Một số biện pháp phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong trò chơi học tập
“Vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo”, chính trò chơi đã gây ra những biến đổi về chất trong tâm lý của trẻ, nó chi phối toàn bộ đời sống tâm lý của trẻ, làm cho chúng mang màu sắc độc đáo của lứa tuổi mẫu giáo.
Trong hàng loạt công trình khoa học nghiên cứu của các nhà khoa học trên thế giới về trò chơi học tập của trẻ em mẫu giáo đều chỉ ra rằng: Trong các trò chơi, đặc biệt là trò chơi học tập đòi hỏi sự hoạt động trí tuệ rất phức tạp, trẻ phải huy động trí tuệ của mình tới mức tối đa để giải quyết nhiệm vụ nhận thức mà trò chơi đặt ra. Vì thế nó tạo điều kiện nâng cao tính tích cực nhận thức của trẻ mẫu giáo. Trò chơi học tập có ý nghĩa quan trọng đối với việc giáo dục và phát triển nhân cách nói chung và trí tuệ của trẻ mẫu giáo nói riêng. Trò chơi học tập chẳng những dạy cho trẻ trí thông minh, lòng dũng cảm, ý chí kiên cường không chịu lùi bước trước khó khăn mà còn giúp trẻ tự tin vào bản thân, tính hài hước, tính tổ chức, tính kỷ luật, lòng tự hào dân tộc, yêu quê hương Trò chơi học tập không chỉ có nguồn sống nuôi dưỡng trẻ về cả thể chất lẫn tâm hồn mà là nguồn thông tin vô tận, là điều kiện thuận lợi để phát huy khả năng độc lập, óc sáng tạo của trẻ. Trạng thái xúc cảm lành mạnh trong khi chơi thúc đẩy sự phát triển các quá trình tâm lý của trẻ như: tri giác, cảm giác, tư duy, chú ý, ghi nhớ, ngôn ngữ. Trong trò chơi, đứa trẻ có thể làm được những việc cao hơn so với khả năng thực của nó, trẻ thực hiện được những nhiệm vụ trí tuệ và thực hành.
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC NHẬN THỨC CỦA TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI TRONG TRÒ CHƠI HỌC TẬP. A. ĐẶT VẤN ĐỀ. “Vui chơi là hoạt động chủ đạo của trẻ mẫu giáo”, chính trò chơi đã gây ra những biến đổi về chất trong tâm lý của trẻ, nó chi phối toàn bộ đời sống tâm lý của trẻ, làm cho chúng mang màu sắc độc đáo của lứa tuổi mẫu giáo. Trong hàng loạt công trình khoa học nghiên cứu của các nhà khoa học trên thế giới về trò chơi học tập của trẻ em mẫu giáo đều chỉ ra rằng: Trong các trò chơi, đặc biệt là trò chơi học tập đòi hỏi sự hoạt động trí tuệ rất phức tạp, trẻ phải huy động trí tuệ của mình tới mức tối đa để giải quyết nhiệm vụ nhận thức mà trò chơi đặt ra. Vì thế nó tạo điều kiện nâng cao tính tích cực nhận thức của trẻ mẫu giáo. Trò chơi học tập có ý nghĩa quan trọng đối với việc giáo dục và phát triển nhân cách nói chung và trí tuệ của trẻ mẫu giáo nói riêng. Trò chơi học tập chẳng những dạy cho trẻ trí thông minh, lòng dũng cảm, ý chí kiên cường không chịu lùi bước trước khó khăn mà còn giúp trẻ tự tin vào bản thân, tính hài hước, tính tổ chức, tính kỷ luật, lòng tự hào dân tộc, yêu quê hươngTrò chơi học tập không chỉ có nguồn sống nuôi dưỡng trẻ về cả thể chất lẫn tâm hồn mà là nguồn thông tin vô tận, là điều kiện thuận lợi để phát huy khả năng độc lập, óc sáng tạo của trẻ. Trạng thái xúc cảm lành mạnh trong khi chơi thúc đẩy sự phát triển các quá trình tâm lý của trẻ như: tri giác, cảm giác, tư duy, chú ý, ghi nhớ, ngôn ngữ.. Trong trò chơi, đứa trẻ có thể làm được những việc cao hơn so với khả năng thực của nó, trẻ thực hiện được những nhiệm vụ trí tuệ và thực hành. Trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi vốn là chủ thể với năng lực riêng, có khả năng tư duy, thích khám phá thế giới xung quanh và một chứng mực nào đó, trẻ có thể khám phá ra những ý tưởng trong những hoàn cảnh có mục đích, có ý nghĩa với chúng. Chúng rất thích “Trò chơi học tập” bởi lẽ qua trò chơi học tập không những thoả mãn nhu cầu chơi mà còn thoả mãn nhu cầu nhận thức về thế giới xung quanh. Chúng tích cực tìm hiểu các thuộc tính của sự vật, hiện tượng và các mối quan hệ thông qua việc tiếp xúc với sự vật, hiện tượng xung quanh.Có thể nói, trẻ mẫu giáo “ Học bằng chơi, chơi bằng học” và động lực thúc đẩy trẻ tích cực hoạt động là do nhu cầu chơi và sự say mê khám phá thế giới xung quanh. Trong trò chơi, trẻ trở nên cao hơn chính mình và chúng có thẻ làm được những việc mà trong thực tế trẻ không làm được. Vì vậy cần phải phát huy tính tích nhận thức của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi trong hoạt động chơi nó chung và trò chơi học tập nói riêng. Tính tích cực nhận thức của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trong các hoạt động cá nhân đều chứa đựng tính quy luật nhất địnhtrong sự phát triển của mình. Tính hiệu quả của sự phát triển ấy được xác định không bằng tốc độ chiếm lĩnh nội dung tri thức mà còn bằng cả kỷ năng sử dụng các phương thức nhất định khi giải quyết nhiệm vụ đã đặt ra trong hoạt động của trẻ. Giáo viên mầm non cần hiểu được cấp độ “tính tích cực nhận thức” của trẻ để tực đó xác định mục tiêu và lựa chọn nội dung cũng như phương tiện thực hiện nhằm đạt kết quả giáo dục cao hơn. I. Lý do chọn đề tài. Trong chương trình giáo dục mầm non hiện nay của nước ta, được xây dựng theo nguyên tắc tiếp cận tích hợp - lấy hoạt động vui chơi của trẻ làm trung tâm, trẻ và cô cùng học, cùng chơi, cùng tham gia khám phá, giải quyết các vấn đề và đi đến những kết luận cụ thể. Quan điểm giáo dục tích hợp nhìn nhận đứa trẻ làm trung tâm, là người giải quyết chính đối với việc học và chơi của trẻ, còn giáo viên là người tổ chức - hướng dẫn, và tạo điều kiện cho trẻ tích cực hoạt động chiếm lĩnh những tri thức, kỷ năng. Phát huy tính tích cực của trẻ trong trò chơi nói chung và trò chơi học tập nói riêng là một trong những nguyên tắc cơ bản của giáo dục mầm non nước ta. Vì thế mà việc phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi trong trò chơi học tập là một nguyên tắc quan trong trong việc tổ chức hoạt động vui chơi của trẻ hiện nay. Mục đích chơi của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi là: sự hứng thú chơi đã hướng vào kết quả và nhiệm vụ đặt ra chứ không vào quá trình chơi, trẻ đã biết sử dụng vốn kinh nghiệm của mình vào trò chơi. Chính vì hứng thú đối với trò chơi tạo điều kiện cho trẻ tích cực nhận thức thế giới xung quanh. Nhiệm vụ của trò chơi học tập ở mẫu giáo 5 – 6 tuổi phức tạp hơn, yêu cầu cao hơn, câu hỏi đặt ra khó hơn so với các lứa tuổi bé hơn, nên cơ sở để trẻ giải quyết nhiệm vụ trong trò chơi học tập phải dựa vào mối tương quan, dựa vào những dấu hiệu chung nhất của các hiện tượng và sự vật. Dưới sự ảnh hưởng của trò chơi học tập, trong sự phát triển trí tuệ của trẻ mẫu giáo có một bước tiến rất quan trọng; đó là sự chuyển hoá các thao tác tỉ mỉ bên ngoài với đồ vật vào các thao tác trí tuệ bên trong dưới dạng biểu tượng và khái niệm. Chính ngay trong trò chơi học tập đã chứa đựng những điều kiện cần thiết để phát triển năng lực trí tuệ của trẻ, đặc biệt mẫu giáo 5 – 6 tuổi chuẩn bị vào lớp một phổ thông. Vì thế, tôi đã mạnh dạn chọn và nghiên cứu đề tài “ Phát huy tính tích cực của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trong trò chơi học tập”, là tiếp tục nghiên cứu để tìm ra các biện pháp thích hợp không ngừng khai thác tiềm năng của trò chơi mà còn tạo điều kiện thuận lợi giúp trẻ phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ trong trò chơi học tập. II. MỤC ĐÍCH VÀ NHIỆM VỤ NGHIÊN CỨU. 1. Mục đích nghiên cứu. - Tôi nghiên cứu đề tài: “ Một số biện pháp phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trong trò chơi học tập” nhằm: + Làm giàu thêm vốn kiến thức phong phú và vốn kinh nhgiệm của mình về TCHT dành cho trẻ mẫu giáo trong trường Mầm non. + Giáo dục và phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ, xem đây như một phương pháp giáo dục nhân cách toàn diện có hiệu quả cho trẻ mẫu giáo. + Giáo dục và phát triển một số năng lực, phẩm chất trí tuệ cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi. + Trẻ có thái độ tích cực đối với thế giới hiện thực xung quanh, lòng ham muốn chiếm lĩnh tri thức và biết vận dụng chúng vào hoàn cảnh thực tiễn. + Đáp ứng và thoả mãn nhu cầu, hứng thú chơi của trẻ. + Làm rõ khả năng tự giải quyết nhiệm vụ nhận thức của trẻ trong trò chơi học tập. 2. Nhiệm vụ nghiên cứu. - Nghiên cứu cơ sở lý luận về “ Một sô biện pháp phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trong trò chơi học tập”. - Nghiên cứu cơ sở thực hiện về việc “ Một sô biện pháp phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trong trò chơi học tập” ở trường mầm non tôi công tác. III. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU. Một sô biện pháp phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ mẫu giáo 5 – 6 tuổi trong trò chơi học tập. IV. THỜI GIAN NGHIÊN CỨU. Đề tài nghiên cứu trong khoảng thời gian là gần 1 năm. Bắt đầu từ tháng 05/ 2012 đến 04/ 2013. V. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU. 1. Phương pháp quan sát. 2. Phương pháp thực nghiệm. 3. Phương pháp trò chuyện. 4. Phương pháp tổng kết kinh nghiệm. B. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ. I. CƠ SỞ LÝ LUẬN. 1. Cơ sở lý luận. - Phát huy tính tích cực của trẻ mầu giáo 5-6 tuổi trong trò chơi học tập là một trong các nguyên tắc giáo dục cơ bản và hết sức cần thiết, nó được coi là nguyên tắc “vàng” của vấn đề tổ chức chơi cho trẻ. Xuất phát từ mục tiêu và quan điểm giáo dục Mầm non là phát triển nhân cách trẻ toàn diện, trong đó có phát triển năng lực trí tuệ cho trẻ, phát huy tính tích cực nhận thức của trẻ trong hoạt động của chúng, chuẩn bị cho trẻ mẫu giáo lớn vào học trường phổ thông. - Dựa trên những thành tựu nghiên cứu của khoa học giáo dục mầm non đã phản ánh vào chương trình giáo dục mầm non của một số nước trên thế giới và Việt Nam lấy hoạt động vui chơi làm trung tâm của chương trình giáo dục trẻ mẫu giáo, sử dụng trò chơi làm phương tiện giáo dục thiết thực phù hợp với từng cá nhân, tạo điều kiện cho trẻ phát triển về mọi mặt như: Thể chất, nhận thức, thẩm mỹ, ngôn ngữ, quan hệ tình cảm và kỷ năng xã hội. - Các nhà nghiên cứu khoa học đã nhấn mạnh rằng; trẻ em chỉ có thể hoàn thiện và phát triển ngay trong chính bản thân mình. Các nhà nghiên cứu cũng thống nhất rằng; trò chơi học tập có một ý nghĩa quan trọng đối với việc giáo dục và phát triển trí tuệ của trẻ em mẫu giáo. Hoạt động nhận thức của trẻ mẫu giáo được hình thành và xuất hiện ngay trong trò chơi học tập. Đặc biệt ở lứa tuổi mẫu giáo (5 -6 tuổi) những hứng thú nhận thức được tạo thành trên cơ sở của hứng thú chơi. Bởi “ Trò chơi học tập không những cung cấp cho trẻ một khối lượng tri thức nhất định mà còn dạy trẻ lĩnh hội những tri thức ấy, trang bị cho chúng những kỷ năng làm việc trí tuệ, phát triển tính tích cực, tính độc lập của tư duy”. - Một số nhà khoa học trên thế giới và trong nước đã nghiên về: Tính tích cực nhận thức của người học trong mối quan hệ giữa nhận thức, tình cảm và ý chí; về bản chất và cấu trúc của tính tích cực nhận của người lớn và trẻ em; về một số dấu hiệu của tính tích cực nhận thức và các mức độ thể hiện chúng của học sinhCó thể nói rằng nhiều nhà nghiên cứu đã quan tâm, chú ý đến vấn đề tính tích cực nhận thức của trẻ mẫu giáo. Họ đã chỉ ra tiềm năng phát triển trí tuệ của trẻ mẫu giáo vô cùng lớn, nhưng đến nay vẫn chưa được nghiên cứu một cách đầy đủ và hoàn chỉnh. - Điểm lại những công trình nghiên cứu về “ trò chơi học tập” và “tính tích cực nhận thức” của con người trong đó có trẻ mẫu giáo ở trong và ngoài nước cho thấy, việc khai thác tiềm năng to lớn của hoạt động vui chơi nói chung và trò chơi học tập nói riêng vào mục đích giáo dục trẻ ngày càng được các nhà giáo dục trên thế giới quan tâm. Ở nhiều nước trong đó có Việt nam, trò chơi được đặt vào vị trí trung tâm của chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. mặc dù trên thực tiễn, các nhà giáo dục mới chỉ chú ý đến khía cạnh khai thác tiềm năng của loại trò chơi này theo ý đồ của mình mà chưa chú ý đến bản thân cá nhân trẻ, đến tính chủ động, tính tích cực của trẻ khi chơi, đến sự phát triển chính trò chơi. Tình hình đặt ra cho các nhà giáo dục làm việc trực tiếp với trẻ một nhiệm vụ quan trọng đó là: tiếp tục nghiên cứu để tìm ra các biện pháp thích hợp nhằm không những khai thác tiềm năng của trò chơi mà còn tạo điều kiện thuận lợi giúp trẻ phát huy tính tích cực của mình trong trò chơi, làm cho trò chơi học tập ngày càng phát triển. 2. Cơ sở thực tiễn. - Những năm gần đây việc tổ chức hoạt động vui chơi cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi đã được quan tâm, chú ý hơn. Tuy thế nhưng đối với trò chơi học tập thì chưa thực sự được phát huy hết khả năng của nó. Mặc dù giáo viên đã cố gắng tìm tòi, học hỏi để tổ chức cho trẻ chơi nhưng kết quả đạt được trên trẻ chưa cao và đặc biệt trẻ chưa có hứng thú khi tham gia chơi, trò chơi thường bị nhàm chán, khô khan và cứng nhắc. - Qua nhiều năm trực tiếp chăm sóc giáo dục trẻ ở lứa tuổi mẫu giáo lớn ( 5-6 tuổi), tôi thấy rằng việc tổ chức cho trẻ chơi các loại trò chơi học tập còn nhiều điều đáng phải bàn và giáo viên chưa mạnh dạn sử dụng các hình thức, các phương pháp để phát huy được tiềm năng của trò chơi học tập khi tổ chức cho trẻ chơi. 3. Thực trạng của nhà trường. - Qua khảo sát ở một số giáo viên nhiều năm dạy học và qua trẻ trong lớp tôi phụ trách thì thực tế còn nhiều vấn đề cần giải quyết, hiệu quả đạt chưa cao. Cụ thể ở bảng khảo sát sau đây. Nội dung Kết quả khảo sát. - Giáo viên biết và thường xuyên tổ chức chơi trò chơi học tập. 7/12 GV đạt tỷ lệ: 58 % - Trẻ hứng thú chơi các trò chơi học tập 15/29 cháu tỷ lệ: 52 % - Trẻ phát huy tính tích cực nhận thức, được trải nghiệm và tự giải quyết tình huống có vấn đề, , hoàn thành nhiệm vụ chơi trong trò chơi học tập. 12/29 cháu tỷ lệ: 41 %. - Kỷ năng tự tổ chức TCHT của trẻ. 6 /29 cháu, tỷ lệ 20,6 %. 3.1. Thuận lợi. - Trường mầm non nơi tôi đang công tác cơ sở vật chất mới xây nên khang trang phòng học thoáng mát đảm bảo diện tích cho trẻ hoạt động. Có sân chơi bải tập sạch đẹp, rộng rải và đảm bảo an toàn. Có khuôn viên bồn hoa, cây cảnh và một số đồ chơi lớn ngoài trời phù hợp với trẻ. - Bản thân tôi được bồi dưỡng kiến thức chuyên môn thông qua các đợt chuyên đề của phòng, trường tổ chức. Được học hỏi qua thăm lớp dự giờ của đồng nghiệp trường mình và các đợt sinh hoạt liên trường ở các trường trọng điểm nên tôi đã có vốn kiến thức nhất định khi tổ chức cho trẻ hoạt động vui chơi, đặc biệt là chơi các loại trò chơi học tập. - Đội ngũ giáo viên trẻ , nhiệt tình có năng lực trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ và có mối đoàn kết cao nên đã giúp tôi thêm yêu nghề hơn. Nhờ sự chỉ đạo của bộ phận chuyên môn Phòng Giáo dục, bám sát các chuyên đề nên đã giúp tôi nắm vững về phương pháp, hình thức, nội dung và cách tổ chức cho trẻ 5- 6 tuổi vui chơi. - Trò chơi học tập vốn gần gũi, là loại trò chơi có luật, nó có nội dung rất phong phú và là trò chơi chân chính chứa đựng những xúc cảm, tình cảm lành mạnh của trẻ. Trò chơi học tập có thể chơi ở mọi lúc mọi nơi và trẻ chơi tự mình khẳng định bản thân mình qua trò chơi. - Trong thời kỳ xã hội công nghiệp hoá - hiện đại hoá, đẩy mạnh ứng dụng công nghệ thông tin nên nội dung các trò chơi học tập cũng được phong phú và nâng cao hơn. 3.2. Khó khăn. - Trẻ ở lứa tuổi này đang trên đà phát triển mạnh mẽ về thể lực cũng như trí tuệ, đòi hỏi người giáo viên mầm non không những nắm vững kiến thức về chăm sóc giáo dục trẻ mà còn phải có kho tàng hiểu biết sâu rộng về các loại trò chơi, về thế giới xung quanh. - Nhà trường tuy đã chú ý tập trung đầu tư cơ sở vật chất nhưng vẫn còn thiếu thốn, các loại đồ chơi phục vụ dạy học, vui chơi của cô và trẻ chưa đáp ứng được nhu cầu tối thiểu. Chưa có các khu vui chơi riêng cho từng loại hình trò chơi, đồ dùng đồ chơi phục vụ các loại trò chơi cho trẻ còn nghèo nàn, lạc hậu, đa phần là đồ dùng, đồ chơi tự làm... - Một số phụ huynh chưa hiểu được tầm quan trọng của giáo dục mầm non nên chưa tạo điều kiện đưa trẻ ra lớp đúng độ tuổi, chưa thực sự quan tâm nhiều đến việc tổ chức cho con trẻ chơi, đặc biệt chưa có kiến thức về phát huy tính tích cực nhận thức và chưa hiểu biết được sâu sắc lợi ích của trò chơi học tập đối với trẻ và sống con người. - Một số trò chơi được thiết kế qua công nghệ thông tin nên yêu cầu người giáo viên phải nhạy bén, nắm bắt kịp thời và thật linh hoạt, sáng tạo thì mới đáp ứng được yêu cầu khi tổ chức cho trẻ chơi. II. MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT HUY TÍNH TÍCH CỰC NHẬN THỨC CỦA TRẺ MẪU GIÁO 5 – 6 TUỔI TRONG TRÒ CHƠI HỌC TẬP. 1. Sưu tầm và xây dựng nguồn trò chơi học tập đa dạng phong phú phù hợp với trẻ theo chủ đề, chủ điểm. * Mục đích và ý nghĩa: - Các nguồn trò chơi học tập càng nhiều và đa dạng theo chủ đề, chủ điểm khác nhau càng tạo nhiều cơ hội cho trẻ được chơi, cung cấp cho trẻ nhiều biểu tượng về cuộc sống xung quanh, tạo điều kiện cho trẻ có hứng thú và kích thích trẻ cố gắng nổ lực hoàn thành nhiệm vụ được giao. * Yêu cầu: - Khi lựa chọn trò chơi học tập phải chú ý đảm bảo các yêu cầu sau: + Trò chơi tạo điều kiện tốt cho trẻ luyện tập phát triển trí tuệ. + Nhiệm vụ nhận thức của trò chơi đòi hỏi sự cố gắng về trí tuệ, nổ lực vượt qua một số khó khăn để hoàn thành nhiệm vụ được giao. + Tính dạy học trong trò chơi cần được kết hợp giữa tính học tập nghiêm túc với tính vui vẽ thoải mái và trò chơi hấp dẫn có sức cuốn hút với trẻ. Chính sự cuốn hút hấp dẫn của trò chơi sẽ kích thích hoạt động trí tuệ của trẻ và giúp chúng giải quyết nhiệm vụ nhận thức dễ dàng hơn. * Nội dung và cách tiến hành: - Thì giáo viên hoặc tự nghĩ ra hoặc là sưu tầm chúng trong dân gian, trong các tài liệu giáo dục mầm non ( chương trình tổ chức hoạt động chơi, tài liệu tham khảo hướng dẫn trẻ chơi, tuyển tập trò chơi mẫu giáo)theo các chủ đề. Ví dụ: Một số trò chơi học tập của trẻ mẫu giáo 5-6 tuổivới các nội dung thuộc lĩnh vực tự nhiên và xã hội sau đây: + Trò chơi so sánh những đồ vật theo một số dấu hiệu, xếp thành bộ và phân nhóm các đối tượng, các đồ vật theo dấu hiệu đặc trưng; Chủ đề “ Hiện tượng tự nhiên”: “Tìm nét giống và không giống”, “ Nhận biết và phân biệt một số hình - hình học”, “ Nhận biết mùa trong năm”, “ Nhận biết thời gian qua các bức tranh, câu đố, câu thơ ”, “ Cái gì có và cái gì không có ”, “Thi xem ai tìm được nhiều hiện tượng tự nhiên hơn”. + Trò chơi ghép tranh hoàn chỉnh từ nhiều phần, nhiều bộ phận khác nhau theo mẫu cho trưốchặc theo trí tưởng tượng, sáng tạo của trẻ, trò chơi khảm tranh, chơi tangVí dụ: “ Thi xem ai nhanh và đúng”, “ Ghép tranh tự do theo ý thích”, “ Mảnh ghép kỳ diệu”, “trò chơi tang”ở tất cả các chủ đề trong năm học. + Trò chơi phỏng đoán tìm kiếm liên quan tới việc định hướng không gian theo sơ đồ, dấu hiệu và hiệu lệnh bằng lời nói như: “ Hãy tìm đường đến ngôi nhà”, “ Hãy tìm địa điểm trên sơ đồ”, “ Ở đâu? ở đâu?”, “ Cái gì thay đổi, thay đổi thế nào?”, “ Cái gì thiếu cái gì thừa” + Trò chơi với câu đố và giải đáp, lôi cuốn trẻ tìm hiểu những kiều điện trẻ chưa biết: “ Hãy nhận biết xem”, “ Xin hãy đoán”, “ Cái gì đã thay đổi”, hoặc kiểm tra “ Hãy tìm ra chổ sai ”, “ Thi xem ai nhận ra nhiều điều bịa đặt hơn”, “ Thử xem ai nghĩ ra được nhiều điều hơn”ở các chủ đề trong năm học. + Trò chơi có các vai, hành động chơi hướng vào sự mô tả những hoàn cảnh khác nhau của cuộc sống : “ Người đưa thư”, “ Cửa hàng đồ chơi của bé”, “ Cửa hàng bách hoá’, “ Tặng hoa’, “ Người chăn nuôi giỏi”, “ Người thợ săn” + Trò chơi: Đôminô, trò chơi “ lôgico”, chơi cờ, chơi chiếm pháo đài, ô ăn quan + Trò chơi loại bỏ các yếu tố thừa vô ích: “ Tìm những thứ không cùng nhóm trong tranh”, “ Cái gì không được dùng ở đây”, “ Hãy tìm cái không đúng”, “ Chọn đồ dùng cho bạn trai ( gái)” + Trò chơi bằng lời: trò chơi nhận biết những đồ vật, hiện tượng, sự kiện thông qua sự miêu tả, theo câu hỏi: “ Thi kể chuyện qua tranh”, “ Đoán nhanh qua lời cô”, “ Tìm câu kết sáng tạo”, “ đầu tiên, tiếp theo và cuối cùng”, “ Thi kể chuyện về những vật vừa tìm được”, “ Đâu là thật và đâu là bịa” 2. Xây dựng môi trường chơi đa dạng, hấp dẫn và mang tính phát triển. * Mục tiêu và ý nghĩa: - Xây dựng môi trường chơi đa dạng, hấp dẫn mang tính phát triển là việc chuẩn bị môi trường chơi cho trò chơi học tập nhằm đáp ứng khả năng chơi của trẻ trong hiện tại và trong tương lai phát triển hoạt động chơi của chúng. Nhừ có sự bổ sung, thay đổi đồ chơi, vật liệu chơi cho trẻ một cách thường xuyên phù hợp với chủ đề và với yêu cầu của trò chơi học tập giúp cho trẻ có điều kiện tiếp xúc, làm quen với thế giới đồ vật kỳ diệu, tạo cho trẻ có cơ hội được chơi, được biến đổi những vật liệu chơi tạo ra đồ chơi của mình, cho nhóm chơi. Chính cái đó tao cho trẻ có hứng thú chơi, giúp trẻ tính chủ động tham gia vào trò chơi cố gắng nổ lực thực hiện ý đồ chơi của mình góp phần phát triển tính tự lập và sáng kiến của trẻ trong trò chơi. Việc xây dựng môi trường chơi phát triển hướng tới phát triển nội dung TCHT và tạo cơ hội cho trẻ được thực hành với đồ chơi, vật liệu chơi và được tự chơi cùng với chúng, khuyến khích trẻ tính tích cực chủ động và có sáng kiến khi chơi, giúp trẻ tự trải nghiệm, tự cảm nhận vàhọc được cáhc sống cùng nhau ( tự kiềm chế, nhân nhượng, thoả thuận, trao đổi và cùng giải quyết xung đột, giải quyết tình huống xảy ra trong khi chơi). Bên cạnh đó, việc tạo môi trường chơi cũng dàng cho giáo viên có cơ hội cá thể hoá chương trình chơi cho từng trẻ và thảo mãn nhu cầu chơi của nó; cho phép gái viên thực hiện chương trình trong phạm vi rộng hơn, linh hoạt hơn ( nhóm ôn luyện, nhóm chơi - học cái mới, nhóm thì chơi dưới sự hướng dẫn của cô , nhóm chơi theo ý thích ); giáo viên có cơ hội làm việc từng nhóm, từng cá nhân, đặc biệt giáo viên sẽ có nhiều thời gian để quan sát đánh giá trẻ và từ đó có thể điều chỉnh môi trường chơi phù hợp cũng như tìm ra các phương pháp, biện pháp tổ chức chơi phù hợp với trẻ. Như vậy, biện pháp xây dựng môi trường chơi mang tính phát triển có ý nghĩa đặc biệt,nó không những tác động đến khả năng chơi tự lập của trẻ 5-6 tuổi mà còn là điều kiện khách quan hết sức cần thiết đảm bảo cho tính khả thi của biện pháp lập kế hoạch chơi. * Yêu cầu: - Việc xây dựng môi trường chơi mang tính phát triển cần phải đáp ứng và thoả mãn một số yêu cầu như: thuận tiệ
File đính kèm:
- SKKN du thi giao vien gioi cap TP.doc