SKKN Một số biện pháp lồng ghép phương pháp steam vào các hoạt động cho trẻ 5 - 6 tuổi ở trường mầm non
Giáo dục mầm non là một mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, chịu trách nhiệm chăm sóc giáo dục trẻ từ 0-6 tuổi. Đây là giai đoạn đặt nền móng đầu tiên quan trọng của nhân cách con người.
Theo Nghị quyết TW2, khóa VIII của Đảng cộng sản Việt Nam về định hướng chiến lược giáo dục – đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hóa hiện đại hóa và đề ra mục tiêu giáo dục mầm non phải trang bị cho trẻ những gì tốt đẹp nhất cả về vật chất lẫn tinh thần một cách toàn diện. Đứng trước tình hình đổi mới của đất nước, cùng với sự phát triển không ngừng của nền giáo dục nước nhà, đứng trước thời kỳ hội nhập kinh tế, đất nước đang trên đường mở cửa những ảnh hưởng không nhỏ của nền nhiều nền văn hóa khác nhau, thì việc giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa vốn có của cha ông ta từ ngàn xưa là nhiệm vụ cần và cập nhật nhất. Bên cạnh đó, việc tiếp thu những tinh hoa văn hóa của nhân loại để làm giàu thêm bản sắc văn hóa riêng của dân tộc mình cũng là vấn đề cần thiết - làm thế nào để cho thế hệ trẻ của chúng ta “Hoà nhập mà không hoà tan”.
Trong năm học 2019 – 2020, được sự quan tâm của bộ giáo dục, giáo viên mầm non ở các trường trong thành phố Hà Nội được tiếp cận với phương pháp giáo dục STEAM. Trường mầm non Đặng Xá cũng được tham gia khóa học và được triển khai kiến tập tới toàn thể giáo viên trong trường.
STEAM là phương pháp học tập chủ yếu dựa trên thực hành và các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Giáo dục STEAM tập trung vào những yếu tố quan trọng như: Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật), Math (Toán học). Theo đó, Mô hình giáo dục STEAM là quá trình tích hợp kiến thức giữa các môn khoa học, kỹ thuật, toán học, công nghệ, qua đó xây dựng cho học sinh các kỹ năng được kết hợp hài hòa từ kiến thức của các bộ môn nói trên để sử dụng khi làm việc trong thế giới công nghệ ngày nay. Các kiến thức và kỹ năng này phải được tích hợp, lồng ghép và bổ trợ cho nhau giúp học sinh không chỉ hiểu biết về nguyên lý mà còn có thể thực hành và tạo ra được những sản phẩm trong cuộc sống hằng ngày. Trẻ mầm non không học lý thuyết hàn lâm, qua những lời nói suông, giảng giải mà chúng học qua chính những trải nghiệm - thực làm, thực học. Đặc điểm tư duy của trẻ mầm non là tư duy trực quan. Vì thế khi cho trẻ quan sát và thực hiện một thí nghiệm khoa học, hãy chỉ tập trung vào việc đặt câu hỏi để trẻ tự nói ra những thay đổi, những hiện tượng mà trẻ nhìn thấy và nghe thấy. Tránh giải thích dài dòng về nguyên lý khoa học, mà hãy tập trung vào giúp trẻ phát hiện những thay đổi, những diễn biến của hiện tượng. Với các nguyên lý khoa học phức tạp trẻ sẽ tiếp tục được tiếp cận ở các cấp học cao hơn. Giáo dục STEAM sẽ phá đi khoảng cách giữa hàn lâm và thực tiễn, tạo ra những con người có năng lực làm việc một cách sáng tạo.
Bên cạnh đó, với sự phát triển của công nghệ kỹ thuật trên thế giới hiện nay thì nhu cầu việc làm liên quan đến STEAM ngày càng lớn đòi hỏi ngành giáo dục cũng phải có những sự thay đổi để đáp ứng nhu cầu của xã hội. Giáo dục STEAM có thể tạo ra những con người có thể đáp ứng được nhu cầu công việc của thế kỷ mới có tác động lớn đến sự thay đổi nên kinh tế đổi mới. Không phải là những cách đào tạo, những bí quyết học cao siêu để dạy học sinh thành tài, thành những nhà toán học, khoa học vĩ đại mà phương pháp này sẽ phát triển các kỹ năng cho trẻ để chúng có thể sử dụng trong cuộc sống tương lại, đặc biệt với môi trường công nghệ hóa, hiện đại hóa như hiện nay.
Là một giáo viên đứng lớp, hàng ngày được tiếp xúc gần gũi với trẻ, hiểu được mức độ nhận thức của trẻ, bản thân tôi luôn mong muốn được áp dụng phương pháp học tập này cho học sinh của mình giúp trẻ sáng tạo hơn, chủ động hơn để các con tìm ra nguyên lý khoa học ngay trong những hoạt động đơn giản. Với mong muốn trên, tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp lồng ghép phương pháp STEAM vào các hoạt động cho trẻ 5- 6 tuổi ở trường mầm non Đặng Xá, Gia Lâm, hà Nội”.
UBND HUYỆN GIA LÂM TRƯỜNG MẦM NON ĐẶNG XÁ SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM MỘT SỐ BIỆN PHÁP LỒNG GHÉP PHƯƠNG PHÁP STEAM VÀO CÁC HOẠT ĐỘNG CHO TRẺ 5-6 TUỔI Ở TRƯỜNG MẦM NON Tác giả: Nguyễn Thị Quỳnh Châm Chức vụ: Giáo viên Đơn vị công tác: Trường mầm non Đặng Xá Năm học 2019 – 2020 MỤC LỤC STT NỘI DUNG TRANG I ĐẶT VẤN ĐỀ 1 II GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 3 1. Những nội dung lý luận liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu tổng kết kinh nghiệm. 3 2. Thực trạng của nhà trường 3 2.1.Thuận lợi 5 2.2. Khó khăn 6 3. Các biện pháp đã tiến hành: 6 3.1.Biện pháp 1: Nghiên cứu tài liệu về phương pháp STEAM 6 3.2. Biện pháp 2: Xây dựng môi trường hoạt động STEAM. 7 3.3. Biện pháp 3: Ứng dụng công nghệ và tích hợp các yếu tốt STEAM vào giảng dạy. 7 3.4. Biện pháp 4: Lồng ghép các dự án STEAM trong hoạt động học 8 3.5. Biện pháp 5: Phối kết hợp với phụ huynh phát triển sự sáng tạo của trẻ qua phương pháp STEAM: 12 4. Hiệu quả của SKKN: 13 III KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ 14 1. Kết luận 14 2. Ý kiến đề xuất: 15 I. ĐẶT VẤN ĐỀ Giáo dục mầm non là một mắt xích đầu tiên trong hệ thống giáo dục quốc dân, chịu trách nhiệm chăm sóc giáo dục trẻ từ 0-6 tuổi. Đây là giai đoạn đặt nền móng đầu tiên quan trọng của nhân cách con người. Theo Nghị quyết TW2, khóa VIII của Đảng cộng sản Việt Nam về định hướng chiến lược giáo dục – đào tạo trong thời kỳ công nghiệp hóa hiện đại hóa và đề ra mục tiêu giáo dục mầm non phải trang bị cho trẻ những gì tốt đẹp nhất cả về vật chất lẫn tinh thần một cách toàn diện. Đứng trước tình hình đổi mới của đất nước, cùng với sự phát triển không ngừng của nền giáo dục nước nhà, đứng trước thời kỳ hội nhập kinh tế, đất nước đang trên đường mở cửa những ảnh hưởng không nhỏ của nền nhiều nền văn hóa khác nhau, thì việc giữ gìn và phát huy truyền thống văn hóa vốn có của cha ông ta từ ngàn xưa là nhiệm vụ cần và cập nhật nhất. Bên cạnh đó, việc tiếp thu những tinh hoa văn hóa của nhân loại để làm giàu thêm bản sắc văn hóa riêng của dân tộc mình cũng là vấn đề cần thiết - làm thế nào để cho thế hệ trẻ của chúng ta “Hoà nhập mà không hoà tan”. Trong năm học 2019 – 2020, được sự quan tâm của bộ giáo dục, giáo viên mầm non ở các trường trong thành phố Hà Nội được tiếp cận với phương pháp giáo dục STEAM. Trường mầm non Đặng Xá cũng được tham gia khóa học và được triển khai kiến tập tới toàn thể giáo viên trong trường. STEAM là phương pháp học tập chủ yếu dựa trên thực hành và các hoạt động trải nghiệm sáng tạo. Giáo dục STEAM tập trung vào những yếu tố quan trọng như: Science (Khoa học), Technology (Công nghệ), Engineering (Kỹ thuật), Math (Toán học). Theo đó, Mô hình giáo dục STEAM là quá trình tích hợp kiến thức giữa các môn khoa học, kỹ thuật, toán học, công nghệ, qua đó xây dựng cho học sinh các kỹ năng được kết hợp hài hòa từ kiến thức của các bộ môn nói trên để sử dụng khi làm việc trong thế giới công nghệ ngày nay. Các kiến thức và kỹ năng này phải được tích hợp, lồng ghép và bổ trợ cho nhau giúp học sinh không chỉ hiểu biết về nguyên lý mà còn có thể thực hành và tạo ra được những sản phẩm trong cuộc sống hằng ngày. Trẻ mầm non không học lý thuyết hàn lâm, qua những lời nói suông, giảng giải mà chúng học qua chính những trải nghiệm - thực làm, thực học. Đặc điểm tư duy của trẻ mầm non là tư duy trực quan. Vì thế khi cho trẻ quan sát và thực hiện một thí nghiệm khoa học, hãy chỉ tập trung vào việc đặt câu hỏi để trẻ tự nói ra những thay đổi, những hiện tượng mà trẻ nhìn thấy và nghe thấy. Tránh giải thích dài dòng về nguyên lý khoa học, mà hãy tập trung vào giúp trẻ phát hiện những thay đổi, những diễn biến của hiện tượng. Với các nguyên lý khoa học phức tạp trẻ sẽ tiếp tục được tiếp cận ở các cấp học cao hơn. Giáo dục STEAM sẽ phá đi khoảng cách giữa hàn lâm và thực tiễn, tạo ra những con người có năng lực làm việc một cách sáng tạo. Bên cạnh đó, với sự phát triển của công nghệ kỹ thuật trên thế giới hiện nay thì nhu cầu việc làm liên quan đến STEAM ngày càng lớn đòi hỏi ngành giáo dục cũng phải có những sự thay đổi để đáp ứng nhu cầu của xã hội. Giáo dục STEAM có thể tạo ra những con người có thể đáp ứng được nhu cầu công việc của thế kỷ mới có tác động lớn đến sự thay đổi nên kinh tế đổi mới. Không phải là những cách đào tạo, những bí quyết học cao siêu để dạy học sinh thành tài, thành những nhà toán học, khoa học vĩ đại mà phương pháp này sẽ phát triển các kỹ năng cho trẻ để chúng có thể sử dụng trong cuộc sống tương lại, đặc biệt với môi trường công nghệ hóa, hiện đại hóa như hiện nay. Là một giáo viên đứng lớp, hàng ngày được tiếp xúc gần gũi với trẻ, hiểu được mức độ nhận thức của trẻ, bản thân tôi luôn mong muốn được áp dụng phương pháp học tập này cho học sinh của mình giúp trẻ sáng tạo hơn, chủ động hơn để các con tìm ra nguyên lý khoa học ngay trong những hoạt động đơn giản. Với mong muốn trên, tôi mạnh dạn chọn đề tài: “Một số biện pháp lồng ghép phương pháp STEAM vào các hoạt động cho trẻ 5- 6 tuổi ở trường mầm non Đặng Xá, Gia Lâm, hà Nội”. II. GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. Những nội dung lý luận có liên quan trực tiếp đến vấn đề nghiên cứu tổng kết kinh nghiệm. STEAM không phải là phương pháp có thể áp dụng một cách dễ dàng, nhưng hiệu quả giáo dục mà nó mang lại cho trường học nói chung và trẻ mầm non nói riêng là vô cùng lớn. Trường học sẽ không còn là nơi chỉ giảng dạy cho trẻ những lý thuyết mơ hồ mà nó còn trở thành nơi cho chúng những trải nghiệm thú vị nhất, được khôn lớn, trưởng thành qua kiến thức trong đời thực, theo đúng tiêu chí chơi thông minh và học tập cũng vui vẻ. Con đường trải nghiệm STEAM là con đường vô cùng lý thú. Khi được học tập theo phương pháp này, bạn sẽ thấy trẻ rất tập trung, say sưa khám phá, qua đó trí tò mò được thỏa mãn và trên hết là giúp khơi gợi niềm đam mê, tình yêu mãnh liệt đối với khoa học và công nghệ. STEAM dựa trên lý thuyết giáo dục hiện đại. Phương pháp này mang lại sự hứng khởi trong học tập nhưng vẫn đảm bảo việc nắm bắt kiến thức, giúp các em thật sự tương tác với môn học và học vì yêu thích, đồng thời kích thích sự tìm tòi khám phá. Mặt khác, việc đặt trẻ làm trung tâm sẽ giúp các em trở thành những nhà lãnh đạo mạnh mẽ, những nhà cải tiến đầy sáng tạo. Mô hình STEAM còn khá mới mẻ ở Việt Nam nhưng đã là “kim chỉ nam” rất thịnh hành trong lĩnh vực giáo dục ở các quốc gia phát triển hàng đầu trên thế giới như Mỹ, Nhật. Điểm nổi bật của STEAM là kết nối, liên hệ thông tin giữa các lĩnh vực vào trong thực tế. Các thí nghiệm, hoạt động thực tiễn thường xuyên diễn ra để các em có thể thảo luận, tự rút ra kết luận và ghi nhớ sâu sắc. Dạy trẻ theo phương pháp STEAM giúp trẻ hình thành 5 nhóm kỹ năng cơ bản phục vụ thiết thực cho cuộc sống con người Kỹ năng khoa học: Giúp trẻ hình thành khả năng tư duy, suy nghĩ logic, sáng tạo trong các hoạt động. Kỹ năng công nghệ: Mang đến khả năng sử dụng, quản lý, sự nhận thức về công nghệ từ những vật dụng đơn giản hàng ngày như bút chì, bút màu đến những vật dụng phức tạp hơn. Cho trẻ hiểu theo hướng tất cả các thay đổi của thế giới tự nhiên đều phục vụ các hoạt động của con người đều được coi là công nghệ. Kỹ năng kỹ thuật: Giúp trẻ hình thành các khả năng giải quyết vấn đề thực tiễn trong đời sống, hiểu được quy trình sản xuất ra một đối tượng cụ thể. Kỹ năng toán học:Trẻ hình thành kỹ năng toán học từ sớm sẽ có các ý tưởng chính xác, áp dụng hiệu quả các khái niệm, kỹ năng toán học vào cuộc sống hàng ngày. Giáo dục STEAM giúp trẻ hình thành sớm các kỹ năng giải quyết vấn đề, tư duy phản biện, kỹ năng cộng tác, kỹ năng giao tiếp Kỹ năng nghệ thuật: Nghệ thuật ở đây là sự khám phá và tạo ra những cách giải quyết một vấn đề thực tế một cách khéo léo, khoa học. Ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM trong các hoạt động cho trẻ 5- 6 tuổi là mang khoa học, công nghệ, kĩ thuật, nghệ thuật, và toán học đến với các con một cách đơn giản, nhẹ nhàng, gần gũi với những bài học, đồ dùng, mang đến cho trẻ những điều thú vị trong hoạt động. Các kiến thức và kỹ năng này không nặng tính lý thuyết mà được tích hợp lồng ghép bổ trợ vào các hoạt động thực tiễn trong cuộc sống hàng ngày , giúp cho trẻ mầm non bước ra đời sẽ rất năng động và dễ dàng hòa nhập với các môi trường mang tính quốc tế. Phương pháp STEM kết hợp với Art mang đến một chiến lược giáo dục cải tiến hiệu quả cao cho lĩnh vực giáo dục mầm non.Thông qua hình thức tích hợp với nghệ thuật, trẻ sẽ dễ dàng khám phá ra các giai đoạn khác nhau của vấn đề thông qua bài học. Trong bối cảnh hiện nay, chúng ta cần những chương trình đào tạo kết hợp hài hòa giữa các bộ môn Khoa học, Công nghệ, Kỹ thuật, Toán học và Nghệ thuật để đào tạo ra những thế hệ trẻ toàn diện cả về học thuật, và thúc đẩy sự sáng tạo bên trong của mỗi người. Chúng ta cần những ý tưởng mới, những giải pháp mới cho các vấn đề hiện tại và sau này. Chúng ta cần khơi gợi những khả năng bên trong chính những thế hệ mầm non để các em có thể trở thành những công dân toàn cầu thực thụ. 2. Thực trạng của nhà trường Trường mầm non Đặng Xá thuộc địa bàn xã Đặng Xá - huyện Gia Lâm - thành phố Hà Nội, trường được thành lập từ năm 1961 dưới sự quản lý của UBND xã Đặng Xá với nhiệm vụ chăm sóc giáo dục trẻ từ 24 -72 tháng tuổi. Năm 2008, theo quyết định số 766/QĐ - UBND ngày 30 tháng 6 năm 2008 của UBND huyện Gia Lâm, trường mầm non bán công Đặng Xá chuyển sang trường mầm non công lập từ ngày 01/08/2008 có tên là Trường mầm non Đặng Xá. Tháng 10 năm 2018, được sự quan tâm của UBND thành phố Hà Nội và UBND huyện Gia Lâm đã đầu tư quy hoạch xây dựng trường có tổng diện tích là 8.542,7 m2 nằm giữa trung tâm xã Đặng Xá - Gia Lâm - Hà Nội với tổng số 20 phòng học, 8 phòng chức năng, 4 phòng năng khiếu khang trang rộng rãi thoáng mát. Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo UBND và PGD huyện Gia Lâm, chính quyền địa phương, trường lớp được kiên cố hoá, được trang bị đầy đủ các trang thiết bị, đồ dùng học tập, đồ chơi ngoài trời đảm bảo cho công tác chăm sóc - giáo dục của cô và trẻ. Đội ngũ cán bộ quản lý, giáo viên, nhân viên của nhà trường đến thời điểm hiện tại là 59 đồng chí, trình độ chuyên môn đạt chuẩn 100%, trên chuẩn là 50/59 đạt 85%. Trong đó: + Cán bộ quản lý: 03 đ/c - Trình độ chuyên môn trên chuẩn là 3/3 đạt 100% + Giáo viên: 40 đ/c - Trình độ chuyên môn trên chuẩn là 36/40 đạt 90% + Nhân viên: 16 đ/c - Trình độ chuyên môn trên chuẩn là 8/16 đạt 50% Tổng số trẻ là 585 trẻ được phân chia theo độ tuổi, học theo đúng chương trình đã quy định với tổng số là 19 lớp. Trong đó độ tuổi 24 - 36 tháng: 03 lớp/75 trẻ; lớp mẫu giáo là 16 lớp (3 - 4 tuổi: 5 lớp/133 trẻ; 4 - 5tuổi: 6 lớp/186 trẻ; 5 - 6 tuổi: 5 lớp/191 trẻ). Từ tình hình thực tế nêu trên, trong quá trình thực hiện đề tài tôi gặp những khó khăn và thuận lợi sau: 2.1. Thuận lợi: - Sở giáo dục đào tạo đã tổ chức lớp đào tạo cho các trường, bồi dưỡng phương pháp dạy học STEAM. Giáo viên đi đào tạo về tập huấn lại cho 100% giáo viên trong trường. - Nhà trường luôn nhận được sự quan tâm chỉ đạo sát sao của phòng GD - ĐT huyện Gia Lâm cùng với ban giám hiệu trường Mầm non Đặng Xá năng động, sáng tạo có tinh thần trách nhiệm cao, có đội ngũ giáo viên nhiệt tình năng nổ, yêu mến trẻ, có tinh thần đoàn kết và giúp đỡ nhau trong quá trình nghiên cứu. - Môi trường sư phạm nhà trường khang trang và được đầu tư cơ sở vật chất, thiết bị dạy học đáp ứng yêu cầu giảng dạy cho giáo viên. - Được sự quan tâm hỗ trợ của các bậc phụ huynh đã hưởng ứng tham gia các phong trào của nhà trường, của lớp nhiệt tình, thường xuyên ủng hộ những nguyên vật liệu để làm đồ dùng dạy học và vui chơi cho các cháu. - Đa số trẻ đến lớp đều khoẻ mạnh, đúng độ tuổi có nề nếp học tập và đặc biệt trẻ rất ham tìm tòi và khám phá. - Bản thân được đi kiến tập các tiết dạy STEAM do nhà trường tổ chức, tôi đã nhận thức được sự quan trọng và tính cấp thiết về việc đổi mới phương pháp dạy học STEAM nên tôi cũng mạnh dạn áp dụng phương pháp STEAM vào quá trình soạn bài và lên lớp. 2.2. Khó khăn - Chỉ một số giáo viên trong nhà trường được tham gia lớp học bồi dưỡng. Giáo viên chưa có tài liệu hướng dẫn cụ thể, tự nghiên cứu tài liệu về phương pháp giáo dục STEAM qua mạng Internet. - Nhiều trẻ đi học tại các nhóm trẻ tư thục bây giờ mới chuyển về trường.Trẻ vẫn còn thụ động chưa thật sự sáng tạo trong suy nghĩ. 3. Các biện pháp đã tiến hành: 3.1.Biện pháp 1: Nghiên cứu tài liệu về phương pháp STEAM Năm học 2019 – 2020 nhà trường cử một số giáo viên đi tham gia lớp tập huấn “Dạy học theo phương pháp STEAM” do Sở giáo dục và đào tạo tổ chức. Giáo viên sau khi đi tập huấn về đã kiến tập toàn bộ những kiến thức đã học cho 100% giáo viên trong trường. Thông qua lớp học tôi nhận thấy việc dạy học ứng dụng phương pháp STEAM là cực kỳ cần thiết cho giáo dục mầm non. Sau đợt tập huấn tôi phần nào cũng đã hiểu rõ được những ưu việt của phương pháp này trong giáo dục mầm non. Ngoài việc tham gia tập huấn tôi còn được chuyên gia cung cấp các tài liệu về các kênh thông tin. Từ đó tôi thông qua các kênh thông tin, báo mạng và các tài liệu để tiếp tục tìm hiểu sâu hơn về phương pháp giáo dục này. Tham khảo lời khuyên từ các chuyên gia và giáo viên giảng dạy bằng cách vào nhóm zalo có cả chuyên gia giáo dục Singapo và các học viên của lớp. Nhóm thường xuyên có những trao đổi về những hoạt động ứng dụng phương pháp STEAM trong giảng dạy ở những cơ sở mầm non, những quốc gia khác nhau để tôi có thể cập nhật, mà còn hỗ trợ cho sự lưu loát, logic khi truyền tải kiến thức cho trẻ. Tôi luôn luôn học hỏi, tiếp cận với các tài liệu giáo dục chất lượng cao vừa cung cấp đủ kiến thức, vừa “thân thiện” và dễ hiểu đối với cả giáo viên và đối với cả trẻ. Ban giám hiệu nhà trường, tổ chuyên môn trao đổi và thống nhất buổi sinh hoạt chuyên đề, buổi tọa đàm giúp cho giáo viên cùng nhau trao đổi, chia sẻ những vướng mắc trong quá trình thực hiện lồng ghép phương pháp STEAM vào giảng dạy. 3.2. Biện pháp 2: Xây dựng môi trường hoạt động STEAM. Môi trường hoạt động STEAM phải được xây dựng gắn liền với sự kiện để học sinh khám phá về sự kiện, có nội dung cho giáo viên đưa ra thử thách cho trẻ và có phần cho giáo viên trưng bày dự án đang làm dở hay đã hoàn thành. Tương tự như xây dựng môi trường hoạt động học qua chơi, góc chơi hoạt động STEAM phải chú ý đảm bảo 2 yếu tố: không gian và đồ dùng. Trong góc chơi cách sắp xếp bày đồ chơi phải đảm bảo khi trẻ chơi xong trẻ cũng biết tự cất đi và lúc lấy ra dễ dàng.Trẻ được lựa chọn góc chơi. Đồ dùng cho góc STEAM mầm non bao gồm các vật liệu rời, đồ xây dựng, blocks, đất nặn giấy, bút chì, giấy màu, đồ tái chế, đồ dùng toán, dụng cụ đo lường, kính lúp,đồ khoa học . . . Đồ dùng STEAM cũng có thể là các đồ hiện đại như Robotics , Robot Dash , Lego Wedo . . . Nhưng trong trường mầm non hoàn toàn có thể sử dụng các nguyên vật liệu đơn giản và gần gũi hơn như: Các đoạn gỗ, bìa cattong, ống hút, các loại giấy màu, lá cây, túi bóng, que kem, dây vải.... mà các nguyên vật liệu này có thể sưu tầm không mất tiền mua. 3.3. Biện pháp 3: Ứng dụng công nghệ và tích hợp các yếu tốt STEAM vào giảng dạy. STEAM giống như mô hình Venn nơi giáo viên quyết định lĩnh vực nào sẽ tập trung vào trong các hoạt động tích hợp dựa vào lớp học , nội dung giờ học và học sinh . Việc tích hợp 5 thành phần STEAM với nhau sẽ được dựa theo 3 yếu tố : - Tích hợp với chủ đề chung: Với yếu tố này, giáo viên có thể tìm một quyển sách liên quan đến chủ đề chung, thiết lập thí nghiệm khoa học để dạy về chủ đề này cho học sinh. Sau đó giáo viên đưa ra một vấn đề tương tự được tìm thấy trong sách, hỗ trợ cho trẻ có cơ hội tìm các cách để giải quyết vấn đề, sau đó chọn một cách. Giáo viên cho trẻ thiết kế, xây dựng và thử nghiệm vật mẫu và cùng là cho trẻ trình bày về sản phẩm của mình . VD : Chủ đề về nước: Cô giáo cho trẻ tìm hiểu về các nguồn nước trong tự nhiên, cho trẻ hiểu tầm quan trọng của nước với cuộc sống của con người. Nhưng nếu muốn giữ được nguồn nước sạch để sử dụng, con người đã làm gì? Làm như thế nào? Cô cho trẻ quan sát một số cách mà người lớn làm để chế ra nước sạch.Sau đó cô cho trẻ tự suy nghĩ làm thế nào để biến nước chưa sạch thành nước sạch như người lớn. Trẻ tự sáng tạo và trải nghiệm. - Tích hợp theo vấn đề cần giải quyết ở thế giới thực Với yếu tố này, giáo viên có thể tìm một quyển sách liên quan đến vấn đề đang tồn tại, thiết lập thí nghiệm khoa học để dạy về vấn đề này cho học sinh. Sau đó giáo viên sẽ hỗ trợ cho trẻ tìm các cách để giải quyết vấn đề, sau đó chọn một cách. Giáo viên cho trẻ thiết kế, dựng và thử nghiệm vật mẫu và cuối cùng là cho trẻ trình bày về sản phẩm của mình. VD: Vấn đề trồng rau ở trong thành phố Với dự án này chúng ta cho trẻ xem các đoạn video về quan cảnh của thành phố, không có đất trồng rau, từ những nhu cầu thực tế, giáo viên cho trẻ nghĩ ra cách làm thế nào không có đất mà vẫn trồng được rau ở thành phố? Trẻ tự tìm phương án trả lời. - Tích hợp với mối quan tâm , yêu thích của học sinh Học sinh quan tâm tới vấn đề bạo lực học đường. Yếu tố này, giáo viên lựa chọn một chủ đề rộng, sau đó cho học sinh thảo luận về bất kể vấn đề nào chúng nghĩ ra. Nhóm các chủ đề liên quan lại và cho học sinh lựa chọn một chủ đề mà chúng quan tâm nhất để có thể tìm ra cách giải quyết. Sau đó trẻ sẽ thiết kế, làm vật sản phẩm mình vừa tạo ra . Phương pháp này cho phép trẻ có thể tự khám phá với bất kỳ dự án nào với sở thích và năng lực cá nhân sẽ thu hút được hứng thú của trẻ khi tham gia hoạt động. Trẻ không những được nghiên cứu lí thuyết mà còn được thực hành áp dụng nhiều kĩ năng trong nhiều lĩnh vực để có thể giái quyết vấn đề theo tư duy của trẻ. Phương pháp dạy học dự án cũng chính là phương pháp cho trẻ nghiên cứu sâu một đề tài cụ thể. Trong quá trình khám phá, trẻ được tự lên kế hoạch, tự thực hiện và điều hành các hoạt động trải nghiệm của chính mình, giáo viên chỉ có vai trò định hướng, hỗ trợ trẻ trong các hoạt động. Dạy học Dự án là một hình thức dạy học trong đó trẻ đóng vai trò trung tâm, dưới sự giúp đỡ của cô giáo, trẻ tự giải quyết một nhiệm vụ học tập mang tính phức hợp nào đó cả về lý thuyết lẫn thực hành. Qua đó trẻ tạo ra được các sản phẩm của mình và có thể giới thiệu chúng với mọi người. Với phương pháp dạy học Dự án, giáo viên không còn giữ vai trò chủ đạo mà là người hướng dẫn, giúp đỡ, tạo môi trường, tạo vai trò cho trẻ trong dự án, trẻ tự thực hiện các hoạt động, tự làm bài tập nhóm, thảo luận lựa chọn đề tài để làm báo cáo. Trẻ phải tự xử lí thông tin, tự phục vụ đảm bảo an toàn. 3.4. Biện pháp 4: Lồng ghép các dự án STEAM trong hoạt động học Từ những thực tiễn trên, bản thân tôi luôn suy nghĩ tìm tòi, nghiên cứu, tham khảo tài liệu để tìm ra những nội dung hoạt động có ứng dụng phương pháp giáo dục STEAM cho trẻ. Trước tiên tôi phải nghiên cứu chương trình, cập nhật thông tin từ chuyên đề, trên mạng Internet, tự bồi dưỡng chuyên môn, tìm hiểu một số kiến thức về STEAM, về các hoạt động cho trẻ có thể áp dụng được phương pháp STEAM. Tôi đã có thể xây dựng kế hoạch giáo dục cụ thể nhằm thực hiện được yêu cầu có ứng dụng phương pháp STEAM trong hoạt động ngoài trời. Sau khi đã lựa chọn được những dự án phù hợp tôi sẽ đưa vào lồng ghép trong các tháng để tổ chức các hoạt động trong dự án đó.Trong từng hoạt động cụ thể cần linh hoạt ứng dụng phương pháp STEAM để đạt được hiệu quả cao nhất.Tùy theo những dự án khác nhau thì cách thức tiếp cận và tổ chức cho trẻ là hoàn toàn khác nhau. Sau đây là một ví du cụ thể chúng tôi đã tiến hành. - Trong hoạt động học: Với nội dung kiến thức đã tìm hiểu tôi đã đưa vào kế hoạch năm học được triển khai thông qua những dự án cụ thể để lồng ghép vào trong các tháng một cách hiệu quả nhất, mỗi tháng có thể lồng ghép một hoặc hai dự án phù hợp. Tháng 11 tôi đưa dự án lọ hoa xinh, tháng 12 có dự án “noel”, tháng 1 có dự án “góc nhỏ đón tết” Bước đầu trẻ phát triển khả năng giải quyết vấn đề, tư duy và sáng tạo. Bảng xây dựng các dự án theo kế hoạch năm học trẻ 5-6 tuổi như sau: STT Tháng Dự án Thời gian thực hiện 1 9 + Dự án đèn lồng 2 buổi 2 10 + Bàn tay robot 2 buổi 3 11 + Lọ hoa xinh tặ
File đính kèm:
- giaoducmg_lon_a1nguyenthiquynhchammndangxa_212202016(1).docx