Sáng kiến kinh nghiệm "1 Số giải pháp giúp trẻ 5-6 tuổi sáng tạo trong tạo hình" - Năm học 2021-2022 - Nguyễn Thị Kim Xuyến
Giải pháp 1: Tạo môi trường phong phú hấp dẫn gần gũi với trẻ
Tạo môi trường bên ngoài lớp học
Cảnh quan sân trường và cửa lớp học thể hiện được sự thân thiện, tạo cho trẻ cảm giác gần gũi, thân thuộc với đời sống hàng ngày, làm cho trẻ cảm thấy được sự chào đón và nơi này thuộc về trẻ, có thể sử dụng các cây, nguyên liệu, đồ dùng, chất liệu phổ biến ở địa phương để dùng vào việc trang trí, sắp xếp cảnh quan trường lớp ( cổng, lối đi, sân vườn, khu vực chơi ngoài trời) thuận tiện cho các hoạt động của trẻ.
Đối với môi trường bên trong lớp học
Không gian lớp học cần được bố trí hợp lí, thuận tiện, đảm bảo thân thiện với trẻ, có ánh sáng phù hợp, phải có đủ nguyên vật liệu tạo hình, vật liệu từ tự nhiên như: Cỏ, cây, hoa, lá tươi, lá khô, rễ cây, cát, sỏi, nước,…hoặc vật liệu, phế liệu có thể tái sử dụng như: chai nước, ống hút, khăn, giấy, báo cũ, lỗi giấy, thìa, hộp sữa,…và một số sản phẩm do cô và trẻ làm từ nhiều loại nguyên vật liệu khác nhau và được thay đổi theo chủ đề, phù hợp theo chương trình
Môi trường xã hội
Trong quan hệ giữa cô và trẻ, giáo viên cần thể hiện thái độ tôn trọng trẻ, tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghỉ và cảm xúc của mình, đồng thời khích lệ, động viên khi trẻ gặp khó khăn. Kiên nhẫn với trẻ, tránh thúc ép khi trẻ tham gia hoạt động. Đánh giá sự tiến bộ của mỗi trẻ so với bản thân, luôn nhìn nhận, khen ngợi sự tiến bộ của trẻ.
Trong quan hệ giữa trẻ với nhau, giáo viên cần tạo cơ hội như nhau cho mọi trẻ được tích cực giao tiếp, hợp tác với cô với bạn trong khi tham gia hoạt động. Khuyến khích mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ, khuyến khích trẻ chơi theo nhóm, khuyến khích trẻ bộc lộ cảm xúc và ý tưởng riêng.
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM Độc lập - Tự do - Hạnh phúc BẢN MÔ TẢ SÁNG KIẾN Kính gửi: Hội đồng sáng kiến huyện Thới Lai 1. Tên sáng kiến: Một số giải pháp giúp trẻ 5-6 tuổi sáng tạo trong tạo hình 2. Tác giả sáng kiến: Ngày tháng Chức vụ, Trình độ STT Họ và tên năm sinh đơn vị công tác chuyên môn 1 Nguyễn T. Kim Xuyến 06/ 1/ 1981 Giáo viên, Trường Đại học MN Xuân Thắng 3. Chủ đầu tư tạo ra sáng kiến (nếu có): .................................................................... 4. Thời điểm sáng kiến được áp dụng: Tại đơn vị trường MN Xuân Thắng, năm học 2021 - 2022 5. Nội dung sáng kiến: Hoạt động tạo hình là quá trình giúp trẻ tiếp xúc, cảm nhận, thưởng thúc cái đẹp, từ đó rèn luyện và phát triển năng lực cảm thu cái đẹp, biết đánh giá đúng các hiện tượng thẫm mĩ trong cuộc sống, trong nghệ thuật, khơi gợi lòng yêu quí cái đẹp, thích thú tham gia vào quá trình cảm thụ cái đẹp, hiểu đúng đắn về cái đẹp trong thiên nhiên, trong đời sống xã hội, cá nhân và trong nghệ thuật. Qua khảo sát trên trẻ trong giờ học tạo hình trẻ còn thụ động, chưa mạnh dạn tự tin trong hoạt động, nên tiết học diễn ra còn khô khan, có trẻ thực hiện được, có trẻ thực hiện chưa đạt mà đề tài mong muốn cũng như môi trường cho trẻ làm quen, tiếp xúc với hoạt động tạo hình còn hạn hẹp, nên muốn trẻ thực hiện về một biểu tượng mới trẻ sẽ khó tưởng tượng về hình tượng đó dẫn tới sản phẩm của trẻ không đa dạng và phong phú. Vì trẻ ít có thời gian tiếp xúc nhiều với các sự vật hiện tượng xung quanh. Xuất phát từ thực tế này để giúp trẻ sáng tạo và tích cực tham gia và đạt hiệu quả trong hoạt động tạo hình tôi chọn đề tài: “Một số giải pháp giúp trẻ 5-6 tuổi sáng tạo trong tạo hình” nhằm nâng cao hiệu quả của quá trình giáo dục cho trẻ mầm non. * Giải pháp 1: Tạo môi trường phong phú hấp dẫn gần gũi với trẻ Tạo môi trường bên ngoài lớp học Cảnh quan sân trường và cửa lớp học thể hiện được sự thân thiện, tạo cho trẻ cảm giác gần gũi, thân thuộc với đời sống hàng ngày, làm cho trẻ cảm thấy được sự chào đón và nơi này thuộc về trẻ, có thể sử dụng các cây, nguyên liệu, đồ dùng, chất liệu phổ biến ở địa phương để dùng vào việc trang trí, sắp xếp cảnh quan trường lớp ( cổng, lối đi, sân vườn, khu vực chơi ngoài trời) thuận tiện cho các hoạt động của trẻ. 2 Đối với môi trường bên trong lớp học Không gian lớp học cần được bố trí hợp lí, thuận tiện, đảm bảo thân thiện với trẻ, có ánh sáng phù hợp, phải có đủ nguyên vật liệu tạo hình, vật liệu từ tự nhiên như: Cỏ, cây, hoa, lá tươi, lá khô, rễ cây, cát, sỏi, nước, hoặc vật liệu, phế liệu có thể tái sử dụng như: chai nước, ống hút, khăn, giấy, báo cũ, lỗi giấy, thìa, hộp sữa, và một số sản phẩm do cô và trẻ làm từ nhiều loại nguyên vật liệu khác nhau và được thay đổi theo chủ đề, phù hợp theo chương trình Môi trường xã hội Trong quan hệ giữa cô và trẻ, giáo viên cần thể hiện thái độ tôn trọng trẻ, tạo cơ hội cho trẻ bộc lộ những suy nghỉ và cảm xúc của mình, đồng thời khích lệ, động viên khi trẻ gặp khó khăn. Kiên nhẫn với trẻ, tránh thúc ép khi trẻ tham gia hoạt động. Đánh giá sự tiến bộ của mỗi trẻ so với bản thân, luôn nhìn nhận, khen ngợi sự tiến bộ của trẻ. Trong quan hệ giữa trẻ với nhau, giáo viên cần tạo cơ hội như nhau cho mọi trẻ được tích cực giao tiếp, hợp tác với cô với bạn trong khi tham gia hoạt động. Khuyến khích mối quan hệ thân thiện giữa trẻ với trẻ, khuyến khích trẻ chơi theo nhóm, khuyến khích trẻ bộc lộ cảm xúc và ý tưởng riêng. * Giải pháp 2: Tạo điều kiện cho trẻ được tiếp xúc và làm giàu các biểu tượng tạo hình Để trẻ có được sự hứng thú tích cực khi tham gia vào hoạt động tạo hình và thể hiện sự sáng tạo trong sản phẩm thì phải có những biểu tượng được hình thành trong đầu từ trước. Trong tiết “ Vẽ vườn cây ăn quả” thì trong các ngày trước đó cô nên dành thời gian dẫn trẻ đi quan sát các loại cây ăn quả trong vườn trường và đàm thoại với trẻ về tán cây ra sao, lá có dạng hình gì, quả có màu gì, khi chín có màu gì, thân cây ra sao, vì trẻ được trực tiếp quan sát nên khi hỏi trẻ sẽ dễ dàng trả lời và khi thực hiện vào bài vẽ nhất định bức tranh của trẻ sẽ rất sinh động. Đối với tiết cắt dán hoa mùa xuân, cô cho trẻ quan sát các loại hoa dưới nhiều màu sắc nhiều hình dáng, cánh dài, cánh tròn, khi vào thực hiện trẻ sẽ có nhiều lựa chọn cho bài cắt dán của mình hơn, vì trẻ đã được quan sát và tìm hiểu rất nhiều trẻ sẽ không phải gò bó dưới bất kì hình dáng nào của hoa, vì trẻ đã được nhìn thấy nhiều hình dáng hoa khác nhau rồi. Vì vậy để trẻ thực hiện được các đề tài khác nhau trước tiên chúng ta nên cho trẻ tiếp xúc với nhiều biểu tượng tạo hình khác nhau đến khi vào các đề tài thực tế trẻ sẽ thực hiện được bài làm của mình đẹp, sinh động hơn trẻ sẽ suy nghĩ và lựa chọn hình ảnh mà trẻ yêu thích nhất. * Giải pháp 3: Tổ chức cho trẻ tham gia hoạt động tạo hình Thực tế hiện nay nguyên vật liệu và hình thức tổ chức hoạt động tạo hình của trẻ trong trường mầm non chưa đa dạng đề tài còn đơn điệu và nhàm chán,chưa thu hút được hứng thú và sự chú ý của trẻ trong hoạt động. Do đó sản phẩm của trẻ chưa đạt yêu cầu và chưa có tính sáng tạo. Vì thế, trong quá trình tổ chức hoạt động cho trẻ, tôi đã mạnh dạn đưa ra nhiều hình thức thể hiện từ 3 nhiều nguyên vật liệu khác nhau để gây hứng thú, sự chú ý và kích thích khả năng sáng tạo thể hiện qua các cách vẽ, nặn, xé dán, thổi in, trong tạo hình của trẻ với những nội dung được thể hiện như sau: Đối với cách vẽ thổi Tôi chuẩn bị màu nước, ống hút dùng để thổi, giấy vẽ, muỗng, để làm được sản phẩm tôi hướng dẫn trẻ đổ màu ra đĩa, dùng muỗng mút màu và đổ màu ra giấy sau đó cho trẻ dùng ống hút thổi vào chổ màu trên giấy sao cho màu bắn tung ra trên mặt giấy thành các hình khác nhau như bông hoa, ông mặt trời, cây, Với cách vẽ thổi lúc đầu trẻ tỏ ra không tự tin nhưng dần dần trẻ rất thích và tạo ra nhiều sản phẩm lạ, đẹp mắt như: Hoa đồng tiền, con nhím, con sứa biển, thân cây, Cách in bằng vân tay hoặc bàn tay In bằng dấu vân tay tôi chuẩn bị đĩa màu nước, giấy, bút lông. Tôi hướng dẫn trẻ dùng đầu ngón tay ấn vào đĩa màu sau đó in lên tờ giấy làm mình của con gà con dùng ngón tay út in màu tạo thành đầu của con gà, trẻ vẽ thêm mỏ, mắt chân cho sản phẩm hoàn thiện. Ngoài con gà ra cô có thể hướng dẫn trẻ tạo hình bông hoa, con bướm bằng dấu vân tay. In bằng bàn tay tôi chuẩn bị màu nước, đĩa, giấy, khăn ướt, tôi hướng dẫn trẻ đổ màu nước ra đĩa tán đều rồi dùng bàn tay in vào đĩa màu, rồi in bàn tay lên giấy sau đó gợi ý trẻ dùng cọ vẽ các chi tiết như hình con cá, con cua, chậu hoa, hoặc vẽ theo hướng mình thích. Tạo hình bằng hạt: Hình thức này có tác dụng rèn luyện tính cẩn thận, tỉ mỉ và tính kiên trì cho trẻ tôi thường áp dụng cho trẻ làm thiệp mừng ngày 20/11, 8/3 hoặc đề tài hoa mùa xuân để làm được ra sản phẩm tôi chuẩn bị cho trẻ hạt bí, hạt mướp, hạt hướng dương, hồ dán, cọ, bút lông... Để làm được hình bông hoa đầu tiên tôi lấy hồ phếch lên tờ giấy một ít Sau đó lấy từng hạt hướng dương đặt lên chổ đã phết hồ sắp xếp thành cánh hoa, khi hồ khô cho trẻ dùng bút long vẽ thân cây và tạo lá bằng cọ hoặc vân tay để tao thành một cành hoa theo ý thích.. * Giải pháp 4: Thực hiện công tác tuyên truyền phụ huynh hiểu về môn học tạo hình Thông qua các buổi họp lớp,trong giờ đón trả trẻ tôi thực hiện công tác tuyên truyền tới các bậc phụ huynh về ý nghĩa và tầm quan trọng của hoạt động tạo hình đối với sự phát triển và hình thành nhân cách của trẻ qua bộ môn làm quen với hoạt động tạo hình. Vận động các bậc phụ huynh, hỗ trợ về nguyên vật liệu,phế liệu sẵn có để trẻ tham gia vào hoạt động tạo hình. Tạo góc trưng bày sản phẩm của trẻ ở ngoài lớp để phụ huynh nắm được tình hình học của con em mình và có những biện pháp kết hợp cùng giáo viên kịp thời để đạt hiệu quả hơn trong các tiết học về sau. Những kết quả đạt được: Sau một thời gian thực hiện trẻ rất hứng thú tham gia vào các hoạt động tạo hình. Trẻ biết thể hiện kĩ năng để vẽ, nặn, xé dán, in, thổi về đồ vật, con vật 4 thật ngộ nghĩnh đáng yêu, bố cục tranh hài hòa, cân đối, màu sắc đẹp mắt cũng như sự sáng tạo trong mỗi sản phẩm. Giáo viên nắm được phương pháp, kiến thức, kĩ năng thực hành của từng nội dung tạo hình theo chương trình giáo dục mầm non mới, có kinh nghiệm, sáng tạo trong tiết dạy, trong việc tạo môi trường học tập cho trẻ, đã tạo niềm tin và thu hút sự quan tâm của phụ huynh. Phụ huynh hỗ trợ được nhiều nguyên vật liệu đa dạng, phong phú và quan tâm nhiều đến việc học của con mình 6. Tính hiệu quả: + Hiệu quả kinh tế : Được sự quan tâm hỗ trợ của cha mẹ trẻ về nguyên vật liệu, phế liệu tái chế để dùng vào việc tạo hình cho trẻ. Nên giáo viên ít tốn kém chi phí cho trẻ làm đồ dùng đồ chơi phục vụ cho hoạt động học của trẻ. Tận dụng những nguyên liệu và đồ dùng sẳn có ở địa phương để trẻ thực hành tạo hình. + Lợi ích xã hội : Phụ huynh quan tâm và phối hợp tốt với giáo viên trong quá trình chăm sóc và giáo dục trẻ đồng thời tham gia tích cực vào các phong trào, hoạt động của trường. Giáo viên có thêm kinh nghiệm trong việc tổ chức tạo hình cho trẻ ở lớp mình phụ trách. Kích thích được tính ham hiểu biết vốn có ở trẻ, giúp trẻ tiếp thu kiến thức khoa học một cách hứng thú, say mê, phát triển tư duy và khả năng sáng tạo của trẻ, giúp thẻ mạnh dạn, tự tin hơn trong các hoạt động khác. 7. Phạm vi ảnh hưởng: Có khả năng áp dụng ở các cơ sở giáo dục mầm non, áp dụng cho trẻ 5- 6 tuổi. Tôi xin cam đoan mọi thông tin nêu trên là trung thực, đúng sự thật và hoàn toàn chịu trách nhiệm trước pháp luật. XÁC NHẬN CỦA CƠ QUAN, Xuân Thắng, ngày 28 tháng 02 năm 2022 ĐƠN VỊ ĐỀ NGHỊ Tác giả sáng kiến (Ký và ghi rõ họ tên) Nguyễn Thị Kim Xuyến
File đính kèm:
sang_kien_kinh_nghiem_1_so_giai_phap_giup_tre_5_6_tuoi_sang.doc