Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3–4 tuổi ở trường mầm non

I. Điều kiện hoàn cảnh tạo ra sáng kiến:

- Ông bà ta xưa có câu " Trẻ lên 3 cả nhà học nói"

- Thật đúng như thế, khi trẻ lên 3 tuổi, ngôn ngữ của trẻ phát triển mạnh và rõ rệt. Trẻ bắt đầu tìm tòi, khám phá về những điều mới lạ trong cuộc sống, liên tục đặt ra cho bố mẹ và những người xung quanh trăm ngàn câu hỏi vì sao. Những câu hỏi vô cùng phức tạp. Tuy nhiên, có một số trẻ còn nói ngọng, nói lắp, nói chưa rõ câu dẫn đến người nghe rất khó hiểu và khó giải đáp để thỏa mãn trí tò mò của trẻ. Vì vậy, ngôn ngữ phát triển tốt sẽ giúp trẻ nhận thức và giao tiếp tốt, hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3 tuổi sẽ giúp trẻ dễ dàng tiếp cận với các môn học khác, giúp trẻ khả năng phát triển tư duy và ngôn ngữ, cảm thụ cái hay, cái đẹp xung quanh trẻ. Phát triển ngôn ngữ là một trong các nhiệm vụ quan trọng hàng đầu phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ mầmnon.

- Bản thân tôi là một giáo viên mầm non có nhiều năm dạy lớp mẫu giáo 3 tuổi và cũng là một người mẹ có con đang trong độ tuổi 3 tuổi. Nên tôi hiểu việc dạy tiếng mẹ đẻ cho trẻ 3 tuổi có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng.

 - Năm học 2020-2021 tôi được phân công chủ nhiệm lớp 3 tuổi A1, sĩ số 35 cháu. Đa số cháu đã biết nói, nhưng một số cháu phát âm chưa rõ ràng, còn nói ngọng, nói lắp, .

 - Để giúp các cháu phát triển tốt hơn về ngôn ngữ, ngoài những hiểu biết của bản thân, tôi còn tích cực nghiên cứu, tìm tòi, học hỏi để lựa chọn và xây dựng đề tài " Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm non"

 

doc24 trang | Chia sẻ: bachha2 | Ngày: 11/01/2025 | Lượt xem: 67 | Lượt tải: 0Download
Bạn đang xem trước 20 trang mẫu tài liệu Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3–4 tuổi ở trường mầm non, để tải tài liệu gốc về máy bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
Phßng gi¸o dôc - ®µo t¹o huyÖn nghÜa hƯng
TrƯêng mÇm non nghÜa trung
HỒ SƠ SÁNG KIẾN
MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ CHO TRẺ 3 – 4 TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON
Tác giả: NGÔ THỊ YẾN
Trình độ chuyên môn:Cao đẳng sư phạm mầm non
Chức vụ:Giáo viên	
Nơi công tác: Trường mầm non xã Nghĩa Trung
Nghĩa Trung, Ngày......tháng.......năm .....
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
-------------------------
ĐƠN YÊU CẦU CÔNG NHẬN SÁNG KIẾN 
Kính gửi: BGH trường mầm non xã Nghĩa Trung
Tôi ghi tên dưới đây:
Số TT
Họ và tên
Ngày tháng năm sinh
Nơi công tác
(hoặc nơi thường trú)
Chức danh
Trình độ chuyên môn
Tỷ lệ (%) đóng góp vào việc tạo ra sáng kiến
(ghi rõ đối với từng đồng tác giả, nếu có)
 1
Ngô Thị Yến 
 02/09/1991
 Trường mầm non xã Nghĩa Trung
 Giáo viên
 Cao đẳng sư phạm mầm non
 
Là tác giả đề nghị xét công nhận sáng kiến: 
“ Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3 – 4 tuổi ở trường mầm non”- Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Giáo dục (03)/ cấp học GDMN
- Ngày sáng kiến được áp dụng lần đầu hoặc áp dụng thử, (ghi ngày nào sớm hơn): 
Từ ngày 01 tháng 09 năm 2020
 - Mô tả bản chất của sáng kiến: Nghiên cứu, học hỏi, lên kế hoạch và áp dụng thực hiện các biện pháp đạt hiệu quả cao trong lĩnh vực “ Phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3 – 4 tuổi ở trường mầm non” mà tôi đã và đang thực hiện
- Các điều kiện cần thiết để áp dụng sáng kiến: Đối tượng là áp dụng với trẻ độ tuổi 3-4 tuổi. Giáo viên và phụ huynh trao đổi, nắm bắt tình hình để chia sẻ những kiến thức giúp trẻ phát triển ngôn ngữ hiệu quả
- Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tác giả: Được phụ huynh luôn sẵn lòng quan tâm ủng hộ về mọi mặt từ vật chất đến tinh thần, ủng hộ những đồ dùng đồ chơi, nguyên vật liệu tái chế nên tôi dễ dàng trong việc thiết kế đồ dùng đồ chơi trong khi dạy. Hơn nữa được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của ban giám hiệu cùng với sự giúp đỡ của chị em đồng nghiệp đã giúp tôi có nhiều thuận lợi trong quá trình thực hiện các phương pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm non
- Đánh giá lợi ích thu được hoặc dự kiến có thể thu được do áp dụng sáng kiến theo ý kiến của tổ chức, cá nhân đã tham gia áp dụng sáng kiến lần đầu, kể cả áp dụng thử (nếu có):............................................. .................................................
Tôi (chúng tôi) xin cam đoan mọi thông tin nêu trong đơn là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật.
 
Nghĩa Trung, ngày 18 tháng 05 năm 2021.
Người nộp đơn
 Ngô Thị Yến
THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3 – 4 tuổi ở trường mầm non”
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Lĩnh vực phát triển ngôn ngữ
3. Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ tháng 9 năm 2020 đến tháng 4 năm 2021.
4. Tác giả: 
Họ và tên: Ngô Thị Yến
Năm sinh: 02/09/1991
Nơi thường trú: Xã Nghĩa Trung - Huyện Nghĩa Hưng- Tỉnh Nam Định
Trình độ chuyên môn: Cao đẳng sư phạm mầm non
Chức vụ công tác: Giáo viên
Nơi làm việc: Trường mầm non xã Nghĩa Trung
Điện thoại: 0904423657
 Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 100%
5. Đơn vị áp dụng sáng kiến:
Tên đơn vị: Trường mầm non xã Nghĩa Trung
Địa chỉ: Xóm 9 - Nghĩa Trung - Nghĩa Hưng - Nam Định
Điện thoại: 0915781566
BÁO CÁO SÁNG KIẾN
I. Điều kiện hoàn cảnh tạo ra sáng kiến: 
- Ông bà ta xưa có câu " Trẻ lên 3 cả nhà học nói" 
- Thật đúng như thế, khi trẻ lên 3 tuổi, ngôn ngữ của trẻ phát triển mạnh và rõ rệt. Trẻ bắt đầu tìm tòi, khám phá về những điều mới lạ trong cuộc sống, liên tục đặt ra cho bố mẹ và những người xung quanh trăm ngàn câu hỏi vì sao. Những câu hỏi vô cùng phức tạp. Tuy nhiên, có một số trẻ còn nói ngọng, nói lắp, nói chưa rõ câu dẫn đến người nghe rất khó hiểu và khó giải đáp để thỏa mãn trí tò mò của trẻ. Vì vậy, ngôn ngữ phát triển tốt sẽ giúp trẻ nhận thức và giao tiếp tốt, hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3 tuổi sẽ giúp trẻ dễ dàng tiếp cận với các môn học khác, giúp trẻ khả năng phát triển tư duy và ngôn ngữ, cảm thụ cái hay, cái đẹp xung quanh trẻ. Phát triển ngôn ngữ là một trong các nhiệm vụ quan trọng hàng đầu phát triển toàn diện nhân cách cho trẻ mầmnon.
- Bản thân tôi là một giáo viên mầm non có nhiều năm dạy lớp mẫu giáo 3 tuổi và cũng là một người mẹ có con đang trong độ tuổi 3 tuổi. Nên tôi hiểu việc dạy tiếng mẹ đẻ cho trẻ 3 tuổi có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng.
 - Năm học 2020-2021 tôi được phân công chủ nhiệm lớp 3 tuổi A1, sĩ số 35 cháu. Đa số cháu đã biết nói, nhưng một số cháu phát âm chưa rõ ràng, còn nói ngọng, nói lắp,.
 - Để giúp các cháu phát triển tốt hơn về ngôn ngữ, ngoài những hiểu biết của bản thân, tôi còn tích cực nghiên cứu, tìm tòi, học hỏi để lựa chọn và xây dựng đề tài " Một số biện pháp phát triển ngôn ngữ cho trẻ 3-4 tuổi ở trường mầm non"
II. Mô tả giải pháp kỹ thuật: 
II.1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến. 
Trong quá trình giảng dạy, tôi thấy 35% số trẻ trong lớp còn nói ngọng, nói lắp, phát âm chưa rõ ràng. Trẻ chưa biết cách bộc lộ, nói lên được ý muốn của trẻ. Hiểu rõ được trách nhiệm của bản thân, tôi luôn phấn đấu để giúp các cháu phát triển ngôn ngữ mạch lạc phù hợp với độ tuổi. Để đạt được kết quả tốt thì việc làm đầu tiên là tôi lên kế hoạch học tập, nghiên cứu các biện pháp để áp dụng vào thực tế. Bản thân tôi khi bước vào thực hiện đề tài này gặp những thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi :
Bản thân tôi rất thích khám phá những cái hay, cái lạ, linh hoạt sáng tạo nhiều cái mới trong giảng dạy, cùng với tính tính ham tìm tòi học hỏi, có ý thức phấn đấu vươn lên của bản thân và có trình độ chuyên môn và năng lực sư phạm vững vàng. Mặt khác, tập thể giáo viên trong trường, chúng tôi luôn quan tâm giúp đỡ nhau trong công việc, cùng nhau học hỏi trao đổi kinh nghiệm cùng với sự quan tâm tận tình, chỉ đạo sâu sát của ban giám hiệu nhà trường về bồi dưỡng chuyên môn nghiệp vụ, kỹ năng sư phạm và được cung cấp một số trang thiết bị phục vụ cho việc dạy học. Được tham gia các lớp tập huấn, tham gia dự giờ các tiết dạy mẫu nên bản thân đã tích lũy được một số kinh nghiệm trong việc chăm sóc, giáo dục trẻ.
b. Khó khăn:
Trường Mầm non xã Nghĩa Trung là một trường nằm ở vùng nông thôn, phần lớn các cháu là con em nông dân, công nhân, bố mẹ đi làm ăn xa, trẻ chủ yếu sống với ông bà , cuộc sống còn nhiều vất vả lam lũ, khó khăn nên việc chăm sóc giáo dục trẻ còn nhiều hạn chế, nhất là việc phát triển ngôn ngữ của các cháu chưa được quan tâm đúng mức.
Qua khảo sát tình hình đầu năm để nắm bắt được tâm lý, trình độ nhận thức của trẻ đối với chất lượng môn học cho thấy:
- Sỹ số lớp có 35 cháu
- Có nhiều trẻ nói ngọng, nói lắp, phát âm chưa rõ lời.
- Có nhiều trẻ chưa học qua lớp nhà trẻ (24T- 36T)
- Trẻ ở với ông bà nên chưa có sự chú trọng rèn luyện 
- Một khó khăn nữa là một số trẻ sinh vào cuối năm nên dẫn đến sự phát triển ngôn ngữ cũng như nhận thức của các cháu không đồng đều.
Nhìn chung hoạt động của trẻ còn rất chậm, trẻ nhút nhát, sử dụng từ chưa đúng 
II.2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến: 
Rút kinh nghiệm qua những biện pháp mà tôi đã áp dụng chưa hiệu quả trước đó, tôi đã tìm tòi, nghiên cứu và áp dụng những biện pháp mới. Và dưới đây là những biện pháp mà tôi đã áp dụng và đạt được những kết quả khả quan: 
a. Qua giờ đón-trả trẻ.
 - Trong giờ đón trẻ cô phải tích cực trò chuyện với trẻ và yêu cầu trẻ trả lời các câu hỏi của cô rõ ràng, mạch lạc.
 Ví dụ: Trong lúc đón trẻ cô có thể hỏi trẻ một số câu hỏi đơn giản như: 
 	+ Sáng nay ai đưa con đi học? Con thưa cô mẹ con ạ.
 + Nhà con có em không? Con thưa cô con có em ạ.
 + Em con là em trai hay em gái? Con thưa cô em con là em trai ạ.
+ Kí hiệu của con là hình gì? Con thưa cô hình con gà ạ.
+ Con thích chơi với bạn nào nhất? Con thưa cô con thích chơi với bạn Hà nhất ạ
 - Đối với trẻ 3-4 tuổi do đặc điểm tâm sinh lý của trẻ thích được bắt chước người lớn, thích tự mình làm mọi việc theo ý muốn, nên cô phải cố gắng nghe trẻ nói hết cảm nhận, ý thích của trẻ. Từ đó, cô đi sâu vào trò chuyện để giúp trẻ có cách nhìn nhận đúng nhất về sự vật, sự việc.  Ngoài ra, cô cũng có thể hỏi trẻ, trò chuyện với trẻ như:
+ Con sao vậy? Con muốn gì? 
+ Con hãy nói cho cô biết con muốn gì? Vì sao con lại nghĩ như vậy?
- Hàng ngày trao đổi với phụ huynh về mức độ phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Kết quả mà trẻ đạt được đến đâu để phối hợp cùng giáo viên trong việc phát triển ngôn ngữ cho trẻ . Động viên phụ huynh hàng ngày dành thời gian thường xuyên trò chuyện cùng trẻ, cho trẻ được tiếp xúc nhiều hơn với các sự vật, hiện tượng xung quanh, lắng nghe và trả lời các câu hỏi của trẻ.
b. Qua giờ học:
* Qua giờ làm quen với các tác phẩm văn học.
  - Qua giờ học giúp làm giàu vốn từ, phát triển ngôn ngữ ở trẻ, bồi dưỡng năng lực cảm thụ các tác phẩm nghệ thuật và diễn đạt bằng ngôn ngữ văn học cho trẻ.
   Ví dụ: Khi dạy trẻ đọc thơ bài: “ Đến thăm bà” thì trẻ sẽ được phát triển vốn từ qua việc trẻ trả lời các câu hỏi liên quan đến nội dung bài thơ do cô giáo đặt ra:
+ Cô vừa đọc cho các con nghe bài thơ gì?
+ Bài thơ của tác giả nào?
+ Bài thơ nói về ai?
+ Bạn nhỏ đến thăm nhà ai?
+ Khi đến thăm nhà bà bà bạn nhỏ có nhà không?
+ Vậy bạn nhỏ đã nhìn thấy gì?
+ Khi thấy đàn gà, bạn nhỏ đã gọi đàn gà như thế nào? 
+ Các con cùng gọi gà như bạn nhỏ nào. “Bập bập bập”
+ Đàn gà xúm vòng quanh bạn nhỏ và kêu như thế nào? 
+ Các con cùng bắt chước tiếng kêu của những chú gà con nào?
+ Những chú gà con thì mải miết nhặt gì nào?. 
+ Khi thấy đàn gà nhặt thóc ngoài nắng bạn nhỏ đã làm gì giúp bà”
+ Vậy bạn nhỏ là người như thế nào?
+ Các con còn nhỏ thì các con sẽ làm gì để giúp ông bà, bố mẹ?
=> Qua những câu hỏi mở giúp thẻ hiểu nội dung bài thơ và trả lời được câu hỏi của cô một cách rõ ràng, mạch lạc, khuyến khích trẻ thể hiện ngữ điệu giọng, nhấn mạnh cho trẻ những từ khó, bắt chước tiếng kêu của chú gà con ,
* Dạy trẻ ngôn ngữ đối thoại:
Ngôn ngữ đối thoại là sản phẩm của cuộc thoại có ít nhất 02 người tham gia. Trẻ tham gia đối thoại là tham gia vào quá trình xây dựng nội dung và diễn biến cuộc thoại. Trẻ luôn được thay đổi từ vai nói sang vai nghe hoặc từ vai nghe sang vai nói. Khi đối thoại kích thích trẻ thể hiện điệu bộ, cử chỉ, ánh mắt, nụ cười. Vì vậy bản thân tôi dạy trẻ đối thoại là dạy trẻ biết nghe, biết nói trong giao tiếp, biết sử dụng điệu bộ một cách tự nhiên. Dạy trẻ ngôn ngữ đối thoại được tôi tổ chức ở các hình thức dưới đây:
- Trò chuyện với trẻ:
Trò chuyện với trẻ để trao đổi thông tin, nhận biết về ý nghĩ của trẻ, trò chuyện với trẻ được tôi tổ chức ở mọi lúc, mọi nơi và thường xuyên trong hoạt động, mọi hoàn cảnh, có khi tôi trò chuyện từng trẻ, từng nhóm, khi trò chuyện tôi chú ý đến ngôn ngữ, cử chỉ hành động của trẻ, nhắc trẻ nói tròn câu, nói mạch lạc, không ngắt quãng, không nói lắp, 
Ví dụ: Tôi hỏi trẻ: Cô vừa kể cho con nghe câu chuyện gì? Trong câu chuyện có những nhân vật nào? Câu chuyện nói về điều gì?...
Khi trò chuyện với trẻ tôi đặc biệt chú ý đến những trẻ rụt rè, trẻ nói ngọng, nói chưa rõ câu. Luôn có thái độ gần gủi với trẻ, yêu thương trẻ, động viên khuyến khích trẻ, tạo cho trẻ sự tự tin. Trong quá trình trò chuyện, tôi tìm cách để đưa trẻ vào cuộc trò chuyện một cách tự nhiên, không gò bó, áp đặt trẻ, để trẻ tự do suy nghĩ, tự do nói theo cách của trẻ, 
- Đàm thoại: 
Đây là hình thức phát triển ngôn ngữ đối thoại cho trẻ mà tôi thường sử dụng dựa trên những sự hiểu biết của trẻ và các phương tiện trực quan, một mặt để cũng cố khắc sâu kiến thức, mặt khác giúp trẻ phát triển ngôn ngữ mạch lạc. Câu hỏi đàm thoại được tôi xây dựng có hệ thống, từ cụ thể đến khái quát hoặc từ khái quát đến cụ thể để nhằm giúp trẻ trình bày sự hiểu biết của mình và trẻ biết định hướng khi trả lời, 
Ví dụ: Khi dạy trẻ làm quen với văn học. Truyện “Nhổ củ cải”, tôi hỏi trẻ: 
+ Các con vừa nghe cô kể câu chuyện gì? Của tác giả nào?
+ Trong truyện có những nhân vật nào? 
+ Một hôm ông lão đã mang gì về?
+ Hàng ngày ông lão làm gì với cây cải?
+ Không phụ lòng ông lão cây cải như thế nào?
+ Ông lão nhổ củ cải mãi mà không được, vậy ông đã gọi ai ra nhổ giúp?
+ Vậy ông lão đã gọi bà lão như thế nào?
+ Hai ông bà lão nhổ mãi, nhổ mãi mà không được. Vậy bà lão đã gọi ai ra nhổ giúp? Bà lão gọi cháu gái như thế nào?
+ Cháu gái ra mà vẫn chưa nhổ được củ cải, cháu gái liền gọi ai ra giúp nhỉ?
+ Cháu gái gọi chó con như thế nào?
+ Chó con đã gọi ai ra giúp nhổ củ cải? Chó con gọi mèo con như thế nào? 
+ Mèo con ra vẫn không nhổ được củ cải, mèo con đã gọi ai giúp?
+ Mèo con gọi chuột nhắt như thế nào?
+ Cuối cùng gia đình nhà ông bà già có nhổ được củ cải không? Tại sao họ lại nhổ được củ cải?
+ Khi đàm thoại với trẻ, tôi luôn luôn động viên khuyến khích trẻ, khen ngợi trẻ, tạo hứng thú cho trẻ say mê vào hoạt động trẻ bắt chước giọng của các nhân vật, hóa vai vào các nhân vật kích thích trẻ hứng thú ở các lần sau.
- Tổ chức cho trẻ chơi trò chơi đóng kịch, trò chơi phân vai:
Chơi các trò này, giúp trẻ phát triển năng lực đối thoại phù hợp với ngữ cảnh giao tiếp, ngôn ngữ rất cần thiết giúp trẻ giao tiếp với nhau thông qua nhân vật. Qua đó trẻ biết sử dụng vốn ngôn ngữ của mình vào cuộc thoại. Khi cho trẻ chơi, tôi chú ý quan sát khả năng diễn đạt của trẻ, đồng thời tập cho trẻ nói trọn câu, nói rõ từ, những từ mà trẻ chưa nói được tôi cho trẻ nhắc lại, có thể tôi đọc trước cho trẻ nghe sau đó cho trẻ đọc theo. Bên cạnh đó, tôi giải thích cho trẻ nói trọn câu thì mới có ý nghĩa trọn vẹn, còn nếu mình nói không trọn câu, lời nói bị ngắt quảng thì lời nói không có ý nghĩa và không còn hay nữa để tạo cho trẻ có ý thức tập nói, chơi trò chơi đóng kịch hay chơi các trò chơi đóng vai theo chủ đề thì trẻ nắm bắt và thể hiện được ngôn ngữ, cử chỉ, hành động của các nhân vật, trẻ nhập vai vào nhân vật, trẻ biết phân biệt được giọng kể của các nhân vật trong truyện,
Ví dụ: Khi cho trẻ đóng kịch chuyện “Cáo, Thỏ và Gà trống”, tôi cho trẻ tự chọn vai, khi trẻ tham gia đóng kịch, tôi luôn chú ý quan sát giọng điệu, cử chỉ, sắc thái của từng nhân vật. Đặc biệt nhắc trẻ chú ý nói trọn câu, diễn đạt mạch lạc, trôi chảy, chú ý đến chính tả, ngữ pháp của trẻ.
* Dạy trẻ ngôn ngữ độc thoại:
Dạy ngôn ngữ độc thoại cho trẻ là cho trẻ giữ vai trò chủ đạo trong khi nói, trong khi lựa chọn nội dung, cách thức nói. Dạy trẻ ngôn ngữ độc thoại được tôi thể hiện ở các hình thức như: Kể chuyện theo tranh, dạy trẻ kể chuyện theo trí nhớ, dạy trẻ kể chuyện sáng tạo.
* Dạy trẻ kể chuyện theo tranh:
Thông qua các buổi sinh hoạt chiều, hoạt động ngoài trời tôi kể chuyện hoặc đọc thơ cho trẻ nghe, kết hợp với việc sử dụng hình ảnh trực quan, hệ thống câu hỏi. Sau đó yêu cầu trẻ kể lại cho cô và các bạn nghe. Trong khi thực hiện, tôi chú ý gọi những cháu có năng lực kể trước để làm trực quan cho những cháu kể sau. Trẻ kể được chuyện theo tranh thì giáo viên phải cung cấp các kiến thức khá kỷ càng về vấn đề mà trẻ sẻ trình bày. Những lúc ra chơi, tôi mở đĩa cho trẻ nghe để giúp trẻ nắm bắt được các giọng kể, cách diễn đạt câu chuyện, trẻ ghi nhớ và kể lại câu chuyện được tốt hơn
Ví dụ: Cho trẻ xem tranh “Tết nguyên đán”.
Cô hỏi trẻ: Tranh vẽ gì? Con thấy có những gì? Bố đang làm gì? Mẹ đang làm gì? Hoa đào có màu gì? Cây quất có màu gì? Cháu còn thấy gì nữa?....
Cô kể chuyện cho trẻ nghe: “Ngày Tết thật là vui, mẹ gói bánh chưng, ba cắm hoa vào lọ cả nhà cùng chuẩn bị đón tết vui vẽ” 
Cô cho trẻ kể và sửa sai, đặc biệt với những trẻ nói ngọng, nói lắp tôi thường xuyên quan tâm để có kế hoạch bồi dưỡng các cháu nhiều hơn các cháu khác. Tập cho các cháu nói những câu, những từ khó trước, sau đó mới tập dần cho trẻ nói trọn câu, cho trẻ tham gia kể chuyện, xem sách báo, qua máy chiếu, nghe băng đĩa, tạo sự yêu thích cho trẻ đối với môn học, đặc biệt để trẻ mạnh dạn tự tin vào chính bản thân mình, từ đó trẻ được phát triển ngôn ngữ hơn.
* Kể chuyện theo trí nhớ: 
Khi cho trẻ kể chuyện theo trí nhớ, tôi lựa chọn những đề tài quen thuộc với trẻ, những câu chuyện trẻ đã biết, đã thuộc. Khi cho trẻ kể chuyện tôi chú ý đến cách sử dụng ngôn ngữ của trẻ, nhắc trẻ nói trọn câu, nói đúng ngữ pháp. 
Ví dụ: Cho trẻ kể lại một câu chuyện đã học, hoặc kể về bà, người thân của bé hay kể về chuyến đi chơi của gia đình bé. Khi trẻ kể tôi luôn luôn động viên, khuyến khích trẻ, với những trẻ nhút nhát, rụt rè tôi quan tâm chú ý nhiều hơn. Gợi ý cho trẻ tìm những ý, những từ khó để diễn đạt theo suy nghĩ của mình.
* Kể chuyện sáng tạo:
Nội dung này hơi khó hơn so với độ tuổi của trẻ, vì vậy ở nội này tôi thực hiện vào cuối năm và với những trẻ có năng khiếu. Khi cho trẻ kể chuyện sáng tạo, tôi luôn gợi mở cho trẻ, hướng cho trẻ những vấn đề để giúp trẻ nắm bắt được nội dung câu chuyện. Sau đó cho trẻ tiến hành kể chuyện, khi trẻ kể tôi chú ý đến cách dùng từ và lựa chọn ngôn ngữ để kịp thời sửa sai cho trẻ,
Ví dụ: Tôi cho trẻ xem đàn gà đồ chơi, sau đó tôi gợi ý cho trẻ kể: “Gà mẹ dẫn 5 chú Gà con đi ăn, vừa đi Gà mẹ vừa kêu tục tục tục”, để các chú gà con không bị đói Gà mẹ lo bới đất tìm giun, còn bầy gà con thì chạy nhảy từ nơi này sang nơi khác. Đến gần trưa Gà mẹ kiếm được nhiều mồi liền gọi bầy gà con đến ăn, Gà mẹ đếm “Ồ sao chỉ còn 4 gà con?, Gà út đi đâu rồi nhỉ? Điều gì đã xảy ra với Gà út?” các con hãy kể tiếp câu chuyện cho cô nghe với nào?
* Qua giờ khám phá khoa học.
- Qua tiết khám phá khoa học cô cho trẻ tìm hiểu về các sự vật, hiện tượng quen thuộc đối với trẻ. Dạy trẻ khám phá khoa học là giúp trẻ tìm hiểu về đặc điểm nổi bật tính chất, ích lợi của đối tượng đối với con người. Qua đó hình thành khái niệm ban đầu về sự vật, hiện tượng nhằm mục đích phát triển ngôn ngữ cho trẻ.
- Đối với các giờ học cô phải sử dụng đồ dùng trực quan, đồ dùng trực quan là nền tảng để tổ chức việc tích cực ngôn ngữ của trẻ, hệ thống câu hỏi của cô phải rõ ràng, ngắn gọn trong khi trẻ trả lời cô hướng dẫn trẻ nói đúng từ, đủ câu không nói cụt lủn hoặc cộc lốc.
    Ví dụ: Dạy trẻ tìm hiểu về đặc điểm ích lợi của một số con vật nuôi trong gia đình và cách chăm sóc là giúp trẻ nhận biết tên của các con vật, nhận biết được đặc điểm nổi bật của một số con vật và ích lợi của chúng đối với con người và một số món ăn được chế biến từ chúng. Đồng thời qua đó cô giáo dục trẻ cách chăm sóc bảo vệ các con vật nuôi. Cô có thể đặt câu hỏi:
+ Nhà con nuôi con gì? 
+ Con biết gì về con gà? Con hãy kể cho cô và các bạn cùng nghe
+ Con gà có đặc điểm gì? 
+ Con đã được ăn những món ăn gì chế biến từ con gà?
*Các giờ học khác: 
- Qua giờ học giáo dục âm nhạc :
       Ở trong giờ học âm nhạc trẻ được tiếp xúc với nhiều dụng cụ âm nhạc như trống, phách tre tạo nên giai điệu vui tươi kết hợp với vận động theo nhạc một cách nhịp nhàng. Muốn làm được như vậy đòi hỏi trẻ phải có vốn từ nhất là sự giao tiếp bằng ngôn ngữ của trẻ được tích lũy và lĩnh hội từ đó giúp trẻ yêu âm nhạc.
- Qua giờ vận động:
Trong giờ vận động trẻ có thể chơi các trò chơi vận động kết hợp với âm nhạc như vừa vận động bài “ Đoàn tàu nhỏ xíu” vừa hát qua đó giúp trẻ phát triển ngôn ngữ . Hoặc chơi trò chơi “ Cáo và Thỏ”. 
''Trên bãi cỏ
Các chú thỏ
Tìm rau ăn
Rất vui vẻ
Thỏ nhớ nhé
Có cáo gian
Đang rình đấy
Thỏ nhớ nhé
Chạy cho nhanh
Kẻo cáo gian
Tha đi mất.''
Trẻ vừa đọc bài thơ vừa chơi trò chơi giúp trẻ hiểu được khi đọc đến đoạn 
“ Có cáo gian
Đang rình đấy
Thỏ nhớ nhé
Chạy cho nhanh
Kẻo cáo gian
Tha đi mất.''
Trẻ phải nhanh chóng chạy thật nahnh để không bị Cáo bắt. Điều đó có nghĩa là phải yêu cầu trẻ đọc bài thơ một cách to, rõ ràng, mạch lạc. Từ đó giúp trẻ phát triển ngôn ngữ
Qua các giờ học trên trẻ được rèn luyện về mặt phát âm, có thêm nhiều từ mới và biểu tượng ý nghĩa của từ trẻ được rèn luyện thêm về mặt ngữ pháp.Cô giáo còn sử dụng các giờ học này như là một phương tiện để củng cố những ngôn ngữ mà trẻ thu được nhận được.
* Chuẩn bị các dụng cụ trực quan đầy đủ, đẹp, sáng tạo:
Lứa tuổi mầm non, là lứa tuổi tư duy trực quan hình tượng, trẻ thường bị hấp dẫn bởi đồ chơi, hành động chơi, màu sắc, hình dạng, k

File đính kèm:

  • docsang_kien_kinh_nghiem_mot_so_bien_phap_phat_trien_ngon_ngu_c.doc
Giáo Án Liên Quan