Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp rèn kỹ năng sống cho trẻ 4 – 5 tuổi ở trường mầm non

 Một số biện pháp rèn kỹ năng
sống cho trẻ 4 – 5 tuổi ở
trường mầm non
THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến: “Một số biện pháp rèn kỹ năng sống
cho trẻ 4 – 5 tuổi ở trường mầm non”
2. Lĩnh vực áp dụng sáng kiến: Lĩnh vực phát triển tình
cảm và kỹ năng xã hội.
3. Thời gian áp dụng sáng kiến: Từ tháng 9 năm 2019
đến tháng 4 năm 2020.
4. Tác giả:
Họ và tên: Nguyễn Thị Hương
Năm sinh: 09/02/1983
Nơi thường trú: Xã Nghĩa Trung - Huyện Nghĩa Hưng- 
Tỉnh Nam Định
Trình độ chuyên môn: Cao đẳng sư phạm mầm non
Chức vụ công tác: Giáo viên
Nơi làm việc: Trường mầm non xã Nghĩa Trung
Địa chỉ liên hệ: Xóm 1 - Nghĩa Trung- Nghĩa Hưng- Nam
Định
Điện thoại: 0965460133
Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 100%
 5. Đơn vị áp dụng sáng kiến:
Tên đơn vị: Trường mầm non xã Nghĩa Trung
Địa chỉ: Xóm 9- Nghĩa Trung- Nghĩa Hưng- Nam Định
BÁO CÁO SÁNG KIẾN
I. Điều kiện hoàn cảnh tạo ra sáng kiến:
“Trẻ em như búp trên cành
Biết ăn ngủ,biết học hành là ngoan”
Đây không chỉ là một câu nói đơn thuần mà nó còn là sự kỳ
vọng của Đất nước và của toàn nhân loại vào thế hệ tương lai sẽ
mang lại những phồn vinh và tiến bộ cho xã hội sau này. Như
chúng ta đã biết, đất nước ta hiện nay nền kinh tế phát triển
đang trên đường hội nhập Quốc tế, chúng ta phải giao lưu với
nhiều nền văn hóa khác nhau trên thế giới.
Trẻ thiếu kinh nghiệm sống, dễ bị lôi kéo, kích động... Hiện
nay, thế hệ trẻ thường xuyên chịu tác động đan xen của những
yếu tố tích cực và tiêu cực, luôn được đặt vào hoàn cảnh phải
lựa chọn những giá trị, phải đương đầu với những khó khăn,
thách thức, những áp lực tiêu cực. Nếu thiếu kỹ năng sống, các
em dễ bị lôi kéo vào các hành vi tiêu cực, bạo lực, và lối sống
ích kĩ lai căng, thực dụng, dễ bị phát triển lệch lạc về nhân
cách. Khi xã hội ngày càng phát triển, sự bùng nổ của khoa học
và công nghệ đã một phần nào đó làm ảnh hưởng rất lớn tới
giới trẻ hiện nay, đặc biệt là trẻ nhỏ với đặc tính thích khám phá
và tìm tòi. Với sự lệ thuộc quá nhiều vào công nghệ của đồ chơi
hiện đại như: điện thoại, máy tính, máy tính bảng làm cho
không ít trẻ không những thiếu những kỹ năng sống cơ bản để
thích nghi và tồn tại với cuộc sống mà còn ảnh hưởng tiêu cực
đến trẻ. Trẻ không biết mình là ai? Không biết mình phải làm
gì? Khả năng của mình có tới đâu, mình cần và mình mong
thì yêu cầu đối với hệ thống giáo dục lại ngày càng chú trọng,
đòi hỏi nền giáo dục phải đào tạo ra những con người “phát
triển về trí tuệ, cường tráng về thể lực, phong phú về tinh thần,
trong sáng về đạo đức”. Qua đó trí thông minh, sự hiểu biết
chỉ là một phần trong những yêu cầu đặt ra đối với hệ thống
giáo dục, chính các cách ứng xử, giao tiếp để xử lý các tình
huống phát sinh trong cuộc sống quyết định một nửa còn lại,
những kỹ năng đó được gọi là kỹ năng sống. Đây cũng là một
trong những bộ phận quan trọng trong quá trình giáo dục, là
một bộ phận có tính cốt lõi, nền tảng của công tác chăm sóc,
nuôi dưỡng và giáo dục trẻ. Với những giá trị đó việc giáo dục
kỹ năng sống cho trẻ là điều hết sức cần thiết để giúp trẻ tăng
năng lực hội nhập, tích cực, chủ động, sáng tạo, mạnh dạn, tự
tin trước mọi khó khăn thử thách.
Với lứa tuổi Mầm non, khi thực hiện kỹ năng sống còn hạn
chế, trẻ chưa có ý thức trong những việc làm của mình mà chỉ
đơn giản là làm theo sự chỉ dẫn của người lớn, vì vậy, để hành
động trở thành ý thức cần trải qua một quá trình. Giáo dục kỹ
năng sống cho trẻ phải gắn với các việc làm, tình huống cụ thể,
nội dung phải xuất phát từ chính nhu cầu và kinh nghiệm của
trẻ: Trẻ được trải nghiệm, tham gia vào các hoạt động đa dạng
khác nhau cùng với các bạn trong nhóm, lớp; Có nhiều cơ hội
để tương tác, giao tiếp với nhau trong lớp như: Thảo luận, trao
đổi ý kiến, giải quyết xung đột, chia sẻ kinh nghiệm, trải
nghiệm những vai trò khác nhau... Sự trải nghiệm và tương tác
nhiều lần sẽ giúp trẻ nhận thấy ý nghĩa thiết thực của việc làm,
từ đó trẻ sẽ chủ động vận dụng các kỹ năng cần thiết vào từng
tình huống cụ thể trong cuộc sống. Qua đó làm giàu vốn kỹ
năng sống cho trẻ, trẻ có cơ hội để phát triển trí tưởng tượng,
sáng tạo, mạnh dạn, tự tin, góp phần thúc đẩy sự phát triển tình
cảm, kỹ năng xã hội và thẩm mỹ cho trẻ.
Bản thân là giáo viên mầm non phụ trách lớp mẫu giáo
nhỡ, với kinh nghiệm nhiều năm trực tiếp chăm sóc, nuôi
dưỡng và giáo dục trẻ, tôi nhận thấy ở trẻ ngày càng thiếu hụt
những kỹ năng rất cơ bản trong cuộc sống. Ngay từ đầu năm
khi trẻ 3 tuổi chuyển lên 4 tuổi. Các cháu còn khóc nhiều vì
chưa quen lớp, quen cô. Kỹ năng tự phục vụ còn rất thấp nên
việc hình thành kỹ năng cho cháu còn rất khó khăn như: Kỹ
năng chào hỏi, kỹ năng cất đồ dung đồ chơi đúng nơi quy định,
kỹ năng tự phục vụ còn hạn chế..Học sinh nhỏ lại đông điều
đó khiến cho cô đôi khi rất mệt mỏi vì ngoài việc dạy dỗ, chăm
sóc cô còn phải làm thay cháu những việc đơn giản mà cháu có
thể tự làm, dần dần cháu trở nên kém hoạt bát, ỷ lại vào cô. Từ
đó trong đầu tôi luôn trăn trở suy nghĩ sao ta không rèn cho
cháu những kỹ năng tự phục vụ đó. Khi cháu đã có kỹ năng tự
phục vụ trẻ sẽ tự tin hơn, hoạt bát hơn, cởi mở hơn.và cô sẽ
có nhiều thời gian trong việc chăm sóc cháu.
Nhận thức rất rõ về sự cần thiết giáo dục kỹ năng sống cho
trẻ, tôi đã tích cực tìm tòi và áp dụng nhiều phương pháp giáo
dục thực hành kỹ năng sống khác nhau và đã đạt được một số
những thành công nhất định, đó chính là lí do tôi chọn đề tài:
“Một số biện pháp rèn kỹ năng sống cho trẻ 4 – 5 tuổi ở
trường mầm non” với mong muốn mang chút ít kinh nghiệm
của mình đến với những đồng nghiệp – những người có cùng
mục đích mang đến những điều tốt đẹp nhất cho trẻ, đồng thời
đào tạo ra những thế hệ tương lai năng động, sáng tạo nhằm
mang lại sự tiến bộ cho Đất nước cũng như toàn xã hội.
II. Mô tả giải pháp:
1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến.
Việc dạy kỹ năng sống cho trẻ trong các trường mầm non
hiện nay tuy không còn mới song rất nhiều giáo viên còn chưa
hiểu rõ được tầm quan trọng của vấn đề hoặc thiếu kỹ năng tổ
chức để có thể truyền tải đến cho trẻ hiểu và hình thành cho trẻ
những kỹ năng sống cần thiết. Bên cạnh đó, việc giáo dục kỹ
năng sống chưa trở thành một môn học với một giáo trình
chuẩn, vì vậy mỗi giáo viên lại tự lựa chọn cho mình những
phương pháp khác nhau, đôi khi kết quả mang lại không cao mà
còn khiến việc giáo dục trẻ trở nên thụ động không linh hoạt.
Chính vì vậy, năm học 2019- 2020, tôi được nhà trường phân
công dạy lớp mẫu giáo nhỡ 4 – 5 tuổi với tổng số cháu là 48
cháu. Ngay từ đầu năm học tôi đã chú trọng tìm hiểu đặc điểm
tâm sinh lí trẻ cũng như thực trạng về vốn kỹ năng sống của trẻ
lớp mình, từ đó tôi nghiên cứu và chọn lọc các biện pháp giáo
dục cho phù hợp. Trong quá trình thực hiện tôi đã gặp những
thuận lợi và khó khăn sau:
a. Thuận lợi :
- Được sự chỉ đạo của Phòng Giáo dục và Đào Tạo huyện
Nghĩa Hưng cùng với sự quan tâm của Ban giám hiệu nhà
trường về đầu tư CSVC, trang thiết bị nhóm lớp
- BGH thường xuyên tạo điều kiện cho tôi được tham gia
các lớp tập huấn bồi dưỡng và nâng cao chuyên môn, nghiệp vụ
dành cho giáo viên cũng như tạo điều kiện cho tôi nghiên cứu
và ứng dụng SKKN trong thực tiễn giảng dạy.
trường cũng như của lớp.
- Bản thân là một giáo viên được đào tạo trình độ đạt
chuẩn, nắm vững chuyên môn, luôn nhiệt tình, yêu nghề mến
trẻ, tâm huyết với nghề, ham học hỏi nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ. Tôi thường xuyên tìm tòi, nghiên cứu tài liệu
như tạp chí, thông tin trên mạng có liên quan đến việc chăm
sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ để áp dụng vào hoạt động của
cô và trẻ hằng ngày nhất là việc giáo dục về kỹ năng sống cho
trẻ.
- Hai giáo viên ở lớp luôn phối kết hợp thống nhất
phương pháp, biện pháp giáo dục trẻ, thường xuyên dành thời
gian trao đổi với phụ huynh để cùng chăm sóc, nuôi dưỡng và
giáo dục trẻ.
 - Là giáo viên có nhiều tâm huyết với nghề, và có kinh
nghiệm giảng dạy, hiểu được đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi
và đặc điểm nhận thức của trẻ.
b. Khó khăn:
 - Tôi được phân công dạy lớp mẫu giáo nhỡ. Ở độ tuổi
này trẻ dường như đang trong giai đoạn khủng hoảng về tâm lý.
Nhiếu khi cô mới chỉ dạy một vài lần đã nhớ, nhưng có khi nói
mãi mà trẻ vẫn chưa hiểu ra vấn đề. Chính điều này làm cho
phụ huynh cũng hoang mang trong việc dạy con, do đó, khi trẻ
chưa biết đọc, biết cầm bút hay biết viết thì thường lo lắng một
cách thái quá, từ đó chỉ chú trọng việc dạy học cho trẻ mà
không quan tâm nhiều đến những kỹ năng sống. Bên cạnh đó,
đa số cha mẹ làm công nhân, việc đưa đón trẻ đều do ông bà vì
thế việc tuyên truyền, phối hợp với cha mẹ trong việc giáo dục
kỹ năng sống cho trẻ còn hạn chế.
- Số lượng trẻ trong lớp đông, nhận thức của trẻ không
đồng đều, mỗi trẻ lại có đặc điểm cá tính riêng biệt vì thế việc
quan tâm, sát sao tất cả trẻ trong các hoạt động là điều hết sức
khó khăn.
 - Nhiều trẻ bị ảnh hưởng bởi cuộc sống hiện đại như:
Internet, tivi, các trò chơi điện tử... nên trẻ không quan tâm
nhiều đến các hoạt động khác.
- Trẻ được sống trong môi trường quá bao bọc khiến trẻ
quen dựa dẫm, không có tính tự lập, ích kỷ, lãnh cảm với môi
trường xung quanh.
- Nhiều phụ huynh chưa có hành vi đúng đắn và lời nói
mẫu mực thậm chí nói những điều tục tằn ngay trước mặt con
trẻ.
* Số liệu điều tra trước khi thực hiện đề tài.
- Bảng điều tra khảo sát trẻ trước khi thực hiện đề tài này
đối với lớp tôi như sau:
Tổng số trẻ được điều tra: 48 trẻ.
STT Kỹ năng sống Đạt Chưa đạt
Số
trẻ
Tỉ lệ
%
Số trẻ Tỉ lệ %
1 Kỹ năng tự nhận thức bản thân 30 62% 18 38%
2 Kỹ năng tự lập, tự phục vụ 29 60% 19 40%
3 Kỹ năng giao tiếp, ứng xử 31 65% 17 35%
4 Kỹ năng hợp tác và chia sẻ 30 62% 18 38%
5 Kỹ năng giải quyết vấn đề 31 65% 17 35%
6 Kỹ năng thích nghi 29 60% 19 40%
7 Kỹ năng tự bảo vệ 32 67% 16 33%
8 Kỹ năng tự điều chỉnh cảm xúc 31 65% 17 35%
 Từ số liệu điều tra thực tế trên cho thấy kỹ năng sống và việc
thực hiện kỹ năng sống của trẻ còn thấp. Qua đó tôi nhận thấy
cần phải thay đổi cách nghĩ, cách nhìn nhận về biện pháp giáo
dục kỹ năng sống cho trẻ. Làm thế nào để trẻ lớp tôi có những
kỹ năng sống cơ bản và cần thiết, đáp ứng được với xu thế phát
triển của xã hội ngày càng phức tạp như hiện nay. Từ những
suy nghĩ đó tôi mạnh dạn nghiên cứu và áp dụng “Một số biện
pháp rèn kỹ năng sông cho trẻ 4 – 5 tuổi trong trường mầm
non” vào công tác chăm sóc, nuôi dưỡng và giáo dục trẻ tại lớp
4 - 5 tuổi mà tôi đang chủ nhiệm. 
2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến:
Rút kinh nghiệm qua những biện pháp mà tôi đã áp dụng
chưa hiệu quả trước đó, tôi đã tìm tòi, nghiên cứu và áp dụng
những biện pháp mới. Và dưới đây là những biện pháp mà tôi
đã áp dụng và đạt được những kết quả khả quan:
a. Biện pháp 1: Tự học hỏi, trau dồi, bồi dưỡng kiến
thức chuyên môn nghiệp vụ về dạy kỹ năng sống cho trẻ. 
- Để thực hiện tốt những biện pháp dạy kỹ năng sống cho
trẻ trước hết bản thân mỗi giáo viên mầm non cần nhận thức rõ
bị cho mình những kiến thức cơ bản nhất, từ đó mới nắm bắt
được đặc điểm nhận thức, ngôn ngữ, tình cảm, kỹ năng xã hội
của trẻ, trên cơ sở đó mới lồng ghép, tích hợp việc dạy kỹ năng
sống cho trẻ một cách phù hợp. Ngoài ra, trẻ ở độ tuổi mầm non
thường rất hay bắt chước người lớn trong mọi hoạt động, chính
vì vậy, không phương pháp nào hiệu quả bằng phương pháp
“Dùng nhân cách để giáo dục nhân cách”. Những người trực
tiếp dạy trẻ càng cần là tấm gương mẫu mực về hành vi, lời ăn,
tiếng nói, cách ứng xử, cách giải quyết vấn đềĐây là những
yêu cầu rất cao và đòi hỏi người giáo viên cũng luôn phải tự rèn
luyện nhân cách cho bản thân để công tác giáo dục trẻ được
hiệu quả hơn.
 - Tham gia đầy đủ các đợt kiến tập và các chương trình
bồi dưỡng chuyên đề do phòng giáo dục, cụm, trường tổ chức.
 - Đưa những nội dung dạy kỹ năng sống cho trẻ vào thảo
luận trong các buổi sinh hoạt chuyên môn tổ, nhóm để tìm ra
những biện pháp phù hợp nhất.
 - Tìm đọc tham khảo biện pháp dạy kỹ năng sống cho trẻ
trên sách báo, tạp chí mầm non như:
 + Sách giáo dục giá trị sống và kỹ năng sống cho trẻ mầm
non (Nhà xuất bản đại học quốc gia).
 + Sách bé thực hành các tình huống giáo dục kỹ năng
sống dành cho trẻ mẫu giáo.
 + Sách các hoạt động phát triển kĩ năng xã hội dành cho
trẻ mẫu giáo. Sách
phương pháp giáo dục giá trị kỹ năng sống
 + Xem các chương trình dạy kỹ năng sống cho trẻ trên
báo, mạng internet
b. Biện pháp 2: Xác định rõ những kỹ năng sống cơ
bản phù hợp với độ tuổi cần dạy cho trẻ.
 - Việc xác định và rèn luyện đúng những kỹ năng cần
thiết, phù hợp với độ tuổi của trẻ sẽ giúp trẻ sớm có ý thức làm
chủ bản thân, sống tích cực và hướng đến những điều lành
mạnh. Ngoài ra còn giúp giáo viên dễ dàng lựa chọn hoạt động
phù hợp để lồng ghép dạy kỹ năng sống sao cho đạt kết quả tốt
nhất.
 - Đối với đặc điểm tâm sinh lí của trẻ 4 - 5 tuổi thì có
nhiều những kỹ năng cần thiết mà trẻ cần phải biết trước khi tập
trung học các môn học, trong đó gồm các kỹ năng:
+ Kỹ năng tự nhận thức bản thân: Tự nhận thức là một kỹ
năng sống rất cơ bản của con người, là nền tảng để con người
giao tiếp, ứng xử phù hợp và hiệu quả với người khác. Dạy
trẻ kỹ năng tự nhận thức là giúp trẻ sớm hiểu đúng về mình,
nhận ra được mình là một cá thể riêng biệt, không giống một ai
khác, từ đó trẻ chấp nhận sự riêng biệt đó, vui vẻ và tự tin vào
chính mình, có những hành động, lựa chọn đúng đắn, phù hợp
với khả năng của bản thân, với điều kiện hoàn cảnh thực tế.
Ngoài ra trẻ còn tự tin thể hiện các khả năng của bản thân trong
các mối quan hệ với xã hội, không ngại khám phá những điều
mới mẻ, thú vị trong cuộc sống. Tạo tiền đề giúp trẻ tự trau dồi
và học tập các kiến thức, kỹ năng một cách dễ dàng hơn. Tự tin
cũng là yếu tố giúp trẻ vượt qua hầu hết những khó khăn, trở
ngại mà bất kỳ ai cũng sẽ phải đối mặt trong cuộc đời.
Giáo viên có thể động viên, khuyến khích trẻ trong các
hoạt động giúp trẻ tự tin hơn vào chính mình, mạnh dạn thể
hiện những điều mình thích. VD: Cô thấy con hát rất hay, cô và
các bạn rất thích nghe giọng hát của con, hãy cho mọi người
được thưởng thức khả năng của con nhé!
Với những lời động viên và khuyến khích như thế trẻ
nhận ra mình có năng khiếu về ca hát, cảm thấy thích thú, vui
sướng khi mọi người thích nghe mình hát, từ đó trẻ trở nên tự
tin hơn, mạnh dạn hơn.
+ Kỹ năng tự lập, tự phục vụ: Đây là kỹ năng rất quan
trọng cần trang bị cho trẻ ngay từ thời gian trẻ còn học lớp bé.
Việc cho trẻ sớm tham gia vào những công việc lao động phù
hợp như: Cho bé tự sắp xếp, dọn đồ chơi sau khi chơi xong, trẻ
biết phụ mẹ, cô giáo những công việc vừa sức, tự thay đồ hay
biết tự rửa tay, tự vệ sinh cá nhân sẽ giúp trẻ trở nên năng
động hơn, tự lập hơn, tạo tiền đề để trẻ phát triển theo hướng
tích cực trong tương lai. Nếu trẻ không có kỹ năng tự phục vụ
bản thân, trẻ sẽ không thể chủ động và tự lập trong cuộc sống
hiện đại. Đây là một thiệt thòi rất lớn trong quá trình trưởng
thành và phát triển của trẻ sau này.
Trẻ ở lứa tuổi mầm non rất thích được tự tay làm những
công việc mà trẻ biết, vì thế khi giúp trẻ xây dựng kỹ năng này,
giáo viên cần để trẻ chủ động, tự tin đối với công việc của
mình. Hãy để trẻ tự làm và giáo viên chỉ là người hướng dẫn,
điều này rất cần sự kiên nhẫn của người lớn.
+ Kỹ năng giao tiếp ứng xử: Đây là một trong những kỹ
năng cần được trau dồi và rèn luyện ngay từ khi trẻ còn nhỏ để
hoàn thiện dần trong quá trình phát triển của trẻ, cho đến khi trẻ
(Nghe chăm chú; không ngắt lời, không nói leo); kỹ năng thân
thiện (Chào hỏi khi gặp gỡ, tạm biệt khi chia tay; cảm ơn khi
được giúp đỡ, xin lỗi khi làm phiền, lễ phép với người trên, tôn
trọng bạn, nhường nhịn em nhỏ bằng cử chỉ đúng mực); kỹ
năng bày tỏ ý kiến (Mạnh dạn nói lên ý kiến, đề nghị của mình).
Ứng xử phù hợp với những người gần gũi xung quanh quan tâm
giúp đỡ bố mẹ, người lớn những việc vừa sức. Biết từ chối
những điều mình không thích, những đề nghị của người lạ...
VD: Khi trẻ bắt đầu đến lớp, hãy để trẻ tự cất đồ dùng cá
nhân của trẻ. Hay đến giờ ăn, ngủ, vệ sinh, giáo viên nên để trẻ
tự chuẩn bị đồ dùng: Bàn ghế, khăn, xà phòng tự rửa tay, rửa
mặt, lấy yếm, để bát đúng nơi quy định Khi trẻ được tự mình
thực hiện đồng thời nhận được những lời động viên, khen ngợi
từ phía người lớn, trẻ sẽ hứng thú và cuốn hút vào những hoạt
động này, từ đó trẻ càng cố gắng hơn, tạo thói quen tốt cho trẻ.
+ Kỹ năng hợp tác và chia sẻ: Con người sinh ra và lớn lên
không có ai chỉ có một mình. Trong cuộc sống chúng ta có gia
đình, có bạn bè, có đồng nghiệp, có các mối quan hệ xã hội.
Trong cuộc sống hiện đại các mối quan hệ xã hội ngày càng
rộng mở và là một xu hướng tất yếu của sự phát triển. Việc biết
cách hòa đồng, biết cách làm việc theo nhóm, tận dụng sức
mạnh, ưu thế của tập thể để đạt được kết quả tốt nhất trong học
tập và công việc là một trong những kỹ năng quan trọng. Vì thế
cần dạy trẻ biết thể hiện sự thân thiện, hoà thuận với bạn; chia
sẻ và giúp đỡ bạn khi cần thiết; cùng bạn hoàn thành một số
việc đơn giản; tìm kiếm sự giúp đỡ khi cần thiết, trau dồi những
kỹ năng làm việc theo nhóm. Điều này không chỉ giúp cho trẻ
hòa đồng hơn với những người xung quanh mà còn giúp cho trẻ
có được kết quả tốt nhất trong học tập và lao động.
Trẻ nhặt lá cây trên sân trường trong giờ chơi ngoài
trời
+ Kỹ năng giải quyết vấn đề: Càng lớn, trẻ càng có nhiều
vấn đề mà bản thân trẻ phải biết tự xoay sở, cha mẹ sẽ không
thể thường xuyên ở bên bao bọc hay giúp đỡ. Đơn giản như
việc làm thế nào để buộc được dây giày để ko bị tuột và vấp
ngã; làm thế nào để ăn được chiếc kem này mà ko bị dây bẩn ra
áo; hay làm thế nào để lấy được chiếc bánh ở độ cao kia; làm
thế nào để di chuyển được một đồ vật cồng kềnh Tất cả
những điều tưởng như nhỏ nhặt đó lại cần phải rèn luyện. Khi
trẻ biết cách giải quyết những sự việc đơn giản thì dần dần trẻ
sẽ có được kỹ năng xử lý được những vấn đề lớn hơn trong
tương lai. Những đứa trẻ như vậy sẽ rất dễ thành công trong
cuộc sống và cái người ta gọi là “khả năng sinh tồn” sẽ cao hơn
hẳn so với những đứa trẻ luôn phụ thuộc vào cha mẹ.
+ Kỹ năng thích nghi: Thích nghi là một kỹ năng sống quan
trọng vì nếu kỹ năng giao tiếp là bước đầu để tiếp xúc với môi trường xã
hội thì thích nghi chính là bước tiếp theo để có thể hòa nhập hoặc phản
ứng lại với môi trường bên ngoài. Đứa trẻ nếu có kỹ năng giao tiếp tốt có
thể đạt được những thành công với những người xung quanh trong việc
tham gia vào các hoạt động. Thế nhưng nếu trẻ không có khả năng thích
nghi thì cũng khó mà đạt được những kết quả tốt cho cuộc sống của mình.
Có nhiều dạng kỹ năng thích nghi cần rèn luyện cho trẻ: Kỹ năng thích
nghi với môi trường, thời tiết; Kỹ năng thích nghi với đám đông; Kỹ năng
thích nghi với thức ăn, nước uống
VD: Khi trẻ lần đầu tiên đến lớp, nếu trẻ chưa thích nghi với môi
trường mới, trẻ sẽ khóc lóc, đòi về, không giao tiếp cũng như không tham
gia các hoạt động cùng cô và các bạn, nhút nhát, sợ sệt. Ngược lại nếu trẻ
đã quen với việc tiếp xúc với người lạ, môi trường mới, trẻ sẽ nhanh
chóng hoà nhập cùng các bạn, tham gia tích cực các hoạt động cùng cô và
các bạn trong lớp, vui vẻ, thích nghi nhanh với môi trường.
+ Kỹ năng tự bảo vệ bản thân: Xã hội hiện đại mang đến
cho cuộc sống con người nhiều tiện ích, sự thoải mái nhưng
cũng tiềm ẩn nhiều mối nguy hiểm, đặc biệt là đối với trẻ nhỏ.
và tự tin hơn để khám phá cuộc sống muôn màu, biết cách làm
thế nào để tránh xa những mối nguy hiểm hoặc khám phá thế
giới trong phạm vi an toàn. VD: Ứng xử khi bị lạc; an toàn khi
tham gia giao thông; Giao tiếp với người lạ
 + Kỹ năng tự điều chỉnh cảm xúc: Các chuyên gia cho
rằng cảm giác tức giận là một phản ứng rất bình thường của con
người, kể cả trẻ nhỏ cũng vậy. Sự tức giận sẽ không trở nên tiêu
cực nếu như con biết cách kiểm soát hành vi và cảm xúc của
mình một cách hiệu quả. Trẻ em rất dễ bị mất kiểm soát cảm
xúc, cả khi các bé buồn, giận hay vui sướng. Bất kỳ đứa trẻ nào
cũng cần được học cách làm chủ cảm xúc. Với khả năng k