Bản mô tả sáng kiến "Chuẩn bị tâm lý và hành trang cho trẻ 5 tuổi sẵn sàng bước vào Lớp 1 " - Năm học 2021-2022 - Nguyễn Thị Yến Ly
Nội dung sáng kiến:
Lần đầu tiên trẻ đi học, cha mẹ phải chuẩn bị rất nhiều thứ cho trẻ. Nhưng có một thứ quan trọng lại hay bị bỏ quên hoặc xem nhẹ: đó chính là chuẩn bị tâm lí cho trẻ trước khi đến trường. Để giúp trẻ thích ứng với môi trường hoạt động mới và học tập có kết quả ở trường phổ thông, việc chuẩn bị cho trẻ phải được tiến hành một cách toàn diện và có cơ sở khoa học.
Chuẩn bị bước vào lớp 1 đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi là một bước ngoặt vô cùng quan trọng đối với trẻ.Trẻ mẫu giáo lớn chuyển lên lớp 1 rất non nớt, bởi vì trẻ đang sống trong một môi trường được sự chăm lo chu đáo của các cô giáo mầm non về cả dạy dỗ và nuôi dưỡng, được các cô chăm sóc chu đáo nhiệt tình như người mẹ thứ hai của mình. Cho nên trẻ ở trong một môi trường hoàn toàn mới lạ trẻ sẽ khó tiếp cận và thích nghi ngay được. Nhiệm vụ của giáo viên mầm non và các bậc phụ huynh là phải tạo cho trẻ mẫu giáo lớn một tâm thế vững vàng, sẵn sàng bước vào lớp 1 để trẻ tiếp cận môi trường mới một cách tốt nhất, nhằm giúp trẻ tiếp thu kiến thức tốt ở bậc học tiểu học đạt hiệu quả nhất
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN Kính gửi: Hội đồng sáng kiến huyện Thới Lai 1. Tên sáng kiến: Chuẩn bị tâm lý và hành trang cho trẻ 5 tuổi sẵn sàng bước vào lớp một 2. Tác giả sáng kiến: Ngày tháng Chức vụ, Trình độ STT Họ và tên chuyên năm sinh đơn vị công tác môn 1 Nguyễn Thị Yến Ly 24/08/1987 Chủ tịch công đoàn Đại học Trường Mầm non Xuân Thắng Mầm non 3. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến (nếu có): Không 4. Thời điểm sáng kiến được áp dụng: Sáng kiến được áp dụng tại trường Mầm non Xuân Thắng năm học 2021- 2022. 5. Nội dung sáng kiến: Lần đầu tiên trẻ đi học, cha mẹ phải chuẩn bị rất nhiều thứ cho trẻ. Nhưng có một thứ quan trọng lại hay bị bỏ quên hoặc xem nhẹ: đó chính là chuẩn bị tâm lí cho trẻ trước khi đến trường. Để giúp trẻ thích ứng với môi trường hoạt động mới và học tập có kết quả ở trường phổ thông, việc chuẩn bị cho trẻ phải được tiến hành một cách toàn diện và có cơ sở khoa học. Chuẩn bị bước vào lớp 1 đối với trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi là một bước ngoặt vô cùng quan trọng đối với trẻ.Trẻ mẫu giáo lớn chuyển lên lớp 1 rất non nớt, bởi vì trẻ đang sống trong một môi trường được sự chăm lo chu đáo của các cô giáo mầm non về cả dạy dỗ và nuôi dưỡng, được các cô chăm sóc chu đáo nhiệt tình như người mẹ thứ hai của mình. Cho nên trẻ ở trong một môi trường hoàn toàn mới lạ trẻ sẽ khó tiếp cận và thích nghi ngay được. Nhiệm vụ của giáo viên mầm non và các bậc phụ huynh là phải tạo cho trẻ mẫu giáo lớn một tâm thế vững vàng, sẵn sàng bước vào lớp 1 để trẻ tiếp cận môi trường mới một cách tốt nhất, nhằm giúp trẻ tiếp thu kiến thức tốt ở bậc học tiểu học đạt hiệu quả nhất Chính vì vậy tôi đã chọn đề tài “Chuẩn bị tâm lý và hành trang cho trẻ 5 tuổi sẳn sàng bước vào lớp một” tại Trường Mầm non Xuân Thắng, năm học 2021-2022. Với những biện pháp như sau: * Biện pháp 1: Tạo sự hứng thú học tập cho trẻ 2 Học tập là hoạt động chủ đạo của học sinh, hiệu quả của hoạt động này phụ thuộc khá lớn vào hứng thú nhận thức của người học sinh, có hứng thú trẻ sẽ học tập tốt hơn. Hứng thú nhận thức không phải là cái bẩm sinh vốn có của mỗi người. Nó là sản phẩm của quá trình giáo dục .Vì vậy, ngay từ những ngày đầu lớp một cần bồi dưỡng hứng thú học tập cho trẻ. Trong quá trình tổ chức các hoạt động cho trẻ, đặc biệt là hoạt động chơi, cần kích thích lòng ham hiểu biết, tìm tòi khám phá của trẻ. Luôn tạo ra những tình huống có vấn đề để kích thích trẻ suy nghĩ và giải quyết vấn đề. Ví dụ: Trong tiết học cho trẻ làm quen với chữ cái, ta có thể tạo tình huống: Cũng một chữ p ta lật ngược xuống thành chữ b, lật sang trái thành chữ d và lật ngược xuống thành chữ q cuối cùng ta có thể giúp trẻ phân biệt được 4 chữ nói trên ở vị trí không gian của các nét chữ và trẻ hứng thú học. Ngoài ra, trong quá trình tổ chức các hoạt động và cuộc sống của trẻ chúng ta cần khuyến khích trẻ tìm tòi, khám phá những điều mới lạ xung quanh và những sáng kiến của trẻ. Biện pháp 2: Chuẩn bị tốt về mặt thể lực cho trẻ Một điều kiện quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến quá trình học tập của trẻ là sự phát triển thể chất. Thể chất phát triển tốt tạo điều kiện thuận lợi cho những tư chất, những yếu tố sinh học với tư cách là tiền đề vật chất của sự phát triển nhân cách. Một khi cơ thể được khoẻ mạnh thì con người hoạt động tích cực, lạc quan trong cuộc sống. Ngược lại, một cơ thể ốm yếu, bệnh hoạn con người trở nên lười biếng, hoạt động mệt mỏi, kém hiệu quả, bi quan trong cuộc sống ... Chuẩn bị về mặt thể lực cho trẻ không chỉ đơn giản là phát triển chiều cao, trọng lượng cơ thể, mà điều chủ yếu và cần thiết là năng lực làm việc bền bỉ, dẻo dai, có khả năng chống lại sự mệt mỏi của thần kinh, cơ bắp; độ khéo léo của bàn tay, là rèn luyện cho các giác quan của trẻ em trở nên tinh nhạy hơn... Trong thực tế cuộc sống, nhiều trẻ em có cơ thể phát triển cân đối, hài hoà về chiều cao, trọng lượng, song khả năng hoạt động lại hạn chế : kém linh hoạt, dễ mệt mỏi, khả năng quan sát yếu...Ngược lại, có những trẻ em chỉ số về chiều cao, trọng lượng dưới mức bình thường nhưng do biết luyện tập, các em có khả năng bền bỉ, linh hoạt, các giác quan nhạy bén ... Như vậy, về phương diện thể lực ta không chỉ quan tâm đến sự phát triển về lượng mà cần quan tâm đến sự phát triển về chất. Để có được những tư chất đó, cần tạo một chế độ sinh hoạt, ăn uống nghỉ ngơi, luyện tập cho trẻ một cách khoa học và hợp lý cả về thời gian cũng như phù hợp với đặc điểm phát triển riêng của từng trẻ. Biện pháp 3: Chuẩn bị kiến thức cơ bản và đồ dùng dụng cụ học tập cho trẻ 3 Để đỡ bỡ ngỡ cho bé khi vào lớp 1 ba mẹ nên trang bị cho bé ít nhất là biết đọc được các chữ cái và nhận diện được các chữ số. Điều quan trọng tiếp theo là ba mẹ nên dạy cho bé biết đọc và nghe viết được họ tên khai sinh không phải tên gọi ở nhà của bé điều này cần thiết để bé không bị lơ ngơ khi được thầy cô gọi tên khi vào lớp 1. Bên cạnh đó còn có các dụng cụ công cụ mà bé sử dụng thường xuyên trong quá trình học ở nhà và ở lớp bao gồm: Cặp đựng sách vỡ nên mua loại phù hợp với thể trọng của trẻ càng nhẹ càng tốt, tiếp theo là nên mua tập 5 ô li, sách giáo khoa lớp 1 tuỳ vào tình hình có thể mua trước chọn bộ cho bé hoặc chờ nhà trường thông báo để mua cho đúng loại sách, hộp bút, bút chì, thước kẻ, đồ chuốt, hộp bút màu mua loại cho bé thích...Từ đó để trẻ biết giữ gìn và bảo quản đồ dùng cá nhân Biện pháp 4: Trang bị cho trẻ những kỹ năng và thói quen cần thiết cho hoạt động học tập và giao tiếp của trẻ Thời gian chuẩn bị vào lớp một là rất quan trọng với các trẻ. Đây là khoảng thời gian trẻ bắt đầu học những thói quen, nếp sống của người lớn. Vì vậy, cha mẹ, thầy cô cần chú ý rèn cho trẻ những kỹ năng, thói quen cơ bản, giúp trẻ tự tin, hoà đồng trước khi bước vào lớp một. Nhiều bậc cha mẹ thường mắc sai lầm là bao bọc con thái quá khiến đứa trẻ lớn lên sống ỷ lại, nhút nhát, không dám thể hiện mình trước đám đông, không thể tự quyết định, ích kỷ, thậm chí là ngỗ ngược. Việc rèn luyện kỹ năng cho trẻ nên bắt đầu từ khi trẻ còn nhỏ, tốt nhất là trước khi trẻ vào lớp một. Một đứa trẻ trước khi vào lớp một cần phải biết chào hỏi người lớn một cách lễ phép chứ không phải cha mẹ nhắc mới chào. Trẻ cũng cần biết cách tự sắp xếp góc riêng của mình, nếu bày ra thì phải dọn và có thể làm chủ chính mình khi hoà nhập với môi trường tập thể Những kỹ năng và thói quen cần có trước khi bước vào lớp một là kỹ năng giao tiếp, kỹ năng quan sát, kỹ năng sống trong tập thể, biết nhiều bài hát, biết sáng tác thơ, truyện, biết hoàn thành công việc, biết tham gia trò chuyện cùng mọi người, biết đối phó với căng thẳng, biết cách hỏi xin sự giúp đỡ, biết chia sẻ với người khác, biết tự chăm sóc bản thân, biết cân bằng giữa chơi và học, biết sống hoà đồng, biết hợp tác và khắc phục khó khăn, biết thành thật và biết nhận lỗi khi có lỗi Biện pháp 5: Làm quen với môi trường mới cho trẻ Khi con được 5 tuổi ba mẹ nên cho trẻ làm quen với trường học. Mỗi khi đi qua cổng trường tiểu học cha mẹ nên chỉ cho con đây là trường tiểu học và nói khi nào con được 6 tuổi thì con sẽ được vào đó học. Nghe câu giới thiệu như vậy chắc chắn các bé sẽ háo hức vô cùng và cảm thấy mình sao không đủ 6 tuổi để đi học Vào lớp một là một bước ngoặt trong cuộc đời của đứa trẻ. Khi vào lớp một không chỉ hoạt động chủ đạo thay đổi mà môi trường học tập của các em cũng thay đổi trẻ được tham gia vào nhiều mối quan hệ xã hội. Vì vậy, để trẻ thích ứng nhanh chóng với môi trường sống mới, thiết lập được các mối quan hệ 4 xã hội mới, ngay từ thời kì mẫu giáo cần phải mở rộng các mối quan hệ xã hội của trẻ, cho trẻ làm quen với những quan hệ xã hội mà sau này khi vào lớp một các em phải giao tiếp ứng xử. Vào lớp một, các hoạt động của người học sinh mang tính tập thể cao: Trẻ được sinh hoạt học tập theo một tập thể lớp với những nội quy chặt chẽ: đi học đúng giờ, giữ gìn lớp học, sân trường sạch sẽ Để trẻ mẫu giáo khi vào lớp một thích ứng được với những yêu cầu của tập thể học sinh, ngay từ môi trường mẫu giáo cần hình thành ở trẻ nhu cầu tham gia vào các hoạt động mang tính tập thể cao. Cụ thể, cần tăng cường tổ chức trẻ tham gia vào các hoạt động cùng nhau, trong đó hoạt động vui chơi mà trung tâm tâm là trò chơi đóng vai theo chủ đề có ý nghĩa to lớn trong việc hình thành các quan hệ xã hội và nhu cầu hoạt động theo nhóm, theo tập thể. Ngoài ra, cần tổ chức cho trẻ đi dạo chơi, qua các “tiết học” cũng hình thành ở trẻ ý thức tập thể. - Những kết quả đạt được của sáng kiến: + Đối với giáo viên: Có kinh nghiệm hơn trong việc lựa chọn các nội dụng học tập, nắm chắc đặc điểm tâm lý của lứa tuổi và có kiến thức về lớp 1 để giới thiệu trước cho trẻ. Giáo viên giúp cha mẹ hiểu biết đúng đắn việc chuẩn bị cho trẻ 5 tuổi sẵn sàng vào học lớp Một. Tạo sự phối hợp thống nhất giữa nhà trường và gia đình nhằm chuẩn bị cho trẻ 5 tuổi sẵn sàng đi học Tiểu học có hiệu quả nhất. + Đối với phụ huynh Giúp phụ huynh nắm được 1 số bước để chuẩn bị cho con sẳn sàng bước vào lớp một Giúp phụ huynh điều chỉnh lại kĩ năng sinh hoạt của con: ăn uống, ngủ nghỉ đúng giờ; tự vệ sinh cá nhân; tự thay trang phục Phụ huynh nên dạy trẻ biết lễ phép với người lớn (chào hỏi), biết giúp đỡ cha mẹ làm một số việc đơn giản... + Đối với trẻ: Giúp trẻ hình thành những kỹ năng học tập, làm chủ việc học và những kỹ năng sống thiết yếu: Kỹ năng tự phục vụ, kỹ năng giao tiếp Giúp trẻ làm chủ được bản thân tốt hơn và đặc biệt là cho trẻ một không gian chuyển tiếp để tự tin hoà nhập trong môi trường mới. 6. Tính hiệu quả: - Hiệu quả kinh tế: + Tiết kiệm được thời gian và tiền bạc qua các hoạt động hằng ngày. + Cha mẹ cảm thấy tự hào với thành công của trẻ, tin tưởng vào kết quả giáo dục của nhà trường, chia sẻ những khó khăn của cô giáo, cung cấp vật liệu, 5 phụ giúp giáo viên trang trí lớp, làm đồ chơi hấp dẫn theo từng chủ đề. Sử dụng đồ dùng trong dạy học một cách linh hoạt hơn. - Lợi ích xã hội : Khi áp dụng sáng kiến này thì trẻ trong lớp tôi sống đúng với lứa tuổi của mình, hồn nhiên vui tươi, háo hức mong chờ bước vào lớp Một. Chuẩn bị tâm lý và hành trang cho trẻ 5 tuổi sẳn sàng bước vào lớp một có vai trò vô cùng quan trọng và cần thiết đối với trẻ. Để đáp ứng được những nhu cầu của hoạt động học tập khi lên tiểu học, vì vậy giáo viên luôn chú trọng trang bị cho trẻ về mọi mặt từ thể lực, nhận thức đến các kỹ năng sống cơ bản góp phần tạo cho trẻ một tiền đề tốt, nhằm giúp trẻ tự tin hơn khi bước vào lớp Một học được tốt hơn. 7. Phạm vi ảnh hưởng: Đề tài đã áp dụng với lớp 5-6 tuổi trường Mầm non Xuân Thắng, năm học 2021 – 2022 và đã thu được những thành công. Đề tài có khả năng áp dụng, nhân rộng hơn tại các đơn vị khác trong huyện và trong Thành phố Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trên là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật. XÁC NHẬN CỦA CƠ QUAN, Xuân Thắng, ngày 24 tháng 02 năm 2022 ĐƠN VỊ ĐỀ NGHỊ Tác giả sáng kiến Nguyễn Thị Yến Ly
File đính kèm:
ban_mo_ta_sang_kien_chuan_bi_tam_ly_va_hanh_trang_cho_tre_5.doc