Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên
Mục tiêu của giáo dục Mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, giúp trẻ mạnh dạn tự tin, hình thành yếu tố đầu tiên của nhân cách, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng, kỹ năng tiềm ẩn của trẻ. Một câu hỏi được đặt ra là làm sao để phát triển tốt nhất các kĩ năng của trẻ? Việc tổ chức giáo dục khoa học cho trẻ nhằm phát triển nhận thức và kĩ năng đã trở thành nội dung được chú trọng. Giáo dục khoa học phù hợp sẽ giúp trẻ tìm ra cái mới, tiếp cận được những tri thức tiền khoa học và thúc đẩy trẻ tích cực hoạt động nhận thức. Giáo dục khoa học cho trẻ mầm non thông qua thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên xung quanh trẻ là một hướng đi mới có nhiều ưu điểm và kích thích được các tiềm năng trí tuệ của trẻ. Trẻ không thể tiếp thu các kiến thức một cách bài bản, có hệ thống như trẻ ở phổ thông. Vì vậy cần tạo cho trẻ môi trường để trẻ được hoạt động, trải nghiệm, vui chơi, từ đó trẻ có thể tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng, tự nhiên hơn.
BÁO CÁO SÁNG KIẾN I.ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN Mục tiêu của giáo dục Mầm non là giúp trẻ phát triển về thể chất, tình cảm, trí tuệ, thẩm mỹ, giúp trẻ mạnh dạn tự tin, hình thành yếu tố đầu tiên của nhân cách, khơi dậy và phát triển tối đa những khả năng, kỹ năng tiềm ẩn của trẻ. Một câu hỏi được đặt ra là làm sao để phát triển tốt nhất các kĩ năng của trẻ? Việc tổ chức giáo dục khoa học cho trẻ nhằm phát triển nhận thức và kĩ năng đã trở thành nội dung được chú trọng. Giáo dục khoa học phù hợp sẽ giúp trẻ tìm ra cái mới, tiếp cận được những tri thức tiền khoa học và thúc đẩy trẻ tích cực hoạt động nhận thức. Giáo dục khoa học cho trẻ mầm non thông qua thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên xung quanh trẻ là một hướng đi mới có nhiều ưu điểm và kích thích được các tiềm năng trí tuệ của trẻ. Trẻ không thể tiếp thu các kiến thức một cách bài bản, có hệ thống như trẻ ở phổ thông. Vì vậy cần tạo cho trẻ môi trường để trẻ được hoạt động, trải nghiệm, vui chơi, từ đó trẻ có thể tiếp thu kiến thức một cách nhẹ nhàng, tự nhiên hơn. Ở mỗi giai đoạn phát triển của trẻ đều có những đặc điểm tâm lý khác nhau, cha mẹ và cô giáo cần hiểu rõ được đặc điểm phát triển tâm lý của trẻ để có những phương pháp giáo dục phù hợp để định hướng và giúp trẻ phát triển đúng theo từng giai đoạn. Trẻ ở lứa tuổi 5 - 6 tuổi thích khám phá những điều mới lạ và hay tò mò. Trong giai đoạn này trẻ rất muốn khám phá thế giới xung quanh, tò mò và liên tục thắc mắc đặc nhiều câu hỏi với cha mẹ, với cô giáo. Trẻ giao tiếp và thích bắt tập làm người lớn, trẻ thích được tự lập. Vì vậy việc xây dựng môi trường tự nhiên để trẻ thực hành trải nghiệm là vô cùng quan trọng đáp ứng nhu cầu phát triển của trẻ. Các nhà giáo dục đều phải thừa nhận một điều rằng cách tiếp cận tốt nhất để giáo dục trẻ mầm non, đó là xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm, tích cực cho trẻ thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên, để thúc đẩy sự phát triển tính chủ động, khả năng tư duy cho trẻ. Các cách tiếp cận tốt thường thể hiện tính tích hợp cao và kết nối việc học với thực tế đời sống của trẻ. Trong những năm qua, việc giáo dục tổ chức cho trẻ thực hành, trải nghiệm với môi trường tự nhiên nhằm nâng cao chất lượng giáo dục đã được các cấp quản lý từ trung ương, địa phương từng bước quan tâm, đặc biệt Bộ giáo dục và Đào tạo đã ban hành hướng dẫn thực hiện chuyên đề “ Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”.Trên cơ sở kế hoạch thực hiện chuyên đề của Phòng giáo dục và Đào tạo huyện Giao Thủy, Trường Mầm non Giao Thịnh đã có kế hoạch cụ thể về việc triển khai chuyên đề nâng cao hiệu quả giáo dục “ Lấy trẻ làm trung tâm”.Thực tế ở Trường Mầm non Giao Thịnh hiện nay việc xây dựng nhằm nâng cao hiệu quả giáo dục lấy trẻ làm trung tâm đã được nhà trường chỉ đạo thực hiện các nhóm lớp, khu vực sân chơi...Tuy nhiên trong quá trình triển khai thực hiện vẫn còn khó khăn, hạn chế như: Kinh phí, trẻ tham gia còn hạn chế, các góc, các mảng trang trí chưa mang tính mở, trẻ hoạt động còn máy móc, dập khuôn, nhàm chán, các hoạt động giáo dục chưa có tính đổi mới, linh hoạt, phụ huynh chưa quan tâm, chưa nhận thức được tầm quan trọng của môi trường giáo dục đối với sự phát triển của trẻ. Ngày nay việc tìm hiểu môi trường tự nhiên là một trong những nội dung cơ bản, chiếm vị trí quan trọng trong chương trình giáo dục mầm non. Việc tổ chức cho trẻ tích cực thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên sẽ giúp trẻ hình thành, củng cố và phát triển những tri thức sơ đẳng về sự vật, hiện tượng thiên nhiên, nhằm giúp thỏa mãn nhu cầu nhận thức và mở rộng hiểu biết cho trẻ về thế giới khách quan phát triển các quá trình tâm lí nhận thức (như cảm giác, tri giác, tư duy, tưởng tượng...),các năng lực hoạt động trí tuệ ( năng lực quan sát, phân tích, tổng hợp, so sánh, khái quát hóa, suy luận...) và phát triển ngôn ngữ. Từ đó, giáo dục cho trẻ có thái độ ứng xử đúng đắn với thiên nhiên theo tinh thần của lòng nhân ái, tình yêu đối với cái đẹp, thái độ tôn trọng và gìn giữ môi trường, bước đầu biết sống có văn hóa. Lứa tuổi mẫu giáo lớn là giai đoạn mà các quá trình tâm lý phát triển mạnh nhất. Những chức năng tâm lý đó sẽ được hoàn thiện về mọi phương diện của hoạt động tâm lý để tạo điều kiện cho những cơ sở nhân cách đầu tiên của con người được hình thành. Dựa trên đặc điểm tâm lí, nhận thức của trẻ mẫu giáo mẫu giáo lớn, các nhà tâm lí, giáo dục đã chứng minh rằng, quá trình tìm hiểu môi trường tự nhiên được tổ chức mang tính chất khám phá, trải nghiệm, theo phương thức “Trẻ chơi mà học, học mà chơi” là phù hợp hơn cả đối với trẻ. Đặc biệt, việc sử dụng trò chơi, thí nghiệm đơn giản vào việc tổ chức các hoạt động cho trẻ thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên luôn tạo cho trẻ sự hứng thú, kích thích trẻ tích hoạt động, phát triển ở trẻ tính tò mò, ham hiểu biết, thích khám phá, tìm tòi, phát triển óc quan sát, phán đoán và năng lực hoạt động trí tuệ... từ đó mà nâng cao hiệu quả của quá trình tìm hiểu môi trường tự nhiên. Năm học 2018 - 2019 chúng ta thực hiện trọng tâm chuyên đề “Xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm”. Nắm bắt được tầm quan trọng của chuyên đề này, trong quá trình giảng dạy bản thân tôi đã rút ra một số kinh nghiệm khi thực hiện chuyên đề nên tôi đã chọn đề tài : “Một số biện pháp giúp trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên” nhằm giúp bản thân và đồng nghiệp có thêm được nhiều biện pháp thiết thực trong quá trình hướng dẫn cho trẻ thực hành, trải nghiệm, tìm hiểu, khám phá về môi trường tự nhiên. II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến Thực trạng. Ở trường tôi, hoạt động trải nghiệm cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi mặc dù luôn được Ban giám hiệu nhà trường chỉ đạo sát sao trong quá trình thực hiện. Tuy nhiên để tìm ra phương cách nào cho các giáo viên có thể khai thác triệt để mục đích giáo dục của hoạt động này cũng như việc nâng cao hiệu quả giáo dục của hoạt động. Bản thân tôi khi tiến hành nghiên cứu một số biện pháp trong quá trình tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi, tôi thấy được những thuận lợi và khó khăn như sau: 1.2 Ưu điểm * Về phía nhà trường - Trường Mầm non Giao Thịnh đã được công nhận là trường chuẩn quốc gia mức độ II, có phòng lớp rộng rãi khang trang, được trang bị tương đối đầy đủ trang thiết bị và đồ dùng dạy học. - Được sự quan tâm của ban giám hiệu luôn chỉ đạo sát sao với công tác chuyên môn. Luôn có sự đầu tư và bồi dưỡng cho chuyên môn. * Về giáo viên : - Các giáo viên ở lớp đều là những giáo viên trẻ, nhiệt tình, năng động, sáng tạo. Với tình yêu nghề mến trẻ, hăng say trong công việc các cô luôn nghiên cứu tìm tòi phương pháp giáo dục để trẻ lĩnh hội được kiến thức một cách tốt nhất, hiệu quả nhất. - Giáo viên đều đạt trình độ chuẩn và trên chuẩn, nhiệt tình tâm huyết với nghề. * Về trẻ: - Trẻ đã học qua từ lớp nhà trẻ lên mẫu giáo nên đã có kiến thức và kỹ năng nhất định. Trẻ mạnh dạn ham học hỏi và thích khám phá tìm hiểu thế giới xung quanh trẻ. - Đa số các con đều ngoan, có nề nếp tốt, khả năng tiếp thu nhanh. - Các con rất mạnh dạn tự tin tích cực trong hoạt động. * Về phụ huynh: - Đa số bậc phụ huynh rất quan tâm đến việc học của các con, nhiệt tình ủng hộ các hoạt động học của nhà trường - lớp. - Luôn luôn nhận được sự quan tâm, chia sẻ của phụ huynh. 1.3 Nhược điểm * Về giáo viên: - Đa số là giáo viên trẻ mới vào trường, vốn kinh nghiệm chưa nhiều, kỹ năng còn hạn chế. - Do kinh phí của trường hạn hẹp nên việc đầu tư thêm một số trangthiết bị, đồ dùng phục vụ cho trẻ thực hành trải nghiệm còn ít. Bản thân tôi đã tổ chức cho trẻ thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên nhưng chưa thường xuyên, còn lúng túng trong cách tổ chức và thiết kế các trò chơi cho trẻ được thực hành trải nghiệm. * Về học sinh: - Cùng một độ tuổi nhưng tính tích cực, cách tiếp nhận và mức độ hoạt động của mỗi trẻ khác nhau khiến giáo viên gặp khó khăn trong quá trình định hướng và tổ chức cho trẻ. - Đặc thù của trẻ mầm non là học bán trú, một số hoạt động trải nghiệm có thể được tổ chức ở trường nhưng một số hoạt động cần tổ chức ngoài buổi học của trẻ nên rất khó sắp xếp về mặt thời gian. * Về phụ huynh: - Công tác phối kết hợp giữa tôi và phụ huynh trong lớp để tổ chức hoạt động trải nghiệm cho trẻ còn gặp nhiều khó khăn do cha mẹ trẻ bận đi làm. *Bảng khảo sát thực tế khi chưa sử dụng các giải pháp: Vào đầu năm học, tôi đã chủ động kiểm tra, khảo sát, thống kê theo 30 trẻ ở lớp mẫu giáo lớn C5 – trường Mầm non Giao Thịnh, cụ thể như sau: STT Tiêu chí đánh giá Tổng số trẻ Đạt Chưa đạt Số trẻ Tỉ lệ % Số trẻ Tỉ lệ % 1 Trẻ hứng thú tham gia trải nghiệm môi trường tự nhiên 30 5 16,7% 25 83,3% 2 Trẻ có hiểu biết về môi trường tự nhiên 30 10 33,3% 20 66,7% 3 Trẻ có kĩ năng cơ bản trong hoạt động thực hành trải nghiệm với môi trường tự nhiên 30 10 33,3% 20 66,7% Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến a. Mục tiêu các giải pháp. - Tìm ra biện pháp trải nghiệm tạo cơ hội cho trẻ thể hiện khả năng, năng lực thực tiến của trẻ. - Qua trải nghiệm phát triển hài hòa các mặt nhận thức, thể chất, tình cảm xã hội, ngôn ngữ. - Giúp trẻ phát triển kỹ năng trong cuộc sống. - Mở rộng vốn kiến thức cho giáo viên để tổ chức tốt các hoạt động trải nghiệm cho trẻ. b. Nội dung và cách thực hiện các giải pháp Giải pháp 1:Tạo môi trường cho trẻ trái nghiệm Sáu năm đầu đời đối với trẻ được coi là giai đoạn “vàng” để trẻ phát triển toàn diện về nhân cách và trí tuệ. Để hỗ trợ trẻ nhỏ, chúng ta phải tạo ra một môi trường mở cho phép nó phát triển tự do. Môi trường phong phú về động lực, có thể khơi dậy sự hứng thú hoạt động và mời gọi trẻ nhỏ tự có trải nghiệm của riêng mình. * Tạo môi trường hoạt động trải nghiệm ngoài trời: Khi tạo môi trường hoạt động trải nghiệm ngoài trời chúng tôi đã phác thảo sơ đồ bố trí môi trường trải nghiệm giúp trẻ dễ định hướng nội dung các hoạt động. Để nhằm đáp ứng nhu cầu chơi của trẻ, tạo điều kiện cho trẻ chơi mà học, học bằng chơi. Bản thân tôi đã cùng đồng nghiệp trong trường tham khảo từng vị trí sau đó tạo ra những môi trường phong phú hấp dẫn cho trẻ trải nghiệm. Với môi trường hoạt động trải nghiệm ngoài trời chúng tôi đã tận dụng hết mọi khoảng không gian để xây dựng một cách khoa học cụ thể tôi cùng đồng nghiệp đã tạo ra một số công trình như sau: - Vẽ lên tường những hình ảnh sinh động tái tạo lại những nét văn hóa dân tộc các vùng miền khi trẻ chiêm ngưỡng trẻ được khắc sâu hơn về bản sắc văn hóa dân tộc mình và hiểu thêm về các dân tộc khác trên địa phương. - Tôi đã cùng giáo viên tham mưu lên ban giám hiệu nhà trường vận động nguồn thu tự nguyện tu bổ xây dựng thêm khu vườn cổ tích tạo hình ảnh sinh động với các nhân vật ngộ nghĩnh đáng yêu trong các câu chuyện “Tấm cám”, “ Nàng Bạch Tuyết và Bảy chú lùn”, các con vật gần gũi với trẻ, đã đưa trẻ vào thế giới cổ xưa thật huyền bí, ly kỳ và hấp dẫn, qua trải nghiệm tôi đã tiến hành khảo sát trẻ trẻ đã đánh giá được đúng - sai, tốt - xấu, con vật hiền lành- hung dữ... tôi thấy trẻ tỏ rõ thái độ sẻ chia, thông cảm, yêu thương.... phù hợp với từng nhân vật. - Xây dựng môi trường trải nghiệm chợ quê tôi đã vận động phụ huynh vào thứ 2 mỗi tuần góp đầy đủ các mặt hàng bày bán những sản phẩm của làng quê, Những con cua con ốc, mớ rau, hoa quả vườn nhà ..kết hợp ẩm thực quê với chiếc bánh chưng, bánh dày, bánh gai cùng góp phần tạo nên sự phong phú ở chợ quê giản dị, mộc mạc nhưng mang đậm truyền thống dân tộc quê hương. Trẻ lớp tôi rất hứng thu với việc trải nghiệm tại đây. (Hình ảnh 1) - Xây dựng khu trải nghiệm vận động: Khuôn viên thoáng đãng, rộng rãi cho trẻ vui chơi phát triển thể chất thông qua các đồ chơi hình dạng con vật ngộ nghĩnh, các trò chơi vận động như: Cầu treo, bước chân khéo léo, chơi lái xe, chơi ném bóng.... trẻ được trải nghiệm tập luyện hàng ngày giúp trẻ nhanh nhẹn, dẻo dai, rèn luyện khả năng khéo léo, linh hoạt, mạnh dạn, tự tin... ( Hình ảnh 2)Ngoài ra còn có khu vực, trải nghiệm khám phá khoa học, trải nghiệm với cát, nước...., ngoài trời cũng có môi trường cho trẻ hoạt động tạo hình, nghệ thuật đã thu hút trẻ tham gia biểu diễn một cách hồn nhiên hứng thú . - Xây dựng khu trải nghiệm thực hành “Bé tham gia giao thông” để bé được chơi thực với các phương tiện giao thông, được thực hành thực hiện những luật lệ giao thông đơn giản cần thiết qua đó các bé đúc rút nhiều kinh nghiêm trong việc giữ dìn bảo đảm an toàn giao thông cho bản thân và mọi người. + Xây dựng sân bóng đá mi ni hết để trẻ trải nghiệm làm những cầu thủ đá bóng tý hon. (Hình ảnh 3) - Xây dựng khu bản sắc dân tộc với các dụng cụ nghề truyền thống, trang phục dân tộc các vùng miền trong địa phương: quần áo dân tộc, tày nùng, ê đê, mũ, túi dân tộc... hát múa dân gian, mỗi khi trẻ mặc vào biểu diễn như một nghệ sĩ chuyên nghiệp. ( Hình ảnh 4) - Xây dựng góc thiên nhiên với kinh phí:.. Trong đó xây dựng được vườn rau của bé, vườn hoa của bé để trẻ được trải nghiệm hàng ngày như chăm sóc, vệ sinh cây; thực hành xới đất, gieo hạt (trồng cây), chăm sóc cây.qua đó trẻ hiểu hơn về sự phát triển của triển( Hình ảnh 5) - Xây dựng Thư viện trường em trong đó có: Góc sách của bé, các trò chơi học tập của bé, giá sách chuyện, tủ tài liệu chuyên môn của giáo viên đã giúp cho CBGV nghiên cứu thêm về chuyên môn, góc sách dành cho phụ huynh dúp phụ huynh hiểu sâu hơn về việc chăm sóc giáo dục trẻ qua hướng trải nghiệm. ( Hình ảnh 6) * Tạo môi trường trải nghiệm trong lớp học: Thực hiện theo kế hoạch của chuyên môn trường và kế hoạch tạo môi trường cho trẻ trải nghiệm của lớp tôi. Ngay từ đầu năm học bản thân tôi đã cùng giáo viên trong lớp thực hiện trang trí lớp theo hướng mở. Lớp tôi được đánh giá là đảm bảo thẩm mỹ, thân thiện, phù hợp lứa tuổi, các góc cho trẻ hoạt động được bố trí thuận tiện, hợp lý linh hoạt đáp ứng nhu cầu hứng thú hoạt động trai nghiệm của trẻ, có đa dạng đồ dùng, đồ chơi, cho trẻ hoạt động, các đồ chơi sáng tạo do tự tay tôi làm từ các nguyên vật liệu sẵn có tại địa phương, với đồ chơi đa dạng phong phú các hoạt động học- chơi của lớp đều theo hướng trải nghiệm dưới nhiều hình thức hấp dẫn trẻ khắc sâu kinh nghiệm kết quả đạt được rất cao. Ngoài ra tôi xây dựng được một góc thiên nhiên ở đó trẻ được khám phá trải nghiệm khoa học tự nhiên với các trò chơi như: Trò chơi dân gian, trò chơi với thiên nhiên: Chơi với cát, chơi sỏi, con đường trải nghiệm, thả chìm nổi, làm tranh từ lá, vẽ tranh cát, tranh đá, đong đo nước..tạo môi trường an toàn, sạch đẹp, tạo hình ảnh và ấn tượng riêng của lớp đảm bao nhiệm vụ xây dựng môi trường trải nghiệm trong lớp học. Giải pháp này thực sự cần thiết và đem đến thành công nhất định trong giáo dục xứng đáng là nền móng xây dựng cơ sở ban đầu cho việc hình thành nhân cách con người. Giải pháp 2: Hướng dẫn hoạt động chơi theo hướng trải nghiệm Cũng như tôi nêu trong lý do chọn đề tài và nêu rõ quan điểm trong cơ sở lý luận các hoạt động cho trẻ mầm non theo hướng trải nghiệm có vai trò đặc biệt đối với sự hình thành và phát triển nhân cách trẻ. Trong các hoạt động việc học tập vui chơi của trẻ theo hướng trải nghiệm tích hợp được chúng ta tiến hành thường xuyên nhưng làm thế nào để tìm ra cái mới đem đến hiệu quả nhất thì bản thân tôi luôn băn khoăn tôi đã dùng các phương pháp tìm tòi đọc, nghiên cứu tài liệu, tiến hành áp dụng từ lý thuyết vào thực hành rồi đúc rút kinh nghiệm. Tôi viết nhưng cái mới thành công của biện pháp trải nghiệm chơi tại lớp tôi trong sáng kiến này. - Lựa chọn chủ đề: Dựa vào kế hoạch chuyên môn tôi lựa chọn hướng chủ đề chơi cho trẻ. Các chủ đề phụ thuộc vào đặc điểm môi trường tự nhiên, xã hội, các sự kiện tại địa phương Giao Thịnh gần gũi với cuộc sống trẻ giúp trẻ định hướng rõ hơn hành động chơi. - Xác định mục tiêu: Khi xác định mục tiêu tôi ưu tiên cho mục tiêu phát triển kỹ năng, thái độ cho trẻ. - Chuẩn bị: Tôi và giáo viên trong lớp chuẩn bị các nguyên vật liệu chủ yếu là sẵn có tại địa phương để khơi gợi ý tưởng trải nghiệm thực tế. Hàng ngày xác định khu vực chơi bố trí sắp xếp các góc chơi, chỗ chơi thuận tiện cho việc di chuyển đảm bảo các góc không ảnh hưởng đến nhau và không làm giảm khả năng quan sát của tôi. Tôi luôn tạo không khí thoải mái, không gượng ép trẻ giúp trẻ thỏa mãn nhu cầu vui chơi. Tôi thấy được cuộc sống các cháu tại lớp thật hạnh phúc. - Tiến hành các hoạt động: + Trẻ trải nghiệm thực tế: Dựa vào kế hoạch, nội dung và mục tiêu chơi tôi tổ chức cho trẻ trải nghiệm. Với hoạt động trải nghiệm ngoài trời: Tôi cho trẻ cùng nhau quan sát thời tiết để chọn không gian chơi phù hợp tôi gợi ý rồi lấy ý kiến chung của đa số trẻ để chọn hoạt động có mục đích. Ví dụ: Trời nắng đẹp tôi gợi ý cho trẻ là: Nắng đẹp quá chắc hoa nở đẹp lắm, rau non xanh lắm, không biết các con vật ở vườn cổ tích có đi chơi không, cá ở hồ có tung tăng bơi lội không theo các con minh nên trải nghiệm ở đâu. Tôi chọn điểm chơi theo đa số trẻ. Chúng ta cũng có thể chia trẻ thành 2 nhóm theo ý nguyện trải nghiệm của trẻ đồng thời 2 cô chia nhau quản, theo dõi 2 nhóm trên. Trong khi trẻ trải nghiệm thực tế tôi cho trẻ tự do quan sát, trò chuyện trao đổi cùng nhau. ( Cùng nhau ngửi hoa, sờ lá) Tôi dùng lời động viên trẻ thể hiện thái độ với con vật như cho cá ăn, trò chuyện với các con vật theo trí tưởng tượng. Với cây, cỏ, hoa, lá chăm sóc, tưới nước bắt sâu. Ví dụ: Trời nắng to gợi ý cho trẻ chơi dưới bóng cây cùng với cát, sỏi, đá, nước(Hình ảnh 7) Ví dụ: Trời tối âm u lại gợi ý cho trẻ trải nghiệm dưới gốc cây, tại thư viện, tại quán quê Trải nghiệm hoạt động góc Khi trao đổi về chủ đề chơi tôi cho trẻ đưa ra ý tưởng trai nghiệm rồi cho trẻ lựa chọn công việc sẽ tham gia vào các nhóm khác nhau, trong nhóm tư phân công công việc cụ thể cho các thành viên. Trong quá trình trải nghiệm tôi hưỡng dẫn chú ý rèn kỹ năng mới cho trẻ, khuyến khích trẻ, quan tâm giúp đỡ chia sẻ với nhau trong công việc tạo các tình huống tương tác với nhau.Kết thúc hoạt động tôi cho trẻ tự đánh giá kết quả hoạt động cuối cùng cho các cháu lao động vệ sinh. + Chia sẻ kinh nghiệm: Việc phản hồi kinh nghiệm của trẻ tiến hành bất kỳ thời điểm nào trong ngày cũng có thể cho trẻ nói nhiều lần kinh nghiệm trẻ đã trải qua. Tôi đã dựa vào nội dung trải nghiệm đặt câu hỏi chủ yếu là về cảm xúc, kỹ năng mà trẻ đã tham gia chơi. + Trẻ rút kinh nghiệm: Những kỹ năng, cảm xúc, kinh nghiệm được trẻ chia sẻ tôi hệ thống khái khoát cho gọn cho trẻ dễ ghi nhớ tôi hay đặt câu hỏi trẻ lớp tôi tự rút ra kinh nghiệm: Hãy nói về điều con biết qua hoạt động này. +Trẻ vận dụng kinh nghiệm vào cuộc sống: Tôi thường xuyên khơi gợi cho trẻ vận dụng về các kinh nghiệm thông qua trải nghiệm vào các hoạt động thực tế khác nhau trong ngày. Cũng cần phối hợp với phụ huynh khuyến khích trẻ vận dụng kinh nghiệm trong sinh hoạt ở gia đình. Tóm lại: Chúng ta không thể dạy trẻ hình thành tính cách. Nó đến từ trải nghiệm chứ không phải giải thích. Giải pháp 3: Hoạt động học theo hướng trải nghiệm - Lựa chọn chủ đề: Phụ thuộc vào đặc điểm của giờ học tôi lựa chọn chủ đề trải nghiệm phù hợp với sự kiện xã hội tại địa phương hoặc sự kiện chung dẫn dắt đến môn học, bài học. - Xác định mục tiêu: Dựa vào đặc điểm hiểu biết của trẻ lên mục tiêu về đối tượng, nội dung trải nghiệm và khả năng hoạt động của trẻ. - Chuẩn bị: Tùy vào nội dung học của các môn học khác nhau cần chuẩn bị địa điểm phù hợp tôi thường thay đổi địa điểm để tạo sự mới mẻ hấp dẫn về chủ đề trải nghiệm. Chuẩn bị đồ dùng vật liệu đủ cho số lượng trẻ. Chuẩn bị thêm các dụng cụ ghi lại hình ảnh hoạt động của trẻ để sau các hoạt động trẻ đúc rút kinh nghiệm bản thân. - Tiến hành các hoạt động: + Trải nghiệm thực tế. Giới thiệu bài học bằng cách ứng dụng thực tế trong đời sống hằng ngày có liên quan đến trải nghiệm trước đó của trẻ hoặc tạo tình huống bằng kích chuyện phim ngắngây hứng thú và định hướng vào bài dạy. Sau khi trẻ trải nghiệm tôi cho trẻ phản hồi lại để trẻ nêu kết quả trải nghiệm rồi lựa chọn đồ dùng vào hoạt động nhận thức. Ví dụ: Bộ môn làm quen với toán: Số 7 tiết 2- Chủ đề gia đ
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_giup_tre_mau_giao_5_6.doc