Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp dạy trẻ 5-6 tuổi đọc thơ diễn cảm

Xuất phát từ việc dạy trẻ tác phẩm văn học trong đó có việc dạy trẻ đọc thơ, hệ thống hoá đưa ra một số biện pháp trẻ đọc thơ, thuộc thơ, đọc thơ diễn cảm từ đó trẻ tự cảm thụ trọn vẹn một tác phẩm văn học và ứng dụng vào một số tiết học cụ thể dựa trên những phương pháp chung cơ bản cho trẻ làm quen tác phẩm văn học.

Trong quá trình cho trẻ tiếp xúc với các bài thơ, bằng tài năng sư phạm cùng nghệ thuật đọc diễn cảm, giáo viên sẽ hướng trẻ vào những vẻ đẹp nội dung và vẻ đẹp nghệ thuật của tác phẩm, gây ấn tượng đầu tiên cho trẻ về hình tượng nghệ thuật và nội dung của tác phẩm. Đồng thời qua các bài thơ trẻ sẽ cảm thụ được cái hay, cái đẹp về cuộc sống con người và môi trường xung quanh một cách gần gũi, thân thiện.

Trẻ mẫu giáo 5 tuổi có nhu cầu và năng lực hoạt động nghệ thuật sáng tạo nếu giáo viên nắm được khả năng này của trẻ mà tìm ra phương pháp, biện pháp trong quá trình dạy thì sẽ kích thích trẻ đọc thơ một cách sáng tạo phát huy khả năng tự hoạt động nghệ thuật và trí tưởng tượng phong phú ở trẻ.

doc16 trang | Chia sẻ: bachha2 | Ngày: 15/04/2025 | Lượt xem: 12 | Lượt tải: 0Download
Bạn đang xem nội dung tài liệu Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp dạy trẻ 5-6 tuổi đọc thơ diễn cảm, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
 Thực trạng của việc nâng cao
a. Đối với bản thân
 Bản thân nắm được nội dung phương pháp của bộ môn phát triển ngôn ngữ cho trẻ
 Xây dựng tiết kể chuyện vào trong từng chủ điểm, một tuần thì có 6 lần học tôi xây dựng 
vào trong tiết học, vào thời điểm buổi sáng, ngoài ra còn ở mọi lúc mọi nơi
Hình thức tổ chức trên tiết học, mọi lúc mọi nơi, trong các thời điểm trong ngày
Tạo môi trường cho trẻ làm quen văn học thông qua tiết kể chuyện, ở mọi lúc mọi nơi, 
trong góc văn học
Áp dụng công nghệ thông tin vào iết làm quen tác phẩm văn học, làm đồ dùng đồ chơi 
phù hợp với tiết học
Đánh giá nêu gương trẻ, khen trẻ kịp thời đúng lúc, luôn động viên khuyến khích trẻ để 
trẻ kể chuyện
b. Đối với trẻ
Trẻ đã được học qua lớp mẫu giáo 4-5 tuổi nên trẻ đã biết các câu chuyện : “ Tích Chu”, 
Trẻ rất thích kể chuyện, trẻ nhớ được các nhân vật trong chuyện, diễn biến câu chuyện.
c. Công tác tham mưu
Tham mưu cho nhà trường mua thêm sách, tranh ảnh để kể chuyện cho trẻ
Lớp đông 
Phòng học chật chội 
d. Công tác phối kết hợp với phụ huynh
Tuyên truyền SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
 “MỘT SỐ BIỆN PHÁP
 DẠY TRẺ 5-6 TUỔI ĐỌC THƠ DIỄN CẢM”
I.MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài.
 Văn học là loại hình nghệ thuật giữ vai trò to lớn trong việc hình thành và phát triển 
nhân cách cho trẻ. Sự tiếp xúc thường xuyên của trẻ mẫu giáo với tác phẩm văn học được 
chọn lọc sẽ kích thích ở trẻ những sự nhạy cảm thẩm mỹ, phát triển ngôn ngữ và trí tuệ.
 Hơn ai hết, trẻ thơ luôn ngạc nhiên trước cuộc sống xung quanh điều mà người lớn 
chúng ta không có được.Trẻ em đến với cuộc sống với ngọn lửa khát khao hiểu biết, 
khám phá và ham muốn diễn tả nhận thức và xúc cảm của mình bằng các hình thức nghệ 
thuật một cách tự nhiên cho nên việc cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học là rất cần 
thiết.
 Mỗi chúng ta ai cũng biết “ Trẻ em là tờ giấy trắng ” Chính vì vậy việc phát triển 
vốn từ cho trẻ là nhiệm vụ hàng đầu của giáo dục mầm non như Bác Hồ đã nói :
“ Dạy trẻ cũng giống như cây non
Trồng cây non được tốt thì sau này các cháu thành tốt ”
 Thơ là tiếng nói hồn nhiên nhất của tâm hồn vì thế thơ rất dễ đi vào lòng người. 
Ngay từ thuở lọt lòng, qua lời ru êm ái của bà, của mẹ những hình ảnh về cuộc sống hàng 
ngày đã theo trẻ vào giấc ngủ ngon. Qua đó đã góp phần tạo nên một thế giới tình cảm 
của trẻ. Trẻ thơ có một tâm hồn nhạy cảm với cái đẹp,đây là lứa tuổi bắt đầu của sự nhận 
thức và những tình cảm mãnh liệt. Trẻ đến với thơ ca bằng những rung động đầu tiên 
ngọt ngào nhất, say mê nhất. chính vì vậy thơ ca có vai trò quan trọng góp phần hình 
thàn và phát triển nhân cách trẻ.
 Thơ là một phần của cuộc sống, gợi lên cho trẻ những xúc cảm lành mạnh, thơ giúp 
trẻ nhận thức về thế giới xung quanh, về con người, về cuộc sống xã hội. Vì vậy thơ góp 
phần giáo dục thẩm mỹ và phát triển ngôn ngữ nghệ thuật cho trẻ. Nhờ đó trẻ nảy sinh 
năng lực, sự hoạt động nghệ thuật khi tiếp xúc với thơ ca, trẻ hiểu thơ, cảm nhận thơ, 
thuộc thơ và vận dụng vào cuộc sống, tạo vốn sống cho trẻ.
 Để thực hiện nhiệm vụ của ngành học mầm non, trẻ mầm non là viên gạch hồng 
đầu tiên để xây nên toà lâu đài cho đất nước, chúng ta không những đào tạo con người có 
trí thức xã hội mà còn tạo ra một thế hệ mầm non tương lai biết yêu nghệ thuật, giàu ước 
mơ, hiểu được cội nguồn dân tộc. Xuất phát từ thực tế việc dạy và học của trẻ mẫu giáo 
5-6 tuổi, tôi thấy các cháu ở lứa tuổi này cần thiết được đọc thơ vì qua thơ đã góp phần 
vào mục đích giáo dục nghệ thuật và phát triển toàn diện ngôn ngữ , cung cấp vốn từ cho 
trẻ. Dạy thơ cho trẻ gồm 2 quá trình có liên quan mật thiết với nhau đó là : nghe tác phẩm và tái tạo lại tác phẩm. Trẻ em chỉ có thể thể hiện lí tưởng dễ hiểu những tình cảm 
mà chúng trải nghiệm. Do đó càng hiểu sâu và toàn diện tác phẩm thì trẻ càng có thể đọc 
tác phẩm một cách diễn cảm và sáng tạo.
 Từ những vấn đề trên nên tôi chọn đề tài : “Một số biện pháp dạy trẻ 5-6 tuổi đọc 
thơ diễn cảm ” làm đề tài sáng kiến kinh nghiệm của mình để áp dụng vào công tác giảng 
dạy tai lớp nhằm nâng cao chất lượng giáo dục toàn diện cho trẻ.
2. Mục đích nghiên cứu.
 Xuất phát từ việc dạy trẻ tác phẩm văn học trong đó có việc dạy trẻ đọc thơ, hệ 
thống hoá đưa ra một số biện pháp trẻ đọc thơ, thuộc thơ, đọc thơ diễn cảm từ đó trẻ tự 
cảm thụ trọn vẹn một tác phẩm văn học và ứng dụng vào một số tiết học cụ thể dựa trên 
những phương pháp chung cơ bản cho trẻ làm quen tác phẩm văn học.
 Trong quá trình cho trẻ tiếp xúc với các bài thơ, bằng tài năng sư phạm cùng nghệ thuật 
đọc diễn cảm, giáo viên sẽ hướng trẻ vào những vẻ đẹp nội dung và vẻ đẹp nghệ thuật 
của tác phẩm, gây ấn tượng đầu tiên cho trẻ về hình tượng nghệ thuật và nội dung của tác 
phẩm. Đồng thời qua các bài thơ trẻ sẽ cảm thụ được cái hay, cái đẹp về cuộc sống con 
người và môi trường xung quanh một cách gần gũi, thân thiện.
 Trẻ mẫu giáo 5 tuổi có nhu cầu và năng lực hoạt động nghệ thuật sáng tạo nếu giáo viên 
nắm được khả năng này của trẻ mà tìm ra phương pháp, biện pháp trong quá trình dạy thì 
sẽ kích thích trẻ đọc thơ một cách sáng tạo phát huy khả năng tự hoạt động nghệ thuật và
 trí tưởng tượng phong phú ở trẻ.
3.Đối Tượng và phạm vi nghiên cứu 
a. Đối tượng nghiên cứu 
 Căn cứ vào yêu cầu của đề tài, tôi chọn đối tượng nghiên cứu là trẻ Mầm Non 5- 6 tuổi 
B trường Mầm Non Trường Giang 
b. phạm vi nghiên cứu 
 Trong phạm vi khả năng và trách nhiệm của mình . Tôi vận dụng vấn đề mà bài viết 
này đề cập đến chương trình chăm sóc và giáo dục trẻ mầm non từ 5 – 6 tuổi B ở lớp tôi 
chủ nhiệm chính đơn vị trường tôi đang công tác.
4. Phương pháp nghiên cứu.
 a.Phương pháp điều tra :
 Điều tra số lượng trẻ trên lớp, độ tuổi 5 - 6 tuổi với tổng số học sinh lớp 5 tuổi B do tôi 
chủ nhiệm là 35 trẻ. Trong đó có 25 cháu độ tuổi 5-6 và 10 cháu 4 tuổi.
 Điều tra về tình hình Phát triển ngôn ngữ của trẻ.
 Tìm hiểu các biện pháp Phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ cho trẻ 5-6 tuổi thông qua 
bộ môn văn học thể loại đọc thơ diễn cảm.
 b.Phương pháp quan sát : Quan sát và lắng nghe trẻ trò chuyện với nhau thông qua hoạt động vui chơi. 
 c.Phương pháp trực quan:
 Sử dụng hình ảnh, đồ chơi , tranh ảnh, quan sát, xem phim, tham quan giúp trẻ suy 
nghĩ mạch lạc và biểu hiện những ấn tượng của mình bằng lời nói trôi chảy.
 d. Phương pháp đàm thoại:
 Tôi đàm thoại với các đồng nghiệp để trao đổi các kinh nghiệm hay trong dạy Phát triển 
ngôn ngữ cho trẻ 5-6 tuổi thông qua bộ môn văn học thể loại đọc thơ diễn cảm.
 Đàm thoại với phụ huynh để tìm hiểu về ngôn ngữ của trẻ khi ở gia đình.
 Đàm thoại trực tiếp với trẻ, tạo các tình huống cho trẻ có cơ hội sử dụng ngôn ngữ để 
diễn đạt những hiểu biết, những suy nghĩ của mình, đồng thời động viên khuyến khích 
giúp trẻ tự tin bộc lộ khả năng, cảm xúc của mình.
 e. Phương pháp thực hành, trải nghiệm.
 Sử dụng các trò chơi, các hoạt động lao động, trải nghiệm. Những phương pháp này 
giúp trẻ vận dụng vốn ngôn ngữ của mình vào việc giao tiếp với bạn chơi, với vai chơi, 
đồng thời làm phong phú ngôn ngữ cho trẻ.
Cùng với các hình thức sau:
- Làm quen với thơ qua các tiết học. 
- Qua các hoạt động ngoài giờ học.
- Làm quen ở mọi lúc, mọi nơi.
- Qua các giờ đón, trả trẻ.
II. NỘI DUNG
1.Cơ sở khoa học của sáng kiến
* Cơ sở lý luận
 Văn học là bộ môn rất quan trọng với trẻ mầm non, là phương tiện phát triển ngôn 
ngữ, dù vốn từ để nói năng lưu loát, diễn đạt gãy gọn, biết sử dụng từ đúng lúc đúng chỗ, 
không những thế văn học còn giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, óc quan sát, khả năng tư 
duy độc lập trong suy nghĩ và hình thành phát triển nhân cách con người.
 Thông qua nội dung bài thơ nhằm giáo dục trẻ biết yêu quý người hiền lành, biết ơn 
kính yêu ông bà, bố mẹ anh chị bạn bè, biết nhường nhịn em nhỏ, nhận biết các hiện 
tượng xung quanh trong cuộc sống con người .
 Xuất phát từ những vai trò cụ thể đó cho nên hoạt động dạy trẻ làm quen với tác phẩm 
văn học nói chung và dạy trẻ đọc thơ diễn cảm nói riêng là môn học không thể thiếu 
trong chương trình chăm sóc giáo dục trẻ. Vì vậy việc nâng cao chất lượng dạy trẻ đọc 
thơ diễn cảm là vấn đề quan trọng đối với hình thức tổ chức giáo dục mầm non.
 Làm quen với bài thơ là yêu cầu của việc cho trẻ tiếp xúc với bài thơ thông qua việc 
diễn cảm của giáo viên hoạt động này giúp trẻ cảm nhận những giá trị nội dung nghệ thuật phong phú trong tác phẩm, khơi gợi ở trẻ sự rung động, hứng thú đối với văn học, 
có ấn tượng về những cái hay cái đẹp của tác phẩm và thể hiện sự cẩm nhận đó qua các 
hoạt động mang tính chất văn học góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách 
trẻ.
 Trong những bài thơ, thế giới mới của cuộc sống thực tại bao gồm thiên nhiên, xã hội 
và con người được diễn tả, biểu đạt, truyền đạt trong những hình thức đa dạng, độc đáo. 
Văn học nói về thế giới loài vật, cỏ cây hoa lá, các hiện tượng thiên nhiên mà trẻ nhìn 
thấy được, cũng nói về những gì gần gũi trong môi trường sống của trẻ như làng quê, 
cánh đồng, dòng sông, lớp học Qua tác phẩm văn học trẻ bắt đầu nhận ra trong xã hội, 
những mối quan hệ, những tình cảm gia đình tình bạn bè, tình cô cháu Đây là những 
đối tượng miêu tả của văn học làm nên sự phong phú hấp dẫn của đời sống tinh thần.
 Nhờ được nghe và tiếp xúc với tác phẩm văn học mà trẻ có những hiểu biết sơ đẳng 
về văn học đó là khả năng mô tả cuộc sống xung quanh phong phú, hấp dẫn bằng những 
hình thức khác nhau. Bước đầu trẻ sẽ nhận biết được sự khác nhau về nội dung và hình 
thức giữa các thể loại thơ. Không những giúp trẻ cảm nhận được cái hay, cái đặc sắc của 
tác phẩm mà còn giúp trẻ trao đổi những điều đã được nghe và bộc lộ những suy nghĩ 
của mình về tác phẩm nhằm phát triển đời sống tinh thần của trẻ. 
 Khi cho trẻ làm quen với tác phẩm văn học góp phần mở rộng nhận thức, phát triển 
trí tuệ, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mỹ, phát triển ngôn ngữ, phát triển ở trẻ sự hứng 
thú, kỹ năng đọc diễn cảm tác phẩm. Vận dụng những kiến thức sẵn có qua học hỏi 
nghiên cứu và áp dụng phương pháp vào môn văn học nhằm phát huy tích cực, chủ động 
phù hợp với mục đích giáo dục và trình độ nhận thức của trẻ.
* Cơ sở thực tiễn
 Đối với trẻ mầm non văn học đóng vai trò hết sức quan trọng nhưng điều kiện để trẻ 
được thực hành, trải nghiệm chưa nhiều chủ yếu là ở trên lớp chưa có điều kiện để trẻ 
tham quan, dã ngoại để thu thập thêm các thông tin, hình ảnh để trẻ hiểu, ghi nhớ sáng 
tạo ra các bài thơ nên chưa phát triển khả năng của trẻ. Đặc biệt một số trẻ phát âm chưa 
rõ ràng còn nói lắp, nói ngọng, vốn từ còn nghèo nàn chủ yếu là phát âm theo cô. Do vậy 
để bồi dưỡng khả năng đọc thơ của trẻ chúng ta cần tạo môi trường, cơ hội cho trẻ được 
tri giác, tìm kiếm, khám phá thế giới xung quanh, rèn luyện phát âm chuẩn, chính xác, 
khả năng tư duy, sáng tạo cho trẻ. Để tạo ra được sự linh hoạt trong tranh, khi đọc thơ 
cho trẻ cần tăng cường cho trẻ luyện tập các kỹ năng đọc, nói, phát âm, giọng đọc rõ 
ràng, cử chỉ điệu bộ phù hợp. Tập cho trẻ biết tự điều chỉnh nhịp độ, cường độ, giọng đọc 
phù hợp với hoàn cảnh, nhân vật. 
 Trong những năm tháng dạy trẻ tôi thấy phạm vi tiếp xúc của trẻ còn hạn chế dẫn đến 
sự hiểu biết của trẻ còn nghèo nàn, cuộc sống của trẻ còn nhiều điều mới lạ mà việc giúp cho trẻ đọc thuộc thơ, cung cấp cho trẻ những nội dung kiến thức đơn giản. Trong trường 
mầm non dạy trẻ đọc thơ, thuộc thơ đã được thực hiện nhưng chưa sâu sắc. Vì trẻ mới 
đọc thuộc bài thơ mà chưa có sự sáng tạo. vậy nó đòi hỏi sự nỗ lực hoạt động sáng tạo 
của giáo viên, trước hết giáo viên phải là người sáng tạo dựa trên những cơ sở khoa học, 
những biện pháp cụ thể để dạy trẻ. 
 Ngoài ra, trong các giờ hoạt động tôi sử dụng nhiều hình thức khác nhau để gây 
hứng thú giúp trẻ nhanh chóng hiểu nội dung bài thơ, nhớ, thuộc và biết đọc thơ diễn 
cảm. Giáo viên có thể sử dụng đồ dùng trực quan để kích thích sự chú ý của trẻ làm cho 
trẻ hứng thú trong giờ học. Đồ dùng trực quan có thể là tranh ảnh, mô hình, rối qque, rối 
vải, trang phục, sân khấu.
 Vậy để nâng cao chất lượng giáo dục trong việc dạy trẻ đọc thơ diễn cảm. Tôi muôn đưa 
ra sáng kiến: “ Một số biện pháp dạy trẻ 5-6 tuổi đọc thơ diễn cảm” để dạy trẻ đạt kết quả 
cao.
2.Thực trạng vấn đề
 a.Thuận lợi:
 - Được sự quan tâm chỉ đạo của Phòng giáo dục và đào tạo huyện.
 - Là lớp thực hiện chương trình mầm non mới có điều kiện thuận lợi cho việc tổ chức 
chăm sóc giáo dục trẻ theo lứa tuổi nói chung và việc tổ chức dạy trẻ đọc thơ diễn cảm 
nói riêng.
 - Bản thân tôi luôn nhiệt tình, tâm huyết với nghề, luôn luôn học hỏi chuyên môn, được 
sự động viên tinh thần của nhà trường, của tổ chuyên môn cũng như một phần cơ sở vật 
chất của phụ huynh lớp đóng góp. Hai giáo viên trong lớp đều có chuyên môn, các cháu 
hầu hết đều khoẻ mạnh, phát triển bình thường: Kênh A đạt 85 % và các cháu đã được 
học qua chương trình mẫu giáo nhỡ nên phần nào các cháu đã mạnh dạn hơn, tự tin hơn 
tạo điều kiện cho trẻ làm quen tác phẩm văn học.
 b. Khó khăn:
 Bên cạnh những thuận lợi trên còn không ít khó khăn
 - Một số trẻ còn chưa mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp, chưa bộc lộ hết khả năng nghe, 
nói, diễn đạt hay biểu đạt xúc cảm, tình cảm qua tác phẩm văn học.
 - Một số phụ huynh chưa thực sự quan tâm đến trẻ, coi nhẹ giáo dục mầm non, cón phó 
mặc việc chăm sóc giáo dục trẻ cho cô giáo.
 - Giáo viên còn phát âm tiếng địa phương, còn nhiều lỗi về câu, chữ và chưa chú ý đến 
việc tìm hiểu kỹ tác phẩm văn học trước khi cho trẻ làm quen.
 - Chưa có nhiều đồ dùng, đồ chơi tự tạo để đọc thơ diễn cảm tác phẩm văn học. - Nhận thức của trẻ trong lớp chưa đồng đều, phần lớn kỹ năng đọc của trẻ chưa cao, 
đọc thơ còn rời rạc, trẻ chua có sự tập trung chú ý vào bài học do sức khoẻ chưa đều, một 
số trẻ bị ốm yếu nên ảnh hưởng đến việc nhận thức, tiếp thu bài của trẻ.
 - Do cơ sơ vật chất còn nghèo, phòng học và không gian chật chội ảnh hưởng đến việc 
học tập và vui chơi của trẻ, trẻ chưa thực sự hứng thú và giờ học, giờ học đạt kết quả 
chưa cao.
 - Ngoài tiết học chung trẻ ít được hoạt động ngoài tiết học.
c. Kết quả thực trạng
* Đối với trẻ
 - Do cách nuôi dạy của gia đình một số trẻ còn nhút nhát chưa tự nhiên, mạnh dạn 
trong giao tiếp, chưa bộc lộ hết khả năng nghe, hiểu, diễn đạt, xúc cảm, tình cảm thẩm 
mỹ khi nghe đọc tác phẩm văn học.
 - Một số trẻ vào lớp mà chưa qua lớp nhà trẻ, mẫu giáo bé, mẫu giáo nhỡ nên còn bỡ 
ngỡ chưa quen bạn, quen cô, hay sợ sệt nên ảnh hưởng đến việc tổ chức làm quen tác 
phẩm văn học.
* Đối với phụ huynh
 - Một số phụ huynh nhận thức chưa đúng đắn về phương pháp chăm sóc giáo dục trẻ nên
 công tác phối kết hợp giữa phụ huynh, nhà trường và cô giáo chưa được tốt.
* Đối với giáo viên
 - Một số giáo viên nói tiếng địa phương, có nhiều lỗi phát âm như: dấu hỏi, dấu ngã, 
nguyên âm đôi. ( VD: đuôi phát âm thành đui, có phát âm thành cúa, viên phát âm thành 
vin )
 - Một số giáo viên nói tiếng phổ thông lại chưa biết thể hiện độ cao thấp và sức ngân 
vang của ngôn ngữ, ngừng nghỉ trong ngắt nhịp, chưa làm chủ được giọng đọc tác phẩm 
văn học.
 - Một số giáo viên chưa nghiên cứu kỹ tác phẩm văn học trước khi đọc cho trẻ nghe 
dẫn đến việc chưa truyền tải đến cho trẻ đầy đủ nội dung, ý nghĩa của tác phẩm văn học. 
Bên cạnh đó còn chưa sử dụng triệt để đồ dùng dạy học và các phương tiện khi tổ chức 
cho trẻ nghe tác phẩm văn học.
 Trong thực tế tại lớp việc tổ chức cho trẻ làm quen tác phẩm văn học chung và thơ nói 
riêng đều thực hiện đúng chương trình, phù hợp với độ tuổi, thực hiện đúng phương pháp 
song trong quá trình thực hiện thì cá nhân tôi thấy giáo viên chưa hiểu đầy đủ về cơ sở 
khoa học của môn học, do chương trình hướng dẫn chưa cụ thể. Vì thế, tiết dạy còn sử 
dụng một số biện pháp thủ thuật chưa phù hợp dẫn đến kết quả chưa cao, chưa phát huy 
được tính tích cực của trẻ, chưa đáp ứng được nhu cầu giáo dục. Do đó khả năng đọc tác phẩm văn học chưa thực sự diễn cảm, trẻ còn rụt rè nhút nhát, chưa có khả năng đọc sáng 
tạo. Vì vậy ảnh hưởng rất lớn đến việc phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ.
 Từ những vấn đề trên nên tôi đã mạnh dạn chọn đề tài: “ Một số biện pháp dạy trẻ 5-6 
tuổi đọc thơ diễn cảm ” làm sáng kiến kinh nghiệm của mình.
III. GIẢI PHÁP THỰC HIỆN
1.Linh hoạt trong việc thực hiện các phương pháp bộ môn.
 Là giáo viên mầm non trong quá trình thực hiện tôi thấy nếu thực hiện theo khuôn 
mẫu thì mang tính áp đặt, gò bó trẻ, mang nặng tính phổ thông hoá, không thu hút được 
sự chú ý học tập của trẻ, chưa phát huy được tính tích cực của trẻ. Mà hiện nay theo quan 
điểm của tổ chức giáo dục theo hướng tích cực, theo chủ đề giáo dục lấy trẻ làm trung 
tâm, trẻ là người chủ động tích cực vào các nội dung giáo dục nhằm phát tiển toàn diện 
cho trẻ. 
 Giáo viên phải khai thác triệt để các phương pháp giáo dục để sử dụng trong tiết học 
dạy trẻ làm quen tác phẩm văn học nói chung và dạy trẻ đọc thơ diễn cảm nói riêng như 
phương pháp trực quan, phương pháp đàm thoại để khai thác vốn hiểu biết của trẻ thực 
hiện đầy đủ nội dung giáo dục là đọc mẫu với trẻ, tác giả tác phẩm, đàm thoại trích dẫn, 
giảng giải nội dung, không nên sử dụng quá nhiều biện pháp mà lựa chọn những biện 
pháp phù hợp cùng với sự khéo léo, linh hoạt, sáng tạo của giáo viên để kích thích trẻ, 
làm cho tiết học nhẹ nhàng, thoải mái, sinh động, cuốn hút trẻ vào bài dạy, đồ dùng trực 
quan sinh động phù hợp với chủ đề và nội dung giáo dục tạo cho trẻ sự hứng thú vào bài 
học để giờ học đạt kết quả cao.
2. Tạo môi trường phong phú, hấp dẫn, gần gũi mang nội dung văn học.
 Trong quá trình chăm sóc, giáo dục trẻ mầm non nói chung và trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi 
nói riêng thì việc tạo môi trường hoạt động cho trẻ là rất cần thiết và quan trọng. Đặc biệt 
là tạo môi trường mang nội dung văn học nhằm giúp trẻ làm quen với văn học một cách 
tự nhiên, giúp trẻ dễ hoà nhập vào nhân vật cũng như sống trong hoàn cảnh của tác 
phẩm.
 Ở lớp tôi ngay từ đầu năm học, tôi đã làm tốt và thực hiện chuyên đề văn học một cách 
nghiêm túc.
Trong lớp học việc xây dựng, hình thành góc văn học là cần thiết, những hình ảnh đó đã 
tạo nên môi trường hấp dẫn, cuốn hút trẻ, mảng tường chuyên đề văn học, với bức tranh 
to màu sắc tươi vui,trang trí nhân vật tượng trưng trong các câu chuyện: “ Dê con nhanh 
trí”, “ Thánh Gióng”, “ Cô bé quàng khăn đỏ”, bài thơ “Mèo đi câu cá”, “ Tình bạn” 
tranh cung cấp kiến thức như: “ Cây dây leo” , “ Giữa vòng gió thơm” Góc thư viện 
của bé bao gồm các bài thơ giành cho trẻ mẫu giáo, tranh ảnh mang chủ đề, chủ điểm. 
ngoài ra còn tạo các mảng tường xung quanh lớp và phía ngoài lớp với các nội dung bài thơ theo lứa tuổi. VD: “ Em yêu nhà em”, “ Cây đào” mà trẻ được tiếp xúc nhìn thấy và 
nghe cô giới thiệu về hình ảnh, tình cảm, nhân vật giúp trẻ nắm vững kiến thức hơn.
 Tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, chú ý bố trí sắp xếp các học cụ, đội hình để tạo 
môi trường học tốt và thoải mái. Tạo môi trường cho trẻ phát triển ngôn ngữ rõ ràng, 
mạch lạc là rất cần thiết trong chương trình đổi mới .Khi thực hiện các hoạt động làm 
quen văn học thể loại đọc thơ diễn cảm thì tôi luôn tận dụng không gian lớp học để trưng 
bày các dụng cụ đọc thơ , sắp đặt tranh và các con rối sao cho trẻ dễ sử dụng , kích thích 
trẻ hoạt động tích cực hơn. Bản thân tôi trước khi tổ chức hoạt động cũng phải tự luyện 
giọng đọc, cách sử dụng tranh, sách tranh, rối mô hình... để giúp trẻ cảm thụ được tác 
phẩm văn học đó là một cách tốt nhất.
 Việc tạo môi trường có nội dung văn học của giáo viên vừa làm cho môi trường trong 
lớp đẹp, hấp dẫn mặt khác kích thích sự chú ý của trẻ. Qua đó gợi cho trẻ ôn lại bài cũ và 
làm quen với tác phẩm mới. Ngoài ra giáo viên còn tạo môi trường có nội dung văn học 
ngoài chương trình nhưng theo chủ đề, chủ điểm để kích thích trẻ đọc thơ diễn cảm qua 
đó kích thích trẻ tư duy, chú ý.
 Do việc làm quen văn học nói chung và thơ nói riêng nhất là trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi rất 
quan trọng và cần thiết hơn nữa nguyên liệu dễ kiếm, dễ tìm như: vỏ ốc, vỏ trứng, hột 
hạt, lá cây, rơm rạ, bìa cát tông, vỏ chai Môi trường có thể do cô và cháu cùng làm từ 
đó giúp trẻ mạnh dạn , tự tin, có cơ hội được trải nghiệm góp phần to lớn giúp trẻ đọc thơ 
diễn cảm.
 Giáo viên phải là người hướng dẫn tích cực, để trẻ hiểu được nội dung bức tranh, bài 
thơ mà trẻ vừa đọc đồng thời hình thành thói quen gọn gàng, ngăn nắp, phối kết hợp với 
phụ huynh để sưu tầm tranh ảnh 
VD: Sưu tầm tranh ảnh về các chú bộ đội đang hành quân trong mưa, đang duyệt binh, 
cắt dán theo nội dung bài thơ, sau đó cho trẻ xem và nhận ra những hình ảnh đó có trong 
bài thơ : “ Chú bộ đội hành quân trong mưa”.
3.Sử dụng đồ dùng trực quan minh hoạ là hình thức dạy học rất có hiệu quả. 
 Tôi sử dụng các nguyên liệu mở như: thanh tre, bìa cứng, gỗ, hộp xốp, đất ...để làm
 thành những con vật xinh xắn, trẻ cũng có thể sử dụng được để đọc thơ theo ý thích . Ví 
dụ:từ bìa cứng ,xốp làm những con vật ngộ ngĩnh, đa dạng màu sắc để thu hút trẻ .Dùng 
màu nước vẽ những nhân vật trong bài thơ để làm mô hình cho trẻ quan sát. Giáo viên sử 
dụng đồ dùng trực quan để kích thích sự hứng thú của trẻ làm cho tiết học thêm sinh 
động, hấp dẫn, trẻ chú ý lắng nghe, giờ học đạt kết quả cao.
4.Giáo dục trẻ ở mọi lúc, mọi nơi.
 Việc cho trẻ làm quen tác phẩm văn học là rất quan trọng và cần thiết thông qua văn 
học trẻ được phát triển ngôn ngữ, cung cấp vốn từ, phát triển lời nói mạch lạc. Vì vậy không những dạy trẻ làm quen tác phẩm văn học trên tiết dạy mà còn cho trẻ làm quen 
tác phẩm văn học ở mọi lúc, mọi nơi, lồng ghép các hoạt động khác thông qua việc giáo 
dục ở mọi lúc, mọi nơi nội dung văn học giúp trẻ làm quen với thơ ở mọi thời điểm như 
đón trả trẻ, trò chuyện buổi sáng, hoạt động ngoài trời, hoạt động trước giờ ăn, hoạt động 
chiều.
 Ngoài ra để giúp trẻ đọc một cách diễn cảm các bài thơ nên cho trẻ tham gia các ngày 
hội, ngày lễ, các hội thi về thơ ca do nhà trường tổ chức nhằm giúp trẻ tự tin mạnh dạn 
thích thể hiện trên sân khấu qua việc được cọ sát ở nơi đông người từ đó trẻ học tốt hơn.
 Mặt khác có kế hoạch bồi dưỡng những trẻ có năng khiếu, trẻ yếu kém phù hơp giữa 
cô giáo với phụ huynh, trao đổi với phụ huynh nên dành sự quan tâm cho trẻ nhiều 
hơn Có như vậy kiến thức về văn học của trẻ sẽ được khắc sâu hơn.
5.Giáo viên tự bồi dưỡng, nghiên cứu nâng cao trình độ, nghiệp vụ.
 - Với nhận thức nâng cao trình độ chuyên môn, chăm sóc giáo dục trẻ nói chung và 
nâng cao kỹ năng dạy trẻ đọc thơ diễn cảm nói riêng. Bản thân tôi nhận thấy cần phải có 
một sự đam mê nghề nghiệp thực sự, tu dưỡng rèn luyện, tìm tòi những tài liệu có liên 
quan đến lĩnh vực văn học thể loại dạy trẻ thuộc thơ diễn cảm, tích cực xem băng đĩa, 
nghe đài, các tiết dạy mẫu, tìm đọc các tạp chí mầm non.
 - Tham gia nghiêm túc đầy đủ các buổi sinh hoạt chuyên môn, xây dựng tiết dạy để 
đồng nghiệp dự giờ, trao đổi học hỏi thêm.
 - Luôn lắng nghe ý kiến đóng góp của đồng nghiệp phát huy nhũng gì đã thực hiện 
được và khắc phục những mặt còn tồn tại. 
 - Luôn có ý thức nghiên cứu giáo trình, tài liệu giảng dạy, soạn bài một cách kỹ lưỡng 
 có chất lượng, sáng tạo trước khi lên lớp.
 - Làm đồ dùng đồ chơi, trang trí nhóm lớp phù hợp với chủ đề và liên quan đến tiết dạy.
6.Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh:
 - Làm bản tin về chương trình dạy theo chủ đề trong tuần để phụ huynh biết và phối kết 
hợp với giáo viên rèn thêm cho trẻ ở nhà.
 - Vận động phụ huynh hỗ trợ vật liệu , nguyên liệu như : giấy, sách, những lọ nhựa, 
quần áo cũ, vải vụn ...
 - Tôi trao đổi và vận động phụ huynh cố gắng dành thời gian để tâm sự với trẻ và lắng 
nghe trẻ nói, khi trò chuyện với trẻ phải nói rõ ràng mạch lạc, tốc độ vừa phải để trẻ nghe 
cho rõ, cha mẹ người thân phải cố gắng phát âm đúng cho trẻ phát âm theo.
 - Khuyến khích phụ huynh cung cấp kinh nghiệm sống cho trẻ. Tránh không nói tiếng 
địa phương, cần tránh cho trẻ nghe những hình thái ngôn ngữ không chính xác.
7. Làm đồ dùng đồ chơi:

File đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_day_tre_5_6_tuoi_doc.doc
Giáo Án Liên Quan