Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen văn học cho trẻ 4-5 tuổi - Nguyễn Thị Xiêm

I. Điều kiện, hoàn cảnh tạo ra sáng kiến:

 Hoạt động cho trẻ làm quen Văn học là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với trẻ thơ nhất là lứa tuổi mẫu giáo và đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên về cuộc sống xung quanh. Văn học nuôi dưỡng và phát triển ở trẻ trí tưởng tượng, sáng tạo nghệ thuật. Vì vậy hoạt động làm quen văn học đối với trẻ là một việc rất quan trọng và cần thiết. Đối với trẻ mẫu giáo, quá trình cho trẻ làm quen văn học phải từ dễ đến khó, từ dơn giản đến phức tạp, để từ đó trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn học của mình. Khả năng cảm thụ đó là sự phát triển trực tiếp của trẻ về các lĩnh vực: Nhận thức – ngôn ngữ - tình cảm xã hội.

Tuy nhiên khi dạy trẻ làm quen văn học đòi hỏi người giáo viên phải có những suy nghĩ sáng tạo và lựa chọn những tác phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo dục trẻ để từ đó đưa ra những phương pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ các tác phẩm văn học.

 

doc17 trang | Chia sẻ: bachha2 | Ngày: 11/01/2025 | Lượt xem: 49 | Lượt tải: 0Download
Bạn đang xem nội dung tài liệu Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen văn học cho trẻ 4-5 tuổi - Nguyễn Thị Xiêm, để tải tài liệu về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
	1. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen văn học cho trẻ 4-5 tuổi”
 2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giảng dạy
3. Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ ngày 10 tháng 8 năm 2018 đến ngày 26 tháng 12 năm 2018.
4. Tác giả: Nguyễn Thị Xiêm
Ngày tháng năm sinh: 04/4/1979 .
Nơi thường trú: Tổ dân phố 5 – Thị trấn Rạng Đông - Huyện Nghĩa Hưng – Tỉnh Nam Định.
Trình độ chuyên môn: Cao đẳng sư phạm
Chức vụ công tác: Giáo viên dạy lớp 5 tuổi
Đơn vị công tác : Trường Mầm non Thị trấn Rạng Đông 
Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 90 %
Địa chỉ: Thị trấn Rạng Đông - Huyện Nghĩa Hưng – Tỉnh Nam Định.
 5. Đơn vị áp dụng sáng kiến: 
 - Tên đơn vị: Trường mầm non thị trấn Rạng Đông , huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định 
- Địa chỉ: Thị trấn Rạng Đông – huyện Nghĩa Hưng – tỉnh Nam Định 
- Điện thoại: 0228 3728121
BÁO CÁO SÁNG KIẾN
“ Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen văn học cho trẻ 4-5 tuổi ”
I. Điều kiện, hoàn cảnh tạo ra sáng kiến:
 Hoạt động cho trẻ làm quen Văn học là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với trẻ thơ nhất là lứa tuổi mẫu giáo và đem lại cho trẻ những hiểu biết đầu tiên về cuộc sống xung quanh. Văn học nuôi dưỡng và phát triển ở trẻ trí tưởng tượng, sáng tạo nghệ thuật. Vì vậy hoạt động làm quen văn học đối với trẻ là một việc rất quan trọng và cần thiết. Đối với trẻ mẫu giáo, quá trình cho trẻ làm quen văn học phải từ dễ đến khó, từ dơn giản đến phức tạp, để từ đó trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn học của mình. Khả năng cảm thụ đó là sự phát triển trực tiếp của trẻ về các lĩnh vực: Nhận thức – ngôn ngữ - tình cảm xã hội. 
Tuy nhiên khi dạy trẻ làm quen văn học đòi hỏi người giáo viên phải có những suy nghĩ sáng tạo và lựa chọn những tác phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, có ý nghĩa giáo dục trẻ để từ đó đưa ra những phương pháp, biện pháp thích hợp nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ các tác phẩm văn học.
Qua các năm thực hiện chuyên đề cho trẻ làm quen văn học đều đầu tư vào việc nâng cao các phương pháp, hình thức cho trẻ làm quen văn học chú trọng nhiều đến việc đọc thơ, kể truyện diễn cảm và dạy trẻ kể lại chuyện, kể sáng tạo dưới nhiều hình thức đa dạng và phong phú. Song việc dạy trẻ đóng kịch còn có nhiều hạn chế. Chưa có sáng tạo trong việc chuyển thể từ truyện kể sang kịch bản sân khấu, không tạo ra được tính kịch - sự kiện - sự biến, lời thoại còn dài dòng khó hiểu, giáo viên còn nặng nề trong việc dẫn chuyện làm cho kịch bản trở nên rời rạc, kém hấp dẫn. Bên cạnh đó vẫn còn một số giáo viên khả năng còn cảm nhận các tác phẩm văn thơ, truyện còn hạn chế giọng đọc và cách phối hợp ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ, minh họa chưa bộc lộ cảm xúc hấp dẫn cuốn hút trẻ, phương pháp lồng ghép tích hợp chưa linh hoạt sáng tạo kết quả trên trẻ chưa cao, trẻ chưa thực sự say mê, hào hứng, sử dụng đồ dùng dạy học chưa có khoa học, dẫn đến giờ học trẻ ít tập trung chú ý hiệu quả trên tiết học chưa cao. Hầu hết các vở kịch còn thiếu các yếu tố phụ trợ như: Âm thanh, cảnh trí, trang phục làm cho hoạt động đóng kịch không thu hút được sự chú ý của trẻ. Giáo viên chưa chủ động linh hoạt trong việc tổ chức các hoạt động đóng kịch cho trẻ - nếu có thì chủ yếu là trong tiết học. Còn trong các giờ chơi, các buổi sinh hoạt thì hầu như chưa có. Điều đặc biệt, đối với nghành giáo dục yêu cầu trẻ “học mà chơi, chơi mà học” thông qua hoạt động làm quen văn học một cách nhẹ nhàng, gần gũi hơn. 
Năm học này, tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo 4-5 tuổi. Tôi thấy đa số trẻ từ lớp 3- 4 tuổi chuyển lên đều đã được làm quen với một số bài thơ, câu chuyện. Song không vì thế mà đa số trẻ đều cảm nhận được cái hay cái đẹp của nội dung câu truyện, bài thơ. Do đó, trong quá trình giảng dạy cũng như việc truyền thụ những kiến thức kỹ năng cho trẻ thông qua hoạt động làm quen văn học tôi thấy: Khả năng cảm thụ văn học của khối trẻ 4 - 5 tuổi nói chung và của trẻ lớp tôi nói riêng, vẫn còn nhiều hạn chế.
Với kết quả trên, bản thân tôi thấy mình cần có những biện pháp cụ thể nhằm giúp trẻ phát huy hết mọi khả năng trong hoạt động làm quen văn học theo hướng đổi mới. Đó là lý do tôi chọn đề tài: “ Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen văn học cho trẻ 4-5 tuổi ”
II. Mô tả giải pháp: 
	1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến: 
1.1. Đặc điểm tình hình nhµ tr­êng:
 Thị trấn Rạng Đông, một thị trấn nhỏ ven biển, phía Nam huyện Nghĩa Hưng, nằm giữa hai con đê 58 và đê 30 của huyện Nghĩa Hưng, chạy dài 12 km, phía Bắc giáp xã Nghĩa Lâm, Nghĩa Hải và Nghĩa Lợi; phía Tây giáp sông Đáy; phía Đông giáp xã Nghĩa Phúc; phía nam giáp xã Nam Điền và giáp biển Đông. Tổng diện tích toàn thị trấn là 1.330,78 ha, được chia thành 12 tổ dân phố, có trên 2.600 hộ với 10.480 nhân khẩu. Bình quân thu nhập đầu người 34,133 triệu đồng/người/năm. 
Là đơn vị có phong trào giáo dục toàn diện, luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của các cấp uỷ Đảng và chính quyền địa phương với mục tiêu “Giáo dục là quốc sách hàng đầu. Giáo dục mầm non là nền tảng cho sự phát triển con người toàn diện”.
Nhà trường đã được công nhận lại là trường Mầm non đạt chuẩn Quốc gia vào tháng 1 năm 2017. Từ năm học 2004-2005 đến năm học 2015-2016 trường mầm non thị trấn Rạng Đông liên tục giữ vững danh hiệu tập thể lao động xuất sắc, được UBND tỉnh Nam Định tặng cờ “Đơn vị thi đua xuất sắc” năm học 2007-2008, năm học 2016- 2017, được Thủ tướng Chính phủ tặng Bằng khen năm học 2010-2011. Năm học 2015- 2016 được Bộ trưởng Bộ GD& ĐT tặng bằng khen. Tháng 1 năm 2017 tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh nhà trường vinh dự được Chủ tịch nước Cộng hào xã hội chủ nghĩa Việt Nam tặng thưởng Huân chương lao động hạng 3.
1.2. Cơ sở lý luận.
Hoạt động làm quen văn học có tầm quan trọng trong việc phát triển nhận thức, giáo dục đạo đức, giáo dục thẩm mỹ và qua đọc thơ, kể chuyện làm giàu vốn từ cho trẻ, rèn luyện khả năng phát âm và cách diễn đạt mạch lạc. Các tác phẩm thơ, truyện chỉ có thể phát huy tác dụng của nó khi cô biết chuyển tải được tư tưởng cảm xúc của tác giả và nội dung tác phẩm thông qua các hình thức nghệ thuật hấp dẫn, phong phú, đa dạng. Qua đó giúp trẻ phát huy được tính tích cực cá nhân: tự tin- độc lập- sáng tạo- hình thành tư duy- khả năng ghi nhớ có chủ đích, những tình cảm đạo đức tốt đẹp có khả năng hoạt động nghệ thuật, sáng tạo. 
	Thông qua nội dung các tác phẩm văn học giáo dục trẻ biết yêu quý người hiền lành, biết ơn và kính yêu ông bà, cha mẹ, anh chị, bạn bè, biết nhường nhịn em nhỏ. Các tác phẩm văn học là phương tiện phát triển ngôn ngữ cho trẻ, có đủ vốn từ để nói năng lưu loát, diễn đạt gãy gọn, biết sử dụng từ đúng lúc đúng chỗ, không những thế mà việc dạy trẻ làm quen với những từ ngữ nghệ thuật như từ tượng hình, từ tượng thanh, giúp trẻ phát triển trí tưởng tượng, ngôn ngữ, khả năng quan sát, khả năng tư duy độc lập trong suy nghĩ.
	Làm quen với tác phẩm văn học chỉ ra mức độ, giới hạn, yêu cầu của việc cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học qua nghệ thuật đọc và kể chuyện của cô giáo. Hoạt động này nhằm dẫn dắt, hướng dẫn trẻ cảm nhận những giá trị nội dung nghệ thuật phong phú trong tác phẩm, khơi gợi ở trẻ sự rung động, hứng thú đối với văn học, có ấn tượng về những hình tượng nghệ thuật, cái hay cái đẹp của tác phẩm và thể hiện sự cảm nhận đó qua các hoạt động mang tính chất văn học nghệ thuật như đọc thơ, kể chuyện, chơi trò chơi đóng kịch; cao hơn là tiến tới sáng tạo ra những vần thơ, câu chuyện theo tưởng tượng của mình, góp phần hình thành và phát triển toàn diện nhân cách của trẻ.
	Trong mỗi tác phẩm văn học, thế giới mới của cuộc sống thực tại bao gồm thiên nhiên, xã hội, con người được diễn tả, biểu đạt, truyền đạt trong những hình thức đa dạng độc đáo. Văn học nói về thế giới loài vật, cỏ cây, hoa lá, mọi hiện tượng thiên nhiên, vũ trụ mà trẻ nhìn thấy được, cũng nói về những gì gần gữi trong môi trường sống của trẻ như làng quê, cánh đồng, dòng sông, phiên chợ, lớp học, khu phố Qua tác phẩm văn học, trẻ bắt đầu nhận ra trong xã hội những mối quan hệ, những tình cảm gia đình, tình bạn, tình cô cháu Trẻ cũng dần nhận ra có một xã hội ràng buộc con người với nhau trong lịch sử đấu tranh cách mạng, trong tình làng nghĩa xóm. Văn học có thể cần đề cập đến những lực lượng siêu nhiên như thần linh, ông bụt, cô tiên, phù thủy, quỷ sứ và cả những phép màu còn tồn đọng ttrong tâm thức dân tộc. Đây cũng là đối tượng miêu tả của văn học làm nên sự phong phú, hấp dẫn của đời sống tinh thần.
1.3. Cơ sở thực tiễn
 Trong quá trình giảng dạy tại trường Mầm non thị trấn Rạng Đông, tôi thấy những giờ học tổ chức cho trẻ làm quen với văn học nhiều khi còn tẻ nhạt, chưa mang tính chất sáng tạo...dẫn đến hiệu quả của tiết học chưa cao. Bên cạnh đó, có những giờ tổ chức cho trẻ làm quen với văn học đã gây được hứng thú cho trẻ và đạt được kết quả, những kết quả chưa thực sự là cao, trẻ đã tỏ ra thích thú, thích được thể hiện mình qua lời nói, giọng điệu, các vai diễn, thích được khen khi đã phát hiện ra điều gì đó. Tuy nhiên số lượng trẻ mà hứng thú thực sự còn hạn chế, là thiểu số chứ chưa phải là đa số. Vì vậy, mà đòi hỏi người giáo viên phải tìm ra những biện pháp để giải quyết những vấn đề khó khăn này.
 Lớp tôi có 39 trẻ, trong đó có một số cháu nói ngọng, nói lắp, đặc biệt là tiếp thu bài của cháu còn gặp nhiều khó khăn, tôi phải thường xuyên chú ý đến trẻ đó nhiều hơn. Do đó cũng ảnh hưởng đến quá trình giảng giải cho những trẻ khác. Từ những khó khăn trên tôi cần phải tìm ra những biện pháp làm sao để 100% trẻ trong lớp đều hiểu nội dung và biết cảm thụ các tác phẩm văn học một cách hứng thú và có hiệu quả.
Qua quá trình giảng dạy, tôi khảo sát khả năng cảm thụ văn học của trẻ thông qua việc kể cho trẻ nghe một câu truyện, hoặc đọc cho trẻ nghe một bài thơ ngắn. Sau đó cho từng trẻ nói lại nội dung câu chuyện, bài thơ. Qua đó tôi thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học ở mọi lúc mọi nơi. Tuy nhiên, môi trường và diện tích lớp học còn chật chội, hạn hẹp, các nguyên vật liệu, đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnhcòn hạn chế, chưa phong phú nên tôi đã gặp không ít những thuận lợi và khó khăn sau:
* Thuận lợi:
 - Từ khi ra trường đến nay tôi đã có 5 năm chủ nhiệm lớp 4 tuổi. Chính vì vậy tôi đã tìm hiểu, nghiên cứu và nắm rõ đặc điểm tâm lý của trẻ 4 tuổi, thích tìm hiểu, quan sát, khám phá những điều mới lạ. Được sự quan tâm, hướng dẫn chỉ đạo của các cấp lãnh đạo, của Ban giám hiệu nhà trường và các bạn đồng nghiệp. Trường lớp cũng đầu tư về cơ sở vật chất như: tivi, đầu đĩa, đàn, đài
- Bản thân giáo viên nắm vững các phương pháp hoạt động và có giọng đọc, giọng kể truyền cảm, nhẹ nhàng, không ngọngluôn hấp dẫn, thu hút trẻ.
 - Giáo viên được quán triệt, tiếp thu, bồi dưỡng nội dung kế hoạch chuyên đề một cách đầy đủ và đã thể hiện đồng bộ về chương trình.
- Bản thân giáo viên cũng tự mua trang thiết bị phục vụ cho việc dạy học như máy tính, loa, máy trợ giảng
- Trẻ ở lớp ngoan, có nề nếp trong mọi hoạt động, hứng thú với các hoạt động đặc biệt là những tiết văn học trẻ rất hứng thú.
 - Hội phụ huynh luôn quan tâm, giúp đỡ nhiệt tình trong các hoạt động của lớp
* Khó khăn:
 - Diện tích trường, lớp còn chật hẹp. Lớp học chỉ có một phòng chung.
 - Có một số trẻ nói ngọng, nói lắp, nói trống không, nói không đủ câu
 - Cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh, trang phục, rối tay, rối dẹt còn thiếu, tài liệu tham khảo còn hạn chế
 - Có nhiều trẻ chưa tích cực và chủ động trong học tập, một số cháu không học qua lớp mẫu giáo bé 3-4 tuổi.
- Một số trẻ vẫn còn nhút nhát, rụt rè, chưa tự tinnên cũng ảnh hưởng đến việc cảm thụ các tác phẩm văn học.
- Các bậc phụ huynh vẫn còn khá chú trọng đến việc làm ăn kinh tế, ít quan tâm đến việc học tập của con nên khả năng tiếp cận các tác phẩm văn học (truyện, thơ, ca dao, đồng dao) của trẻ chưa tốt.
- Trong quá trình giảng dạy tôi thấy khả năng cảm nhận các giá trị nghệ thuật qua các tác phẩm văn học của trẻ còn nhiều hạn chế, còn nhiều cháu chưa hiểu về nội dung của câu truyện, đọc thơ chưa diễn cảm, diễn tả lại lời nói của các nhân vật chưa lưu loát và chưa đúng với giọng của nhân vật. Cũng có khi cháu hiểu nội dung, ghi nhớ được tác phẩm nhưng khả năng đọc hay, kể diễn cảm chưa tốt.
* Chất lượng khảo sát trẻ 4-5 tuổi - Lớp mẫu giáo 4 tuổi B - Trường Mầm non thị trấn Rạng Đông vào đầu năm học 2018 - 2019 đạt kết quả như sau:
Nội dung
Số trẻ
Tỷ lệ %
Trẻ hứng thú vào hoạt động thơ, truyện
35/40
87,5
Trẻ hiểu nội dung bài thơ, câu truyện
32/40
80
Trẻ trả lời câu hỏi rõ ràng, mạch lạc
28/40
70
Trẻ đọc thơ diễn cảm
29/40
72,5
Trẻ kể truyện diễn cảm
27/40
67,5
2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến
2.1. Giải pháp 1:Tạo môi trường học tập cho trẻ.
 - Môi trường cho trẻ hoạt động là nơi cung cấp nguồn thông tin phong phú, khuyến khích tính độc lập và hoạt động tích cực của trẻ. Môi trường giúp trẻ tìm tòi, khám phá và phát hiện những điều mới lạ hấp dẫn trong cuộc sống, các kiến thức và kĩ năng của trẻ được củng cố và bổ sung. Một môi trường đẹp, phong phú và phù hợp sẽ gây hứng thú cho trẻ, trẻ sẽ chú ý và ghi nhớ có chủ định. Chính vì vậy cần tạo cho trẻ môi trường lớp học phong phú, sáng tạo. Ở lớp tôi, tôi đã xây dựng môi trường lớp học ngay tại các góc chơi như: “ Bé thích xây gì”; góc “ Bé vui học toán”; “ Bé yêu văn học”Ở mỗi góc cô đều trang trí những hình ảnh gần gũi, quen thuộc với trẻ có tính sáng tạo, phù hợp với từng nội dung chủ đề.
 - Tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, chú ý bố trí sắp xếp các đồ dùng, đồ chơi, đội hình để tạo môi trường học tốt và thoải mái cho trẻ.
 - Ngay từ đầu năm học, BGH nhà trường đã trang bị cho lớp nhiều quyển truyện, tạp chí. Ngoài ra, tôi còn sưu tầm các sách văn học, các họa báo, tạp chí, lịch cũ, nguyên liệu cho trẻ tự làm sách để xây dựng một “ Góc thư viện” mang nội dung văn học. Sau đó cô kể cho trẻ nghe những câu chuyện như: “ Bác gấu đen và hai chú thỏ” hướng dẫn trẻ tri giác các tranh truyện đó dần dần có thể tự đọc. Tất nhiên, có thể lúc đầu trẻ đọc theo trí nhớ, trẻ nhớ về nội dung câu truyện cô đã kể rồi tự kể khớp với nội dung câu truyện mà trẻ tri giác. 
 - Bản thân tôi trước khi tổ chức hoạt động cũng phải tự luyện giọng kể, cách sử dụng tranh, sách tranh, rối mô hìnhđể giúp trẻ cảm thụ tác phẩm văn học đó một cách tốt nhất. Giáo viên phải chú ý đến giọng kể của mình, kể diễn cảm, đúng ngữ điệu của từng nhân vật trong truyện, thể hiện nét mặt cử chỉ, tư thế phù hợp với diễn biến của câu truyện thì mới thu hút sự chú ý của trẻ. Giọng đọc, giọng kể của cô nhịp nhàng, đúng nhịp điệu sẽ giúp trẻ hiểu sâu sắc hơn về nội dung bài thơ, câu truyện và khả năng cảm thụ văn học của trẻ cũng được nâng cao.
2.2. Giải pháp 2. Sử dụng đồ dùng, đồ chơi trực quan hấp dẫn ( tranh nổi, sân khấu rối, rối ngón tay, rối que, sa bàn, trò chơi đóng kịch)
 - Tư duy của trẻ ở lứa tuổi này là tư duy trực quan hình tượng nếu như cô chỉ kể cho trẻ nghe nhiều lần bằng lời thì trẻ sẽ nhanh chán và tiết học sẽ không những tạo cho trẻ có được tính nhanh nhẹn, thông minh, hoạt bát, sáng tạo không thu được kết quả cao. Muốn trẻ hào hứng tham gia và yêu thích môn văn học thì phải xây dựng nề nếp, thói quen tốt trong học tập cho trẻ như: ngồi học đúng tư thế, cách trả lời câu hỏi của cô và cách sử dụng đồ dùng trực quan khi tham gia các hoạt động như thế nào?; cách thực hiện các bước trong hoạt động làm quen văn học ra sao? 
 - Việc lựa chọn và sử dụng đồ dùng trực quan phải đúng lúc, đúng chỗ, phải đủ, đẹp, hấp dẫn, phù hợp với từng tiết học, đúng chủ đề, trẻ phải có đồ dùng trực quan như cô để thao tác và sử dụng cùng một lúc với cô một cách nhịp nhàng.
( Cô kể chuyện cho trẻ nghe bằng tranh minh họa)
 - Các đồ dùng trực quan tôi chuẩn bị cho trẻ theo mức độ từ đơn giản đến phức tạp. Để làm những con rối, tôi tận dụng vải, bôngrồi khâu thành các nhân vật có đủ các bộ phận như mồm, mắt, mũi, và trang trí quần áo theo nội dung truyện. Ngoài ra, tôi còn sử dụng rối que để để di chuyển một cách sinh động trên sân khấu giúp trẻ tập trung nghe cô kể, hứng thú tham gia các hoạt động, trẻ nhớ và hiểu nội dung câu truyện nhanh hơn. Việc sử dụng rối trong tiết học gây được sự chú ý, tò mò của trẻ tạo điều kiện cho trẻ tiếp cận với nghệ thuật múa rối, một môn nghệ thuật truyền thống của dân tộc.
( Các con rối do cô tự làm để minh họa cho các câu chuyện)
 - Bên cạnh đó đóng kịch là hoạt động giúp trẻ phát triển trí nhớ và giáo dục trẻ tinh thần tập thể. Qua hoạt động đóng kịch trẻ truyền đạt lại nội dung câu truyện, làm sống lại tâm trạng, hành động ngôn ngữ hội thoại của các nhân vật trong truyện, đồng thời trẻ biết thể hiện tình cảm và đánh giá các nhân vật trong truyện. Khi đóng kịch trẻ dễ dàng nắm được nội dung, ý nghĩa của tác phẩm, nắm được tính liên tục của câu truyện, điều này góp phần đẩy mạnh sự phát triển tư duy, cảm thụ tác phẩm một cách sâu sắc ở trẻ. Để đạt được điều đó thì trước khi cho trẻ đóng kịch giáo viên phải cho trẻ ôn lại nội dung câu truyện và đàm thoại với trẻ về nội dung. Giúp trẻ hiểu sâu hơn về nội dung truyện và lời thoại của các nhân vật trong truyện. 
( Cô dạy trẻ đóng kịch “ Kiến con đi ô tô” )
 Để từ đó trẻ biết thể hiện những sắc thái khác nhau về ngữ điệu, tính cách tâm trạng của các nhân vật trong truyện. Nhằm giúp trẻ phân biệt được giọng điệu lời nói của các nhân vật. Qua đó trẻ khắc hoạ được tính cách nhân vật. Để trẻ nhớ được ngôn ngữ, lời thoại của các nhân vật trong truyện để đóng kịch thì trước hết cho trẻ nhắc lại lời thoại của nhân vật sau đó cho trẻ đóng vai theo tổ hoặc nhóm.
 - Bên cạnh các tác phẩm truyện thì việc giúp trẻ cảm thụ tốt ngôn ngữ của thơ, điều quan trọng nhất là phải đọc diễn cảm và học thuộc bài thơ trước khi đọc cho trẻ nghe. Trò chuyện với trẻ về nội dung của bài thơ, giải thích nghĩa của một số từ, ý của các câu thơ, vẻ đẹp các câu thơ mô tảkết hợp xem tranh minh họa, quan sát thiên nhiên hoặc làm các động tác minh họa. Trẻ được nghe nhiều lần, được đọc thơ theo cá nhân, theo nhóm, luyện tập cho trẻ cách đọc thơ diễn cảm. Giáo viên cần giới thiệu cho trẻ biết tên bài thơ, tác giả của bài thơ.
 VD: Khi thực hiện chủ đề: Thế giới thực vật. Cô dạy trẻ bài thơ “ Hoa kết trái”. Gây hứng thú cho trẻ bằng cách cho trẻ xem tranh, gọi tên, mô tả các loài hoa.
( Tranh minh họa bài thơ “ Hoa kết trái” )
 - Bên cạnh các tác phẩm thơ, truyện thì các bài đồng dao, ca dao được dạy ở mọi lúc, mọi nơi. Giáo viên không cần giảng nội dung của các bài đồng dao mà chủ yếu truyền đạt các âm điệu vui tươi, sảng khoái, sảng khoái và nghịch ngợm để gây hứng thú cho trẻ. Khi đọc hoặc dạy trẻ các bài đồng dao, giáo viên chú ý khơi gợi cho trẻ nhận biết cách so sánh.
 VD: Bài đồng dao “ Đi cầu đi quán”; hay bài đồng dao “ Gánh gánh gồng gồng”, cô có thể cho trẻ dạy trẻ theo hình thức trò chơi, vừa đi theo đội hình vòng tròn, vừa đọc lời đồng dao, làm các động tác phù hợp.
 - Với các bài đồng dao có gắn liền với trò chơi, giáo viên nên kết hợp giữa dạy và hướng dẫn cách chơi. 
2.3. Giải pháp 3. Ứng dụng công nghệ thông tin.
 - Khi dạy trẻ làm quen với văn học, dù là thơ hay truyện. Muốn đạt kết quả cao thì việc đầu tiên giáo viên phải chuẩn bị tốt đồ dùng dạy học, đồ dùng đẹp hấp dẫn sẽ thu hút sự chú ý của trẻ. Trước đây giáo viên thường sử dụng tranh minh hoạ làm đồ dùng chính trong hoạt động cho trẻ làm quen với văn học. Song với hình thức đổi mới hiện nay, thời đại công nghệ thông tin nên việc ứng dụng vào bài giảng mang lại kết quả rất cao. Biện pháp này luôn gây sự chú ý, tò mò cho trẻ.
- Đơn giản là các hình ảnh đưa lên máy sử dụng các hiệu ứng, màu sắc phù hợp cũng đã gây sự chú ý của trẻ. Những giáo viên có khả năng sử dụng máy tính thành thạo hơn họ có thể chuyển các bức tranh có sẵn của bài thơ, câu chuyện thành đoạn phim hoạt hình, hay ta có thể đưa đoạn phim quay sẵn phù hợp với nội dung như thế rất thu hút và gây hưng thú hơn cho trẻ.
 VD: Với câu chuyện “Cáo, Thỏ và Gà Trống” tôi đã xây dựng đoạn phim hoạt hình về nội dung câu chuyện, ngoài ra tôi còn làm đoạn phim về các con vật kết hợp với nhạc đệm rất hứng thú làm cho trẻ dễ nhớ nội dung truyện và thấy được nét đặc trưng của các nhân vật.
 ( Hình ảnh minh họa nội dun

File đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_h.doc
Giáo Án Liên Quan