 1/9 số bi xanh bằng 1/8 số bi đỏ. Hỏi bạn An có bao nhiêu bi xanh, bao nhiêu bi đỏ?	(5đ)
3- Một người mua 3 cái bàn và 5 cái ghế với tổng số tiền là 1414000 đồng. Giá một cái bàn đắt hơn giá một cái ghế là 226000 đồng.Hỏi giá tiền một cái bàn và một các ghế là bao nhiêu?	(4đ)
4- Tổng độ dài hai cạnh hình chữ nhật gấp 3 lần hiệu độ dài hai cạnh đó. Tính chu vi hình chữ nhật biết diện tích của nó là 800 m2.	(4đ)
 5- Cho hình chữ nhật ABCD. Điểm E nằm chính giữa cạnh AB. Hãy vẽ hình chữ nhật AEGH sao cho diện tích bằng diện tích hình chữ nhật ABCD (Gợi ý: kéo dài AD và xác định điểm H nằm ở vị trí nào)
	 A	 E	 B
	D	 C
®Ò sè 10
Đề thi học sinh học sinh giỏi lớp 4
Nămhọc 2001-2002
 Môn toán
(thời gian 60 phút)
Bài 1- (3 điểm) Tính :
1405 x 3004
140527 + 43 x 55 : 5 - 175
Bài 2- ( 2 điểm) Tính nhanh ( có trình bày cách tính):]
2001 x 767 + 2002 x 233
( m : 1 - m x 1 ) : ( m x 2001 + m + 1 )
Bài 3- ( 3 điểm)Ba số có trung bình cộng là 60 . Tìm 3 số . Biếy rằng nếu viết thêm chữ số 0 vào bên phải số thứ nhất thì được số thứ ba và số thứ nhất bằng 1/4 số thứ hai
Bài 4- ( 2 điểm) Một hình chữ nhật ABCD có chu vi là 48 m. Người ta kẻ các đường thẳng song song với chiều rộng để chia hình chữ nhật thành 9 hình vuông và một hình chữ nhật mới.Tính kích thước hình chữ nhật . Biết rằng tổng chu vi của 9 hình vuông và hình chữ nhật mới bằng 84 m.
	 A	B	
	 D	C	
 ®Ò 11
 Đề thi học sinh giỏi lớp 4
 Năm học 2002-2003
Môn toán lớp 4
Thời gian 60 phút
Bài 1- Tính giá trị biểu thức sau: ( 4điểm)
(107 + 207005) – 302 x 270
(247247 :1001 + 2002) x ( 2001 x 11 –2003x 10 – 1981)
Bài 2-Tìm X ( không thực hiện phép tính nhưng có giải thích) ( 4điểm)
	a)(X + 2) : 99 = (40390 + 2 ) : 99
b)372 : 3 : 2 + X : 3 = 15 : 3 + 272 : 6
Bài 3-Có thể lập được bao nhiêu số có 3 chữ số khác nhau từ các chữ số : 0, 3, 5, 6. ( 4điểm)
Bài 4- Tổng độ dài hai cạnh hình chữ nhật gấp 5 lần hiệu độ dài hai cạnh đó. Hãy tính chu vi hình chữ nhật . Biết hiệu độ dài 2 cạnh là 15 m. ( 4điểm)
Bài 5-Hãy điền các số 1,2,3,4,5,6.7 vào chấm tròn sao cho tổng các số trên mỗi đường thẳng điều bằng nhau và bằng 11 ( 4điểm)
§Ò sè 12
Bài kiểm tra học sinh giỏi năm học 2004-2005
môn toán lớp 4
( Thời gian 60 phút)
Với 2 cái can 3lít và 7 lít làm thế nào để đong được 2 lít một cách nhanh nhất? 
Tìm X : 
X= 31 – 30 + 29 – 28 + 27 - .. + 1
Năm nay chị tôi 16 tuổi, mẹ tôi 40 tuổi. Hỏi mấy năm nữa mẹ tôi gấp đôi tuổi chị?
Một số gồm 3 chữ số : 2, 3, 4, nhưng chưa biết thứ tự các chữ số đó . Nếu xoá đi một chữ só thì số đó giảm đi 380 đơn vị. Tìm chữ số bị xoá và cho biét chữ số bị xoá ở trong số nào?
Một mảnh đất hình chữ nhật có chu vi là 96m. Biết rằng nếu tăng chiều rộng thêm 45dm và giả chiều dài đi 55dm thì mảnh đất dó trở thành hình vuông. Hãy tính diện tích mảnh đất đó?
Biểu điểm: Mỗi bài 2đ
®Ò 13
Bài kiểm tra học sinh giỏi năm học 2004-2005
môn toán lớp 4
( Thời gian 60 phút)
Với 2 cái can 3lít và 7 lít làm thế nào để đong được 2 lít một cách nhanh nhất? 
Tìm X : 
X= 31 – 30 + 29 – 28 + 27 - .. + 1
Năm nay chị tôi 16 tuổi, mẹ tôi 40 tuổi. Hỏi mấy năm nữa mẹ tôi gấp đôi tuổi chị?
Một số gồm 3 chữ số : 2, 3, 4, nhưng chưa biết thứ tự các chữ số đó . Nếu xoá đi một chữ só thì số đó giảm đi 380 đơn vị. Tìm chữ số bị xoá và cho biét chữ số bị xoá ở trong số nào?
Một mảnh đất hình chữ nhật có chu vi là 96m. Biết rằng nếu tăng chiều rộng thêm 45dm và giả chiều dài đi 55dm thì mảnh đất dó trở thành hình vuông. Hãy tính diện tích mảnh đất đó?
Biểu điểm: Mỗi bài 2đ
PhÇn I:c¶m thô v¨n häc líp 4
A: Mét sè vÊn ®Ò chung
 I. ThÕ nµo lµ c¶m thô v¨n häc : 
Theo TrÇn M¹nh H­ëng : C¶m thô v¨n häc chÝnh lµ sù c¶m nhËn nh÷ng gi¸ trÞ næi bËt, nh÷ng ®iÒu s©u s¾c tÕ nhÞ vµ ®Ñp ®Ï cña v¨n häc thÓ hiÖn trong t¸c phÈm (cuèn truyÖn bµi v¨n, bµi th¬) hay mét bé phËn cña t¸c phÈm (®o¹n v¨n, ®o¹n th¬ thËm chÝ lµ mét tõ ng÷ cã gi¸ trÞ trong c©u v¨n th¬). Nãi c¸ch kh¸c c¶m thô v¨n häc cã nghÜa lµ khi ®äc (nghe) mét ®o¹n v¨n, mét ®o¹n th¬, mét c©u chuyÖn ta kh«ng nh÷ng ph¶i hiÓu mµ cßn ph¶i xóc c¶m, t­ëng t­îng, nhËp th©n víi nh÷ng g× ®· häc
	II. Yªu cÇu cña c¶m thô ë tiÓu häc :
	1. Häc sinh c¶m nhËn ®­îc c¸i hay c¸i ®Ñp cña v¨n (th¬) th«ng qua néi dung, nghÖ thuËt.
	2. N¾m b¾t ®­îc t­ t­ëng chñ ®¹o cña t¸c gi¶.
	3. BiÕt béc lé suy nghÜ, c¶m xóc cña b¶n th©n.
	4. BiÕt viÕt thµnh mét ®o¹n v¨n c¶m thô sinh ®éng ë møc ®é ®¬n gi¶n phï hîp víi løa tuæi tiÓu häc.
	III. §èi t­îng cña c¶m thô v¨n häc ë TiÓu häc 
- C¸c bµi v¨n, bµi th¬, mÈu chuyÖn ng¾n ®Æc s¾c, cã gi¸ trÞ trong ch­¬ng tr×nh TËp ®äc líp 4.
	- C¸c ®o¹n v¨n, ®o¹n th­ hay ngoµi ch­¬ng tr×nh cã néi dung nãi vÒ t×nh yªu quª h­¬ng ®Êt n­íc, t×nh c¶m gia ®×nh , B¸c Hå hay ph¶n ¸nh nÐt sinh ho¹t ®éc ®¸o cña mét vïng (miÒn) trªn ®Êt n­íc.
	IV. C¸c d¹ng bµi tËp c¶m thô c¬ b¶n ë TiÓu häc 
	D¹ng 1 : Bµi tËp ph¸t hiÖn h×nh ¶nh vµ t¸i hiÖn vÎ ®Ñp cña h×nh ¶nh.
	D¹ng 2 : Bµi tËp ph¸t hiÖn c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt nªu gi¸ trÞ cña nghÖ thuËt.
	D¹ng 3 : Bµi tËp nhËn xÐt c¸ch viÕt c©u vµ sö dông dÊu c©u, nªu t¸c dông.
	D¹ng 4 : Bµi tËp t×m hiÓu néi dung vµ nªu c¶m nhËn chung.
	D¹ng 5 : Bµi tËp c¶m thô h×nh t­îng nh©n vËt (chØ yªu cÇu c¶m thô mét nÐt tÝnh c¸ch ®Æc tr­ng hay mét ®Æc ®iÓm tiªu biÓu cña nh©n vËt ë møc ®é ®¬n gi¶n).
	V/ Mét sè biÖn ph¸p nghÖ thuËt c¬ b¶n th­êng dïng ë TiÓu häc
	§Ó gióp häc sinh lµm bµi tËp c¶m thô v¨n häc ®¹t kÕt qu¶ cao, ng­êi gi¸o viªn cÇn h­íng dÉn häc sinh n¾m ch¾c mét sè nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt th­êng dïng trong c¸c bµi v¨n, bµi th¬ ë tiÓu häc, bëi ®©y chÝnh lµ ch×a khãa gióp c¸c em chñ ®éng më ra c¸c líp nghÜa s©u xa Èn sau tõng c©u ch÷ cña ®o¹n v¨n, ®o¹n th¬
	1. NghÖ thuËt so s¸ch 
	a. §Þnh nghÜa : So s¸nh lµ c¸ch ®èi chiÕu hai ®èi t­îng kh¸c lo¹i kh«ng ®ång nhÊt nhau hoµn toµn mµ chØ gièng nhau mét nÐt nµo ®ã vÒ mµu s¾c, h×nh d¸ng, ng÷ nghÜa
	b. T¸c dông : PhÐp so s¸nh trong v¨n häc cã t¸c dông t¹o ra c¶m gi¸c míi mÎ, gióp sù vËt ®­îc miªu t¶ trë nªn cô thÓ, sèng ®éng
	c. C¸ch nhËn biÕt : Trong c©u v¨n cã sö dông nghÖ thuËt so s¸nh th­êng cã c¸c tõ : lµ, nh­, b»ng, tùa nh­ vµ dÊu hai chÊm (:) dÊu g¹ch ngang (-).
	d. Bµi tËp vËn dông :
+ NghÖ thuËt nµo ®­îc sö dông trong c©u ca dao sau : 
“C«ng cha nh­ nói Th¸i S¬n
NghÜa mÑ nh­ n­íc trong nguån ch¶y ra”
	+ Con c¶m nhËn ®­îc g× vÒ t×nh c¶m bµ ch¸u ®­îc thÓ hiÖn qua phÐp so s¸nh sau :
“Bµ nh­ qu¶ ngät chÝn råi
Cµng thªm tuæi t¸c cµng t­¬i lßng vµng”
“Qu¶ ngät cuèi mïa” Vâ Thanh An
	2. NghÖ thuËt nh©n ho¸ 
	a- §Þnh nghÜa : Nh©n ho¸ lµ c¸ch gäi hoÆc t¶ ®å vËt, loµi vËt, c©y cèi b»ng nh÷ng tõ ng÷ vèn ®­îc dïng ®Ó gäi hoÆc t¶ con ng­êi (hoÆc nãi c¸ch kh¸c lµ g¾n cho nh÷ng ho¹t ®éng ®å vËt, loµi vËt, c©y cèi t×nh c¶m, tr¹ng th¸i nh­ con ng­êi).
	b. T¸c dông : NghÖ thuËt so s¸nh gióp cho thÕ giíi loµi vËt, ®å vËt, c©y cèi trë nªn gÇn gòi, sinh ®éng, hÊp dÉn, biÓu thÞ ®­îc nh÷ng t×nh c¶m, suy nghÜ cña con ng­êi.
	e. Bµi tËp øng dông : 
	+ Trong c©u v¨n sau, nh÷ng sù vËt nµo ®­îc nh©n ho¸ “Tõ ®ã, l·o MiÖng, b¸c Tai, cËu Ch©n, cËu Tay l¹i sèng th©n mËt víi nhau, mçi ng­êi mét viÖc kh«ng ai tÞ ai c¶”.
	+ ChØ ra vµ nªu t¸c dông cña nghÖ thuËt nh©n ho¸ trong ®o¹n th¬ sau :
“BÐ ngñ ngon qu¸
§Éy c¶ giÊc tr­a
C¸i vâng th­¬ng bÐ
Thøc hoµi ®­a ®­a”.
Ngoµi hai biÖn ph¸p nghÖ thuËt c¬ b¶n trªn gi¸o viªn cã thÓ cung cÊp cho häc sinh c¸c biÖn ph¸p nghÖ thuËt : §¶o ng÷, ®iÖp tõ, dïng h×nh ¶nh gîi t¶, gîi c¶m, dïng h×nh ¶nh ®èi lËp
	VI/ Ph­¬ng ph¸p lµm 1 bµi tËp c¶m thô :
	§Ó lµm tèt mét bµi tËp c¶m thô v¨n häc, ng­êi gi¸o viªn cÇn h­íng dÉn ®Ó c¸c em thùc hiÖn ®Çy ®ñ tõng b­íc c¸c viÖc sau ®©y :
	a- §äc kü ®Ò bµi, x¸c ®Þnh râ yªu cÇu cña bµi tËp (ph¶i tr¶ lêi ®­îc ®iÒu g× ? cÇn nªu bËt ý g× ?).
	b- §äc vµ t×m hiÓu ®o¹n v¨n (®o¹n th¬ ; mÈu chuyÖn) ®­îc nªu trong ®Ò bµi : (cÇn dùa vµo yªu cÇu cô thÓ cña tõng bµi tËp ®Ó t×m hiÓu)
	Th«ng th­êng ®Ó t×m hiÓu mét ®o¹n v¨n th¬ cÇn h­íng dÉn häc sinh ®äc kü ®o¹n trÝch, x¸c ®Þnh ®­îc néi dung chÝnh cña ®o¹n trÝch th«ng qua mét sè c©u hái gîi ý.
	T¸c gi¶ viÕt bµi (®o¹n) v¨n (th¬) nh»m diÔn t¶ g× ?
	- §iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua nh÷ng tõ ng÷, h×nh ¶nh , chi tiÕt nµo vµ nh÷ng biÖn ph¸p nghÖ thuËt nµo ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c tõ ng÷, h×nh ¶nh ®ã...
	- §o¹n th¬ (v¨n) gîi cho em suy nghÜ c¶m xóc g× ?.
	c. ViÕt ®o¹n v¨n c¶m thô h­íng vµo yªu cÇu cña ®Ò : 
	- §o¹n v¨n cã thÓ b¾t ®Çu b»ng mét c©u “më ®o¹n” ®Ó dÉn d¾t ng­êi ®äc hoÆc tr¶ lêi th¼ng vµo c©u hái chÝnh, tiÕp ®ã cÇn nªu râ c¸c ý theo yªu cÇu cña ®Ò (c¸c h×nh ¶nh, tõ ng÷, chi tiÕt lµm to¸t néi dung.. th©n ®o¹n ; cuèi cïng cã thÓ kÕt ®o¹n b»ng mét c©u ng¾n gän ®Ó gîi l¹i néi dung c¶m thô.
	Víi tõng d¹ng bµi cô thÓ cã thÓ tr×nh bµy theo c¸c b­íc c¬ b¶n sau : 
* D¹ng bµi ph¸t hiÖn h×nh ¶nh th­êng cã c¸c b­íc sau : 
	+ Ph¸t hiÖn, nªu ra c¸c h×nh ¶nh.
	+ T¸i hiÖn vÎ ®Ñp, nªu ý nghÜa cña h×nh ¶nh th«ng qua nghÖ thuËt.
	+ Nªu bËt ®­îc t­ t­ëng, t×nh c¶m cña t¸c gi¶.
	+ C¶m xóc cña b¶n th©n.
	* D¹ng bµi c¶m thô h×nh t­îng nh©n vËt
	1. Nªu c¸c chi tiÕt vÒ : 
+ Ngo¹i h×nh
+ Hµnh ®éng
+ Lêi nãi
 cña nh©n vËt (®­îc thÓ hiÖn qua tõ ng÷, h×nh ¶nh nµo)
	2. Nªu bËt tÝnh c¸ch, phÈm chÊt cña nh©n vËt.
	3. T­ t­ëng chñ ®¹o, ý nghÜa s©u xa cña mÈu chuyÖn, cña t¸c gi¶ ®­îc thÓ hiÖn qua nh©n vËt.
	4. C¶m xóc cña b¶n th©n
	* Víi c¸c d¹ng bµi cßn l¹i gåm 4 b­íc sau : 
	+ Ph¸t hiÖn nghÖ thuËt
	+ ChØ ra néi dung 
	+ Nªu t­ t­ëng, t×nh c¶m cña t¸c gi¶
	+ C¶m xóc cña b¶n th©n.
B: Mét sè bµi tËp c¶m thô theo c¸c chñ ®iÓm ch­¬ng tr×nh SGK líp 4
Chñ ®iÓm : th­¬ng ng­êi nh­ thÓ th­¬ng th©n
	Bµi 1 : Tr×nh bµy c¶m nhËn cña em vÒ “Lßng th­¬ng ng­êi” mét nÐt tÝnh c¸ch tiªu biÓu cña DÕ MÌn trong c©u chuyÖn “DÕ MÌn bªnh vùc kÎ yÕu” cña nhµ v¨n T« Hoµi.
	Gîi ý : 
	1. Chi tiÕt thÓ hiÖn hµnh ®éng cña DÕ MÌn
	- Quan t©m ®Õn ng­êi yÕu ®uèi bÊt h¹nh : Nghe “TiÕng khãc tû tª” nh×n thÊy “chÞ nhµ trß ®ang gôc ®Çu” bªn t¶ng ®¸ cuéi “®Õn gÇn” “g¹n hái m·i”.
	- Bªnh vùc gióp ®ì ng­êi gÆp ho¹n n¹n “XoÌ hai cµng ra” “D¾t chÞ Nhµ Trß ®i”.
	- Lêi nãi “Em ®õng sî, h·y vÒ víi t«i ®©y”
	2. TÝnh c¸ch, phÈm chÊt : DÕ MÌn rÊt “giµu lßng th­¬ng ng­êi” lu«n quan t©m gióp ®ì ng­êi gÆp khã kh¨n ho¹n n¹n.
	3. T­ t­ëng, ý nghÜa : Ca ngîi nh÷ng con ng­êi giµu lßng nh©n ¸i.
	4. C¶m xóc cña b¶n th©n c¶m phôc, yªu mÕn, häc tËp.
	Tham kh¶o : Nh©n vËt DÕn MÌn trong mÈu chuyÖn “DÕ mÌn bªnh vùc kÎ yÕu” cña Nhµ v¨n T« Hoµi ®· ®Ó l¹i cho ta Ên t­îng tuyÖt ®Ñp. §ã lµ mét con ng­êi giµu t×nh th­¬ng ng­êi : Khi nghe “TiÕng khãc tØ tª” vµ thÊy chÞ Nhµ Trß “gôc ®Çu” bªn t¶ng ®¸ cuéi, nÕu lµ ng­êi kh¸c ch¾c sÏ thê ¬, bá mÆc nh­ng DÕ MÌn ®· “®Õn gÇn” vµ “gÆn hái” cho thÊy DÕn MÌn ®· rÊt quan t©m ®Õn mäi ng­êi. H×nh ¶nh chÞ Nhµ Trß “®· bÐ nhá l¹i gÇy gß qu¸” vµ ®«i c¸nh “ng¾n chïn chôt” ®· lµm DÕ MÌn rÊt c¶m th­¬ng, chó ta cµng xóc ®éng h¬n tr­íc c¶nh ngé bÊt h¹nh cña chÞ : “mÑ mÊt” “sèng thui thñi” mét m×nh, råi “tóng thiÕu”  l¹i cßn bÞ ®e däa bëi mãn nî truyÒn ®êi cña bän nhÖn. Cø chØ “XoÌ hai cµng ra” “d¾t chÞ Nhµ trß ®i vµ lêi nãi “Em ®õng sî cµng thÓ hiÖn râ h¬n phÈm chÊt ®¸ng quý cña DÕ MÌn giµu t×nh th­¬ng yªu, s½n sµng che chë, gióp ®ì nh÷ng ng­êi yÕu ®uèi bÊt h¹nh. DÕ MÌn ®óng lµ biÓu t­îng cña t×nh th­¬ng yªu, lßng nh©n ¸i. DÕ MÌn ®· ®Ó l¹i trong lßng ta bao t×nh c¶m mÕn th­¬ng, c¶m phôc.
	Bµi 2 : H×nh ¶nh chÞ Nhµ Trß trong mÈu chuyÖn “DÕ MÌn bªnh vùc kÎ yÕu” ®· ®Ó l¹i trong lßng ng­êi ®äc bao c¶m th­¬ng. H·y tr×nh bµy c¶m nhËn cña em.
	Gîi ý : H×nh ¶nh chÞ Nhµ Trß ®­îc miªu t¶ qua c¸c chi tiÕt :
	+ Ngo¹i h×nh : “bÐ nhá l¹i gÇy yÕu” “c¸nh non nít l¹i ng¾n chïn chïn”.
	+ Hoµn c¶nh : “mÑ mÊt” “sèng thui thñi” “bÞ ®e do¹” : “®¸nh” “vÆt c¸nh vÆt ch©n ¨n thÞt”
	® ChÞ lµ hiÖn th©n cña sù yÕu ®uèi, bÊt h¹nh vµ bÞ bãc lét trong x· héi.
	- C¶m xóc cña b¶n th©n : th­¬ng c¶m, xóc ®éng.
	Bµi 3 : §o¹n th¬ 
“V× con mÑ khæ ®ñ ®iÒu
Quanh ®«i m¾t mÑ ®· nhiÒu nÕp nh¨n
Con mong mÑ khoÎ dÇn dÇn
Ngµy ¨n ngon miÖng ®ªm n»m ngñ ngon
Råi ra ®äc s¸ch cÊy cµy
MÑ lµ ®Êt n­íc th¸ng ngµy cña con”.
 “MÑ èm” TrÇn §¨ng Khoa
	Theo em, h×nh ¶nh nµo gãp phÇn nhiÒu nhÊt lµm nªn c¸i hay cña ®o¹n th¬ trªn ! V× sao ?.
	Gîi ý : 
	+ H×nh ¶nh “MÑ lµ ®Êt n­íc, th¸ng ngµy cña con” gãp phÇn lµm nªn c¸i hay cña ®o¹n th¬.
	+ NghÖ thuËt so s¸nh “MÑ-§Êt n­íc, th¸ng ngµy”
	+ H×nh ¶nh “§Êt n­íc” “th¸ng ngµy” cho thÊy trong suy nghÜ cña ng­êi con mÑ lµ tÊt c¶ nh÷ng g× vÜ ®¹i, lín lao vµ cao quý kh«ng bao giê thiÕu ®­îc víi mçi con ng­êi.
	+ T

File đính kèm:

  • docBo_de_thi_HSG_lop_4_82_trang.doc