Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen văn học cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi

I. ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN:

 “Em ươm mơ ước cho đời

Ươm từng lời hát, nụ cười trẻ thơ

 Ươm vào trong những giấc mơ

Cô như người Mẹ vô bờ yêu thương!”

 (“Em là cô giáo mầm non”- Toàn Tâm Hòa)

Nhà thơ Toàn Tâm Hòa đã viết lên những lời tâm sự của các cô giáo mầm

non qua những câu thơ chan chứa tình yêu thương, ca ngợi tình yêu của người

giáo viên mầm non dành cho những đứa con mà không phải họ sinh ra, nhưng

với lòng yêu nghề mến trẻ họ đã dành tất cả tình yêu thương của mình cho

những đứa con từ lúc chập chững tập đi, tập nói, đến lúc trẻ biết viết, biết đọc thì

văn học là chiếc cầu nối, là phương tiện dẫn dắt trẻ nói những tiếng nói, đi

những bước đi đầu tiên. Vì thế việc cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học

từ lâu đã được đặt ra như một nội dung, một phương tiện vô cùng quan trọng

trong giáo dục trẻ. Thông qua những bài thơ, ca dao, tục ngữ, truyện kể là những

tấm gương mẫu mực về lời ăn tiếng nói cho trẻ học tập, là phương tiện hữu hiệu

trong việc giáo dục lòng yêu thiên nhiên, yêu quê hương, đất nước, tình yêu mến

bạn bè, biết yêu cái đẹp, yêu cái thiện, phê phán những việc xấu Chính vì thế

làm quen với các tác phẩm văn học còn có vai trò vô cùng to lớn trong việc giáo

dục nhân cách cho trẻ cả về đạo đức, trí tuệ và còn là phương tiện hình thành các

phẩm chất trong sáng của trẻ.

pdf24 trang | Chia sẻ: bachha2 | Ngày: 11/01/2025 | Lượt xem: 49 | Lượt tải: 0Download
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen văn học cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO HUYỆN NGHĨA HƢNG 
 TRƢỜNG MẦM NON THỊ TRẤN RẠNG ĐÔNG 
BÁO CÁO SÁNG KIẾN 
“Một số biện pháp nâng cao chất lƣợng hoạt động làm 
quen văn học cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi” 
Lĩnh vực (mã)/cấp học: Giáo dục/Giáo dục mầm non 
 Tên tác giả: Phan Thi Hoài 
 Trình độ chuyên môn: Cao đẳng sƣ phạm 
 Chức vụ: Giáo viên 
 Nơi công tác: Trƣờng mầm non thị trấn Rạng Đông 
 Huyện Nghĩa Hƣng, tỉnh Nam Định 
Nam Định, ngày 15 tháng 6 năm 2020 
THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM 
1. Tên sáng kiến kinh nghiệm: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt 
động làm quen văn học cho trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi” 
2. Lĩnh vực (mã)/cấp học: Giáo dục/Giáo dục mầm non. 
3. Thời gian áp dụng sáng kiến kinh nghiệm: 
 Thời gian đã được triển khai thực hiện từ ngày 01/08/2019 đến 15/6/2020 
4. Tác giả: 
Họ và tên: Phan Thị Hoài 
Năm sinh: 04 - 11 - 1981 
Nơi thường trú: Thị trấn Rạng Đông, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định 
Trình độ chuyên môn: Cao đẳng sư phạm 
Chức vụ công tác: Giáo viên 
Nơi làm việc: Trường mầm non thị trấn Rạng Đông 
Điện thoại: 0836 757 889 
Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 100% 
5. Đơn vị áp dụng sáng kiến: 
Tên đơn vị: Trường mầm non thị trấn Rạng Đông 
Địa chỉ: Thị trấn Rạng Đông, huyện Nghĩa Hưng, tỉnh Nam Định 
Điện thoại: 0228.3728.12 
1 
BÁO CÁO SÁNG KIẾN 
I. ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN: 
 “Em ươm mơ ước cho đời 
Ươm từng lời hát, nụ cười trẻ thơ 
 Ươm vào trong những giấc mơ 
Cô như người Mẹ vô bờ yêu thương!” 
 (“Em là cô giáo mầm non”- Toàn Tâm Hòa) 
Nhà thơ Toàn Tâm Hòa đã viết lên những lời tâm sự của các cô giáo mầm 
non qua những câu thơ chan chứa tình yêu thương, ca ngợi tình yêu của người 
giáo viên mầm non dành cho những đứa con mà không phải họ sinh ra, nhưng 
với lòng yêu nghề mến trẻ họ đã dành tất cả tình yêu thương của mình cho 
những đứa con từ lúc chập chững tập đi, tập nói, đến lúc trẻ biết viết, biết đọc thì 
văn học là chiếc cầu nối, là phương tiện dẫn dắt trẻ nói những tiếng nói, đi 
những bước đi đầu tiên. Vì thế việc cho trẻ làm quen với các tác phẩm văn học 
từ lâu đã được đặt ra như một nội dung, một phương tiện vô cùng quan trọng 
trong giáo dục trẻ. Thông qua những bài thơ, ca dao, tục ngữ, truyện kể là những 
tấm gương mẫu mực về lời ăn tiếng nói cho trẻ học tập, là phương tiện hữu hiệu 
trong việc giáo dục lòng yêu thiên nhiên, yêu quê hương, đất nước, tình yêu mến 
bạn bè, biết yêu cái đẹp, yêu cái thiện, phê phán những việc xấu Chính vì thế 
làm quen với các tác phẩm văn học còn có vai trò vô cùng to lớn trong việc giáo 
dục nhân cách cho trẻ cả về đạo đức, trí tuệ và còn là phương tiện hình thành các 
phẩm chất trong sáng của trẻ. 
 Như chúng ta đã biết “làm quen với văn học” là một trong những hoạt 
động có chủ đích ở trường mầm non. Với trẻ mầm non đang là lứa tuổi chập 
chững “học ăn, học nói” thì việc cho trẻ làm quen với văn học còn mang ý nghĩa 
lớn lao ở phương diện phát triển lời nói cho trẻ. Như Mác từng nói: “Bản thân 
mỗi con người bẩm sinh đã là một nghệ sỹ, văn học chính là nơi khơi dậy và tiếp 
sức cho những rung động về cái đẹp”. Văn học không chỉ góp phần bồi dưỡng 
tâm hồn, nâng cao năng lực cảm thụ cái đẹp, tiếp thu dần những tri thức cần 
thiết trong đời sống mà còn giúp cho trẻ phát triển trí tuệ mở rộng sự hiểu biết 
2 
và phát triển toàn diện về nhân cách. Vì thế phải tiếp xúc với văn học thì mới 
phát triển được nghệ thuật ngôn từ cho trẻ và cũng qua đó tâm hồn trẻ được hình 
thành những hình tượng ngôn ngữ trong sáng, những từ ngữ trong sáng, những 
biểu cảm, cảm xúc ban đầu cho trẻ. Tôi đã xem ở tạp chí nào đó có nhà văn đã 
viết “Trẻ em đã học được rất nhiều tiếng mẹ đẻ qua văn học”. Nhưng phát triển 
lời nói không phải là mục đích duy nhất của việc cho trẻ làm quen với văn học 
mà đối với trẻ mầm non văn học như những bài học đầu tiên về cuộc sống, về 
con người. Qua hoạt động làm quen văn học cũng chính là hình thành ở trẻ 
những tình cảm đạo đức tốt đẹp, những cảm xúc thẩm mỹ, phát triển trí tưởng 
tượng như lòng yêu thiên nhiên cỏ, cây, hoa, lá, lòng kính trọng yêu thương 
những những người gần gũi và biết giúp đỡ những người xung quanh. Văn học 
nuôi dưỡng và phát triển ở trẻ trí tưởng tượng, sáng tạo nghệ thuật. Vì vậy hoạt 
động làm quen văn học đối với trẻ là một việc rất quan trọng và cần thiết. Khả 
năng cảm thụ đó là sự phát triển trực tiếp của trẻ về các lĩnh vực: Nhận thức - 
ngôn ngữ - tình cảm xã hội. 
Tuy nhiên khi dạy trẻ làm quen văn học đòi hỏi người giáo viên phải có 
những suy nghĩ sáng tạo và lựa chọn những tác phẩm hay phù hợp với lứa tuổi, 
có ý nghĩa giáo dục trẻ để từ đó đưa ra những phương pháp, biện pháp thích hợp 
nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ các tác phẩm văn học. 
Qua các năm thực hiện chuyên đề cho trẻ làm quen văn học tôi đã đầu tư 
vào việc đổi mới các phương pháp, hình thức cho trẻ làm quen văn học nhưng 
chưa chú trọng nhiều đến việc đọc thơ, kể chuyện diễn cảm và dạy trẻ kể lại 
truyện, kể sáng tạo dưới nhiều hình thức đa dạng và phong phú. Bên cạnh đó tôi 
tự nhận thấy khả năng cảm nhận các tác phẩm văn thơ, truyện còn hạn chế, 
giọng đọc và cách phối hợp ánh mắt, cử chỉ, điệu bộ, minh họa chưa bộc lộ cảm 
xúc hấp dẫn cuốn hút trẻ, phương pháp lồng ghép tích hợp chưa linh hoạt sáng 
tạo kết quả trên trẻ chưa cao, trẻ chưa thực sự say mê, hào hứng, sử dụng đồ 
dùng dạy học chưa có khoa học, dẫn đến giờ học trẻ ít tập trung chú ý hiệu quả 
trên tiết học chưa cao. Hầu hết các vở kịch còn thiếu các yếu tố phụ trợ như: Âm 
thanh, cảnh trí, trang phục làm cho hoạt động đóng kịch không thu hút được 
3 
sự chú ý của trẻ. Đôi lúc chưa chủ động linh hoạt trong việc tổ chức các hoạt 
động đóng kịch cho trẻ - nếu có thì chủ yếu là trong tiết học. Còn trong các giờ 
chơi, các buổi sinh hoạt cuối tuần hay cuối chủ đề thì hầu như chưa có. Điều đặc 
biệt, đối với ngành giáo dục yêu cầu trẻ “học mà chơi, chơi mà học” thông qua 
hoạt động làm quen văn học một cách nhẹ nhàng, gần gũi hơn. 
Bản thân tôi đã được phân công dạy nhóm trẻ 3-4 tuổi 3 năm nay nên tôi 
thấy trẻ đã được làm quen và thuộc một số bài thơ câu chuyện song không vì thế 
mà đa số trẻ đều cảm nhận được cái hay cái đẹp của nội dung câu truyện, bài 
thơ. Do đó, trong quá trình giảng dạy cũng như việc truyền thụ những kiến thức 
kỹ năng cho trẻ thông qua hoạt động làm quen văn học tôi thấy: Khả năng cảm 
thụ văn học của khối trẻ 3-4 tuổi nói chung và của trẻ lớp tôi nói riêng, vẫn còn 
nhiều hạn chế. Đứng trước tình hình đó tôi luôn trăn trở tìm một số giải pháp 
nâng cao chất lượng cho trẻ làm quen văn học. Chính vì thế nên tôi đã chọn đề 
tài: “Một số biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động làm quen văn học cho 
trẻ mẫu giáo 3-4 tuổi” để nghiên cứu và đúc rút kinh nghiệm. 
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP: 
 1. Mô tả giải pháp trƣớc khi tạo ra sáng kiến: 
 Trường mầm non thị trấn Rạng Đông có 3 điểm trường mầm non, một 
điểm trường chính và hai điểm trường lẻ được nằm trên trục đường chính của thị 
trấn. Trường có tổng số 757 trẻ với 22 nhóm lớp và một đội ngũ giáo viên nhiệt 
tình, giàu lòng yêu nghề mến trẻ. Là đơn vị trường có phong trào giáo dục toàn 
diện, luôn nhận được sự quan tâm, chỉ đạo sát sao của các cấp uỷ Đảng và chính 
quyền địa phương với mục tiêu “Giáo dục là quốc sách hàng đầu. Giáo dục mầm 
non là nền tảng cho sự phát triển con người toàn diện”. 
Nhà trường đã nhận được rất nhiều thành tích xuất sắc trong những năm 
học vừa qua, được công nhận lại là trường mầm non đạt chuẩn Quốc gia, trường 
giữ vững danh hiệu tập thể lao động xuất sắc 15 năm liên tục, được UBND tỉnh 
Nam Định tặng cờ “Đơn vị thi đua xuất sắc”, được Thủ tướng Chính phủ tặng 
Bằng khen, được Bộ trưởng Bộ GD& ĐT tặng bằng khen. Tháng 12 năm 2016 
tập thể cán bộ, giáo viên, nhân viên và học sinh nhà trường vinh dự được Chủ 
4 
tịch nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam tặng thưởng Huân chương Lao 
động hạng III. 
Đảng và Nhà nước ta đánh giá rất cao về vai trò của giáo dục, đầu tư cho 
giáo dục là đầu tư đúng hướng và được coi là quốc sách hàng đầu. Mục tiêu của 
công tác chăm sóc giáo dục mầm non là hình thành và phát triển nhân cách cho 
trẻ, việc phát triển ngôn ngữ mạch lạc cho trẻ trong giao tiếp sẽ giúp trẻ dễ dàng 
tiếp cận với các môn học khác như: làm quen với toán, làm quen với tạo hình, 
làm quen với chữ cái, âm nhạc. Các hoạt động giúp trẻ làm quen với văn học, tạo 
tiền đề tốt để trẻ phát triển ngôn ngữ, giúp trẻ diễn đạt lưu loát ý của mình, 
thường xuyên giáo dục trẻ biết yêu thương mọi người xung quanh. Biết yêu cảnh 
đẹp, yêu thiên nhiên, yêu quê hương đất nước... Qua đó còn giúp trẻ tự hào hơn, 
yêu quý hơn và hiểu biết nhiều hơn về kho tàng văn học Việt Nam. Đặc biệt, cho 
trẻ làm quen với văn học có vai trò vô cùng quan trọng trong việc giáo dục trẻ 
em cả về nhân cách, đạo đức, trí tuệ, thẩm mỹ. Chính vì thế môn văn học ảnh 
hưởng trưc tiếp tới tâm hồn trẻ thơ. Đến với mỗi câu chuyện, bài thơ là trẻ lại 
được bước vào một thế giới vừa thực, vừa ảo, với bà tiên, ông bụt, với những 
nhân vật đáng yêu, đáng ghét. Việc tạo cho trẻ được tiếp xúc với tác phẩm văn 
học, không những giúp trẻ nhận thức thế giới xung quanh mà còn phát triển khả 
năng tư duy, chú ý, ghi nhớ. Đặc biệt còn giúp trẻ phát triển mạnh mẽ về ngôn 
ngữ. Thông qua các câu chuyện với ngôn ngữ rất giàu hình ảnh và có sắc gợi 
cảm, không chỉ làm phong phú thêm vốn từ cho trẻ, mà còn giúp trẻ 3-4 tuổi nói 
đủ câu, r ràng, mạch lạc. Các câu chuyện, bài thơ này còn là những bài học 
giáo dục đạo đức, thẩm mỹ đến với trẻ một cách dễ dàng. Ở lứa tuổi mẫu giáo 
nói chung, nhất là các bé lớp 3-4 tuổi của tôi nói riêng cháu chưa biết đọc, chưa 
biết viết, trẻ dựa vào ngôn ngữ, lời nói của cô kết hợp với đồ dùng trực quan 
trong tiết học để tìm tòi, khám phá mọi sự vật hiện tượng xung quanh trẻ. Vì vậy 
trẻ đặt ra muôn vàn câu hỏi tại sao? Cái gì? Ai? Vì sao lại thế, chuyện gì sẽ sảy 
ra để người lớn trả lời. Do đó cô giáo giữ một vị trí vô cùng quan trọng, là 
người bắc nhịp cầu nối để đem các tác phẩm văn học đến với trẻ. 
5 
Vì thế mỗi giáo viên chúng tôi phải luôn luôn nỗ lực phấn đấu nâng cao 
nghiệp vụ chuyên môn, có đủ trình độ bồi dưỡng nhân tài cho đất nước. 
 Trong quá trình giảng dạy tại trường mầm non thị trấn Rạng Đông, tôi 
thấy những giờ học tổ chức cho trẻ làm quen với văn học nhiều khi còn tẻ nhạt, 
chưa mang tính chất sáng tạo dẫn đến hiệu quả của tiết học chưa cao. Bên cạnh 
đó, có những giờ tổ chức cho trẻ làm quen với văn học đã gây được hứng thú 
cho trẻ và đạt được kết quả, nhưng kết quả chưa thực sự là cao. Trẻ đã tỏ ra 
thích thú, thích được thể hiện mình qua lời nói, giọng điệu, các vai diễn, thích 
được khen khi đã phát hiện ra điều gì đó. Tuy nhiên số lượng trẻ hứng thú thực 
sự còn hạn chế, là thiểu số chứ chưa phải là đa số. Vì vậy đòi hỏi người giáo 
viên phải tìm ra những biện pháp để giải quyết những vấn đề khó khăn này. 
 Lớp tôi có 34 trẻ, trong đó có một số cháu nói ngọng, nói lắp, đặc biệt là 
tiếp thu bài của cháu còn gặp nhiều khó khăn, tôi phải thường xuyên chú ý đến 
trẻ đó nhiều hơn. Do đó cũng ảnh hưởng đến quá trình giảng giải cho những trẻ 
khác. Từ những khó khăn trên tôi cần phải tìm ra những biện pháp làm sao để 
100% trẻ trong lớp đều hiểu nội dung và biết cảm thụ các tác phẩm văn học một 
cách hứng thú và có hiệu quả. 
Qua quá trình giảng dạy, tôi khảo sát khả năng cảm thụ văn học của trẻ 
thông qua việc kể cho trẻ nghe một câu truyện, hoặc đọc cho trẻ nghe một bài 
thơ ngắn. Sau đó cho từng trẻ nói lại nội dung câu chuyện, bài thơ. Qua đó tôi 
thường xuyên cho trẻ tiếp xúc với tác phẩm văn học ở mọi lúc mọi nơi. Tuy 
nhiên, môi trường và diện tích lớp học còn chật chội, hạn hẹp, các nguyên vật 
liệu, đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh còn hạn chế, chưa phong phú nên tôi đã gặp 
không ít những thuận lợi và khó khăn sau: 
* Thuận lợi: 
- Bản thân đã có kinh nghiệm 3 năm dạy lớp 3 tuổi. Chính vì vậy tôi đã 
tìm hiểu, nghiên cứu và nắm r đặc điểm tâm lý của trẻ 3 tuổi, thích tìm hiểu, 
quan sát, khám phá những điều mới lạ. Bản thân luôn nhận được sự quan tâm, 
hướng dẫn chỉ đạo của Ban giám hiệu nhà trường và các bạn đồng nghiệp. 
Trường lớp được đầu tư về cơ sở vật chất như: tivi, đầu đĩa, đàn, đài 
6 
- Bản thân nắm vững các phương pháp hoạt động và có giọng đọc, giọng 
kể truyền cảm, nhẹ nhàng, không ngọng luôn hấp dẫn, thu hút trẻ. 
- Giáo viên được quán triệt, tiếp thu, bồi dưỡng nội dung kế hoạch chuyên 
đề một cách đầy đủ qua các buổi sinh hoạt chuyên môn. 
- Bản thân giáo viên cũng tự mua trang thiết bị phục vụ cho việc dạy học 
như máy tính, loa, máy trợ giảng 
- Trẻ ở lớp ngoan, có nề nếp trong mọi hoạt động, hứng thú với các hoạt 
động đặc biệt là những tiết văn học trẻ rất hứng thú. 
 - Chi hội phụ huynh của lớp luôn quan tâm, giúp đỡ nhiệt tình trong các hoạt 
động của lớp. 
* Khó khăn: 
- Lớp học chỉ có một phòng chung, chưa có phòng ngủ, phòng ăn riêng. 
- Cơ sở vật chất, đồ dùng, đồ chơi, tranh ảnh, trang phục, rối tay, rối dẹt 
còn thiếu, tài liệu tham khảo còn hạn chế. 
- Có nhiều trẻ chưa tích cực và chủ động trong học tập, một số cháu quá 
hiếu động nên cũng ảnh hưởng đến việc dạy học. 
- Một số trẻ vẫn còn nhút nhát, rụt rè, ít nói, chưa tự tin, chưa qua lớp nhà 
trẻ nên cũng ảnh hưởng đến việc cảm thụ các tác phẩm văn học. 
- Có một số trẻ nói ngọng, nói lắp, nói trống không, nói không đủ câu 
- Các bậc phụ huynh vẫn còn khá chú trọng đến việc làm ăn nên việc cho 
trẻ tiếp cận với các tác phẩm văn học ở nhà còn rất hạn chế. 
- Trong quá trình giảng dạy tôi thấy khả năng cảm nhận các giá trị nghệ 
thuật qua các tác phẩm văn học của trẻ còn nhiều hạn chế, còn nhiều cháu chưa 
hiểu về nội dung của câu truyện, đọc thơ chưa diễn cảm, diễn tả lại lời nói của 
các nhân vật chưa lưu loát và chưa đúng với giọng của nhân vật. Cũng có khi 
cháu hiểu nội dung, ghi nhớ được tác phẩm nhưng khả năng đọc hay, kể diễn 
cảm chưa tốt. 
* Chất lượng khảo sát trẻ 3 - 4 tuổi - Lớp mẫu giáo 3 tuổi C - Trường 
Mầm non thị trấn Rạng Đông do tôi phụ trách vào đầu năm học 2019 - 2020 đạt 
kết quả như sau: 
7 
Nội dung Số trẻ Tỷ lệ % 
Trẻ hứng thú vào hoạt động thơ, truyện 22/34 64,7 
Trẻ hiểu nội dung bài thơ, câu truyện 20/34 58,9 
Trẻ trả lời câu hỏi r ràng, mạch lạc 23/34 67,6 
Trẻ đọc thơ diễn cảm 20/34 58,9 
Trẻ kể truyện diễn cảm 12/34 34,29 
Từ kết quả khảo sát, tôi đánh giá khả năng cảm thụ giá trị nghệ thuật của 
hoạt động làm quen văn học của trẻ theo yêu cầu độ tuổi là thấp nên tôi đã tìm ra 
một số giải pháp như sau: 
2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến 
2.1. Giải pháp 1: Tạo môi trường học tập cho trẻ. 
 - Lứa tuổi mầm non là lứa tuổi tràn ngập xúc cảm, trí tò mò, trí tưởng 
tượng bay bổng và khả năng liên tưởng mạnh mẽ do đó trẻ rất dễ sáng tạo, khả 
năng sáng tạo của trẻ là vô hạn vì thế nếu đặt trẻ vào môi trường học tập luôn 
kích thích sự sáng tạo thì khả năng sáng tạo của trẻ sẽ được phát huy một cách 
tốt nhất. 
 - Việc xây dựng môi trường hoạt động cho trẻ làm quen với văn học là vô 
cùng quan trọng. Để tạo môi trường đa dạng, hấp dẫn, phù hợp với trẻ, mang 
tính thẩm mỹ, thu hút sự quan sát tìm tòi của trẻ là một vấn đề thật khó khăn. Do 
đó tôi đã cố gắng xây dựng để tạo ra môi trường phong phú, đa dạng, thẩm mỹ. 
- Tôi đã trang trí lớp đẹp, phù hợp với độ tuổi, chú trọng môi trường cả 
trong và ngoài lớp. Tận dụng những khoảng trống không gian và những vị trí 
phù hợp trong lớp để treo những quyển truyện tranh có nhiều hình ảnh đẹp. 
Trang trí các mảng tường trong lớp bằng những hình ảnh mang nội dung câu 
chuyện có tính giáo dục cao. 
- Môi trường cho trẻ hoạt động là nơi cung cấp nguồn thông tin phong 
phú, khuyến khích tính độc lập và hoạt động tích cực của trẻ. Môi trường giúp 
trẻ tìm tòi, khám phá và phát hiện những điều mới lạ hấp dẫn trong cuộc sống, 
các kiến thức và kĩ năng của trẻ được củng cố và bổ sung. Một môi trường đẹp, 
8 
phong phú và phù hợp sẽ gây hứng thú cho trẻ, trẻ sẽ chú ý và ghi nhớ có chủ 
định. Chính vì vậy cần tạo cho trẻ môi trường lớp học phong phú, sáng tạo. Ở 
lớp tôi, tôi đã xây dựng môi trường lớp học giúp trẻ nâng cao chất lượng làm 
quen văn học ngay tại các góc chơi như: “Thư viện của bé” đảm bảo đủ ánh 
sáng, đồ chơi có bàn xoay, có tranh rời trẻ tự sắp thành câu chuyện, có sân khấu 
rối với đủ loại rối để trẻ diễn tập, tạo nhiều hứng thú. Trẻ giới thiệu nhân vật 
trong truyện và thơ, trẻ thể hiện các nhân vật trong vai Ông Già, Chú Vịt Xám, 
Đôi bạn tốt làm tái hiện tâm trạng, hành động, ngôn ngữ của các nhân vật 
trong câu chuyện, trẻ cũng tự chơi với nhân vật rối và còn dùng rối để kể, nói 
chuyện một cách tự nhiên. Để cho góc văn học thêm phong phú, tôi luôn quan 
tâm thay đổi cách trang trí, chú trọng sử dụng các sản phẩm do cô và trẻ tự làm: 
Vẽ, xé dán các hình ảnh có nội dung phù hợp với các nhân vật trong truyện. 
Làm thêm nhiều đồ dùng, đồ chơi như: Sân khấu kể chuyện, sa bàn gần gũi với 
nội dung truyện, mũ rối và các nhân vật trong truyện, thơ. Để cho trẻ được hóa 
trang vào các nhân vật, giúp trẻ phát triển ngôn ngữ, trí tưởng tượng sáng tạo. 
Tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, chú ý bố trí sắp xếp các đồ dùng, đồ 
chơi, đội hình để tạo môi trường học tốt và thoải mái cho trẻ. 
(Hình ảnh trang trí mảng tường trong lớp học) 
- Ngay từ đầu năm học, nhà trường và phụ huynh đã trang bị cho lớp 
nhiều quyển truyện, tạp chí. Ngoài ra, tôi còn sưu tầm các sách văn học, các họa 
9 
báo, tạp chí, lịch cũ, nguyên liệu cho trẻ tự làm sách để xây dựng một “Góc thư 
viện” mang nội dung văn học. Sau đó cô kể cho trẻ nghe những câu chuyện như: 
“Bác gấu đen và hai chú thỏ” hướng dẫn trẻ tri giác các hình ảnh tranh truyện 
dần dần trẻ dựa vào hình ảnh có thể tự đọc lại truyện. Tất nhiên, có thể lúc đầu 
trẻ đọc theo trí nhớ, trẻ nhớ về nội dung câu truyện cô đã kể rồi tự kể khớp với 
nội dung câu truyện mà trẻ tri giác. 
 - Bản thân tôi trước khi tổ chức hoạt động cũng phải tự luyện giọng kể 
của mình, kể diễn cảm, đúng ngữ điệu của từng nhân vật trong truyện, thể hiện 
nét mặt cử chỉ, tư thế phù hợp với câu chuyện thì mới thu hút sự chú ý của trẻ. 
Giọng đọc, giọng kể của cô phải nhịp nhàng, đúng nhịp điệu giúp trẻ hiểu sâu 
sắc hơn về nội dung câu chuyện từ đó giúp trẻ nâng cao khả năng cảm thụ văn 
học của mình. 
- Cách sử dụng đồ dùng dạy học, đồ dùng sáng tạo như: Tranh, sách 
truyện, rối và mô hình sẽ gây sự chú ý tò mò cho trẻ từ đó trẻ hứng thú tham 
gia vào giờ học. 
2.2. Giải pháp 2. Sử dụng đồ dùng, đồ chơi trực quan hấp dẫn (tranh nổi, 
sân khấu rối, rối ngón tay, rối que, sa bàn, trò chơi) 
 - Do đặc điểm tâm lý của trẻ rất hiếu động, thích khám phá, tò mò, nên trẻ 
không thể chỉ ngồi nhìn và nghe cô giáo giảng bài hoặc nói nhiều và tư duy của 
trẻ ở lứa tuổi này là tư duy trực quan hình tượng chóng nhớ mau quên, nếu như 
cô chỉ kể cho trẻ nghe nhiều lần bằng lời thì trẻ sẽ nhanh chán và tiết học sẽ 
không những tạo cho trẻ có được tính nhanh nhẹn, thông minh, hoạt bát, sáng 
tạo không thu được kết quả cao. Xuất phát từ đặc điểm đó nên trong quá trình 
dạy trẻ tôi thường kết hợp giữa vật thật, tranh ảnh với mô hình. Đồ dùng trực 
quan phải đẹp, hấp dẫn, phù hợp với từng tiết học, đúng chủ đề trẻ phải có đồ 
dùng trực quan như cô để sử dụng cùng với cô nhịp nhàng, tạo cho trẻ một tâm 
trạng vui vẻ, phấn khởi khơi gợi tính tò mò ham hiểu biết của trẻ. Bởi nó mang 
vai trò quan trọng trong quá trình truyền thụ kiến thức cho trẻ: minh họa cho lời kể 
và khắc sâu hình ảnh qua lời kể của cô giáo. 
10 
(Cô kể chuyện cho trẻ nghe bằng tranh minh họa) 
Ví dụ: Khi tôi dạy tiết kể chuyện “Chú Vịt Xám” tôi sẽ kết hợp tranh 
truyện, sân khấu rối, mô hình sa bàn. Sau mỗi lần kể chuyện tôi dẫn dắt trẻ đến 
với từng hình thức kể khác nhau giúp trẻ kích thích trí tò mò, thích khám phá 
tìm tòi trong câu chuyện đó. 
- Các đồ dùng trực quan tôi chuẩn bị cho trẻ theo mức độ từ đơn giản đến 
p

File đính kèm:

  • pdfsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_nang_cao_chat_luong_h.pdf
Giáo Án Liên Quan