Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phòng, tránh tai nạn thương tích cho trẻ 4 tuổi trong trường Mầm non
Trẻ em là hạnh phúc của gia đình, là chủ nhân tương lai của đất nước, là lớp người kế tục những truyền thống quý báu của dân tộc. chính vì những lẽ đó mà chúng ta, những người giáo viên mầm non đang hàng ngày chăm sóc và nuôi dưỡng những mầm xanh của tương lai đất nước cần phải biết cách chăm sóc và bảo về những mầm xanh ấy để những mầm xanh ấy lớn lên sẽ là những chủ nhân của tương lai đất nước hoàn toàn khỏe mạnh.
Như chúng ta đã biết tai nạn thương tích là một tai nạn bất ngờ xảy ra, không lường trước được và gây ra những tổn thương trên cơ thể mà không có gì bù đắp được.Vì ở lứa tuổi này các em thường hiếu động, thích tò mò, nghịch ngợm và chưa có kiến thức, kỹ năng phòng, tránh nên rất dễ bị tai nạn thương tích.
Vì vậy việc đảm bảo an toàn, phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu ở trong các trường mầm non. Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới, hàng năm có hàng trăm triệu trẻ em tử vong bởi các nguyên nhân có thể phòng tránh được, trong đó nguyên nhân tai nạn thương tích góp phần đáng kể. Nhận thức tầm quan trọng của việc phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ,với nhiệm vụ của giáo viên trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ trong trường mầm non tôi đã nhận thức được việc phải xây dựng môi trường an toàn và phòng tránh TNTT cho trẻ là rất quan trọng và cần thiết. Với mong muốn 100% trẻ của trường mầm non nơi tôi đang công tác được an toàn mọi lúc mọi nơi, tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp, phòng, tránh tai nạn thương tích cho trẻ mẫu giáo 4 tuổi ở trường mầm non ” để nâng cao chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng trẻ trong nhà trường. Một trong những lý do tôi lựa chọn đề tài này là đối với giáo viên mầm non việc phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ không phải là vấn đề mới mẻ nhưng đây là một lĩnh vực ít đề tài khoa học nào nghiên cứu.
BÀI THUYẾT TRÌNH MỘT SỐ BIỆN PHÁP PHÒNG, TRÁNH TAI NẠN THƯƠNG TÍCH CHO TRẺ 4 TUỔI TRONG TRƯỜNG MẦM NON I. LÝ DO HÌNH THÀNH BIỆN PHÁP. “Trẻ em hôm nay thế giới ngày mai” Trẻ em là hạnh phúc của gia đình, là chủ nhân tương lai của đất nước, là lớp người kế tục những truyền thống quý báu của dân tộc. chính vì những lẽ đó mà chúng ta, những người giáo viên mầm non đang hàng ngày chăm sóc và nuôi dưỡng những mầm xanh của tương lai đất nước cần phải biết cách chăm sóc và bảo về những mầm xanh ấy để những mầm xanh ấy lớn lên sẽ là những chủ nhân của tương lai đất nước hoàn toàn khỏe mạnh. Như chúng ta đã biết tai nạn thương tích là một tai nạn bất ngờ xảy ra, không lường trước được và gây ra những tổn thương trên cơ thể mà không có gì bù đắp được.Vì ở lứa tuổi này các em thường hiếu động, thích tò mò, nghịch ngợm và chưa có kiến thức, kỹ năng phòng, tránh nên rất dễ bị tai nạn thương tích. Vì vậy việc đảm bảo an toàn, phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ là một nhiệm vụ quan trọng hàng đầu ở trong các trường mầm non. Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới, hàng năm có hàng trăm triệu trẻ em tử vong bởi các nguyên nhân có thể phòng tránh được, trong đó nguyên nhân tai nạn thương tích góp phần đáng kể. Nhận thức tầm quan trọng của việc phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ,với nhiệm vụ của giáo viên trực tiếp chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ trong trường mầm non tôi đã nhận thức được việc phải xây dựng môi trường an toàn và phòng tránh TNTT cho trẻ là rất quan trọng và cần thiết. Với mong muốn 100% trẻ của trường mầm non nơi tôi đang công tác được an toàn mọi lúc mọi nơi, tôi đã chọn đề tài: “Một số biện pháp, phòng, tránh tai nạn thương tích cho trẻ mẫu giáo 4 tuổi ở trường mầm non ” để nâng cao chất lượng chăm sóc nuôi dưỡng trẻ trong nhà trường. Một trong những lý do tôi lựa chọn đề tài này là đối với giáo viên mầm non việc phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ không phải là vấn đề mới mẻ nhưng đây là một lĩnh vực ít đề tài khoa học nào nghiên cứu. 1 II. NỘI DUNG BIỆN PHÁP Trẻ em vốn rất hiếu động trong khi đó vấn đề rủi ro luôn tiềm ẩn khắp nơi, nếu cha mẹ thầy cô không lưu tâm đúng mức cũng như không có biện pháp phòng tránh hữu hiệu thì nguy cơ gặp tai nạn của trẻ rất lớn. Đối với giáo viên mầm non việc phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ không phải là vấn đề mới mẻ nhưng thông qua qua trình thực hiện và điều tra thực trạng tại trường mầm non nơi tôi đang công tác thì tôi gặp một số khó khăn và thuận lợi sau: * Về thuận lợi. + Trường chúng tôi là một trường trọng điểm được công nhận là trường chuẩn quốc gia đạt mức độ II nên vấn đề về cơ sở vật chất, trang thiết bị đảm bảo. + Đội ngũ Giáo viên yêu nghề mến trẻ, tâm huyết tận tụy với nghề, có trình độ chuyên môn đạt trên chuẩn . + Đề tài này được tiến hành nghiên cứu và thực hiện tại trường mầm non nơi tôi công tác từ thời điểm tháng 9/2016 đến tháng 05/2019. * Về khó khăn: Độ tuổi mầm non trẻ rất hiếu động, hay đùa nghịch, sức đề kháng còn yếu, nên nguy cơ dẫn đến tai nạn thương tích rất cao. Không có nhân viên y tế nên cũng gặp rất nhiều khó khăn. Nhận thức về kĩ năng phòng chống tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mầm non của một số phụ huynh còn hạn chế Từ những thực trạng trên tôi đã tìm ra một biện pháp phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 4 tuổi ở trường mầm non như sau: Biện pháp 1: Xây dựng môi trường trong và ngoài lớp học an toàn. - Môi trường trong lớp và ngoài lớp học cũng là yếu tố cần thiết cho sự an toàn của trẻ khi ở trường mầm non.Trường tôi được xây dựng cở sở hạ tầng hai tầng rất khang trang, Trong lớp không gian rộng rãi thoáng mát, có đầy đủ đồ dùng cá nhân cho trẻ, các góc chơi đẹp, phong phú. Để thu hút được trẻ tôi và cô giáo cùng lớp đã phải cẩn thận, tỉ mỉ trang trí bày biện các góc sao cho phù hợp với lứa tuổi của trẻ. - Trong lớp tôi luôn tìm tòi sáng tạo để làm thêm nhiều góc chơi đẹp và an toàn : Góc thiên nhiên, góc bé học tập, góc nghệ thuật, góc phân vai, góc xếp hình, 2 góc vận động, góc mừng sinh nhật bé yêu các góc tôi đều trang trí thật đẹp và ngộ nghĩnh hấp dẫn bày nhiều đồ chơi an toàn cho trẻ. - Khu vực phòng học, phòng vệ sinh cũng như sân trường tôi luôn luôn giữ gìn sạch sẽ và khô thoáng, không để nước làm ướt sàn để tránh trẻ đi lại bị trơn trượt. - Tôi trang trí và trưng bày góc thiên nhiên bên ngoài lớp phù hợp với tầm với của trẻ có thể chăm sóc và tưới cây, không treo chậu hoa quá cao, sắp xếp các chậu hoa ở nơi đi lại dễ dàng cho trẻ. Hình ảnh trẻ tưới cây Biện pháp 2: Giáo viên luôn giám sát trẻ mọi lúc, mọi nơi. - Trẻ được tham gia các hoạt động học và vui chơi một cách thoải mái nhất sẽ giúp trẻ phát triển toàn diện, nhưng vẫn cần sự giám sát của giáo viên để có thể an toàn cho trẻ một cách tuyệt đối nhất khi trẻ ở trường mầm non. - Giáo viên luôn luôn quan sát khi trẻ vui chơi với đồ dùng đồ chơi. - Giáo viên luôn phải để mắt đến trẻ mọi lúc, mọi nơi không để trẻ chơi một mình vì ở tuổi mầm non trẻ hiếu động và luôn muốn khám phá mọi đồ vật xung quanh bằng mắt nhìn, tay sờ và ngậm vào miệng. Vì thế mà trẻ thường mắc phải các tai nạn về đường hô hấp do hít và nuốt phải các dị vật. 3 - Từ các hoạt động học, hoạt động chơi ngoài trơi, hoạt động ăn hay hoạt động ngủ củng đều có thể xảy ra các tai nạn thương tích vì vậy giáo viên cần phải quan tâm và để ý đến trẻ mọi lúc mọi nơi, những tai nạn xảy ra trong các hoạt động này có thể phòng tránh được nó xảy ra bởi các nguyên nhân chủ quan, nó có thể làm trầy xước da, rách da, chảy máu... Hình ảnh trẻ chơi kéo co Biện pháp 3: Thường xuyên loại bỏ đồ dùng, đồ chơi gây mất an toàn. - Đồ dùng đồ chơi là những vật dụng cần thiết và thiết yếu trong giáo dục mầm non, hàng ngày trẻ tiếp xúc rất nhiều với đồ dùng đồ chơi, nhờ có đồ dùng đồ chơi mà các hoạt động từ dạy học và vui chơi của trẻ trên lớp mới có thể thành công. Đồ dùng đồ chơi rất cần thiết với trẻ mầm non, vì vậy để có những đồ dùng đồ chơi an toàn cho trẻ thì cần thường xuyên loại bỏ những đồ dùng đồ chơi hư hỏng và mất an toàn cho trẻ. - Giáo viên phải thường xuyên vệ sinh đồ dùng, đồ chơi hàng ngày, hàng tuần để đảm bảo vệ sinh và loại bỏ những đồ chơi gây mất an toàn cho trẻ. 4 Hình ảnh cô giáo vệ sinh đồ chơi hàng ngày - Khi cho các cháu chơi với những đồ chơi nhỏ nhưxâu hạt, hoa ở các góc hoạt động với đồ vật nhỏ khi trẻ chơi cô cần chú ý quan sát tránh để trẻ đưa vào miệng. Khi chơi xong cô cần cất dọn cẩn thận tránh xa tầm tay với của trẻ để trẻ không tự ý lấy chơi. - Những đồ chơi đã bị hư hỏng cần phải loại bỏ để tránh gây nguy hiểm cho trẻ. - Một số đồ dùng đồ chơi thuộc loại nhựa giòn dễ vỡ gây nguy hiểm, vậy khi chọn lựa đồ chơi cho trẻ giáo viên cần lưu ý chọn cho trẻ đồ chơi có xuất xứ rõ ràng, các thông số về kỹ thuật cũng như chất liệu tạo thành được nhà sản xuất ghi đầy đủ, rõ ràng trên bao bì sản phẩm đảm bảo an toàn cho trẻ khi chơi. - Cất giữ vật dụng sắc nhọn xa tầm với của trẻ, loại bỏ các vật dụng sắc nhọn bằng kim loại, mảnh thủy tinh, gốm, sắt khỏi nơi vui chơi của trẻ. - Bên cạnh việc loại bỏ đồ dùng, đồ chơi nguy hiểm thì giáo viên phải luôn cẩn trọng với đồ dùng dạy học của cô như: Dao, kéo, thước kẻ, súng bắn keo nến, khi dùng xong phải cô cần cất gọn đúng nơi quy định, cất cao khỏi tầm tay với của trẻ. - Báo ngay với BGH nếu trong lớp có đồ dùng, đồ chơi bị hỏng để thay đồ dùng đồ chơi mới ngay đảm bảo an toàn và có đồ chơi cho trẻ kịp thời 5 Biện pháp 4:Giáo viên luôn tự học tập, bồi dưỡng nâng cao kiến thức về phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mầm non. - Là 1 giáo viên là người trực tiếp chăm sóc trẻ khi ở lớp, vì vậy việc bồi dưỡng kiến thức về phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mầm non là rất quan trọng và cần thiết. Bản thân luôn tham gia đầy đủ vào các buổi tập huấn do nhà trường và phòng giáo dục tổ chức, là người giáo viên mầm non còn cần nghiên cứu sách báo và hoàn thiện nội dung, chương trình giáo dục về phòng, chống tai nạn, thương tích cho trẻ để phù hợp với đặc điểm tâm, sinh lý lứa tuổi và tình hình thực tế ở địa phương. Tổ chức và tham gia các cuộc thi tìm hiểu về cách phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mầm non. - Hàng năm Giáo viên cần phải tham gia các lớp tập huấn về Y tế để nâng cao kiến thức về cách sơ cứu kịp thời nếu trẻ không may gặp tai nạn. - Khi trẻ bị tai nạn phải bình tĩnh xử trí sơ cứu ban đầu tại chỗ, đồng thời báo cho cha mẹ và ban giám hiệu và đưa trẻ y tế nơi gần nhất để cấp cứu kịp thời cho trẻ. - Tham mưu với ban giám hiệu đầu tư cơ sở vật chất, mua sắm trang thiết bị phòng, tránh tai nạn, thương tích ( băng, nẹp cứu thương ) củng cố và phát triển phòng Y tế để đáp ứng được nhiệm vụ phòng, tránh tai nạn, thương tích; phát hiện và xử lý kịp thời khi có tai nạn thương tích xảy ra trong nhà trường. Hình ảnh cô giáo tham gia tập huấn phòng tránh TNTT cho trẻ 6 Biện pháp 5: Tuyên truyền và phối kết hợp với cha mẹ trẻ hoặc người chăm sóc trẻ: Công tác tuyên truyền với cha mẹ trẻ hoặc người chăm sóc trẻlà một trong những biện pháp vô cùng quan trọng, việc làm rất cần thiết tạo cho trẻ một môi trường an toàn về sức khỏe, tâm lí và thân thể của trẻ. Qua biện pháp này thì tôi đã tuyên truyền cho cha mẹ trẻ hoặc người chăm sóc trẻ thực hiện tốt các các biện pháp an toàn cho trẻ, để phòng tránh những tai nạn cho trẻ có thể xảy ra tại gia đình, trên đường đến trường hoặc đón trẻ từ trường về nhà. Tuyệt đối không để trẻ nhỏ dưới 10 tuổi đi đón em học trong trường mầm non. - Do đặc thù của công việc và đặc thù tại địa phương nên phụ huynh rất bận, nên tôi tuyên truyền trao đổi với cha mẹ trẻ hoặc người chăm sóc trẻ vào giờ đón trả trẻ, qua các buổi họp phụ huynh hoặctuyên truyền trên loa đài, khẩu hiệu, tranh áp phích, tờ rơi để tôi tuyên truyền về cách phòng tránh tai nạn thương tích tại nhà giúp cho phụ huynh hiểu rõ hơn về cách phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ. Cũng như khuyến khích phụ huynh dán những cảnh báo nguy hiểm ở ổ điện, để những vật dụng gây mất an toàn lên cao, đúng nơi quy định nhất là các loại dao kéo, phích nước, các loại thuốc thường xuyên loại bỏ những đồ chơi gây mất an toàn ở nhà, kiểm tra quần áo trước khi mặc cho trẻ tránh trường hợp có côn trùng bám vào khi phơi lại mặc cho trẻ khiến trẻ ngứa ngáy khó chịu. Qua các lần tuyên truyền về cách phòng tránh tránh những tai nạn cho trẻ với cha mẹ trẻ hoặc người chăm sóc trẻ giúp giáo viên và phụ huynh có những biện pháp hiệu quả trong việc phòng tránh tai nạn cho trẻ. Từ đó giúp giáo viên thuận lợi trong việc giáo dục trẻ tránh những nơi nguy hiểm, không an toàn với trẻ. Giáo viên yên tâm hơn trong công tác phòng tránh tai nạn tại nhà vì phụ huynh đã có kiến thức về cách phòng tránh tai nạn cho con mình. 7 Hình ảnh cuộc họp phụ huynh đầu năm III. HIỆU QUẢ THỰC HIỆN CỦA VIỆC ÁP DỤNG CÁC BIỆN PHÁP Qua việc áp dụng: “Một số biện pháp phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 4 tuổi ở trường mầm non” vào thực tế thì tôi đã đạt những kết quả như sau: * Đối với trẻ: - Trẻ có tiến bộ rõ rệt khi biết đâu là vật nguy hiểm và nơi nguy hiểm để phòng tránh. - 100% trẻ được truyến đạt kiến thức phòng tránh tai nạn thương tích trong và ngoài trường mầm non. Kết quả cụ thể như sau: KẾT QUẢ ĐẠT ĐƯỢC Trước khi áp Sau khi áp Tổng dụng dụng TT Thời gian số trẻ Số Tỷ lệ Số Tỷ lệ lượng % lượng % Số trẻ nhận biết được vật dụng 1 30 4 13 28 93 và nơi đảm bảo an toàn Số trẻ chưa nhận biết được vật 2 30 26 87 2 7 dụng và nơi đảm bảo an toàn Nhìn vào bảng khảo sát ta có thể thấy ngay được hiệu quả của việc áp dụng. 8 Từ khi áp dụng biện pháp phòng tránh tai nạn thương tích trong trường mầm non tôi thấy số trẻ nhận biết và biết cách phòng tránh tăng lên rõ rệt, tuy nhiên vẫn còn một số trẻ nhận biết về cách phòng tránh tại nạn thương tích chưa được tốt. Vì thế bản thân tôi sẽ cố gắng để truyền đạt và tích hợp vào các hoạt động để giúp trẻ hiểu về cách phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ một cách hoàn chỉnh nhất, đồng thơi tôi sẽ sát sao phối hợp với phụ huynh hơn nữa để giúp đỡ trẻ 100% hiểu và biết về những vật dụng và nơi an toàn và không an toàn để tránh xa. *Đối với giáo viên - Bản thân được trau dồi kiến thức, kỹ năng phòng tránh các tai nạn thương tích cho trẻ, biết xử trí ban đầu một số tai nạn có thể xảy ra với trẻ. - Phối hợp chặt chẽ với cha mẹ trẻ hoặc người chăm sóc trẻ để tuyên truyền về việc phòng tránh tại nạn thương tích cho trẻ ở trường mầm non cũng như ở nhà đã đem lại kết quả cao trong cách phòng tránh. - Công tác chủ nhiệm và quản lý lớp học của tôi được nhà trường và cha mẹ trẻ đánh giá cao. *Đối với cha mẹ trẻ hoặc người chăm sóc trẻ: Đối với cha mẹ trẻ hoặc người chăm sóc trẻ đã nhận thức rõ được tầm quan trọng của việc phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ trong trường mầm non. Về nhà phụ huynh cũng kết hợp dạy trẻ cách phòng tránh các vật và nơi nguy hiểm cho trẻ. Đó cũng đã góp phần nâng cao chất lượng trẻ hiểu biết về cách phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ. IV. KẾT LUẬN CỦA BIỆN PHÁP Qua việc tìm tòi và nghiên cứu những biện pháp phòng tránh tai nạn cho trẻ đã áp dụng tôi đã rút ra được một số kết luận sau: Giáo viên phải nắm rõ nội dung, phương pháp, hình thức lồng ghép, nắm vững yêu cầu cần giáo dục và cần đạt ở mức độ nhận thức trẻ để truyền đạt cho trẻ về cách phòng tránh tai nạn một cách tích cực và hiệu quả. Cần phải nắm rõ đặc điểm tâm sinh lý, năng lực và khả năng phát triển của lớp mình phụ trách để tìm ra biện pháp giáo dục cách phòng tránh tai nạn phù hợp nhất. Giáo viên phải kiên trì, tỉ mỉ,lựa chọn nội dung phù hợp với đặc điểm tâm sinh lý của trẻ theo độ tuổi, nội dung từ đơn giản đến phức tạp, từ dễ đến khó. Tất cả nội dung đó phải thể hiện được trọng tâm của nội dung truyền đạt. 9 Luôn có sự kết hợp giữa cha mẹ trẻ, nhà trường cùng với cô giáo để có sự giáo dục đồng bộ, để cùng gia đình cùng thực hiện xã hội hóa giáo dục. Giáo viên luôn phải tìm tòi để đưa ra cái sáng tạo trong việc đổi mới nội dung, phương pháp, hình thức tổ chức hoạt động nhằm phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ trong quá trình tham gia các hoạt động giáo dục. Cô giáo phải thật sự là tấm gương sáng để trẻ noi theo, luôn giàu tình yêu thương, luôn thận trọng trong mọi hành vi cử chỉ, việc làm của mình. Trên đây là “Một số biện pháp phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ 4 tuổi trong trường mầm non”mà tôi đã tìm hiểu và áp dụng trong những năm học qua. Qua những biện pháp nay tôi muốn gửi đến toàn thể mọi người thông điệp “An toàn là bạn, tai nạn là thù” Xin chân thành cảm ơn! PHÊ DUYỆT CỦA HIỆU TRƯỞNG NGƯỜI THỰC HIỆN 10
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_1_so_bien_phap_phong_tranh_tai_nan_thu.doc