SKKN Áp dụng phương pháp giáo dục STEAM vào dạy chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi ở Trường Mầm non

 Áp dụng phương pháp giáo dục STEAM vào dạy chữ cái cho trẻ 5-6 tuổi ở 
 trường Mầm non
Dạy tiếng mẹ đẻ cho trẻ tuổi mầm non có một ý nghĩa đặc biệt quan trọng. Ngôn 
ngữ của trẻ phát triển tốt sẽ giúp trẻ nhận thức và giao tiếp tốt góp phần quan trọng 
vào việc hình thành và phát triển nhân cách cho trẻ. Việc phát triển ngôn ngữ mạch 
lạc cho trẻ trong giao tiếp sẽ giúp trẻ dễ dàng tiếp cận với các môn khoa học khác 
như: Khám phá môi trường xung quanh, làm quen với toán, âm nhạc, tạo hình 
Qua đó giáo dục tình cảm và phát triển tư duy mở rộng vốn hiểu biết của trẻ góp 
phần vào việc phát triển nhân cách toàn diện ngoài ra còn hình thành cho trẻ kĩ 
năng nhận biết, phát âm chính xác, kĩ năng ngồi, cầm bút tập sao chép chữ cái, từ, 
câu từ đó giúp trẻ hình thành và phát triển tư duy, logic chuẩn bị cho trẻ một hành 
trang “Tiếng việt” vững chắc để trẻ bước vào lớp 1.
 Trong khi dạy trẻ nhận biết, phát âm đúng các chữ cái, các cô giáo đã gặp nhiều 
khó khăn. Nguyên nhân chính là do bộ máy phát âm của trẻ ở độ tuổi này chưa 
hoàn thiện, trẻ dễ nhớ chóng quên bên cạnh đó còn do người lớn phát âm sai nên 
trẻ bắt trước theo, ví dụ như chữ l-n. Nhiều chữ cái trẻ còn phát âm sai và nhầm lẫn 
giữa các chữ cái với nhau, ví dụ như chữ p-b, a-ă-â Vậy giáo viên phải làm gì? 
làm thế nào để trẻ có thể học chữ cái một cách hiệu quả nhất?
Từ những câu hỏi đó, tôi băn khoăn, nghiên cứu, tìm tòi, tích cực học hỏi và qua 
nghiên cứu, tìm hiểu về phương pháp giáo dục STEAM tôi nhận thấy với phương 
pháp này trẻ rất thích, rất tập trung và say sưa khám phá qua đó trí tò mò được thỏa 
mãn và trẻ nhanh nhớ và khắc ghi kiến thức lâu hơn. Chính vì vậy tôi đã mạnh dạn 
chọn đề tài nghiên cứu “Áp dụng phương pháp giáo dục STEAM vào dạy chữ cái 
cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non” nhằm nâng cao chất lượng trong việc dạy chữ 
cái cho trẻ.
 - Với phương pháp giáo dục STEAM trẻ được là trung tâm của mọi hoạt động, 
việc lồng ghép steam vào trong các hoạt động làm quen chữ cái có tác dụng rất lớn 
giúp giáo viên đạt được mục tiêu của hoạt động một cách hiệu quả đồng thời mang 
lại sự thoải mái, vui vẻ và hứng thú của trẻ. Giúp trẻ hình thành 5 nhóm kỹ năng cơ 
bản:
Kỹ năng khoa học: trẻ nhận biết phát âm chính xác chữ cái, so sánh đặc điểm giống 
và khác nhau giữa các chữ cái.
Kỹ năng công nghệ: Trẻ có kĩ năng sử dụng thước đo, phấn, búa, đinh, các nét 
để khám phá và tạo ra các chữ cái Kỹ năng kỹ thuật: Trẻ ghép được các chữ từ các nét. Biết quy trình, các bước tạo ra 
chữ cái bằng cách tô, đồ theo các nét 
Kỹ năng toán học: Trẻ có kĩ năng đo, đọc kết quả đo. Biết thực hiện các chuỗi lệnh 
theo yêu cầu 
Kỹ năng nghệ thuật: sử dụng kĩ năng tạo hình, các vật liệu khác nhau để tạo ra chữ 
cái: nặn, xếp, uốn cong 
Từ những kỹ năng trên sẽ giúp trẻ nhanh nhớ, phát âm chính xác các chữ cái. Trẻ 
mạnh dạn tự tin, yêu thích môn học đồng thời phát triển ngôn ngữ mạch lạc, óc 
sáng tạo, tư duy logic chuẩn bị tâm thế tốt nhất cho trẻ bước vào lớp 1
2.2. Các biện pháp
Trong quá trình học tập thực tế giảng dạy cùng với học hỏi đồng nghiệp, sau đây 
tôi đưa ra biện pháp “Áp dụng phương pháp giáo dục STEAM vào dạy chữ cái 
cho trẻ 5-6 tuổi ở trường Mầm non”. Với các biện pháp cụ thể như sau: 
Biện pháp 1: Xây dựng môi trường chữ cái theo hướng steam
Môi trường lớp học đẹp cũng là một yếu tố trực tiếp tác động hàng ngày đến trẻ 
chính vì vậy việc trang trí lớp ở các góc hoạt động cũng được tôi đặc biệt quan 
tâm. Ngay vào đầu năm học tôi đã nghiên cứu, tìm tòi để trang trí góc chữ cái cho 
trẻ được hấp dẫn mà mới lạ để trẻ được vừa học vừa chơi với các chữ cái ở mọi lúc 
mọi nơi: tôi treo 29 chữ cái lên tường, làm tổ ong chữ cái, hay tôi sử dụng chữ cái 
làm kí hiệu khăn, cốc, kí hiệu cờ bé ngoan, kí hiệu ghế, kí hiệu bàn chải đánh 
răng như vậy trẻ có thể dễ dàng thấy, đọc và đố bạn về các chữ ở mọi nơi mọi 
lúc.
 Hình ảnh trang trí góc chữ cái của lớp
Biện pháp 2: Thiết kế giờ học chữ cái theo phương pháp giáo dục steam (5E)
Với mỗi nhóm chữ cái tương ứng với 9 chủ đề trong năm học, tôi dựa vào các dự 
án cụ thể qua từng chủ đề để lồng ghép dạy từng nhóm chữ cái sao cho phù hợp 
với các dự án: ví dụ dự án gia đình bé tôi cho trẻ làm quen cc e, ê, hay dự án: Ngày 
tết quê em tôi cho trẻ làm quen cc b, d, đ và tôi nghiên cứu tìm tòi soạn giáo án 
theo phương pháp steam:
 1. Gắn kết
 2. Khám phá
 3. Chia sẻ
 4. Củng cố, mở rộng
 5. Đánh giá
Ví dụ: Dự án “gia đình bé” tôi cho trẻ làm quen chữ cái: e, ê. Trong mục tiêu về 
kiến thức tôi xác định theo 5 thành phần STEAM:
 • Khoa học: cấu tạo, đặc điểm giống và khác nhau chữ cái e, ê
 • Công nghệ: cách sử dụng các dụng cụ, nguyên vật liệu để tạo ra chữ cái e, ê • Kỹ thuật: quy trình, các bước tạo ra chữ cái e, ê
 • Nghệ thuật: sự khéo léo trang trí tạo ra chữ e, ê đẹp mắt
 • Toán: trẻ học số đếm
Tiến hành:
 1. Gắn kết: Cho trẻ chơi các chữ cái đã học
2. Khám phá: Cho trẻ khám phá các nét tạo nên chữ cái e, ê. Cô giới thiệu 2 chữ 
cái e, ê. Cho trẻ hoạt động theo nhóm: gạch chân chữ e, ê ở tờ báo, gạch chân tên 
các bạn dưới hình ành có chữ e, ê, ghép các nét -, c vào bảng.
 Hình ảnh trẻ ghép chữ e, ê từ các nét rời và tìm gạch chân chữ e, ê trong sách báo
3. Chia sẻ: Đại diện nhóm lên chia sẻ cách tạo ra chữ e, ê của nhóm mình, cách 
phát âm, cấu tạo, so sánh đặc điểm giống và khác nhau của 2 chữ e, ê. 4. Củng cố, mở rộng: Cho trẻ chơi trò chơi: kết bạn, mắt tinh đọc giỏi. Cho trẻ hoạt 
động theo nhóm tạo ra chữ e, ê từ nhiều nguyên liệu khác nhau và nhiều 
cách khác nhau: đính kim tuyến, vỏ ngao, hạt đỗ, hạt cườm, đóng đinh, luồn sợi, 
uốn kẽm xù, sao chép chữ cái 
 Hình ảnh trẻ học chữ cái theo phương pháp STEAM
5. Đánh giá: Cô nhận xét, động viên khích lệ trẻ, cho trẻ thu dọn đồ dùng cùng cô.
Biện pháp 3: Sưu tầm, thiết kế nhiều trò chơi chữ cái hấp dẫn trẻ
Trẻ mẫu giáo "chơi mà học, học mà chơi". Trẻ rất hiếu động, tò mò, ham muốn học 
hỏi, tìm hiểu thế giới xung quanh. Trong khi chơi, trẻ thực sự học để lĩnh hội các 
khái niệm ban đầu hoặc các tri thức tiền khoa học. Biết được tầm quan trọng đó tôi 
sưu tầm và thiết kế nhiều trò chơi chữ cái để trẻ vừa chơi vừa học chữ cái. Ví dụ 1: “Trò chơi ong tìm chữ”, tôi thiết kế tổ ong bằng bìa caton sau đó gắn chữ 
cái vào tổ ong, trẻ sẽ làm những chú ong tìm chữ cái theo yêu cầu của cô. Đội nào 
tìm được nhiều chữ cái đội đó sẽ giành chiến thắng.
Ví dụ 2: “Trò chơi chìa khóa kì diệu”: cô giáo thiết kế 3 ngôi nhà chữ cái và những 
chiếc chìa khóa có gắn chữ cái, cô chia lớp thành 3 đội, trẻ lên trên móc được chiếc 
chìa khóa có chữ cái tương ứng với ngôi nhà của đội mình. Sau khi trò chơi kết 
thúc đội nào tìm được nhiều chìa khóa đội đó sẽ giành chiến thắng.
Ví dụ 3: “Trò chơi kết bạn”, cô giáo chuẩn bị cho trẻ các nét tạo thành chữ cái e, ê 
từ bìa caton sau đó cô phát cho mỗi trẻ một nét, cô cho trẻ đi vòng tròn trong một 
bản nhạc khi kết thúc bản nhạc cô yêu cầu trẻ kết bạn để tạo ra chữ cái, nếu trẻ nào 
không tìm được bạn cho mình trẻ đó phải nhảy lò cò
Ví dụ 4: “Trò chơi chiếc ô diệu kì”, cô giáo dính chữ cái vào chiếc ô khi cô quay ô 
dừng đến trẻ nào thì trẻ sẽ chọn một chữ cái sau đó đọc to chữ cái đó lên.
Ví dụ 5: “trò chơi bóng chữ cái”, cô giáo dính chữ cái vào quả bóng sau đó cho vào 
hộp caton có khoét lỗ, trẻ chạy lên lấy bóng trong hộp, đọc to chữ cái trên quả 
bóng và xếp bóng vào đúng hộp chữ cái của đội mình, kết thúc trò chơi đội nào lấy 
được nhiều bóng đội đó sẽ giành chiến thắng.
Còn nhiều trò chơi nữa như: xúc xắc chữ cái, nhìn tinh đọc giỏi, bông hoa chữ 
cái .
3. Kết quả
Hiệu quả của giải pháp đối với yêu cầu nâng cao chất lượng công tác chăm sóc, 
nuôi dưỡng, giáo dục trẻ, thực tiễn nhà trường, địa phương.
- Đối với trẻ: Qua một thời gian thực hiện giải pháp trên tôi nhận thấy: học sinh lớp 
tôi có chuyển biến rõ rệt, số trẻ phát âm đúng, nhanh thuộc chữ cái và nhớ chữ cái 
lâu hơn. Trẻ mạnh dạn, tự tin, yêu thích môn học làm quen chữ cái
- Đối với giáo viên: Nâng cao được kỹ năng dạy chữ cái cho trẻ. Sưu tầm, thiết kế 
 được nhiều trò chơi chữ cái hay có tác dụng nhận biết chữ cái và rèn phát âm đưa 
vào dạy trẻ. Kết hợp chặt chẽ với phụ huynh, tạo uy tín tiềm năng đối với phụ 
huynh và với trẻ, được phụ huynh tín nhiệm. 
*Đối với phụ huynh:
- Phụ huynh thường xuyên phối hợp chặt chẽ với cô giáo trong việc dạy chữ cái 
cho trẻ.
- Giao tiếp giữa cha mẹ và con cái đã gần gũi thường xuyên, chia sẻ với con hơn, ít 
luông chiều trẻ. Qua một thời gian áp dụng phương pháp giáo dục steam vào dạy chữ cái cho 
trẻ 5 tuổi ở trường mầm non tôi rút ra được một số bài học cho bản thân: 
- Thường xuyên nghiên cứu tài liệu, cập nhập kiến thức giáo dục mới qua ti vi, 
sách báo, qua các trang mạng facebook, webside của phòng của các trường trong 
huyện Tự bồi dưỡng để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ, sáng tạo, có 
nhiều kinh nghiệm trong việc tổ chức hoạt động giáo dục.
- Mạnh dạn đưa những phương pháp giáo dục đổi mới vào dạy trẻ để trẻ được tự 
do trải nghiệm và khám phá từ đó sẽ giúp trẻ phát triển trí tuệ và các kỹ năng cần 
thiết.
- Xây dựng các dự án steam phù hợp với từng chủ đề trong năm học.
- Thiết kế nhiều trò chơi chữ cái và làm nhiều đồ dùng sáng tạo từ đó sẽ giúp trẻ 
yêu thích hơn với môn học và trẻ sẽ nhanh thuộc chữ cái hơn.
- Liên kết chặt chẽ giữa gia đình và nhà trường, tuyên truyền với phụ huynh để phụ 
huynh biết và hiểu hơn về phương pháp giáo dục steam mới và quan tâm hơn đến 
việc học của trẻ.
Vì vậy việc “Áp dụng phương pháp giáo dục STEAM vào dạy chữ cái cho trẻ 5-6 
tuổi ở trường Mầm non” là việc thường xuyên liên mà mỗi cô giáo cần nghiên cứu 
và áp dụng vào các hoạt động sao cho phù hợp và luôn hướng việc xây dựng 
trường mầm non lấy trẻ làm trung tâm.