Mô hình sinh hoạt đội tự quản trong trường Tiểu học

SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
Đề tài : MÔ HÌNH SINH HOẠT ĐỘI TỰ QUẢN 
 TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC
I/ ĐẶT VẤN ĐỀ :
Trong những năm làm công tác đội ở trường tiểu học tôi cảm thấy việc hướng dẫn các em thiếu nhi tự sinh hoạt theo tính tự quản là điều rất cần thiết và cấp bách .Nhưng một số không hình dung ra phương pháp làm, không hiểu rõ về công tác Đội nên không biết cách xây dựng hình thức sinh hoạt tự quản, làm như thế nào xin mời tới đơn vị tôi dự một tiết sinh hoạt Đội tự quản để về triển khai và nhân rộng cho lực lượng Tổng phụ trách Đội. Vì đây là tiền đề hạn chế dần tình trạng học sinh bỏ học, bỏ học giữa chừng, ngồi nhầm lớp và cũng là góp phần xây dựng trường học thân thiện học sinh tích cực, góp phần giúp giáo viên thực hiện tốt cuộc vận động “ hai không” ngành phát động và thực hiện làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh. Để làm được điều đó đòi hỏi người giáo viên Tổng phụ trách Đội phải làm tốt công tác sinh hoạt Đội tự quản, tìm những biện pháp khả thi nhất giúp các em Đội viên rèn luyện về đạo đức, tác phong về học tập, vui chơi đảm bảo chuẩn kiến thức, kĩ năng theo từng đối tượng của lứa tuổi. Do đó Tổng phụ trách Đội phải có một đội ngũ cán bộ Đội viên làm đầu tàu trong mọi hoạt động để giúp đỡ các chi đội tự sinh hoạt .
Đó là lý do tôi chọn đề tài : “ MÔ HÌNH SINH HOẠT ĐỘI TỰ QUẢN TRONG TRƯỜNG TIỂU HỌC”
II / NỘI DUNG VÀ BIỆN PHÁP GIẢI QUYẾT 
* Quá trình phát triển kinh nghiệm :
- Bản thân được Ban giàm hiệu phân công làm công tác Tổng phụ trách Đội nhiều năm, ngay từ đầu nhận công tác tôi nhận thấy đa số các em còn nhiều hạn chế trong sinh hoạt: các em thụ động, nhút nhát dẫn đến tiết sinh hoạt còn nặng nề kết quả sau buổi sinh hoạt trong những năm đầu ít tiến bộ, không yêu thích , lơ là không tập trung ít chịu đi sinh hoạt. Vì vậy công tác sinh hoạt Đội còn gặp rất nhiều khó khăn, không đạt hiệu quả cao trong buổi sinh hoạt. Đối với những em cán bộ phụ trách chưa nắm vững nội dung sinh hoạt, chưa biết cách tổ chức sinh hoạt, chưa biết điều khiển các hoạt động tập thể, các thành viên trong ban chi huy chi đội lại hay nghỉ ở nhà càng gây khó khăn cho công tác sinh hoạt tự quản. Nếu để tiếp tục diễn ra mãi như thế các em sẽ chán đến trường, chán sinh hoạt tất nhiên các em sẽ nghỉ học, bỏ học giữa chừng.
- Những sự việc đó đã gây cho tôi nhiều băn khoăn và lo lắng có phải là do công tác chuẩn bị hay tiết sinh hoạt còn nhiều hạn chế? Bản thân cần phải làm gì để khắc phục các hạn chế trên để giáo dục toàn diện cho các em, để các em trở thành “ Con ngoan, trò giỏi, Đội viên tốt và xứng đáng là cháu ngoan Bác Hồ, Bác Tôn” đó là mục tiêu mong muốn của tất cả ai làm công tác Tổng phụ trách Đội. Tôi đã tìm nguyên nhân từ phía các em, từ phía Tổng phụ trách Đội rồi gia đình của các em. Vì tôi nghĩ rằng muốn thành công trong công tác phụ trách Mô Hình Sinh Hoạt Đội Tự Quản trong trường tiểu học của mình việc tìm nguyên nhân là vô cùng quan trọng.
a/ Về các em Đội viên 
+ Các em chưa có ý thức tự giác sinh hoạt lại tiếp nhận nhiều nội dung mới nên các em trở nên lúng túng, trở nên thụ động. 
+ Kĩ năng hoạt động tập thể chưa có, còn hạn chế.
+ Kĩ năng phụ trách của các em chưa được hình thành còn lúng túng trong khi truyền đạt, tổ chức các hoạt động tập thể 
+ Một số còn thiếu điều kiện đến trường.
+ Một số em khác thì bướng bỉnh do sự cưng chiều của gia đình .
+ Lực lượng phụ trách đội chưa được rèn luyện về kĩ năng sinh hoạt.
+ Các em trong Ban chỉ huy Chi Đội chưa được tập huấn về công tác quản lý chi đội và cách tổ chức tiết sinh hoạt tự quản.
+ Một số Đội viên xem việc sinh hoạt Đội là việc phụ không cần thiết, không sinh hoạt cũng được vì nó không giúp được gì trong học tập.
b/ Về giáo viên Tổng phụ trách Đội
+ Hạn chế trong công tác sinh hoạt như nội dung chưa phong phú,chưa hấp dẫn, hình thức sinh hoạt chưa tạo được sự hấp dẫn cho các em, chưa thu hút các em vào sinh hoạt.
+ Chưa có giáo an cho các em trong tiết sinh hoạt.
+ Kinh nghiệm về sinh hoạt các em tạo tâm lí“ Vui mà học – học mà vui” cho các em còn thiếu quan tâm, chưa tạo được sự gần gũi và hòa đồng với các em còn nóng nảy trong tiết sinh hoạt.
+ Kế hoạch công tác đội và nhi đồng còn vạch ra chiếu lệ, phương hướng thực hiện vạch ra trên giấy chưa đi sâu cụ thể, chưa phân hóa đối tượng còn rập khuôn.
+ Đầu tư nội dung sinh hoạt chưa bám sát vào kế hoạch, chưa tự chủ còn rập khuôn và máy móc.
+ Ít tìm hiểu hoàn cảnh gia đình, cá tính các em và chưa nắm được khả, kĩ năng của từng đối tượng.
+ Chưa quan tâm đến chất lượng của buổi sinh hoạt.
+ Còn chạy theo số lượng và hình thức.
c/ Về phụ huynh học sinh
+ Chưa tạo điều kiện cho con em mình sinh hoạt.
+ Thường xuyên cho các em nghỉ sinh hoạt không lý do.
+ Còn xem nhẹ việc sinh hoạt đội cho đây là việc phụ chỉ tập trung vào học.
- Tìm hiểu được các nguyên nhân trên tôi lập kế hoạch cho riêng mình với các mục tiêu cần đạt cho công tác sinh hoạt Đội tự quản như sau.
* Nêu tầm quan trọng của việc sinh hoạt Đội tự quản.
* Các em hiểu được ý nghĩa của việc sinh hoạt tự quản rất cần thiết cho bản thân.
* Giúp các em tự giác trong sinh hoạt.
* Phối hợp với phụ hunh học sinh, động viên các em đi sinh hoạt đều đặn.
* Các em biết tổ chức tiết sinh hoạt tập thể.
* Biết được “Đến trường là hạnh phúc – Sinh hoạt là niềm vui ”.
- Sau khi đã xác định được mục tiêu tôi tiến hành thực hiện kinh nghiệm trong những năm qua:
	Năm đầu vừa làm vừa rút kinh nghiệm.
Năm thứ hai bổ sung thêm kinh nghiệm.
Năm thứ ba trải nghiệm đúc rút thêm kinh nghiệm.
Năm thứ tư mở chuyên đề cho toàn huyện .
Các năm sau tiếp tục trao đổi với Hội Đồng Đội huyện Thoại Sơn để mở rộng kinh nghiệm của mình và triển khai cho toàn thể Tổng phụ trách Đội áp dụng thực hiện.
- Trong phạm vi sáng kiến kinh nghiệm này tôi xin trình bày các biện pháp đã vận dụng.
a/ Đối với giáo viên Tổng phụ trách Đội 
+ Tập hợp kết nạp các em vào tổ chức Đội. 
+ Thành lập chi đội. 
+ Đặt tên chi đội.
+ Bầu ban chỷ huy Chi Đội, Liên Đội.
+ Lập kế hoạch công tác Đội chi tiết rõ ràng phù hợp với lứa tuổi dựa theo kế hoạch của nhà trường và kế hoạch hoạt động của Hội Đồng Đội huyện đề ra.
+ Nêu ra những vướng mắc về công tác sinh hoạt tự quản nhờ sự giúp đỡ của đồng nghiệp, và các phụ trách chi đội trong mỗi lần họp tổ chuyên môn và họp toàn đơn vị hay buổi sinh hoạt tập thể.
+ Thường xuyên theo dõi quan tâm các hoạt động của Đội viên ngay từ đầu năm và xuyên suốt năm học để có biện pháp khắc phục sữa chữa và biểu dương khen thưởng kịp thời.
+ Phát hiện kịp thời kết quả rèn luyện của từng đội viên để khen thưởng và sữa chữa kịp thời đúng lúc, phù hợp.
+ Phải nắm vững nội dung phương pháp dành cho từng đối tượng thuận lợi và có hoàn cảnh khó khăn.
+ Phải chịu khó học hỏi và lắng nghe thấu đáo mọi việc với nhà trường với đồng nghiệp và với đội viên.
+ Là người gương mẫu trong mọi việc, vui tính hoạt bát, tạo những tình cảm gần gũi, thu hút sự mến yêu của các em.
+ Là người rõ về tâm lý của mõi cá nhân để có cách sinh hoạt và giáo dục phù hợp , phải có lòng yêu nghề mến trẻ luôn có tinh thần cầu tiến.
+ Cần lên kế hoạch cụ thể để bồi dưỡng về chuyên môn và cách sinh hoạt tập thể cho các cán bộ phụ trách ( Ban chỉ huy Chi Đội, Ban chỉ huy Liên Đội ).
+ Tham gia đầy đủ các chuyên đề, thường xuyên trao đổi rút kinh nghiệm để học hỏi cái hay của đồng nghiệp để áp dụng. Tự học hỏi thêm kinh nghiệm nâng cao tay nghề.
+ Tổng phụ trách Đội cần sớm phát hiện những học sinh có năng khiếu để sớm có kế hoạch bồi dưỡng trong hoạt động.
+ Vận dụng các văn bản, các hướng dẫn của các cấp, kết hợp cùng BGH, Chi Đoàn, Giáo viên phụ trách chi đội để làm tốt các phong trào hoạt động ngoại khoá và trong tiết sinh hoạt đội.
+ Giao nội dung sinh hoạt cụ thể sôi động và hấp dẫn phù hợp với lứa tuổi của các em.
+ Đến trường sớm theo dõi các hoạt động của các em, tổ chức cho các em vui chơi trong những giờ chơi.
+ Hướng dẫn các em một số trò chơi hợp tác để các em gần gũi trao đổi tự tin hơn.
+ Tổ chức tiết sinh hoạt tự quản sôi động thu hút sự hứng thú và vui nhộn cho các em.
+ Thường xuyên theo dõi sự tiến bộ của các em trong buổi sinh hoạt và qua sự báo cáo của các ban chi huy chi đội, liên đội, tuyên dương kịp thời đặc biệt đối với những em còn nhút nhát, chưa tự tin cần tạo điều kiện cho các em hòa nhập với bạn bè.
+ Phát động các phong trào thi đua hoạt động trong tuần cho từng chi đội và cá nhân.
+ Soạn Kế hoạch sinh hoạt, tập dợt cho Ban Chỷ Huy chi Đội cụ thể, rõ ràng. 
b/ Đối với Đội viên
+ Áp dụng phương châm “Tiên học lễ – Hậu học văn” đầu năm cho các em học nội qui, qui định của nhà trường và năm nhiệm vụ của người học sinh tiểu học bằng những bài tập tình huống, ứng xử phù hợp đặc điểm tâm sinh lý lứa tuổi của các em.
+ Xây dựng cách sinh hoạt tập thể để các em tự sinh hoạt cho nhau giữa Ban chi huy liên đội, chi đội.
+ Thường xuyên theo dõi kết quả sinh hoạt của các em trong tiết sinh hoạt đội tự quản.
+ Giáo dục nề nếp các em trong những buổi sinh hoạt tập thể theo hình thức tự quản.
+ Rèn luyện cho các em tính tự chủ trong công việc và trong giao nhiệm vụ thực hiện nhiệm vụ của Đội.
c/ Đối với phụ huynh học sinh
+ Trao đổi trực tiếp với phụ huynh học sinh các nội dung cụ thể, rõ ràng, ngắn gọn nhằm tạo điều kiện cho việc hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp trong năm.
+ Kết hợp với phụ huynh học sinh nhắc nhở các em đi sinh hoạt đúng theo thời khoá biểu sinh hoạt đội .
d/ Đối với nhà trường
+ Kết hợp nhịp nhàng với các ban ngành đoàn thể trong và ngoài nhà trường , chi Đoàn, Công đoàn và các giáo viên phụ trách Chi đội , Thư viện - Thiết bị và các giáo viên năng khiếu tự chọn để tổ chức các hoạt động giáo dục ngoài giờ lên lớp để hỗ trợ thêm hứng thú trong buổi sinh hoạt và vui chơi cho các em.
+ Trao đổi với Ban giám hiệu những khó khăn mà bản thân còn vướng mắc trong vai trò giáo viên Tổng phụ trách Đội để được hướng dẫn học hỏi thêm kinh nghiệm.
+ Liên hệ với càn bộ Thư viện- Thiết bị mượn sách truyện báo cho các em đọc trong giờ chơi và mượn về nhà.
+ Lên kế hoạch hoạt động trình Ban giám hiệu duyệt và xin hỗ trợ kinh phí hoạt động khi cần.
* Với những định hướng công việc nêu trên áp dụng qua nhiều năm đã đem lại hiệu quả như sau :
- Năm học 2004-2005:
Tổng số học sinh trong toàn trường là: 551 em trong đó số Đội viên là 240 em số nhi đồng là 311 số chi đội là 8 số cháu ngoan Bác Hồ là 321 em tỉ lệ: 58 %.
 Hình thức sinh hoạt tự quản 1 chi đội, đạt tỉ lệ:12,5 %.
- Năm học 2005-2006:
Tổng số học sinh trong toàn trường là: 519 em trong đó số Đội viên là 242 em số nhi đồng là 277 số chi đội là 8 số cháu ngoan Bác Hồ là 375 em tỉ lệ: 72 % 
Hình thức sinh hoạt tự quản 2 chi đội, đạt tỉ lệ: 25 %.
- Năm học 2006-2007:
Tổng số học sinh trong toàn trường là: 504 em trong đó số Đội viên là 314 em số nhi đồng là 190 số chi đội là 8 số cháu ngoan Bác Hồ là 315 em tỉ lệ: 63 %
Hình thức sinh hoạt tự quản 3 chi đội, đạt tỉ lệ: 37,5 %
- Năm học 2007-2008:
Tổng số học sinh trong toàn trường là: 506 em trong đó số Đội viên là 285 em số nhi đồng là 221 số chi đội là 7 số cháu ngoan Bác Hồ là 295 em tỉ lệ: 58 %. 
Hình thức sinh hoạt tự quản 7 chi đội, đạt tỉ lệ: 100 %.
- Năm học 2008-2009:
Tổng số học sinh trong toàn trường là: 503 em trong đó số Đội viên là 340 em số nhi đồng là 163 số chi đội là 8 số cháu ngoan Bác Hồ là 321 em tỉ lệ: 64 % 
Hình thức sinh hoạt tự quản 8 chi đội, đạt tỉ lệ:100 % và mở chuyên đề nhân rộng hình thức sinh hoạt tự quản cho giáo viên tổng phụ trách đội trong huyện vầ tham dự.
- Năm học 2009-2010:
Tổng số học sinh trong toàn trường là: 513 em trong đó nữ là: 261 em số Đội viên là 321 em số nhi đồng là 313 số chi đội là:10 số cháu ngoan Bác Hồ là: 350 em tỉ lệ là: 68,2 %.
Hình thức sinh hoạt tự quản 10 chi đội, đạt tỉ lệ: 100 %, các năm sau cứ theo hình thức trên và triển khai cho các liên đội bạn.
Qua những số liệu trên hàng năm hình thức sinh hoạt tự quản càng nâng cao thu hút được sự hấp dẫn, tạo môi trường tự quản, rèn luyện hình thức tự sinh hoạt tập thể cho các em. 
* Kết quả trong những năm qua cho thấy các giải pháp đưa ra vận dụng đạt kết quả khả quan, không những đạt chỉ tiêu kế hoạch đề ra mà bản thân còn xây dựng được môi trường sinh hoạt lành mạnh an toàn hướng học sinh của trường đi vào nề nếp, chăm ngoan, học giỏi xứng đáng là Đội viên Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí minh là cháu ngoan của Bác Hồ, Bác Tôn.
2/ Kiểm nghiệm lại kinh nghiệm
- Qua nhiều năm áp dụng các biện pháp đã nêu so với đầu năm bản thân tôi đã làm tốt công tác sinh hoạt Đội theo hình thức tự quản hoàn thành xuất sắc vai trò nhiệm vụ “ của người giáo viên Tổng phụ trách Đội”.
- Học sinh biết quan tâm giúp đỡ lẫn nhau, kính trọng lẽ phép với thầy cô giáo, những người lớn tuổi. Chầp hành tốt nội qui, qui định của nhà trường.
- Các em tự sinh hoạt tốt, kết quả tăng dần cả số lượng lẫn chất lượng so với kết quả các năm trước.
- Các em đi sinh hoạt đều, đúng giờ. Cuối năm không có trường hợp nào vi phạm về đạo đức.
- Liên đội luôn hoàn thành tốt mọi công việc được giao. Được Hội Đồng Đội Công Nhận nhiều năm liền. 
III / KẾT LUẬN
*Qua nhiều năm áp dụng các biện pháp đã nêu so với đầu năm bản thân tôi đã làm tốt công tác sinh hoạt Đội theo hình thức tự quản hoàn thành xuất sắc vai trò nhiệm vụ “ của người giáo viên Tổng phụ trách Đội”, đã mở rộng trong toàn huyện “ Chuyên Đề sinh hoạt Đội tự quản” cho toàn bộ Tổng phụ trách tham dự do Hội Đồng Đội huyện phối hợp với Phòng giáo dục chỉ đạo thực hiện .
* Kết quả trong những năm qua cho thấy các giải pháp đưa ra vận dụng đạt kết quả rất tốt các em tự ý thức sinh hoạt tự quản, tự xây dựng tập thể Đội vững mạnh, không những đạt chỉ tiêu kế hoạch đề ra mà bản thân còn xây dựng được môi trường sinh hoạt thân thiện, tích cự, lành mạnh, an toàn hướng học sinh của trường đi vào nề nếp, chăm ngoan, học giỏi xứng đáng là Đội viên Đội thiếu niên Tiền phong Hồ Chí minh là cháu ngoan của Bác Hồ, Bác Tôn.
* Liên đội luôn hoàn thành tốt mọi công việc được giao. Được Hội Đồng Đội Huyện Thoại Sơn Công Nhận nhiều năm liền.