Sáng kiến kinh nghiệm Một số giải pháp phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ 5-6 tuổi tại trường Mầm non Trực Đại

THÔNG TIN CHUNG VỀ SÁNG KIẾN
1. Tên sáng kiến “Một số giải pháp phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ 5-6 tuổi tại trường mầm non Trực Đại ”
	2. Lĩnh vực (mã) cấp hoc: Giáo dục ( 03)/ mầm non. 
3. Thời gian áp dụng sáng kiến: 
Từ ngày 5 tháng 9 năm 2023 đến ngày 25 tháng 3 năm 2024
4. Tác giả: 
Họ và tên: Trần Thị Hương
Năm sinh: 20/8/1970
Nơi thường trú: Xã Trực Đại - Huyện Trực Ninh -Tỉnh Nam Định
Trình độ chuyên môn: Đại học sư phạm Mầm non
Chức vụ công tác: Giáo viên. 
Nơi làm việc: Trường mầm non Trực Đại .
Điện thoại; 03888711788
Tỷ lệ đóng góp tạo ra sáng kiến: 100%
5. Đồng tác giả: Không có 
6. Đơn vị áp dụng sáng kiến: 
 Tên đơn vị: Trường mầm non Trực Đại
 Địa chỉ: Xã Trực Đại - Huyện Trực Ninh - Tỉnh Nam Định
 Tên đơn vị: Trường mầm non Trực Thái
 Địa chỉ: Xã Trực Thái, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định
 Tên đơn vị: Trường mầm non Trực Thắng
 Địa chỉ: Xã Trực Thắng, huyện Trực Ninh, tỉnh Nam Định
BÁO CÁO SÁNG KIẾN
“ Một số giải pháp phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ 5-6 tuổi
 tại trường mầm non Trực Đại ”
I. ĐIỀU KIỆN HOÀN CẢNH TẠO RA SÁNG KIẾN.
	Như chúng ta thấy tính tích cực chủ động sáng tạo của con người là một di sản vô giá của nhân loại. Nó có từ ngàn xưa, từ khi con người tìm ra lửa nấu chín thức ăn, sáng tạo ra những công cụ thô sơ để săn bắt và hái quả phục vụ cho cho đời sống trong những buổi đầu bình minh của lịch sử. Qua các thời đại tính tích cực chủ động của con người luôn luôn được phát huy nhằm phục vụ lợi ích con người và là động lực thúc đẩy sự tiến hóa và sự phát triển của xã hội. Vì tích cực, chủ động, sáng tạo là phương tiện, là con đường duy nhất để con người có khả năng xâm nhập tìm hiểu khám phá. 
 	 Trong thời đại hiện nay mục tiêu của ngành Giáo dục - Đào tạo phải giáo dục ra một thế hệ trẻ phát triển toàn diện về mọi mặt, là những người có đạo đức tốt, có sức khỏe, có kiến thức khoa học kỹ thuật, có năng lực, có nhiệt huyết và lòng hăng hái; biết yêu quý, tôn trọng và cảm thụ cái đẹp và tích cực chủ động, sáng tạo trong mọi lĩnh vực của cuộc sống và công tác. Muốn đào tạo được một thế hệ trẻ như vậy thì giáo dục Mầm non đóng vai trò là một mắt xích quan trọng, là viên gạch đầu tiên đặt nền móng vững chắc cho cả hệ thống giáo dục. Để chuẩn bị cho trẻ ngày hôm nay trở thành những chủ nhân trong tương lai của đất nước có phẩm chất đạo đức, biết cảm nhận, phân biệt được cái hay, cái xấu, cái đẹp... thì ngay từ bây giờ, giáo dục Mầm non phải giúp trẻ hứng thú với việc học và phát triển khả năng suy nghĩ trở thành người năng động, tích cực, chủ động và sáng tạo trong mọi hoạt động và hiểu biết về thế giới xung quanh. 
 Cùng với yêu cầu tổ chức cho trẻ hoạt động trong chương trình Chăm sóc - giáo dục Mầm non hiện nay lấy trẻ làm trung tâm, các cháu phải tự giác phát huy tính tích cực chủ động sáng tạo của mình. Tính tích cực chủ động sáng tạo của trẻ không phải là thuộc tính sẵn có, mà nó là "sản phẩm" của một quá trình giáo dục và nuôi dưỡng trong một môi trường đặc biệt, đó là môi trường giáo dục mầm non. 
Do vậy vị trí của người giáo viên mầm non trong việc phát huy tính tích cực chủ động, sáng tạo của trẻ đóng một vai trò đặc biệt quan trọng và có ảnh hưởng rất lớn. Giáo viên là người "trung gian" tổ chức môi trường lồng ghép các hoạt động phù hợp với trình độ phát triển của mỗi trẻ. Để có đầy đủ mọi cơ sở lý luận làm nền tảng cho việc giải quyết vấn đề thì trước hết chúng ta phải hiểu được "thế nào là sáng tạo đối với trẻ mẫu giáo". Sáng tạo là tìm ra những cái mới, cách giải quyết mới, không bị gò bó, phụ thuộc vào cái đã có. Những biểu hiện của tính tích cực chủ động, sáng tạo ở trẻ là: Trẻ thích thú chủ động tiếp xúc, hoạt động khám phá tìm hiểu các đối tượng gần gũi xung quanh. Trẻ chủ động độc lập, tự tin thực hiện nhiệm vụ được giao hay tự chọn. Trẻ sử dụng thao tác tư duy như phân tích, tổng hợp, so sánh, phân loại... vào nhận thức của mình để hoàn thành công việc được tốt. Làm thế nào đế phát huy được tính tích cực, chủ động, sáng tạo và phải có những chiến lược, nuôi dưỡng, bồi đắp như thế nào để hỗ trợ kịp thời cho trẻ phát triển trí tuệ, nhân cách sớm giúp trẻ thành công. Vì thế để rèn luyện cho trẻ có một tính cách chủ động, tích cực, sáng tạo là rất quan trọng và cần thiết. Khi trẻ chủ động trẻ có thể mạnh dạn, tự tin, tích cực tham gia vào các hoạt động tập thể, sáng tạo trong mọi hoạt động là tố chất thiết yếu cho những thành công trong tương lai.
II. MÔ TẢ GIẢI PHÁP.
1. Mô tả giải pháp trước khi tạo ra sáng kiến.
 Trong quá trình chăm sóc trẻ hàng ngày với độ tuổi 5 - 6 tuổi, bản thân tôi ngoài việc nắm vững những kiến thức chuyên môn nghiệp vụ, xác định những mục tiêu và nội dung chương trình về chương trình giáo dục mầm non làm cơ sở, tôi còn phải hiểu được tình hình thực tiễn của địa phương, của trường và lớp mình đang công tác để khai thác những cái hay, cái đẹp nhằm giáo dục các cháu. 
Để phát huy một cách cao nhất về tính tích cực chủ động và sáng tạo của trẻ trong các hoạt động, giáo viên cần nhận ra những dấu hiệu về tính tích cực chủ động sáng tạo ở mỗi trẻ, nhằm tìm ra những phương pháp giảng dạy đúng đắn và thiết kế những nội dung và hình thức hoạt động phù hợp với khả năng nhận thức của trẻ. Qua đó, cần có những giải pháp kịp thời để khắc phục tính thụ động và phát huy khả năng
tích cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ. Tuy nhiên, trong quá trình thực hiện tôi có được
 những thuận lợi 
a.Thuận lợi:
Được sự quan tâm của các cấp các ngành, trường lớp xây dựng ngày càng khang trang, khuôn viên rỗng rãi, thoáng mát, môi trường xanh - sạch- đẹp, có tương đối đầy đủ đồ dùng, trang thiết bị cho trẻ hoạt động.
Bản thân luôn được sự quan tâm, giúp đỡ và tạo điều kiện của ban giám hiệu nhà trường công trong tác hoạt động chuyên môn cũng như trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ tại lớp học.
Là giáo viên có trình độ chuyên môn trên chuẩn với năng lực chuyên môn vững vàng, có thời gian công tác lâu năm, nhiệt tình yêu nghề mến trẻ. Có khả năng tiếp thu những kinh nghiệm và vận dụng vào giảng dạy một cách linh hoạt, có nhiều ý tưởng sáng tạo, luôn có những giải pháp hay nhằm nâng cao chất lượng giáo dục trong nhà trường.
Luôn ứng dụng công nghệ thông tin vào trong các hoạt động giảng dạy cũng như công tác quản lý hồ sơ, soạn giảng của mình.
Được tham gia các lớp tập huấn do phòng tổ chức được tham gia dự các tiết chuyên đề cấp trường, cấp cụm và chuyên đề cấp huyện.
Số trẻ trong lớp phù hợp với điều kiện của lớp và nhà trường, tỉ lệ chuyên cần của trẻ cao, đa số trẻ ngoan và nề nếp.
 b. Khó khăn:
 Một số trẻ còn chậm chạm, nhút nhát, thiếu tự tin, chưa tích cực khi tham gia các hoạt động .Trẻ chưa trả lời theo hiểu biết của mình mà thụ động, bắt chước. Một số trẻ quá hiếu động nhưng khi cô đặt câu hỏi, hay đưa ra tình huống thì trẻ lại im lặng, không trả lời, ngoài ra trong lớp có trẻ cá biệt nên việc giáo dục cho trẻ còn gặp khó khăn.
 Với xu thế hiện nay, nhiều gia đình có điều kiện nên chiều chuộng con thái quá, trẻ được chiều chuộng và bao bọc quá nhiều nên sự chủ động của trẻ, sự tích cực, sáng tạo của trẻ sẽ rất hạn chế, trẻ còn rập khuôn, có thói quen thụ động và ỷ lại, trẻ chưa chủ động, chưa tự giác trong các hoạt động. Cùng một độ tuổi nhưng tính tích cực,cách tiếp nhận và mức độ hoạt động của mỗi trẻ khác nhau khiến giáo viên tiếp nhận và mức độ hoạt động của mỗi trẻ khác nhau khiến giáo viên gặp khó khăn trong quá trình định hướng và tổ chức cho trẻ.
Đứng trước những khó khăn đó vào đầu năm học, tôi đã chủ động khảo sát, thống  kê theo 30 trẻ ở 2 lớp mẫu giáo 5-6 tuổi, trường Mầm non Trực Đại cụ thể như sau:
 * Bảng1: Bảng khảo sát thực trạng đầu năm lớp 5 tuổi B1
Nội dung
Số trẻ đạt
Tỷ lệ %
Số trẻ chưa đạt
Số trẻ đạt
1. Khả năng tập trung chú ý trong giờ học
20/30
66%
10
44%
2. Trẻ mạnh dạn, tích cực tham gia các hoạt động.
22/30
73%
8
27%
3. Trẻ biết giải quyết các tình huống
20/30
66%
10
44%
4. Trẻ mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp
23/30
76,6%
7
22,4%

* Bảng1: Bảng khảo sát thực trạng đầu năm lớp 5 tuổi B2(Lớp thực nghiệm)
Nội dung
Số trẻ đạt
Tỷ lệ %
Số trẻ chưa đạt
Số trẻ đạt

1. Khả năng tập trung chú ý trong giờ học
20/30
66%
10
44%
2. Trẻ mạnh dạn, tích cực tham gia các hoạt động.
17/30
56,6%
13
43,4%
3. Trẻ biết giải quyết các tình huống.
16/30
53,3%
14
46,7%
4. Trẻ mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp
19/30
63,3%
11
36,7%

Qua kết quả khảo sát thực tế tôi nhận thấy khả năng tập chung chú ý, trong giờ học, chưa tích cực tham gia vào các hoạt động, kỹ năng giải quyết tình huống của trẻ lớp tôi phụ trách ở mức độ trung bình còn rất thấp so với lớp cùng khối bên cạnh. Với vai trò và trách nhiệm của một cô giáo mầm non tôi thiết nghĩ làm thế nào để trẻ lớp tôi mạnh dạn, tự tin, có những kỹ năng cần thiết để tích cực, chủ động, tham gia vào các hoạt động đạt kết quả cao, phải chăng cần có những biện pháp linh hoạt, hợp lý và tận dụng các điều kiện để tạo ra nhiều cơ hội cho trẻ được chủ động tham gia tích cực, sáng tạo trong các hoạt động để trẻ tự khẳng định bản thân mình. Chính vì lẽ đó, tôi đã mạnh dạn thực nghiệm để đúc kết nên đề tài “Một số giải pháp phát huy tính tích cực, chủ động, sáng tạo cho trẻ mẫu giáo 5 - 6 tuổi tại trường mầm non Trực Đại”
2. Mô tả giải pháp sau khi có sáng kiến
2.1. Giải pháp 1: Phát huy tính tích cực, chủ động sáng tạo cho trẻ qua việc chú ý đến từng cá nhân trẻ lấy trẻ làm trung tâm.
 Để nắm được hứng thú, nhu cầu, trình độ, khả năng của từng trẻ trong lớp, trên cơ sở đó lựa chọn được nội dung, phương pháp phù hợp với từng nhóm, từng cá nhân trẻ. Tôi tổ chức các hoạt động đặt trẻ vào trung tâm của quá trình giáo dục, có nghĩa là tạo mọi cơ hội cho trẻ tham gia vào các hoạt động. Cho trẻ được học qua thực tế qua việc làm, qua khám phá tìm tòi. Tôi gây hứng thú trực tiếp cho trẻ bằng trải nghiệm, trẻ được quan sát, trải nghiệm trực tiếp, khuyến khích trẻ chủ động nói ra những điều mình cảm nhận được để nói lên nhận xét cá nhân, khuyến khích trẻ nói ra càng nhiều càng tốt, có thể đầy đủ hay chưa đầy đủ; đúng hay chưa đúng không quan trọng mà chỉ cần trẻ dám nói và được nói ra. Nhờ đó mà trẻ rất tự tin nói ra những điều mình suy nghĩ. Qua các hoạt động trẻ được tự điều chỉnh hiểu biết của mình qua câu trả lời của bạn và qua việc trực tiếp được trải nghiệm. Ngoài ra, thông qua trò chơi trẻ được củng cố lại hệ thống kiến thức mà trẻ đã học nhằm khắc sâu cho trẻ kiến thức cần cung cấp mà không bị nhàm chán và lặp lại.  
Cho trẻ thực hiện các thí nghiệm: Trước khi làm thí nghiệm cho trẻ quan sát hiện trạng ban đầu của đối tượng, thí nghiệm và cho trẻ tự nêu lên phán đoán của mình về kết quả thí nghiệm. Trong quá trình thí nghiệm cho trẻ sử dụng các giác quan. Giáo viên hướng dẫn trẻ ghi lại kết quả khám phá bằng hình vẽ, mô hình biểu đồ, kết hợp với các câu hỏi gợi ý để trẻ so sánh kết quả thí nghiệm với trạng thái ban đầu. 
 Để phát triển ở trẻ tính tích cực, sáng tạo thì chúng ta cần cho trẻ tự nêu ý kiến của mình, tự mình nêu ý tưởng, chú ý đến từng cá nhân trẻ tức là để cá nhân trẻ được tham gia trả lời ý kiến của mình chứ không phải trả lời “a dua” theo bạn, theo lớp. Ðó là một hình thức học “vẹt” mà chúng ta cần tránh, vô tình sẽ trở thành thói quen xấu, tạo tính ỷ lại, thủ động ở trẻ. Trong bất cứ hoạt động nào, giáo viên cũng cần cho nhiều trẻ được đóng góp ý kiến, ý tưởng, đặc biệt chú ý nhiều hơn và thường xuyên khuyến khích những trẻ rụt rè, nhút nhát đứng lên phát biểu ý kiến, trả lời các câu hỏi của cô giáo. Tôi đã sử dụng những biện pháp như : Trò chuyện, đàm thoại, giải thích, minh họa: Tôi lần lượt nêu ra những câu hỏi kèm theo những ví dụ minh hoạ để trẻ sáng tạo. Đặc biệt khi cho trẻ hoạt động với các đồ vật, đồ chơi tôi liên hệ với thực tế của con người trong môi trường xung quanh để hình thành nên những hiểu biết của bản thân. Tôi khai thác khả năng hoạt động của trẻ, tạo mọi cơ hội để trẻ phát triển khả năng khám phá tìm tòi, trải nghiệm những đối tượng nhận thức. Tôn trọng đồng cảm với nhu cầu của trẻ, tạo cơ hội cho trẻ thích ứng hòa nhập với cuộc sống xung quanh. Kích thích động cơ bên trong của trẻ, gây hứng thú lôi cuốn trẻ vào các hoạt động, tạo tình huống có vấn đề cho trẻ hoạt động đặc biệt là hoạt động nhận thức. Khuyến khích trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động trải nghiệm, tôn trọng sự suy nghĩ sáng tạo của trẻ, chống gò ép, áp đặt làm trẻ thụ động. Phối hợp hợp lý các phương pháp khi tổ chức các hoạt động của trẻ. 
 Chú ý đến từng cá nhân trẻ - hoạt động lấy trẻ làm trung tâm còn thực hiện bằng phương pháp hoạt động theo nhóm. Trong nhóm, mỗi thành viên đều phải làm việc hăng hái, chẳng thể ỷ lại vào một đôi người hiểu biết và năng động hơn. Các thành viên trong nhóm giúp đỡ nhau tìm hiêu vấn đề nêu ra trong không khí thi đua với các nhóm khác. Kết quả làm việc của mỗi nhóm sẽ đóng góp vào kết quả học hỏi chung của cả lớp. Để diễn đạt kết quả làm việc của nhóm trước toàn lớp , nhóm sẽ cử ra một đại diện hoặc mỗi thành viên sẽ trả lời một phần nếu nhiệm vụ giao cho nhóm là khá phức tạp. Từ đó, trẻ sẽ trở nên năng động, tích cực và sáng tạo hơn. 
	Trong mọi hoạt động tôi thường chú ý, quan tâm đến trẻ cá biệt lôi cuốn trẻ tham gia vào hoạt động tập thể, kịp thời động viên khích lệ với những thành tích trẻ đạt được để gây hứng thú và bỗi dưỡng lòng tự tin để trẻ tham gia vào các hoạt động.
2.2. Giải pháp 2: Lựa chọn nội dung hoạt động phù hợp với yêu cầu giáo dục, dựa trên hứng thú và kinh nghiệm của trẻ:
 Trẻ phát triển tốt về mọi mặt khi được tham gia các hoạt động. Trẻ hoạt động càng tích cực thì sự phát triển của trẻ cả về thể lực lẫn trí tuệ càng nhanh. 
 Thông qua hoạt động trẻ được cuốn hút vào sự tự lực tìm tòi khám phá, trải nghiệm để chiếm lĩnh các tri thức, kĩ năng của cuộc sống. Nhờ có hoạt động chức năng, sinh lý của trẻ được phát triển, các giác quan được hoàn thiện, kiến thức trở nên phong phú và chính xác hơn. 
 Tôi đã tìm hiểu khả năng của trẻ bằng cách cho trẻ được trao đổi trò chuyện, thảo luận, tự thể hiện và đưa ra ý kiến của mình, giáo viên theo dõi, lắng nghe, nắm bắt ý tưởng, nhu cầu, nguyện vọng của trẻ để đưa vào nội dung hoạt động những vấn đề mà trẻ quan tâm, mong muốn khám phá. 
 Ví dụ: Với chủ đề thực vật giáo viên có thể mang đến lớp một cây đậu xanh, khuyến khích trẻ nói về cây xanh. Cho trẻ nêu các câu hỏi và ý tưởng. 
 Làm mới nội dung hoạt động. Trong quá trình hoạt động giáo viên cần nắm bắt kịp thời xem trẻ đã tìm nội dung đến đâu, có còn hứng thú nữa không? Nếu không còn hứng thú nữa thì nên tìm hiểu chủ đề mới, nội dung mới. Gắn nội dung hoạt động của trẻ trong chương trình với hoàn cảnh sống cụ thể gần gũi với trẻ, Cho trẻ tìm hiểu xem muốn xây được nhà thì trước tiên ta phải làm gì và làm như thế nào để hoàn thành ngôi nhà. Bổ sung vào nội dung hoạt động những sự vật, hiện tượng có ở địa phương. Yêu cầu trẻ về nhà quan sát tìm hiểu thực tế cuộc sống xung quanh, sau đó đến lớp trình bày, thảo luận cùng chia sẻ kinh nghiệm. 
Ví dụ : Cho trẻ về nhà quan sát tìm hiểu những động vật nuôi trong nhà để trẻ phân biệt những đặc điểm giống nhau và khác nhau giữa các con vật. 
Tôi quan tâm, chú ý, hứng thú của trẻ và đặt ra các vấn đề mà trẻ chưa giải quyết được bằng cách lần lượt đưa ra một số câu hỏi cho trẻ liên hệ kinh nghiệm bản thân, trao đổi, thể hiện, sau đó nêu vấn đề về những điều mà tất cả đều muốn biết để
gây tò mò, kích thích nhu cầu muốn tìm hiểu ở trẻ. 
Ví dụ: Khi tìm hiểu về các loại “côn trùng” nên xoay quanh các câu hỏi như: Loại “côn trùng” nào các con biết? Côn trùng nào có ích? Vì sao con biết? Côn trùng nào có hại? đối với các côn có hại thì các con phải làm gì?... 
 Thông thường các tình huống có vấn đề đều do giáo viên đưa ra như phức tạp hóa nội dung hoạt động, nâng cao dần mức độ khái quát hóa tri thức, tận dụng các tình huống xảy ra xung quanh trẻ hoặc những tình huống xuất phát từ bản thân trẻ... và kích thích trẻ tự trả lời, tự giải đáp những thắc mắc đó. 
Ví dụ: Có thể nói “thỏ là động vật nuôi trong gia đình: một trẻ khác nói lại "thỏ là động vật sống trong rừng”. Từ đây có thể nêu vấn đề: “Tại sao lại nói thỏ là động vật nuôi hay thỏ là động vật sống trong rừng”. 
 Tôi động viên trẻ suy nghĩ, cùng tham gia xây dựng, bàn phương án tự tìm lấy câu trả lời hoặc cách giải quyết vấn đề. Khi trẻ đặt câu hỏi, giáo viên nên đưa thêm các câu hỏi dạng: “Vậy con nghĩ như thế nào? Chúng ta cùng nghĩ xem cần phải làm gì? ” nhằm thu hút trẻ trò chuyện để cùng nhau tìm kiếm câu trả lời.
 Trí tưởng tượng và óc sáng tạo của trẻ được nảy nở và phát triển trong qua trình hoạt động, sự hoạt động của trẻ càng đa dạng phong phú bao nhiêu thì trí tưởng tượng và óc sáng tạo của trẻ càng dồi dào, phong phú bấy nhiêu.
 Ví dụ: Để tạo sự chú ý kích thích hứng thú của trẻ ta có thể tổ chức cho trẻ trao đổi kinh nghiệm kết hợp việc cho trẻ được thể hiện kinh nghiệm bằng tranh vẽ, động tác, kích thích tính tò mò và cung cấp kiến thức ta thường xuyên tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động như quan sát, làm các thí nghiệm, đọc truyện, giải câu đố... 
 Tổ chức các hoạt động thích hợp các nội dung theo chủ đề, đảm bảo tác động lên nhiều mặt phát triển của trẻ. Khai thác mối liên hệ giữa nội dung hoạt động của các lĩnh vực khác nhau. Tuy nhiên kết hợp phải nhẹ nhàng, linh hoạt, hợp lý đảm bảo trọng tâm của giờ hoạt động. 
Ví dụ: Sau khi trẻ tìm hiểu về hình dạng trong giờ toán có thể cho trẻ sử dụng các hình khác nhau để chắp ghép hoặc xếp thành hình ngôi nhà, các con vật... như vậy trò chơi này vừa vận dụng kiến thức toán học vừa vận dụng vốn hiểu biết về môi trường xung quanh. 
 	3.3. Giải pháp 3: Tạo ra các tình huống có vấn đề, kích thích trẻ suy nghĩ và tìm kiếm phương thức giải quyết:
 	* Thông qua hoạt động học.
 Để kích thích trẻ phải suy nghĩ để tìm ra phương thức giải quyết vấn đề, tôi đặt ra các vấn đề mà trẻ chưa giải quyết được bằng cách lần lượt đưa ra một số câu hỏi cho trẻ liên hệ kinh nghiệm bản thân, trao đổi, thể hiện, sau đó nêu vấn đề về những điều mà tất cả đều muốn biết để gây tò mò, kích thích nhu cầu muốn tìm hiểu ở trẻ. 
Ví dụ: Khi tìm hiểu về các loại “côn trùng” nên xoay quanh các câu hỏi như: Loại “côn trùng” nào các con biết? Côn trùng nào có ích? Vì sao con biết? Côn trùng nào có hại? đối với các côn có hại thì các con phải làm gì?... 
 Thông thường các tình huống có vấn đề đều cô đưa ra như phức tạp hóa nội dung hoạt động, nâng cao dần mức độ khái quát hóa tri thức, tận dụng các tình huống xảy ra xung quanh trẻ hoặc những tình huống xuất phát từ bản thân trẻ... và kích thích trẻ tự trả lời, tự giải đáp những thắc mắc đó.
 Ví dụ: Có thể nói “thỏ là động vật nuôi trong gia đình: một trẻ khác nói lại "thỏ là động vật sống trong rừng”. Từ đây có thể nêu vấn đề: “Tại sao lại nói thỏ là động vật nuôi hay thỏ là động vật sống trong rừng”. 
 Tôi động viên trẻ suy nghĩ, cùng tham gia xây dựng, bàn phương án tự tìm lấy câu trả lời hoặc cách giải quyết vấn đề. Khi trẻ đặt câu hỏi, giáo viên nên đưa thêm các câu hỏi dạng: “Vậy con nghĩ như thế nào? Chúng ta cùng nghĩ xem cần phải làm gì? ” nhằm thu hút trẻ trò chuyện để cùng nhau tìm kiếm câu trả lời. 
Sự tích cực, chủ động, sáng tạo của trẻ được thể hiện qua trò chơi đóng kịch, trẻ được đóng các vai khác nhau trong xã hội, trẻ đóng vai và tái hiện lại những gì trẻ nhìn thấy trong cuộc sống. Tất cả những kiến thức và kinh nghiệm cuộc sống mà trẻ có sẽ được trẻ thể hiện qua họat động vui chơi. Trong quá trình trẻ chơi , tôi chú trọng đến việc tạo các tình huống khi trẻ đóng vai để trẻ tìm cách giải quyết, cũng như quan sát những điều trẻ thể hiện được những kiến thức mà trẻ đã có, ngoài ra trẻ còn có thể sáng tạo thêm một số câu nói làm cho kịch bản hay hơn mà vẫn không thay đổi nội dung của câu chuyện. 
* Thông qua hoạt động chơi. 
 Bên cạnh đó, sự chủ động sáng tạo của trẻ còn được phát triển khi trẻ tham gia vào các hoạt động chơi khác như chơi ở các góc( Bán hàng, làm bác sỹ, Chăm sóc vườn thiên nhiên); chơi ngoài trời( Trò chơi dân gian, tham quan dạo chơi, quan sát); chơi theo ý thích vào các giờ đón trẻ, hoạt động chiều... 
 Ví dụ 1 : Trong hoạt động góc, khi chơi đóng vai bác sỹ khám