Bài giảng Ngữ văn Lớp 6 - Tiết 5: Văn bản "Thánh Gióng" - Đinh Thái Thuận

Phoøng giaùo duïc Tam Bình 
TRÖÔØNG THPT LONG PHUÙ 
Ngöõ vaên 6 
GV : Đinh Thái Thuận 
Nhìn tranh và đoán: 
Hôm nay chúng ta 
sẽ học tác phẩm gì? 
Tam quan đền Gióng – Phù Đổng, Gia Lâm 
Thánh Gióng 
(truyền thuyết) 
Tiết 5 : VĂN BẢN 
Tiết 5 Văn bản THÁNH GIÓNG 
( Truyền thuyết) 
 I / ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG 
 1/ Đọc – Tóm tắt 
 * Đọc 
 - Giọng ngạc niên, hồi hộp: đoạn Gióng ra đời. 
 - Giọng đĩnh đạc trang nghiêm: đoạn Gióng trả lời sứ giả. 
 - Giọng háohức, phấn khởi: đoạn cả làng nuôi Gióng. 
 - Đoạn Gióng đánh giặc giọng đọc khẩn trương mạnh mẽ. 
 * Tóm tắt 
 Theo các em câu chuyện này nên đọc với giọng như thế nào? 
(Truyền thuyết) 
 I/ ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG 
1/ Đọc – Tóm tắt 
 2 / Giải nghĩa từ 
 3/ Bố cục: 
 - Từ đầu đến “nằm đấy”: sự ra đời của Gióng. 
 - Tiếp đến “những việc chú bé dặn”: Gióng đòi đi đánh giặc. 
 - Tiếp đến “giết giặc cứu nước”: Gióng được nuôi lớn để đánh giặc. 
 - Tiếp đến hết: Gióng đánh thắng giặc và trở về trời. 
Bốn phần 
 Văn bản có thể chia làm mấy phần? Nội dung từng phần? 
Tiết 5 Văn bản THÁNH GIÓNG 
 I/ ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG 
 II/ ĐỌC TÌM HIỂU VĂN BẢN 
 1/ Nhân vật Thánh Gióng 
Neâu leân những chi tiết kể về sự ra đời của Gióng? Nhận xét về sự ra đời đó? 
 CÂU HỎI THẢO LUẬN 
Các em có suy nghĩ gì về nguồn gốc và sự ra đời kì lạ của Gióng? 
 Truyện “Thánh Gióng” có những nhân vật nào? Ai là nhân vật chính? 
a, Sự ra đời của Gióng 
 - Mẹ thụ thai từ một vết chân to, lạ 
 - Mang thai 12 tháng 
 - Ba tuổi chưa biết nói, cười, đi, đặt đâu nằm đấy. 
 Sự ra đời kì lạ. 
Ý nghĩa: 
 - Để về sau Gióng trở thành anh hùng. 
 - Gióng là con của người nông dân lương thiện: Gióng gần gũi với mọi người; Gióng là người anh hùng của nhân dân. 
Tiết 5 Văn bản THÁNH GIÓNG Truyền thuyết 
(Truyền thuyết) 
 II/ ĐỌC TÌM HIỂU VĂN BẢN 
 a, Sự ra đời của Gióng 
 b, Gióng đòi đi đánh giặc 
 - Tiếng nói đầu tiên: “Ta sẽ phá tan lũ giặc này”. 
 Biểu lộ lòng yêu nước sâu sắc; niềm tin chiến thắng. 
 - Cần có vũ khí sắc bén để thắng giặc. 
 - Đánh giặc cứu nước là ý chí của toàn dân tộc và Gióng là người đại diện thưc hiện. 
 Nghe tiếng sứ giả, Gióng đã cất tiếng nói đầu tiên như thế nào? Tiếng nói đó có ý nghĩa gì? 
 Tại sao Gióng đòi ngựa sắt, roi sắt, giáp sắt? 
 Việc nhà vua lập tức cho thực hiện ngay yêu cầu của Gióng có ý nghĩa như thế nào? 
1/ Nhân vật Thánh Gióng 
Tiết 5 Văn bản THÁNH GIÓNG 
 I/ ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG 
 I/ ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG 
 II/ ĐỌC TÌM HIỂU VĂN BẢN 
 1/ Nhân vật Thánh Gióng 
 b, Gióng đòi đi đánh giặc 
 a, Sự ra đời của Gióng 
 c, Gióng được nuôi lớn để đánh giặc 
 Sự lớn lên của Gióng được kể lại như thế nào? Ai là người nuôi Gióng lớn lên? 
Sự lớn lên thần kì của Gióng cùng với việc bà con góp gạo nuôi chú bé có ý nghĩa gì? 
 - Gióng lớn nhanh như thổi:cơm ăn mấy cũng không no, áo vừa mặc đã căng đứt chỉ. 
 - Vươn vai thành tráng sĩ. 
 - Cha mẹ, bà con góp gạo nuôi chú bé. 
 * Ý nghĩa: 
 - Sức sống mãnh liệt, kì diệu của dân tộc ta mỗi khi gặp khó khăn. 
 - Sức mạnh của tình đoàn kết, tương thân tương ái của nhân dân mỗi khi Tổ Quốc bị đe doạ.Gióng là sức mạnh của cả cộng đồng. 
Tiết 5 Văn bản THÁNH GIÓNG Truyền thuyết 
 Bức tranh minh hoạ cho sự việc nào? Hãy kể lại sự việc đó? 
(Truyền thuyết) 
 I / ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG 
 II/ ĐỌC TÌM HIỂU VĂN BẢN 
 a, Sự ra đời của Gióng 
 c, Gióng được nuôi lớn để đánh giặc 
1/ Nhân vật Thánh Gióng 
 b, Gióng đòi đi đánh giặc 
 d, Gióng đánh giặc và trở về trời 
* Gióng đánh giặc: 
 - Nhảy lên ngựa , ngựa phun lửa lao thẳng đến nơi có giặc. 
 - Roi sắt gãy, nhổ tre cạnh đường quật vào quân giặc. 
 Gióng đánh giặc bằng cả vũ khí thô sơ, bình thường nhất; tinh thần tiến công mãnh liệt của người anh hùng. 
 Theo em, chi tiết “Gióng nhổ những cụm tre bên đường quật vào giăc” khi roi sắt gãy có ý nghĩa gì? 
Tiết 5 Văn bản THÁNH GIÓNG Truyền thuyết 
 Hồ Chủ tịch kêu gọi toàn quốc kháng chiến 
thời chống thực dân Pháp : 
 Ai có súng dùng súng, ai có gươm dùng gươm, 
không có gươm thì dùng cuốc, thuổng, gậy gộc 
BỨC TRANH MINH HOẠ CHO SỰ VIỆC NÀO? 
 I/ ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG 
 c, Gióng được nuôi lớn để đánh giặc 
1/ Nhân vật Thánh Gióng 
 b, Gióng đòi đi đánh giặc 
 d, Gióng đánh giặc và trở về trời 
 II/ ĐỌC TÌM HIỂU VĂN BẢN 
 a, Sự ra đời của Gióng 
* Gióng đánh giặc: 
* Gióng trở về trời: 
 - “Gióng cởi giáp sắt bỏ lại, rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời” 
 ý nghĩa : Có công nhưng Gióng không màng danh vọng; dấu tích chiến công Gióng để lại cho quê hương. 
 Chi tiết “Gióng cởi giáp sắt bỏ lại, rồi cả người lẫn ngựa từ từ bay lên trời” có ý nghĩa gì? 
Tiết 5 Văn bản THÁNH GIÓNG Truyền thuyết 
 Hãy nêu ý nghĩa của hình tượng Thánh Gióng? 
 I/ ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG 
1/ Nhân vật Thánh Gióng 
 II/ ĐỌC TÌM HIỂU VĂN BẢN 
2/ Ý nghĩa văn bản 
 - Thánh Gióng là hình ảnh cao đẹp của người anh hùng đánh giặc theo quan niệm của nhân dân. 
 - Thánh Gióng là ước mơ của nhân dân về sức mạnh tự cường của dân tộc. 
 - Truyện phản ánh lịch sử chống ngoại xâm của ông cha ta thời xa xưa : thời đại Hùng Vương. 
 - Hiện còn đền thờ Thánh Gióng tại Gia Lâm, Hà Nội, hàng năm có lễ hội Gióng. 
 Theo em, truyền thuyết “Thánh Gióng” phản ánh sự thật lịch sử nào trong quá khứ của dân tộc ta? 
Tiết 5 Văn bản THÁNH GIÓNG Truyền thuyết 
 I/ ĐỌC – TÌM HIỂU CHUNG 
1/ Nhân vật Thánh Gióng 
 II/ ĐỌC TÌM HIỂU VĂN BẢN 
2/ Ý nghĩa văn bản 
 Hình tượng Thánh Gióng được xây dựng bằng rất nhiều chi tiết tưởng tượng kì ảo.Với con, chi tiết nào đẹp nhất? Vì sao? 
 Theo con, tại sao hội thi thể thao trong nhà trường lại mang tên “Hội khoẻ Phù Đổng”? 
 * Ghi nhớ (sgk) 
 III/ LUYỆN TẬP 
 1/ Bài tập 1 
 2/ Bài tập 2 
 - Hội khoẻ Phù Đổng là hội thi thể thao dành cho lứa tuổi thiếu niên, lứa tuổi của Gióng trong thời đại mới. 
 - Mục đích của hội thi là “Khoẻ để học tập tốt, lao động tốt”, góp phần vào sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước. 
Tiết 5 Văn bản THÁNH GIÓNG Truyền thuyết 
PHÙ ĐỔNG THIÊN VƯƠNG 
 THÁNH GIÓNG 
 HỘI KHOẺ PHÙ ĐỔNG 
Ngoài truyện, nhân dân còn kể về Thánh Gióng bằng thơ, vè 
Thánh Gióng đã trở thành một hình tượng luôn có mặt trong lịch sử 
 văn học Việt Nam 
 Bảy nong cơm, ba nong cà 
 Uống một hơi nước, cạn đà khúc sông. 
Đứa con trai nọ 
Thật rõ lạ đời 
 Chẳng nói chẳng cười 
 Bỗng người lớn tướng 
 Hay là nghiệp chướng 
 Hay tướng trời sinh 
Chào tạm biệt quí thầy cô. 
Chúc các em học giỏi