Sáng kiến kinh nghiệp Một số biện pháp ứng dụng Steam trong các hoạt động giáo dục cho trẻ 5-6 tuổi - Năm học 2023-2024 - Phạm Thị Thuận

 UBND HUYỆN VĨNH BẢO
 TRƯỜNG MN TAM CƯỜNG
 HỘI THI GIÁO VIÊN DẠY GIỎI 
 GIÁO DỤC MẦM NON NĂM HỌC 2023 - 2024
 BÁO CÁO
 BIỆN PHÁP NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG CÔNG TÁC 
 CHĂM SÓC, NUÔI DƯỠNG, GIÁO DỤC TRẺ
 TÊN BIỆN PHÁP: “MỘT SỐ BIỆN PHÁP ỨNG DỤNG STEAM TRONG CÁC 
HOẠT ĐỘNG GIÁO DỤC CHO TRẺ 5-6 TUỔI” TRONG TRƯỜNG MẦM NON
 Tác giả: Phạm Thị Thuận 
 Giáo viên trường: Mầm non Tam Cường
 Tam Cướng, tháng 10 năm 2023
 1 I. PHẦN ĐẶT VẤN ĐỀ/MỞ ĐẦU
 1.lý do chọn biện pháp
 -Giáo dục mầm non là một bậc học nằm trong hệ thống giáo dục của nhà 
nước. Bậc học này rất đặc biệt vì nó mang tính tự nguyện rất cao và tạo thành một 
quá trình giáo dục liên tục thống nhất cho trẻ mầm non, trong phương hướng phát 
triển giáo dục mầm non 
 -Đổi mới về nội dung phương thức giáo dục, nghiên cứu khoa học về giáo 
dục mầm non với các chương trình chơi và học cho trẻ, tạo môi trường lành mạnh 
giúp trẻ hình thành nhân cách và trí tuệ ban đầu. 
 -STEAM là phương pháp học tập chủ yếu dựa trên thực hành và các hoạt 
động trải nghiệm sáng tạo do đó, trẻ được tiếp cận phương pháp giáo dục này có 
những ưu thế nổi bật như: kiến thức khoa học, kỹ thuật, công nghệ và toán học chắc 
chắn, khả năng sáng tạo, tư duy logic, hiệu suất học tập và làm việc vượt trội và có 
cơ hội phát triển các kỹ năng mềm toàn diện hơn. 
 -Bên cạnh đó, với sự phát triển của công nghệ kỹ thuật trên thế giới hiện 
nay thì nhu cầu việc làm liên quan đến STEAM ngày càng lớn đòi hỏi ngành giáo 
dục cũng phải có những sự thay đổi để đáp ứng nhu cầu của xã hội. Giáo dục 
STEAM có thể tạo ra những con người có thể đáp ứng được nhu cầu công việc của 
thế kỷ mới có tác động lớn đến sự thay đổi nên kinh tế đổi mới. Không phải là 
những cách đào tạo, những bí quyết học cao siêu để dạy trẻ thành tài, thành những 
nhà toán học, khoa học vĩ đại mà phương pháp này sẽ phát triển các kỹ năng cho 
trẻ để chúng có thể sử dụng trong cuộc sống tương lại, đặc biệt với môi trường 
công nghệ hóa, hiện đại hóa như hiện nay. 
 -Đầu năm học 2023- 2024 phòng giáo dục đã tổ chức cho cán bộ quản lý và 
giáo viên tham dự tập huấn bồi dưỡng kiến thức ứng dụng phương pháp giáo dục 
STEM vào trong chương trình chăm sóc, giáo dục trẻ.
-Bản thân tôi cũng được nhà trường tạo điều kiện hỗ trợ tham gia bồi và được tiếp 
cận với phương pháp giáo dục STEM. Là một giáo viên đứng lớp, hàng ngày được 
tiếp xúc gần gũi với trẻ, hiểu được mức độ nhận thức của trẻ, bản thân tôi luôn 
mong muốn được áp dụng phương pháp học tập này cho trẻ của mình giúp trẻ sáng 
tạo hơn, chủ động hơn để các con tìm ra nguyên lý khoa học ngay trong những hoạt 
động đơn giản. Với mong muốn trên, tôi dạn chọn đề tài:
“Một số biện pháp ứng dụng STEM trong các hoạt động giáo dục cho trẻ 5- 6 
tuổi” trong trường mầm.
 1. Đối tượng nghiên cứu;
 2 1.1 Đối tượng nghiên cứu giải pháp: Vận dụng phương pháp giáo dục 
STEM cho trẻ 5- 6 tuổi ở trường mầm non Tam Cường.
 1.2: Thời gian nghiên cứu: Thời gian 12 tháng bắt đầu từ tháng 11/2023 
đến tháng10/2023.
1.3: Phạm vi nghiên cứu: Đề tài được áp dụng cho trẻ 5-6 tuổi Trường Mầm
non Tam Cường.
 2 .Mục tiêu của biện pháp
 Nhằm nâng cao kỹ năng thực hành trải nghiệm cho trẻ 5-6 tuổi. Giúp cho 
trẻ có kỹ năng tìm tòi, khám phá các sự vật hiện tượng. Giúp trẻ tự tin trong việc 
đưa ra các câu hỏi để nhằm giải đáp những thắc mắc, tìm ra hướng giải quyết tốt 
nhất khi trải nghiệm. Giúp trẻ có các kỹ năng hoạt động nhóm, hoạt động tập thể. 
Giúp cho phụ huynh tin tưởng khi gửi trẻ đến trường.
II. NỘI DUNG 
 1.Thực trạng 
 1.1. Thuận lợi:
a. Về cơ sở vật chất
Đối với lớp 5 tuổi A2 được nhà trường trang bị cơ sở vật chất, trang thiết bị dạy 
học đủ theo Thông tư 02. Nhà trường luôn quan tâm và tạo điều kiện về cơ sở vật 
chất, tài liệu tham khảo, tài liệu hướng dẫn, trang thiết bị đồ dùng, đồ chơi để tổ 
chức các hoạt động cơ bản.
b. Về giáo viên 
Năm 2023 -2024, tôi được phân công phụ trách chăm sóc, giảng dạy lớp 5-6 tuổi 
A2, tôi luôn yêu nghề, yêu trẻ, tìm hiểu những kiến thức mới, bổ ích, luôn sáng tạo 
trong công tác giảng dạy, làm đồ dùng đồ chơi ở các góc theo chương trình chăm 
sóc giáo dục trẻ.
Bản thân tôi được đi học lớp STEAM do Phòng Giáo dục và trường tổ chức và 
cũng được đi dự các tiết dạy STEAM do nhà trường tổ chức, tôi đã nhận thức được 
sự quan trọng và tính cấp thiết về việc đổi mới phương pháp giáo dục STEAM nên 
tôi cũng mạnh dạn vận dụng phương pháp giáo dục STEAM vào quá trình giảng 
dạy trên lớp.
c. Về học sinh
Tổng số trẻ là: 31trẻ, 100% trẻ được học đúng độ tuổi. Đa số trẻ đến lớp đều khoẻ 
mạnh, có nề nếp học tập.
d. Về phụ huynh
Rất tin tưởng cho con em mình đến học tại lớp A2. Các bậc phụ huynh luôn
có sự quan tâm hỗ trợ hưởng ứng tham gia các phong trào của lớp, nhiệt tình,
thường xuyên ủng hộ những nguyên vật liệu để làm đồ dùng dạy học và vui chơi
cho các cháu.
1.2. Khó khăn
 3 a. Về cơ sở vật chất
Đồ dùng đồ chơi phục vụ môi trường dạy học STEM còn hạn chế
b. Về giáo viên
 Chưa có bộ tài liệu chính thống hướng dẫn cụ thể về phương pháp STEM, chủ yếu 
tự nghiên cứu tài liệu về phương pháp giáo dục STEM qua mạng Internet, qua các 
trường điểm của huyện.
c. Về học sinh
Một số trẻ còn nhút nhát ngại giao tiếp, trẻ chưa mạnh dạn và tự tin trong giờ
học. Trẻ vẫn còn thụ động chưa thật sự sáng tạo trong suy nghĩ. Nhận thức của trẻ 
không đông đều. Kỹ năng sử dụng đồ dùng đồ chơi của trẻ trong giờ học STEM 
còn chưa thành thạo đôi khi còn lúng túng. Trẻ chưa biết chia sẻ, giao lưu hợp tác 
với bạn, thể hiện: Khi sử dụng đồ dùng đồ chơi chưa biết nhường nhịn bạn, còn 
tranh dành đồ dùng đồ chơi của nhau, chơi riêng lẻ, ít phối hợp với bạn chơi. Kỹ 
năng truy vấn còn mới mẻ, trẻ chưa bộc lộ được những kỹ năng này trong các hoạt 
động thường nhật.
d. Về phụ huynh: Không
 Tổng số trẻ: 31/31
 * Thực trạng điều tra trước khi ứng dụng phương pháp STEAM
 Nội dung Kĩ năng Tỷ lệ
 - Trẻ có thể cùng trao đổi, lựa chọn và 
 Khả năng hợp tác, 
 đưa ra các quyết định quan trọng cùng 17/31= 54,8%
 làm việc nhóm
 các bạn khác trong nhóm. 
 Khả năng nhận - Trẻ hiểu và áp dụng kiến thức vào dự 
 15/31= 48,3%
 thức án Steam.
 Kỹ năng giải quyết - Trẻ có thể đưa ra giải pháp và hiểu về 
 vấn đề trong cuộc giải pháp của mình dựa trên bản thiết kế 16/31= 51,6%
 sống thực tế của trẻ. 
 Kỹ năng sử dụng -Trẻ biết tự mình sử dụng công nghệ để 
 15/31= 48,3%
 công nghệ tìm hiểu kiến thức.
 - Trẻ có thể nói/thuyết trình về dự án/ 
 Kỹ năng giao tiếp 17/31= 54,8%
 sản phẩm Steam của mình.
 Sau khi tiến hành khảo sát tôi nhận thấy tỉ lệ phần trăm trẻ có: Khả năng 
làm việc nhóm; Khả năng nhận thức; Kỹ năng giải quyết vấn đề trong cuộc sống 
thực tế; Kỹ năng sử dụng công nghệ; Kỹ năng giao tiếp chiếm tỉ lệ % còn rất thấp 
đặc biệt là về lĩnh vực khoa học, kĩ thuật... 
 4 Xuất phát từ những lý luận và thực tiễn đã phân tích trên, là một giáo viên 
trực tiếp giảng dạy, tôi luôn suy nghĩ, tìm tòi ứng dụng các biện pháp giúp trẻ được 
phát triển toàn diện nên tôi đã chọn giải pháp: "Một số biện pháp ứng dụng 
STEAM trong các hoạt động giáo dục cho trẻ 5 – 6 tuổi” trong trường mầm non
 2.Cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của biện pháp 
 2.1. Cơ sở lý luận
 STEAM dựa trên lý thuyết giáo dục hiện đại, xem giáo viên là hỗ trợ về 
học tập, không chỉ là người cung cấp kiến thức này mang lại sự hứng khởi trong 
học tập nhưng vẫn đảm bảo việc nắm bát kiến thức, giúp trẻ thục sự tương tác với 
môn học và học vì yêu thích, đồng thời kích thích sự tìm tòi khám phá. Mặt khác 
việc đặt trẻ làm trung tâm sẽ giúp trẻ trở thành những nhà lãnh đạo mạnh mẽ, 
những nhà cải tiến đầy sáng tạo.
 -STEAM viết tắt của các từ Science(Khoa học),Technology(Công nghệ), 
Engineering(Kỹ thuật), Art(Nghệ thuật) và Math( toán học) là phương pháp học 
được áp dụng đầu tiên tại Mỹ với đặc điểm cung cấp kiến thức toàn diện của 5 lĩnh 
vực : Khoa học, công nghệ , kỹ thuật, nghệ thuật và toán học. Điểm nổi bật của 
Steam là kết nối, liên hệ thông tin giữa các lĩnh vực vào trong thực tế. Các thí 
nghiệm hoạt động thực tiễn thường xuyên diễn ra để trẻ có thể thảo luận, tự rút 
kinh nghiệm và ghi nhớ sâu sắc. Dạy học theo phương pháp STEAM giúp trẻ hình 
thành 5 nhóm kỹ năng cơ bản phục vụ thiết thực cho cuộc sống con người.
 2.2. Cơ sở thực tiễn
 -Trước đây chương trình giáo dục mầm non chủ yếu tập trung vào các 
bài học khô khan, máy móc. Rào cản lớn nhất là phương phát giáo dục truyền 
thống là sự tác rời giữa các lĩnh vực quan trọng: khoa học, công nghệ, kỹ thuật, 
nghệ thuật và toán. Sự tách rời này sẽ đem đến một khoảng cách lớn giữa lý thuyết 
và thực hành, giữa kiến thức và ứng dụng kỹ thuật cũng hạn chế. Cốt lõi của 
STEAM chính là khích lệ trẻ học tập thông qua trải nghiệm thực tế và giải quyết 
tình huống. STEAM đôi khi chỉ là cách mà chúng ta biết đặt câu hỏi “ tại sao”, dám 
chỉ ra vấn đề và tìm ra quy cách vận động của chúng. Chúng ta cần đánh thức 
những “nghệ sĩ” bên trong chính những thế hệ học sinh nhỏ tuổi để trở thành những 
công dân toàn cầu thực thụ.
 3. Áp dụng biện pháp
 Trước khi nghiên cứu áp dụng các biện pháp của sáng kiến này tôi đã từng 
sử dụng, tham khảo một số biện pháp của các đồng chí giáo viên trong các trường 
mầm non trong và ngoài thành phố về ứng dụng phương pháp dạy học STEAM 
trong tổ chức các hoạt động giáo dục cho trẻ như:
 5 Giải pháp 1: “Một số biện pháp lồng ghép phương pháp Steam vào các 
hoạt động khám phá cho trẻ 5 - 6 tuổi ở trường mầm non”, của cô giáo Nguyễn 
Thị Quỳnh Châm -Trường mầm non Đặng Xá, Gia Lâm, Hà Nội.
 Giải pháp 2: “Vận dụng phương pháp Steam trong tổ chức hoạt động tạo 
hình cho trẻ cho trẻ 5 - 6 tuổi”, của cô giáo Nguyễn Thị Nhật Lệ - Trường mầm 
non Văn Xá, Kim Bảng, Hà Nam. 
 Khi tham khảo các giải pháp trên tôi nhận thấy các giải pháp có một số ưu 
điểm và hạn chế như sau:
 1. Ưu điểm: 
 * Giải pháp 1:
 - Tác giả đã đề cập đến ứng dụng công nghệ và tích hợp các yếu tố STEAM 
vào tổ chức các hoạt động khám phá.
 - Tác giả đã xây dựng được một số dự án phù hợp với chủ đề.
 - Tác giả cũng đã quan tâm đến công tác tuyên truyền và phối kết hợp với 
phụ huynh.
 * Giải pháp 2:
 - Tác giả đưa ra được sự khác nhau của quy trình tổ chức hoạt động tạo hình 
theo phương pháp truyền thống và ứng dụng phương pháp STEAM.
 2. Hạn chế.
 - Giải pháp 1: Tác giả chỉ đề cập đến nội dung ứng dụng STEAM khám phá 
 về gió, nước mà chưa đề cập đến nguồn vật liệu thiên nhiên.
 - Giải pháp 2: Tác giả chưa quan tâm đến việc lập được kế hoạch cụ thể 
cho các dự án Steam theo tuần chủ đề.
 Cả hai đề tài trên đều chưa quan tâm đến việc xây dựng góc STEAM.
 Từ những bất cập trên tôi mạnh dạn đưa ra: "Một số biện pháp ứng dụng 
STEAM trong các hoạt động giáo dục cho trẻ 5 – 6 tuổi” trong trường mầm non
 * Đánh giá kết quả đạt được sau khi áp dụng biện pháp.
 a. Hiệu quả kinh tế: Các giải pháp tôi đưa ra rất thiết thực, tiết kiệm, hiệu 
quả, ít tốn kém có thể tận dụng các nguyện liệu sẵn có gần gũi, phế liệu...để làm đồ 
dùng trang trí môi trường cho lớp học và những dự án đơn giản phục vụ chính các 
hoạt động của trẻ.
 b. Hiệu quả về mặt xã hội: 
 *Về bản thân:Hiểu rõ hơn về STEAM. Biết cách xây dựng môi trường 
hoạt động giáo dục STEAM. Biết các bước thiết kế một động STEAM.
 Tích cực việc nghiên cứu tài liệu để mang lại nhiều hoạt động thú vị hơn, 
phù hợp nội dung chương trình, phù hợp với nhu cầu tìm hiểu trẻ.
 *Về phía trẻ: Trẻ rất hứng thú, tích cực và say sưa thực hiện các nhiệm vụ, 
trẻ được thỏa sức sáng tạo và thể hiện theo suy nghĩ của bản thân, các kỹ năng 
tương lai cần có cho trẻ được rèn luyện, phát triển đặc biệt là kỹ năng hoạt động 
 6 nhóm, kỹ năng phản biện, kỹ năng giải quyết các vấn đề. Trẻ trở nên mạnh dạn, tự 
tin hơn rất nhiều. 
 *Về phía phụ huynh:Đã đóng góp cho lớp rất nhiều nguyên vật liệu như: 
Sách báo, giấy màu, giấy A3, A4, đồ dùng tái chế, các đồ dùng đã hỏng ở gia đình 
cho lớp làm mô hình khi thực hiện dự án.
 - Phụ huynh nhiệt tình ủng hộ và tham gia các hoạt động tại lớp. 
 c. Giá trị làm lợi khác:
 - Tận dụng được các đồ dùng, nguyên liệu tái chế để trẻ chế tạo thành sản 
phẩm theo yêu cầu của hoạt động góp phần bảo vệ môi trường
 III. KẾT LUẬN VÀ KHUYẾN NGHỊ
 1. Kết luận
 Giáo dục Steam trang bị cho trẻ những kiến thức và kỹ năng cần thiết liên 
quan đến các lĩnh vực khoa học, công nghệ, kỹ thuật, nghệ thuật và toán học. Các 
kiến thức và kỹ năng được tích hợp, lồng nghép và hỗ trợ cho nhau giúp trẻ không 
chỉ hiểu biết về nguyên lý mà còn có thể thực hành và tạo ra được những sản phẩm 
trong cuộc sống hằng ngày. Giáo dục Steam sẽ phá đi khoảng cách giữa hàn lâm và 
thực tiễn, tạo ra những người có năng lực làm việc một cách sáng tạo.
 -Đối với mầm non giáo viên sẽ khuyến khích trẻ tự do thử sức với nhiều ý 
tưởng khác nhau, không để cho cảm giác “sợ hãi” kiềm chế khả năng của trẻ. Giáo 
viên sẽ lá người luôn lắng nghe đa chiều và mang lại cho trẻ một nền tảng kiến thức 
thực tế ngay từ khi còn nhỏ. Với những ưu điểm nổi trội trên, tôi tin rằng Steam sẽ 
giúp đào tạo những đứa trẻ với đủ mọi trình độ và khả năng trở thành những công 
dân toàn cầu trong chính cộng đồng của mình. 
 - Bài học kinh nghiệm
 Sau một năm áp dụng việc giáo dục ứng dụng STEAM trong giảng dạy tôi 
rút ra một số bài học cho bản thân mình như sau.
 -Cần thường xuyên nghiên cứu tài liệu, tự học, tự bồi dưỡng để nâng cao 
trình độ chuyên môn nghiệp vụ, linh hoạt, sáng tạo, mạnh dạn, đưa các phương 
pháp mới để tổ chức hoạt động cho trẻ.
 -Lắng nghe ý kiến đóng góp, xây dựng, rút kinh nghiệm sau mỗi hoạt động 
để giúp trẻ phát triển tốt hơn.
 -Thực hiện tốt công tác tuyên truyền, kết hợp với phụ huynh để tạo điều 
kiện cho trẻ được tham gia vào các hoạt động STEAM mọi lúc mọi nơi.
 - Đề xuất, kiến nghị.
 *Đối với nhà trường
 -Ban giám hiệu tiếp tục bồi dưỡng kiến thức, kĩ năng cho giáo viên thêm 
hiểu biết sâu sắc hơn về phương pháp STEAM
 7 *Đối với giáo viên
 Tham khảo tài liệu, xây dựng nội dung gi áo d ục Steam mới mẻ, phong phú 
và đa dạng
 *Đối với phòng giáo dục
 -Tổ chức tập huấn, bồi dưỡng kiến thức cho đại trà các giáo viên trong toàn 
huyện có những lớp chuyên sâu về phương pháp STEAM.
 IV. PHỤ LỤC
 1.Hình ảnh giáo viên tập huấn phương pháp ứng dụngsteam tại trường
 8 2.Hình ảnh hoạt động ứng dụng steam của trẻ tại lớp 5TA2
 Trẻ ứng dụng STEAM vào nhận thức
 9 ứng dụng STEAM vào hoạt động ngoài trời ( Sự hút nước của dây)
 Bảng khảo sát sau khi trẻ thực hiện thí nghiệm
 10 Trẻ thực hiện làm bàn tay Robot
Trẻ thực hiện làm người bằng những cốc giấy
 11 V. TÀI LIỆU THAM KHẢO
 1.Giải pháp 1:“Một số biện pháp lồng ghép phương pháp Steam vào 
các hoạt động khám phá cho trẻ 5 - 6 tuổi ở trường mầm non”, của cô giáo Nguyễn 
Thị Quỳnh Châm -Trường mầm non Đặng Xá, Gia Lâm, Hà Nội.
 2. Giải pháp 2 “Vận dụng phương pháp Steam trong tổ chức hoạt 
động tạo hình cho trẻ cho trẻ 5 - 6 tuổi”, của cô giáo Nguyễn Thị Nhật Lệ - Trường 
mầm non Văn Xá, Kim Bảng, Hà Nam.
 12