Bài giảng lớp Lá - Hướng dẫn làm đèn kéo quân

HƯỚNG DẪN LÀM  ĐÈN KÉO QUÂNĐèn kéo quân truyền thống Đèn đơn giản cải tiếnPHẦNTHỨ NHẤT: ĐÈN KÉO QUÂN THEO KIỂU TRUYỀN THỐNGGồm các phần chính: Cánh quạt , Lồng quay , khung và đế đèn. Ngoài ra là các phần trang trí I.CẤU TẠO VÀ NGUYÊN LÝĐèn kéo quân gồm 3 phần chính :-Khung ngoài bằng bìa cứng , các- tông , nhựa - Lồng quay bên trong bằng giấy mềm và nhẹ như : giấy bóng mờ , giấy can ,giấy màu mỏng  sao cho khi thắp đèn có thể nhìn thấy hình ảnh để khi quay thành hình chuyển động -Cánh quạt bằng bìa cứng , cần giấy dai và mỏng , tốt nhất làm bằng tấm phim chụp X Quang . Cánh quạt lắp cố định bên trên lồng quay- Khi thắp đèn không khí nóng dichuyển lên luồn qua các cánh quạt làm quay cánh quạt kéo theo lồng quay II. THỰC HIỆN LÀM KHUNG NGOÀI 1. MẶT NẮP VÀ ĐÁY :Dùng bìa cứng làm 2 khung trên và dưới, lục giác hoặc bát giác-Mặt trên nắp khoét lỗ lớn để bên trong rộng rãi , bên trên làm 1 thanh ngang. Thanh này có thể tháo rời hoặc làm bản lề 1 đầu , ngay giữa tâm *c1 lỗ để lắp chận và cố định lồng quayMặtđáy khoét lỗ nhỏ hơn và chừa 1 thanh ngang . Thanh này gia cố thêm 1 thanh nhômmỏng chịu lực , ngay giữa làm 1 cái “ Rốn “ để làm tâm chịu trục quay . 2 bên làm 2 chân cắm nến Tổng quát nguyên lí & cấu tạoDùngbìa cứng làm để khung chắc chắn . Khoét bỏ phần trong để dán giấy bóng kính vào tạo ô để nhìn thấy hình ảnh bên trong lồng quay2 . KHUNG NGOÀI III / LÀM CÁNH QUẠT - Cánh quạt làm to vừa bằng hình tròn bên trongcắt ra từ mặt nắp . Dùng compa vẽ 1 vòng tròn nhỏ cạnh ngoài 1,5 cm( Để đánh dấu gập xuống dán váo lồng quay , nhưvậy chu vi lồng quay nhỏ hơn vòng tròn khoét trên mặt nắp 3 cm )-Phần cánh quạt chia ra làm 24 cánh , mỗi cánh cách tâm khoảng 3 cmGắn cánh quạt vào vòng đai Vòng bằng dải bìa cứng ( cao 2-3 cm, chiếu dài = chu vi cánh quạt )-Dùng kim bấm giấy gắn cố định các cánh quạt vào khung này , phải làm thật tròn , mỗi cánh ngiêng khoảng 30 độ , phía bên trái cao bên phải thấp để tạo chiều quay từ trái sang phải IV. LÀM LỒNG QUAYLồng quay làm bằng giấy mỏng, trang trí hình ảnh, phía trên lồng quay sẽ dán cố định vào khung cánh quạt, phía dưới dùng dây kẽm nhỏ làm khung dán cố định để lồng quay không bị méo khi chịu sức nóng khi quay-Giữa lồng quay dùng 1 dây kẽm thật thẳng dán cố định vào tâm cánh quạt đề làm trục quay . Đầu dưới trục quay cắm vào “ Rốn “ của thanh ngang mặt đáy , trục quay phía trên gắn vào lỗ tâm của thanh ngang trên mặt nắpLắp LỒNG QUAY vào khung Dán giấy bóng vào khung Giấy bóng nên dán bước cuối cùng trước khi hoàn tất V. HIỆU CHỈNH& HOÀN TẤT  -Thắp nến khoảng 1 phút để không khí bên trong đèn ấm lên rồi mới cho lồng quay vào , để tránh sức nóng làm cháy cánh quạt dùng tay quay tạo trớn cho lồng quayquay đều-Nếu lồng quay nghiêng so với trục thì dùng kim bấm bấm vào cạnh dưới lồng quay tạo cân bằng-Trường hợp đèn không quay thì di chuyển cây nến sát ra phía ngoài lồng quay tạo sức cho cánh quạt , dùng nến lớn hơn hoặc 2 cây 2 bên tăng sức nóng , kê chân đèn lên cao hơn để đối lưu không khí . - Cho 1 giọt dầu ăn vào bôi trơn “ Rốn “của khung đènKiểu đèn để bànXong cơ bản 1 chiếc đènKiểu đèn treoTrang tríThêm các tua vòng quanh và tua chùm cho đèn lộng lẫyPHẦN THỨ HAI:(đèn kéo quân cải tiến, dùng bóng điện)Đèn cải tiến đơn giản hơn, dễ làm hơn; dùng bóng điện chạy cánh quạt nên cũng an toàn hơn.Các cô giáo, phụ huynh vùng nào cũng làm được. Bản thân người biên soạn đã làm cách đây >10 nămI.- Làm lồng quay1/ Vòng đai trên, Cánh quay và vành đăt tâm quay tạo thành hệ cánh quay:Làm cánh quay tương tự phần trên, chỉ khác là cắt thành 16 cánhLàm tâm quay bằng gắn 1 mảnh trên (Mảnh đực) của 1 khuy bấm bằng đồng vào chính giữa tâm cánh quay.Nên bồi vành đặt tâm quay 2 lần giấy để các cánh bám chắcLàm lồng quay (2)Dùng giấy khổ A3 (nếu có giấy bóng mờ càng tốt) vẽ hoặc dán các hình mà bạn thich vào tờ giấy đó. Dán quây tròn tờ giấy vào 2 vòng đai, nắn cho thật tròn; các cánh quay nghiêng đêu 30 độ  xong lồng đèn - phần hấp dẫn nhất của đènII. Làm đế đèn và trụ quayLàm trụ quay bằng đoạn dây đồng uốn hình chữ U ngược (như hình trên); Chính giữa đỉnh khung chữ U cuốn 1 Kim gài đầu quay mũi nhọn lên trên. Trụ chữ U có chiều cao h –H =1,5 Cm, chiều rộng d = D -1 Cm (để không chạm vào lông quay).Lắp 1 bóng đèn điện dây tóc (bòng tròn hoặc bóng nấm 20 – 40 W) tại chính giữa đế đèn.Úp lồng đèn vào trụ đế sao cho mũi kim lọt đúng lỗ khuy bấm của tâm quay. Thử quay bằng tay thấy lồng quay trơn chu thì căm điện cho lồng đèn tự quay III. Làm khung đènCó thể dùng các thùng cat-tông hình hộp cũ, sửa lại cho cân đối vừa đủ chùm ngoài lồng quay. Sau đó úp lên lồng và đế đèn đã thử quay tôt. Như vậy ta có 1 đèn kéo quân giống như chiếc Ti-Vi Thay lời kếtVậy là chúng ta đã biết cách làm 2 loại đèn kéo quân cho tết Trung thu. Ai có điều kiện thì làm đèn chuẩn theo kiểu truyền thống; Ai muốn đơn giản thì làm theo kiểu cải tiến. So với việc phải mua của người làm chuyên nghiệp thì đã tiết kiệm được 15 – 20 lần tiền đấy!Chúc các bạn thành công !-----------------------------------------NBS PH. Hoạt – 8-2013 Phần I có sử dụng tư liệu từ “Vietolíne” ; Phần II Hoàn toàn của NBS