Phương pháp giảng dạy kỹ thuật nhảy xa "Kiểu ngồi"

 Ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y kû thuËt nh¶y xa “ kiÓu ngåi ” 
I.§Æt vÊn ®Ò 
 Lµm thÕ nµo ®Ó d¹y tèt , HS thùc hiÖn tèt kû thuËt nh¶y xa “ KiÓu Ngåi ” 
 M«n TD ( GDTC ): Lµ mét trong c¸c m«n mµ BGD&§T quy ®Þnh trong c¸c bËc häc phæ th«ng ph©n m«n ®iÒn kinh cã ®Æc tÝnh khoa häc mang ®Çy ®ñ c¸c tÝnh chÊt vÒ GD vµ gi¸o d­ìng . §Æc biÖt ®iÒn kinh lµ m«n thÓ thao cã t¸c dông ph¸t triÓn toµn diÖn c¸c tè chÊt thÓ lùc , cña con ng­êi , ®©y lµ m«n ra ®êi sím nhÊt ®ång thêi nã còng g¾n liÒn víi c¸c t­ thÕ vËn ®éng tù nhiªn trong cuéc sèng vµ chiÕn ®Êu vµ sù ph¸t triÓn cña loµi ng­êi . Tõ ®ã lÞch sö m«n ®iÒn kinh còng ®­îc x· héi ®­a vµo ®¸nh gi¸ qua c¸c thêi k× thi ®Êu thÕ vËn héi , §¹i häcTDTT , Héi khoÎ phï ®æng c¸c cÊp . 
 §iÒn kinh chiÕm néi dung chÝnh thøc cña ch­¬ng tr×nh thi ®Êu vµ häc tËp cña bé m«n TDTT ChÝnh v× vËy , m«n §K lu«n ®­îc quan t©m vµ ®­îc nhiÒu ng­êi tËp luyÖn nh»m ph¸t triÓn søc khoÎ vµ rÌn luyÖn c¸c tè chÊt nh­ §øc –TrÝ –ThÓ –Mü cña con ng­êi míi XHCN trong thêi k× CNH - H§H ®Êt n­íc .
 Trong tr­êng häc m«n ®iÒn kinh lµ m«n häc chÝnh thøc trong ch­¬ng tr×nh GDTC , néi dung cña m«n ®iÒn kinh bao gåm : Ch¹y –Nh¶y – NÐm- §Èy, trong ®ã ph©n m«n Nh¶y xa “ KiÓu ngåi ”cña bËc THCS lµ mét trong nh÷ng ch­¬ng tr×nh cña ®iÒn kinh ph¸t triÓn vÒ søc m¹nh ch©n , cïng sù phèi hîp víi søc m¹nh toµn th©n vµ sù khÐo lÐo ®Ó thùc hiÖn kØ thuËt giai ®o¹n trªn kh«ng , dùa trªn nguyªn t¾c khoa häc vÒ sù vËn ®éng vµ ®éng lùc häc th× viÖc thùc hiÖn kÜ thuËt th¨ng b»ng cña c¬ thÓ trong kh«ng gian .Bªn c¹nh ®ã , c¸c em häc sinh tuy cã tè chÊt søc m¹nh song kh«ng ®­îc rÌn luyÖn , häc tËp kû thuËt ®Ó ph¸t triÓn c¬ thÓ vµ hoµn thiÖn kØ thuËt nh­ ®· yªu cÇu cña ch­¬ng tr×nh vµ tiªu chuÈn rÌn luyÖn th©n thÓ ®· ®­îc ®Ò ra cña bËc häc .
 Lµ gi¸o viªn gi¶ng d¹y bé m«n GDTC trong tr­êng THCS ,t«i lu«n phÊn ®Êu trau dåi nghiÖp vô vµ tÝch cùc nghiªn cøu vµ t×m hiÓu c¸c thùc tr¹ng cña tõng ph©n m«n , nh»m ®Èy m¹nh vµ gióp c¸c em HS häc tËp tèt ch­¬ng tr×nh ph©n m«n nãi chung vµ thùc hiÖn ®óng kØ thuËt trªn kh«ng cña kØ thuËt nh¶y xa “kiÓu ngåi” mµ t«i ®ang ¸p dông ph­¬ng ph¸p dïng ch­íng ng¹i vËt trong nh¶y xa .
§èi t­îng nghiªn cøu Häc sinh khèi 8
N¨m häc 2008- 2009 t«i ®­îc ph©n c«ng gi¶ng d¹y c¸c khèi 8 vµ hai líp 9 lµ ®èi t­îng HS løa tuæi tõ 14- 15 tuæi cã nhiÒu diÔn biÕn m¹nh mÏ vÒ t©m sinh lý c¬ thÓ .
 II.Gi¶i quyÕt vÊn ®Ò
 I/ Qu¸ tr×nh ®iÒu tra thùc hiÖn 
 1Kh¶o s¸t thùc tr¹ng .
Qua ph©n phèi ch­¬ng tr×nh , thêi gian chÝnh kho¸ ®Ó thùc hiÖn gi¶ng d¹y néi dung nh¶y xa lµ rÊt Ýt , mµ thêi l­îng tiÕt kh«ng dµi so vêi häc sinh . Nh­ khèi 8 chØ cã 12 tiÕt 
Qu¸ tr×nh thùc tÕ gi¶ng d¹y kû thuËt nh¶y xa “ kiÓu ngåi” ë tr­êng THCS cho thÊy tØ lÖ häc sinh thùc hiÖn ®óng kØ thuËt trªn kh«ng cña nh¶y xa “ kiÓu ngåi” nh­ sau: 
 Khèi/ líp 
 Giíi tÝnh 
 TØ lÖ % kØ thuËt trªn kh«ng 
 Häc sinh nam
 Häc sinh n÷ 
 8A3
 46%
 31%
 8A4
 42%
 33%
 8A5
 47%
 37%
 8A6
 40%
 35%
 8A7
 39%
 41%
 Nh×n vµo tØ lÖ % ë b¶n ®iÒu tra trªn ta cã thÓ ®¸nh gi¸ ®­îc møc ®é thùc hiÖn kû thuËt trªn kh«ng cña nh¶y xa “ kiÓu ngåi ” lµ qu¸ thÊp kÓ c¶ häc sinh nam vµ n÷ .
2.Nguyªn nh©n . Qau ®iÒu tra ,t«i ®· rót ra mét sè nguyªn nh©n 
a)VÒ häc sinh :
 - Ngoµi nh÷ng häc sinh thùc hiÖn ®óng kû thuËt , sè cßn l¹i lµ nh÷ng häc sinh hay nh¶y theo kiÓu t­¬ng tù “ kiÓu ­ën th©n ”, kh«ng thùc hiÖn ®­îc®éng t¸c kÐo ch©n l¨ng vµ thu ch©n giËm vÒ t­ thÕ “ ngåi xæm trªn kh«ng ”,do ®ã t­ thÕ kû thuËt bÞ “lai c¨ng” 
 -Tõ nguyªn nh©n trªn còng do gãc ®é dËm nh¶y cßn qu¸ thÊp (yªu cÇu kØ thuËt lµ 60-68 ®é ) lùc cña ch©n giËm ch­a phèi hîp lùc toµn th©n ®Ó t¹o gãc ®é vµ quû ®¹o bay thÝch hîp nh»m cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn c¸c ®éng t¸c kØ thuËt tiÕp theo ë trªn kh«ng 
 b)Gi¸o viªn
- Ch­a chó ý t×m hiÓu nguyªn nh©n vµ ph©n tÝch hiÖn t­îng 
- C¸c tiÕt d¹y trªn líp cßn bÞ h¹n chÕ vÒ thêi l­îng vµ khèi l­îng vËn ®éng ®©y lµ yÕu tè kh¸ch quan .
- Ch­a ®Èy m¹nh vµ duy tr× c¸c ®éng t¸c thÞ ph¹m , ch­a t×m hiÓu ®Æc thï ph©n m«n
II/ BiÖn ph¸p kh¾c phôc 
1, CÇn ph©n tÝch kû thuËt giai ®o¹n trªn kh«ng :
- §©y lµ qu¸ tr×nh vËn dông qu¸n tÝnh cña ch¹y ®µ ( cã vÐc t¬ lùc n»m ngang ) kÕt hîp giËm nh¶y ( dïng lùc giËm nh¶y ®Ó chuyÓn vÐc t¬ lùc n»m ngang lªn cao , vÒ tr­íc sù kÕt hîp cña cña 2 vÐc t¬ lùc nh»m ®Èy c¬ thÓ lªn cao , vÒ tr­íc Hai yÕu tè nµy ( xa hay gÇn )do sù kÕt hîp cña 2 vÐc t¬ lùc . trong ®ã gãc ®é giËm nh¶y lµ 60-68 ®é . Hay nãi c¸ch kh¸c ®ã lµ sù kÕt hîp gi÷a ch¹y ®µ vµ giËm nh¶y mµ ta ph©n tÝch trªn c¬ së vËt lý häc (lùc häc ).VÒ mÆt sinh häc th× ®ã lµ sù phèi hîp gi÷a søc m¹nh giËm nh¶y víi lùc toµn th©n qua thùc hiÖn ®éng t¸c 4 b­íc cuèi tr­íc khi giËm nh¶y vµ giËm nh¶y b»ng c¶ lßng bµn ch©n cïng sù xèc tay tõ d­íi ra tr­íc lªn trªn ®Ó t¹o gãc ®é vµ quü ®¹o bay cña c¬ thÓ .
 Trong ®ã 1/3 ”Qu¶ng ®­êng bay ” lµ t­ thÕ “ B­íc bé trªn kh«ng ” 2/3 qu¶ng ®­êng bay cßn l¹i lµ t­ thÕ “ Ngåi xæm trªn kh«ng ” b»ng c¸ch thu ch©n giËm nh¶y ®­a vÒ tr­íc cïng ch©n l¨ng råi dïng 2 tay ®¸nh m¹nh tõ trªn cao vÒ tr­íc vßng xuèng thÊp ra sau , kÕt hîp duæi dµi 2 ch©n vÒ tr­íc
 Nh­ vËy , vÊn ®Ò ë ®©y lµ ”Gãc ®é bay ”nh­ thÕ nµo ®Ó “ Quü ®¹o bay” 
tèt nh»m cã ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn kû thuËt trªn kh«ng .
 2. BiÖn ph¸p kh¾c phôc vµ h×nh thµnh t­ thÕ “ Ngåi xæm trªn kh«ng ” trong kû thuËt nh¶y xa “kiÓu ngåi ”
 Sau khi h­íng dÉn häc sinh kü thuËt ch¹y ®µ - giËm nh¶y cña nh¶y xa tiÕp ®Õn lµgiai ®o¹n kü thuËt trªn kh«ng “KiÓu ngåi ”. §Ó kh¾c phôc vµ h×nh thµnh kü thuËt trªn kh«ng cho häc sinh , ta ¸p dông ph­¬ng ph¸p tËp luyÖn cã ch­íng ng¹i vËt.
Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau :
 Gi¸o viªn chuÈn bÞ dông cô phï hîp víi thÓ tr¹ng cña häc sinh tõng khèi líp nam, n÷ 
 + §èi víi häc sinh Nam , ch­íng ng¹i vËt cã chiÒu cao 0,80m c¾m c¸ch v¹ch giËm nh¶y kho¶ng 1, 5m 
+ §èi víi häc sinh N÷ , ch­íng ng·i vËt cã chiÒu cao 0,70m c¾m c¸ch v¹ch giËm nh¶y 1,0m 
* L­u ý : Ch­íng ng¹i vËt ph¶i ®­îc lµm b»ng vËt liÖu mÒm , cã thÓ lµ l¸ cê hiÖu hoÆc lµm b»ng cµnh c©y víi kÝch th­íc trªn víi ®iÒu kiÖn ch­íng ng¹i vËt kh«ng g©y th­¬ng tÝch cho häc sinh trong qu¸ tr×nh tËp luyÖn .
3. KÕt qu¶ thu ®­îc sau khi thùc hiÖn ¸p dông ph­¬ng ph¸p , sö dông ch­íng ng¹i vËt trong nh¶y xa nh­ sau :
 Khèi/ líp 
 Giíi tÝnh 
 TØ lÖ % kØ thuËt trªn kh«ng 
 Häc sinh nam
 Häc sinh n÷ 
 8A3
 98
 95
 8A4
 97
 94
 8A5
 95
 92
 8A6
 97
 89
 8A7
 96
 90
 C¨n cø kÕt qu¶ kiÓm nghiÖm qua ®ît kiÓm tra , th× tiªu chuÈn rÌn luyÖn th©n thÓ ë néi dung nh¶y xa “ kiÓu ngåi ”cho chóng ta thÊy . Nhê sö dông ch­íng ng¹i vËt trong tËp luyÖn nh¶y xa mµ häc sinh thùc hiÖn kØ thuËt trªn kh«ng cña nh¶y xa “ kiÓu ngåi ” tèt h¬n .
Ph©n tÝch kÕt qu¶ häc sinh ®¹t ®­îc tr­íc vµ sau khi thùc hiÖn ph­¬ng ph¸p :
8A3 Häc sinh Nam tõ 46% t¨ng lªn 98%
 Häc sinh N÷ tõ 31 % t¨ng lªn 95 %
8A4 Häc sinh Nam tõ 42% t¨ng lªn 94%
 Häc sinh N÷ tõ 33% t¨ng lªn 98%
8A5 Häc sinh Nam tõ 47% t¨ng lªn 95%
 Häc sinh N÷ tõ 37% t¨ng lªn 92%
8A6 Häc sinh Nam tõ 40% t¨ng lªn 97%
 Häc sinh N÷ tõ 35% t¨ng lªn 89%
8A7 Häc sinh Nam tõ 39% t¨ng lªn 96%
 Häc sinh N÷ tõ 41 %t¨ng lªn 90%
- Tõ viÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p tËp luyÖn trªn cho ta thÊy häc sing thùc hiÖn phÇn kû thuËt c¬ b¶n cña néi dung rÊt nhanh , thÓ lùc còng nh­ tè chÊt vËn ®éng ph¸t triÓn tèt .
- Víi ph­¬ng ph¸p nµy võa t¹o ra sù h­ng phÊn tËp luyÖn cña häc sinh vµ th«ng qua ®ã h×nh thµnh kØ n¨ng kØ x¶o ch¾c ch¾n cho c¸c em .
- Qua ph­¬ng ph¸p nµy phÇn nµo gióp gi¸o viªn gi¶m ®­îc sè lÇn thÞ ph¹m trªn líp mµ hiÖu suÊt cña tËp luyÖn ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao h¬n so víi ban ®Çu 
4. Nguyªn nh©n ®¹t ®­îc 
- Tõ viÖc t¹o ch­íng ng¹i vËt trong tËp luyÖn sÎ ¶nh h­ëng ®Õn t©m lý ®Õn ng­êi tËp lu«n ý thøc ph¶i bËt nh¶y kh«ng chØ ra xa mµ cßn ph¶i lªn cao . Nh­ vËy , ®· t¹o ®­îc gãc ®é nh¶y hîp lý . KÕt hîp ®­îc hai yÕu tè trªn sÎ h×nh thµnh ®­îc kû thuËt cña kiÓu nh¶y vµ ®¹t thµnh tÝch cao h¬n . §ång thêi t¹o cho ng­êi tËp c¶m gi¸c vÒ vÞ trÝ c¬ thÓ trong kh«ng gian ®Ó ý thøc thùc hiÖn c¸c ®éng t¸c kû thuËt tiÕp theo .
- H¹n chÕ thêi gian vÒ thÞ ph¹m vµ ph©n tÝch cña gi¸o viªn nh»m gióp gi¸o viªn cã thêi gian ®Ó söa ch÷a c¸c ®éng t¸c kû thuËt cho HS ®ång thêi t¨ng c­êng ®é sè lÇn luyÖn tËp trong mét tiÕt d¹y .
- T¹o ra ®­îc sù m« ph¹m kh«ng gian hîp lý , dÔ hiÓu , dÓ tËp luyÖn 
III.KÕt thóc vÊn ®Ò 
Trªn ®©y ®©y nh÷ng tr×nh bµy vÒ ph­¬ng ph¸p sö dông ch­íng ng¹i vËt trong ho¹t ®éng gi¶ng d¹y kû thuËt nh¶y xa “ kiÓu ngåi ”ë bËc THCS mµ t«i ®· ¸p dông vµ kiÓm nghiÖm qua c«ng t¸c gi¶ng d¹y TDTT ë tr­êng THCS Bång LÜnh . ThiÕt nghÜ víi nh÷ng tr×nh bµy trªn t«i ®· ®ãng gãp mét phÇn vµo nhiÖm vô c«ng t¸c gi¶ng d¹y néi dung ®iÒn kinh cña ph©n m«n nh¶y xa trong ch­¬ng tr×nh GDTC nh»m n©ng cao kû n¨ng rÌn luyÖn søc khoÎ cho HS vµ phÇn nµo ®¹t ®­îc ­íc nguyÖn nh­ c©u khÈu hiÖu : “KhoÎ ®Ó häc tËp lao ®éng chiÕn ®Êu b¶o vÖ tæ quèc ”. §Æc biÖt lµ ®Èy m¹nh vµ n©ng cao ho¹t ®éng TDTT trong nhµ tr­êng vµ ®Þa ph­¬ng .
 §ã lµ qu¸ trÝnh nghiªn cøu ¸p dông vµ ®¸nh gi¸ cïng næ lùc cña chuyªn m«n t«i thÊy r»ng ®Ó HS ë bËc THCS h¨ng say , tÝch cùc luyÖn tËp TDTTnh»m ph¸t triÓn c¬ thÓ vµ thùc hiÖn tèt c¸c chØ tiªu yªu cÇu kû thuËt ®Ò ra . NhÊt lµ ®óng víi tÝnh chÊt GDTC ph¶i lu«n t×m tßi nghiªn c¸c ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y thÝch hîp vµ thiÕt thùc nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ gi¸o dôc. 
 Tuy nhiªn b¶n th©n t«i cßn ph¶i häc hái nhiÒu ph­¬ng ph¸p cña ®ång nghiÖp nh»m trau dåi nghiÖp vô ®Ó ®¶m b¶o n¨ng lùc ®µo t¹o vµ gi¸o dôc thÕ hÖ HS , thÕ hÖ trÎ cã ®Çy ®ñ c¸c tè chÊt , xøng ®¸ng lµ chñ nh©n t­¬ng lai cña ®Êt n­íc .
§©y lµ mét ý kiÕn nhá rÊt mong ®­îc sù gãp ý ,®¸nh gi¸ ch©n thµnh vµ quý b¸u cña chuyªn m«n ®ång nghiÖp ®Ó t«i cã ®iÒu kiÖn tèt h¬n trong c«ng t¸c gi¶ng d¹y .
IV.Y kiÕn ®Ò xuÊt .
Do ®Æc thï cña m«n thÓ dôc vµ nguyÖn väng cña anh em gi¸o viªn bé m«n ®Ò nghÞ cÇn quan t©m h¬n n÷a vÒ c¬ së vËt chÊt ®Ó ®¶m b¶o cho c«ng t¸c gi¶ng d¹y bé m«n .cô thÓ 
-S©n tËp ch­a ®¶m b¶o mét sè dông cô cã nh­ng cßn thiÕu, h­ hæng kh«ng sö dông ®­îc.
§èi víi gi¸o viªn gi¶ng d¹y m«n GDTC ph¶i thùc sô t©m huyÕt víi nghÒ lu«n t×m tßi ®æi míi ph­¬ng ph¸p gi¶ng d¹y ®Ó ngµy cµng hoµn thiÖn h¬n .
 §øc LÜnh ngµy 15 th¸ng 02 n¨m 2010