Bài giảng lớp lá - Bệnh thủy đậu

Bệnh Thủy đậuNguyên nhân, Triệu chứng phòng bệnh & điều trịThủy đậu là gì? Nguyên nhân gây bệnh?Thuỷ đậu là một bệnh truyến nhiễm do virus gây ra rất thường gặp ở trẻ em. Virus gây bệnh là varicella-zoster. Đa số trẻ em đều đã bị thuỷ đậu trước 15 tuổi, nhiều nhất từ 5 đến 9 tuổi, tuy nhiên bệnh có thể gặp ở mọi lứa tuổi. Thuỷ đậu thường nặng hơn khi xảy ra ở người lớn và ở trẻ còn nhỏ. Bệnh xáy ra quang năm nhưng Mùa đông xuân là thời gian các trường hợp thuỷ đậu xảy ra nhiều nhất.2. Thủy đậu lây lan như thế nào?Thuỷ đậu rất nhanh giữa các thành viên trong gia đình và giữa các học sinh cùng trường khi hít phải những giọt nước bọt lơ lửng trong không khí hoặc tiếp xúc trực tiếp với dịch tiết từ các mụn nước và vết lở trên da người bệnh. Bệnh còn có thể lây truyền gián tiếp qua tiếp xúc với quần áo hoặc các vật dụng khác đã nhiễm dịch tiết từ các vết mụn phồng giộp. Bệnh nhân có thể truyền bịnh cho người khác 5 ngày trước và sau khi phát ban và không còn lây lan nữa khi các mụn nước khô vảy.3. Triệu chứng & dấu hiệu của thủy đậu?Triệu chứng thường xuất hiện từ 14 đến 16 ngày sau lần tiếp xúc đầu tiên nhưng có thể xảy ra bất cứ lúc nào trong khoảng thời gian từ 10 đến 21 ngày. Thuỷ đậu biểu hiện bằng sốt nhẹ từ một đến 2 ngày, cảm giác mệt mỏi toàn thân, và phát ban (thường là dấu hiệu đầu tiên của bệnh).Đặc điểm của ban thủy đậu ?Ban thuỷ đậu thường dưới dạng những chấm đỏ lúc đầu, sau đó phát triển thành mụn nước, vỡ ra thành vết lở, rồi đóng vảy. Thường phát ban đầu tiên ở da đầu, xuống thân mình (nhiều nhất), sau cùng xuống đến tay chân. Những phần da nào sẵn bị kích ứng như hăm tã, eczema, cháy nắng v.v. thường bị ban thuỷ đậu tấn công nặng nhất. Khác với ban của Zona thường chạy theo đường dây thần kinh; Ban thuỷ đậu thường có ngứa; khác với ban của Zona là rât đau/rát. Ban của ZonaĐặc điểm của ban thủy đậu (tiếp)Điều đặc biệt là các nốt ban TĐ có thể tìm thấy trên một vùng da ở nhiều giai đoạn khác nhau: cái chứa dịch trong (những bóng nước ), cái chứa dịch đục, cái đóng mài, cái bong vẩy nằm xen kẽ nhau mà các bác sĩ hay diễn tả bằng cụm từ "mụn nước nhiều tuổi". Khi thấy trẻ có những dấu hiệu trên, phụ huynh cần đưa trẻ đi khám bệnh để được chẩn đoán và điều trị thích hợp.4. Các biến chứng có thể xảy ra?Nhiễm trùng da là biến chứng của thuỷ đậu thường gặp nhất ở trẻ em. Khi các mụn nước TĐ vỡ ra dễ bị nhiễm trùng có thể gây sẹo xấu, đặc biệt khi bệnh nhân gãi nhiều ở vùng tổn thương.Biến chứng khác thường gặp là tổn thương thần kinh trung ương bao gồm những rối loạn thất điều tiểu não, (chóng mặt, run, rối loạn ngôn ngữ), viêm não (nhức đầu, co giật, rối loạn ý thức), tổn thương thần kinh (liệt thần kinh) và hội chứng Reye (kết hợp tổn thương gan và não khả năng gây tử vong, có thể xảy ra do dùng aspirin ở trẻ em).Các biến chứng đặc biệt nặng có thể xảy ra trên bệnh nhân AIDS, lupus, bịnh bạch cầu, và ung thư. Biến chứng còn xảy ra trên những bệnh nhân dùng thuốc ức chế miễn dịch, như các corticoid. Trẻ sơ sinh có mẹ bị thuỷ đậu ở 3 tháng cuối của thai kỳ sẽ chịu những nguy cơ cao của bệnh. Nếu mẹ phát bệnh thuỷ đậu 5 ngày trước hoặc 2 ngày sau khi sinh, tỉ lệ tử vong của trẻ sơ sinh có thể lên đến 30%.5./Chăm sóc trẻ bị bệnh thủy đậu?CS tại nhà ra sao nên: Cho trẻ nghỉ ngơi, mặc quần áo thoáng mát. Dùng thuốc hạ sốt nhưng lưu ý tuyệt đối không dùng aspirine.Cho trẻ ngâm trong bồn nước ấm 1 - 3 lần mỗi ngày, lau nhẹ người bằng vải mềm, chú ý không làm vỡ bóng nước.Giữ gìn vệ sinh cá nhân để phòng ngừa nhiễm thêm vi trùng.Cắt ngắn móng tay cho trẻ, dạy trẻ không được gãi, trẻ nhỏ nên được đeo găng tay để không tự làm vỡ bóng nước.Cách ly trẻ bệnh khoảng 5 - 7 ngày để tránh lây lan. Trẻ có biểu hiện bất thường nên đưa ngay đến thày thuốc6./Điều trị thủy đậu ra sao? Chủ yếu là điều trị triệu chứng như chống ngứa có thể dùng Acetaminophen (Tylenol) để giảm sốtCó thể bôi lên da các dung dịch làm dịu và làm ẩm như dung dịch calamine hoặc các loại thuốc kháng histamine khác có tác dụng giảm ngứa. Nên xin ý kiến bác sĩ về các chọn lựa trong điều trị.Sau cùng, đối với một số trường hợp thuỷ đậu có thể dùng Acyclovir. Acyclovir là một thuốc kháng virus được sử dụng để rút ngắn thời gian của bệnh. Thuốc chỉ hiệu quả nếu được dùng sớm, trong thời gian từ 1 đến 2 ngày khi bắt đầu phát ban thuỷ đậu. Acyclovir thường được chỉ định cho những bệnh nhân có bệnh kèm theo nguy hiểm 7. Thủy đậu có thể phòng ngừa ?Người đã bị thuỷ đậu sẽ có miễn dịch suốt đời và không bao giờ bị lại. Nhưng nhiều khi về sau, virus có thể bộc phát lên bề mặt trở lại dưới dạng zona (giời leo). Mục tiêu hiện nay của nhiều nước trên thế giới là tiêm phòng thuỷ đậu cho hầu hết các trẻ em. Chỉ cần tiêm 2 mũi: Mũi đầu tiên tiêm lúc trẻ 1 tuổi và mũi thứ hai (tiêm nhắc lại) lúc 4 tuổi. Đối với người lớn chưa bị thuỷ đậu, có thể tiêm phòng vào bất cứ lúc nào. Phản ứng phụ khi tiêm phòng thuỷ đậu xảy ra không đáng kể. Tất cả trẻ em, trừ những trẻ suy giảm miễn dịch, đều cần được tiêm phòng thuỷ đậu.Tiêm phòng thuỷ đậu cho trẻ em. 8./Vac-xin phòng thủy đậu ?Mặc dù hiện nay đã có những loại vắc-xin chất lượng cao nhưng vius thuỷ đậu cũng có nhiều biến tướng.Trước năm 1995, có đến 75% các trường hợp mắc bênh thuỷ đậu nằm ở độ tuổi dưới 6. Nhưng hiện nay, với những trẻ em được tiêm vắc-xin thì độ tuổi mắc bệnh trở lại là 6-9. Còn những trẻ em không được tiêm phòng thì đến độ tuổi 9-12, chúng vẫn còn khả năng mắc lại bệnh này. Thậm chí, càng ngày càng có nhiều trẻ em mắc bệnh này.Những đứa trẻ hoàn toàn không được tiêm chủng để ngừa bệnh thuỷ đậu có nguy cơ bị chết cao gấp 20 lần những đứa trẻ đã được tiêm phòng hoặc được điều trị cẩn thận trong bệnh viện.Vac-xin phòng thủy đậu