Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên rèn luyện giáo dục kỹ năng sống cho trẻ trong trường Mầm non Hướng Lộc - Năm học 2021-2022 - Lê Thị Thanh Thanh

 I. MỞ ĐẦU
 1. Lý do chọn đề tài
 Chúng ta biết rằng trẻ ở lứa tuổi mầm non là thế hệ tương lai của đất nước. 
Ở lứa tuổi này trẻ cần được quan tâm chăm sóc và giáo dục thật tốt để trẻ phát 
triển một cách toàn diện và nhằm hình thành cho trẻ về nhân cách của con người 
mới xã hội chủ nghĩa. Giáo dục mầm non là những viên gạch đầu tiên có ý nghĩa 
hết sức quan trọng cho những năm tiếp theo và cả cuộc đời của trẻ. Giáo dục kỹ 
năng sống là một loạt các kỹ năng cụ thể cần thiết cho cuộc sống hàng ngày của 
mỗi con người. Từ xa xưa khi con người biết giao tiếp bằng ngôn ngữ thì lúc đó 
bắt đầu hình thành kỹ năng sống. 
 Đối với trẻ mầm non việc rèn kỹ năng sống là một trong những nhiệm vụ 
quan trọng hàng đầu hiện nay, bởi rèn kỹ năng sống vừa mang ý thức đạo đức 
bên trong vừa thể hiện mặt thẩm mỹ bên ngoài và nó không thể là một hành vi 
bẩm sinh hay tự nhiên có, mà phải trải qua một quá trình giáo dục, rèn luyện lâu 
dài liên tục và được bắt đầu từ lúc còn bé.
 Với thế hệ trẻ hiện nay thường chịu tác động đan xen của những yếu tố tích 
cực và tiêu cực, luôn được đặt vào hoàn cảnh phải lựa chọn những giá trị, phải 
đứng đầu với những khó khăn, thách thức. Nếu thiếu kỹ năng sống, các cháu dễ 
bị lôi kéo vào các hành vi tiêu cực và có thể xảy ra những vấn đề không lường 
trước được.
 Tuy nhiên, trong năm học qua tại trường mầm non Hướng Lộc cho thấy kỹ 
năng sống của trẻ gặp nhiều khó khăn và hạn chế như: Thời gian đầu năm đến 
lớp trẻ có những thói quen tự do như ra vào lớp không biết chào hỏi, hay nói leo, 
trả lời không trọn câu, trẻ ít nói, rụt rè và ngại giao tiếp, khi có người lạ tặng 
quà, trẻ không biết nói cảm ơn, khi đánh bạn cũng không biết nhận và xin lỗi 
bạn Đặc biệt là các bậc phụ huynh chưa quan tâm đến việc giáo dục kỹ năng 
sống cho trẻ tại nhà.
 Vì vậy xuất phát từ những lý do trên, với mong muốn giúp trẻ hình thành 
tốt các kỹ năng sống, để tạo cơ hội cho trẻ phát triễn một cách toàn diện, bản 
thân tôi chọn sáng kiến “Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên rèn giáo dục kỹ 
năng sống cho trẻ trong trường Mầm non Hướng Lộc” .
 2. Tính cấp thiết của vấn đề
 Thực hiện Hướng dẫn số 1808/HD- SGDĐT, ngày 01/9/2020 của Sở Giáo 
dục và Đào tạo về Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo mầm non năm học 2021-
2022; Công văn số 2004/HD-SGDĐT, ngày 23/9/2021 của Sở Giáo dục và Đào 
tạo về việc hướng dẫn chủ đề năm học 2021-2022: “ Tích cực đổi mới nâng cao 
chất lượng giáo dục ”; Công văn số 563/HD-PGDĐT ngày 29/9/2021 của 
Phòng Giáo dục và Đào tạo về việc hướng dẫn thực hiện chủ đề năm học 2021-
2022: “Tích cực đổi mới nâng cao chất lượng giáo dục” ; Tham khảo modunle 
39 nội dung học bồi dưỡng thường xuyên (Giáo dục kĩ năng sống cho trẻ mẫu 
giáo); Tham khảo qua internet.
 Giáo dục kỹ năng sống cho nhằm giúp trẻ cần có hành vi lành mạnh, hình 
thành năng lực hành động tích cực, có liên quan với kiến thức và thái độ. Giúp 
trẻ có ý thức về bản thân, quan hệ xã hội, giao tiếp, thực hiện công việc, ứng phó 2
có hiệu quả với yêu cầu, thách thức của cuộc sống hàng ngày, thông qua những 
mối quan hệ liên hệ nhân cách trong điều kiện cụ thể.
 Giáo dục kỹ năng sống là một phần trong việc giáo dục các hoạt động chăm 
sóc nuôi dưỡng giáo dục trẻ tại trường, giúp trẻ làm chủ suy nghĩ, cảm xúc và 
hành động của mình. Việc áp dụng một cách linh hoạt các kỹ năng sống cần 
thiết vào cuộc sống sẽ giúp trẻ có những nền tảng vững chắc trong việc tạo dựng 
tư thế chủ động sáng tạo của một đứa trẻ. Nếu trẻ mầm non không được giáo 
dục về kỹ năng sống trẻ sẽ dễ có những suy nghỉ lệch lạc, dễ bị lôi kéo và những 
hành vi tiêu cực, bạo lực... sẽ ảnh hưởng đến phát triển nhân cách toàn diện của 
trẻ.
 Từ thời điểm phát động đến nay trường mầm non Hướng Lộc đã hưởng 
ứng, triển khai và thực hiện. Trong quá trình thực hiện bên cạnh những điều kiện 
thuận lợi chung như: Đội ngũ giáo viên trẻ, năng động, nhiệt tình thì chúng tôi 
gặp không ít những khó khăn như: Nhà trường có 8 điểm trường đa số trẻ là con 
em đồng bào dân tộc thiểu số (chiếm đến 100%) đa số trẻ không có thói quen 
trong ăn uống, vốn Tiếng Việt của trẻ còn nhiều hạn chế, trẻ nhút nhát, không tự 
tin khi giao tiếp, không mạnh dạn khi tham gia hoạt động tập thể, đội ngũ giáo 
viên tuổi nghề còn non trẻ, chưa có kinh nghiệm trong việc giáo dục trẻ. Điều 
kiện kinh tế của gia đình trẻ còn quá khó khăn, lạc hậu. Đa số phụ huynh chưa 
kết hợp với giáo viên và nhà trường trong việc rèn kỹ năng sống cho trẻ, môi 
trường sống của trẻ chưa thực sự tiến bộ, chưa thể cải tiến và theo sát với những 
ảnh hưởng khách quan từ bên ngoài để thay đổi và làm mới mình nhằm phù hợp 
với nhu cầu cần thiết cho cuộc sống hiện tại; đa số phụ huynh chưa quan tâm 
đến việc học hành và giáo dục đạo đức lối sống cho con em.
 Chính vì tính cấp thiết trên mà bản thân tôi đã căn cứ vào các văn bản 
hướng dẫn của các cấp để thực hiện, từ đó xây dựng một số biện pháp quản lý 
chỉ đạo giáo viên rèn kỹ năng sống cho trẻ trong trường mầm non Hướng Lộc.
 Vì vậy, từ thực tiễn trên cho thấy sáng kiến này hoàn toàn phù hợp với lứa 
tuổi mẫu giáo và cần nhân rộng hơn để áp dụng các giải pháp giáo dục kỹ năng 
sống cho trẻ trong trường mầm non. 
 II. NỘI DUNG
 1. Thực trạng của vấn đề
 Trường mầm non Hướng Lộc được tách từ trường TH&THCS Hướng lộc 
và chính thức được thành lập theo quyết định số 03/2008/QĐ-UBNN, ngày 25 
tháng 03 năm 2008 của Chủ Tịch UBNN huyện Hướng hóa, trên cơ sở chia tách 
từ Trường Tiểu học và Trung học cơ sở Hướng Lộc. Nằm cách xa trung tâm 
huyện Hướng Hóa hơn 30km về phía tây, là một xã còn thuộc vùng đặc biệt khó 
khăn của huyện. Chủ yếu là đồng bào dân tộc thiểu số, địa hình, giao thông đi lại 
khó khăn. Từ năm thành lập đến nay, quy mô mạng lưới trường, lớp luôn được 
mở rộng và có nâng cấp. Trường đã đạt kiểm định chất lượng mức độ I vào ngày 
26 tháng 10 năm 2018. 
 Năm học 2021-2022, trường mầm non Hướng Lộc có: 
 Tổng số trẻ: 286 trẻ được chia thành 8 điểm trường gồm có 11 lớp.
 Tổng số CBGV-NV trong toàn trường có 32 người. Trình độ: Đại học: 18; 
Cao đẳng: 05; Trung cấp: 03; Chứng chỉ bồi dưỡng dinh dưỡng học đường: 06. 3
 1.1. Thuận lợi
 Tập thể cán bộ giáo viên nhiệt tình, trẻ năng động, tâm huyết. Giáo viên 
nắm vững về phương pháp, hình thức tổ chức các hoạt động linh hoạt, sáng tạo. 
Giáo viên thường xuyên gương mẫu trong giao tiếp, ứng xử với trẻ, với đồng 
nghiệp và cấp trên nên trẻ nhanh chóng học theo.
 Đa số trẻ mạnh dạn, tự tin khi tham gia các hoạt động trong trường mầm 
non.
 Phụ huynh sống chân thực, gần gũi, biết lắng nghe phối hợp với giáo viên 
trong công tác chăm sóc giáo dục trẻ.
 Môi trường giáo dục sạch đẹp, thoáng mát, an toàn cho trẻ và chú trọng đến 
công tác xây dựng môi trường giáo dục lấy trẻ làm trung tâm từ bên trong đến 
bên ngoài.
 Ngoài ra được sự quan tâm của các cấp lãnh đạo luôn theo sát, hỗ trợ cho 
nhà trường trong công tác giảng dạy cũng như giáo dục. 
 1.2. Khó khăn
 Đối với đội ngũ giáo viên trong nhà trường. Đa số giáo viên trẻ chưa có 
nhiều kinh nghiệm trong công tác chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục trẻ, trong 
chương trình giáo dục mầm non nhằm khuyến khích sự chuyên cần, tích cực, 
chủ động, tư duy, sáng tạo và ý thức vươn lên, rèn luyện khả năng tự học của trẻ 
còn gặp nhiều khó khăn. Công tác phối kết hợp với phụ huynh trong việc giáo 
dục kỹ năng sống cho trẻ đôi chưa quyết liệt. 
 Đối với các bậc phụ huynh cha mẹ của trẻ là người dân tộc thiểu số nên 
việc nhận thức chưa sâu về tâm sinh lý phát triển của trẻ lứa tuổi mầm non, nên 
thường thả lõng trong việc dạy con, chưa quan tâm đúng mực đến việc giáo dục 
kỹ năng sống cho con em mình; dẫn đến trẻ không có kỹ năng tự phục vụ như 
ăn, uống hợp vệ sinh là như thế nào? trẻ có biết sử dụng những đồ dùng, vật 
dụng trong ăn uống hay không? biết thích nghi với các món ăn mới hay không? 
biết chào hỏi, lễ phép với người lớn như thế nào?.
 Đối với trẻ là 100% trẻ là người dân tộc thiểu số và trẻ trong trường đều học 
lớp ghép từ 2-3 độ tuổi, một số trẻ mới đến trường mầm non lần đầu vừa rời 
khỏi vòng tay của gia đình, làm quen với môi trường mầm non nên khả năng 
tiếp thu của trẻ không đông đều, mọi sinh hoạt nề nếp đều xa lạ chưa vào một kỉ 
luật nhất định, các cháu còn rụt rè chưa quen với môi trường, chưa có thói quen 
nề nếp học tập cũng như chưa mạnh dạn bày tỏ ý kiến. Vốn từ tiếng việt của trẻ 
rất hạn chế cũng như chưa có kiến thức và kỹ năng nhất định nên khi tham gia 
vào các hoạt động, một số trẻ nói không rõ ràng, trả lời trống không, không tròn 
câu và không nói lời cảm ơn, xin lỗi cô, bạn bè...còn hạn chế rất nhiều. Sự bất 
đồng ngôn ngữ giữa cô và trẻ khá lớn nên ảnh hưởng đến quá trình truyền thụ và 
lĩnh hội kiến thức của cô và trẻ.
 Ví dụ: Trẻ đến lớp còn khóc nhè, không tham gia hoạt động, không chào 
hỏi, tạm biệt bố mẹ, chưa biết tự xúc cơm ăn và một số kỹ năng khác...
 1.3. Khảo sát mức độ trên giáo viên và trẻ
 * Bảng 1: Bảng thống kê khảo sát trên giáo viên đầu năm học 2021-2022 4
 Kết quả khảo sát đầu năm
 Tổng Tốt Khá ĐYC
số giáo TT Tiêu chí khảo sát
 viên SL Tỷ lệ SL Tỷ lệ SL Tỷ 
 % % lệ %
 01 Giúp giáo viên hiểu rõ và có 3/20 15 9/20 45 8/20 40
 nhận thức sâu sắc về việc giáo 
 dục kỹ năng sống cho trẻ
 02 Chỉ đạo giáo viên xác định 
 nhiệm vụ cơ bản và phân công 4/20 20 8/20 40 8/20 40
 trách nhiệm trong việc dạy trẻ 
 kỹ năng sống
 03 Chỉ đạo giáo viên lựa chọn kỹ 5/20 25 8/20 40 7/20 35
 năng sống cơ bản cần dạy trẻ ở 
 20 lứa tuổi mầm non 
 04 Chỉ đạo giáo viên tạo môi 5/20 25 8/20 40 7/20 35
 trường thực hiện nhiệm vụ rèn 
 kỹ năng sống cho trẻ
 05 Chỉ đạo giáo viên dạy trẻ kỹ 3/20 15 9/20 45 8/20 40
 năng sống thông qua các hoạt 
 động trong ngày của trẻ
 06 Chỉ đạo giáo viên làm tốt công 
 tác tuyên truyền các bậc cha 5/20 25 9/20 45 6 30
 mẹ cách dạy trẻ kỹ năng sống 
 trong giáo dục
 Qua bảng khảo sát cho thấy kết quả khảo sát của 24 giáo viên như sau:
 Có 6 tiêu chí: Tốt: từ 15% - 25%
 Khá: từ 40% - 45%
 ĐYC: từ 30% - 40%
 * Bảng 2: Bảng thống kê khảo sát trên trẻ 4-5 tuổi trong toàn trường 
đầu năm học 2021-2022
 Kết quả khảo sát đầu năm
Tổng 
 TT Tiêu chí khảo sát
số trẻ Đạt Chưa đạt
 Số lượng Tỷ lệ% Số lượng Tỷ lệ%
 01 Trẻ có kỹ năng tự phục vụ. 48/106 45,3 58/106 54,7
 02 Trẻ mạnh dạn giao tiếp với 
 40/106 37,7 66/106 62,3
 cô với bạn.
 03 Kỹ năng cảm thông và chia 
 30/106 28 76/106 72
 106 sẻ
 04 Kỹ năng ứng xử phù hợp 
 29/106 27 77/106 73
 với các tình huống
 05 Kỹ năng làm việc theo 
 28/106 26,4 78/106 73,6
 nhóm. 5
 Bảng khảo sát cho thấy kết quả khảo sát của 5 tiêu chí khảo sát cho trẻ: 
 Đạt yêu cầu từ: 26,4% - 45,3%
 Chưa đạt yêu cầu từ: 54,7% - 73,6%
 Qua bảng khảo sát cho thấy các tiêu chí về kỹ năng sống của trẻ chưa đạt 
còn thấp, cho nên việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ trong nhà trường là vô 
cùng quan trọng và đây cũng là một tiêu chí trong chủ đề năm học của ngành. 
Để khắc phục những tồn tại trên bản thân tôi cần phải có những giải pháp cụ thể. 
 2. Mô tả, phân tích các giải pháp áp dụng sáng kiến 
 2.1. Quá trình thực hiện
 Để dạy trẻ được điều đó thì trước hết mỗi giáo viên là một tấm gương mẫu 
mực cho trẻ soi vào, là những tấm gương mẫu mực về hành vi, lời ăn, tiếng nói, 
cách ứng xử, cách giải quyết vấn đề. Đây là yêu cầu rất cao đòi hỏi các giáo viên 
phải luôn tự rèn luyện mình để công tác giáo dục đạt hiệu quả cao. 
 Đối với tâm sinh lý trẻ em ở lứa tuổi mầm non có nhiều kỹ năng quan trọng 
mà trẻ cần phải biết trước khi tập trung vào văn hóa. Thực tế kết quả của nhiều 
nghiên cứu đều cho thấy những kỹ năng quan trọng nhất trẻ phải tự học vào thời 
gian đầu năm học chính là những kỹ năng sống như: Kỹ năng tự phục vụ, tự tin 
giao tiếp, thông cảm chia sẻ. Việc xác định được các kỹ năng cơ bản phù hợp 
với lứa tuổi sẽ giúp giáo viên lựa chọn đúng những nội dung trọng tâm để dạy 
trẻ.
 Nhận thấy đây là một vấn đề quan trọng vì nó quyết định nhân cách của trẻ 
sau này, chính vì vậy bản thân tôi chọn đề tài này nhằm mục đích tìm ra những 
giải pháp quản lý cần thiết, thích hợp của người quản lý trong công tác chỉ đạo 
giáo viên rèn ký năng sống cho trẻ, nhằm nâng cao nhận thức cho cán bộ, giáo 
viên, nhân viên và học sinh trong nhà trường; ý thức trong từng hoạt động, hành 
vi ứng xử, giao tiếp giữa giáo viên và giáo viên, giáo viên với phụ huynh, giáo 
viên với trẻ.
 Để tìm hiểu thực trạng tình hình quản lý chỉ đạo giáo viên rèn kỹ năng 
sống, giúp trẻ ý thức được giá trị của bản thân trong mối quan hệ xã hội; qua đó 
hiểu biết về thể chất, tinh thần của bản thân mình; giúp trẻ có đủ khả năng tự 
thích ứng với môi trường xung quanh, tự chủ, độc lập, tự tin khi giải quyết công 
việc; có hành vi, thói quen ứng xử có văn hoá, hiểu biết và chấp hành pháp 
luật...mà vừa mang tính chiến lược, vừa mang tính cấp bách, là động cơ và cũng 
là nhiệm vụ của nhà trường, cơ quan ban ngành đoàn thể....,cha mẹ học sinh 
thường xuyên và lâu dài.
 Từ thực tế quản lý và chỉ đạo giáo viên thực hiện công tác giáo dục kỹ năng 
sống cho trẻ trong nhà trường tôi đã áp dụng các giải pháp để giải quyết vấn đề 
chỉ đạo giáo viên rèn những kỹ năng sống cho trẻ trong trường mầm non Hướng 
Lộc như sau:
 * Giải pháp 1: Giúp giáo viên hiểu rõ và có nhận thức sâu sắc về việc 
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ
 Vào đầu năm học, tôi tổ chức họp và chỉ đạo giáo viên tiếp tục triển khai 
thực hiện công văn số 463/BGDĐT-GDTX, ngày 28/01/2015 về việc hướng 
dẫn, triển khai thực hiện giáo dục kỹ năng sống tại các cơ sở GDMN, GDPT và 6
GDTX của Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo; Công văn số 1808/HD- SGDĐT, 
ngày 01/9/2020 của Sở Giáo dục và Đào tạo về Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ 
giáo mầm non năm học 2021-2022; Công văn số 2004/HD-SGDĐT, ngày 
23/9/2021 của Sở Giáo dục và Đào tạo về việc hướng dẫn chủ đề năm học 2021-
2022: “ Tích cực đổi mới nâng cao chất lượng giáo dục ”; Công văn số 
563/HD-PGDĐT ngày 29/9/2021 của Phòng Giáo dục và Đào tạo về việc hướng 
dẫn thực hiện chủ đề năm học 2021-2022: “Tích cực đổi mới nâng cao chất 
lượng giáo dục” ; Tham khảo modunle 39 nội dung học bồi dưỡng thường 
xuyên (Giáo dục kĩ năng sống cho trẻ mẫu giáo).
 Tổ chức hội thảo thực hiện xây dựng chuyên đề giáo dục kỹ năng sống cho 
trẻ. Về thực trạng và giải pháp ở trường tạo điều kiện giúp giáo viên nhận ra 
những ưu điểm, hạn chế, thuận lợi, khó khăn cùng trao đổi các biện pháp thực 
hiện. Đây cũng là cơ hội giúp tôi đúc rút kinh nghiệm mà tôi đang nghiên cứu, 
khai thác để đánh giá kết quả, rút ra bài học kinh nghiệm và hoàn chỉnh thành 
văn bản. Thông qua hội thảo giáo viên học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau từ đó lựa 
chọn các nội dung, tiêu chí, phù hợp với nhóm, lớp mình, để xây dựng kế hoạch 
cụ thể đưa vào các hoạt động của trẻ một cách có hiệu quả.
 Ngoài ra chỉ đạo cho tất cả các giáo viên nghiên cứu, tham khảo module 39 
 nội dung học bồi dưỡng thường xuyên (Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ mẫu 
 giáo).
 * Giải pháp 2: Chỉ đạo giáo viên xác định nhiệm vụ cơ bản và phân 
công trách nhiệm trong việc dạy trẻ kỹ năng sống
 Cùng với Ban giám hiệu nhà trường và lấy ý kiến từ giáo viên để thống 
nhất việc xác định mục tiêu, kết quả mong đợi phù hợp với tiềm năng phát triển 
của trẻ và xây dựng kế hoạch thực hiện việc lồng ghép giáo dục kỹ năng sống 
vào các hoạt động của trẻ, kế hoạch chuyên đề cho từng độ tuổi phù hợp với đặc 
điểm của chương trình. 
 Tạo điều kiện cho giáo viên tổ chức tốt các hoạt động nuôi dưỡng, chăm 
sóc giáo dục trẻ theo kế hoạch của nhà trường đã đưa ra.
 Tập huấn cho giáo viên về các kỹ năng làm việc với cha mẹ, tạo cơ hội, tổ 
chức nhiều hoạt động nhằm giúp giáo viên tăng cường phối hợp nhất quán với 
gia đình để dạy trẻ kỹ năng sống đạt hiệu quả. 
 Giáo viên có thể làm được gì để dạy kỹ năng sống cho trẻ
 Giáo viên cần tích cực dạy, thực hiện chương trình Giáo dục mầm non đưa 
lồng ghép các hoạt trong giảng dạy nhằm khuyến khích sự chuyên cần, tích cực 
của trẻ, giáo viên cần phải biết khai thác phát huy năng khiếu, tiềm năng sáng 
tạo ở mỗi trẻ. Vì mỗi đứa trẻ là một nhân vật đặc biệt, phải giáo dục trẻ như thế 
nào để trẻ cảm thấy thoải mái trong mọi tình huống của cuộc sống.
 Giáo viên cần thường xuyên tổ chức các họat động giáo dục chăm sóc trẻ 
một cách thích hợp tuân theo một số quan điểm: Giúp trẻ phát triển đồng đều 
các lĩnh vực: thể chất, ngôn ngữ, nhận thức, tình cảm - xã hội và thẩm mỹ. Phát 
huy tính tích cực của trẻ, giúp trẻ hứng thú, chủ động khám phá tim tòi, biết vận 
dụng vốn kiến thức, kỹ năng vào việc giải quyết các tinh huống khác nhau. 
 Giáo viên cần giúp trẻ có được những mối liên kết mật thiết với những bạn 
khác trong lớp, trẻ biết chia sẻ chăm sóc, biết lắng nghe trình bày và diễn đạt 7
được ý của mình khi vào trong các nhóm trẻ khác nhau, giúp trẻ luôn cảm thấy 
tự tin khi tiếp nhận các thử thách mới. Điều này liên quan tới việc đứa trẻ cảm 
thấy thoải mái, tự tin hay không đối với mọi người xung quanh, cũng như việc 
mọi người xung quanh chấp nhận đứa trẻ đó như thế nào? Cần chuẩn bị cho trẻ 
sự tự tin, thoải mái trong mọi trường hợp nhất là trong việc ăn uống để chúng ta 
không phải xấu hổ vì những hành vi không đẹp của trẻ. 
 Thường xuyên liên hệ với phụ huynh để kịp thời nắm tình hình của trẻ, trao 
đổi với phụ huynh những nội dung và biện pháp chăm sóc và giáo dục trẻ tại 
nhà, bàn bạc cách giải quyết những khó khăn gặp phải.
 * Giải pháp 3: Chỉ đạo giáo viên lựa chọn kỹ năng sống cơ bản cần dạy 
trẻ ở lứa tuổi mầm non
 Đây là nội dung quan trọng trong việc chỉ đạo giáo viên rèn kỹ năng sống 
cho trẻ bởi vì: Kỹ năng sống của trẻ khác với người lớn. Đối với tâm sinh lý trẻ 
dưới sáu tuổi thì có nhiều kỹ năng quan trọng mà trẻ cần phải biết trước khi tập 
trung vào học văn hóa như:
 Kỹ năng tự phục vụ: Vệ sinh cá nhân, tự phục vụ trong ăn uống, học tập, 
vui chơi... Đây là một trong những kỹ năng đầu tiên để rèn trẻ. Qua đó, dạy trẻ 
kỹ năng lao động tự phục vụ, rèn tính tự lập như: Biết tự rửa tay sạch sẽ trước 
khi ăn, khi tay bẩn và sau khi đi vệ sinh, biết cách sử dụng những đồ dùng, vật 
dụng trong ăn uống đúng cách, ăn uống gọn gàng, không rơi vãi, nhai nhỏ nhẹ 
không gây tiếng ồn, ngậm miệng khi nhai thức ăn, biết mời cô, bạn trước khi ăn, 
biết tự dọn, cất đúng chỗ bát, chén, thìa ngồi ngay ngắn, ăn hết suất hoặc biết 
giúp cô giáo phát và cất đồ dùng học tập, giúp bố mẹ lấy bát đũa ăn cơm. Khi 
ngủ không làm ảnh hưởng đến bạn xung quanh.
 Kỹ năng giao tiếp: Chỉ đạo giáo viên cần dạy trẻ biết chú ý lắng nghe, biết 
thể hiện và diễn đạt ý tưởng của mình cho người khác hiểu, biết nhận lỗi và xin 
lỗi, biết cám ơn. Đây là một kỹ năng cơ bản và khá quan trọng đối với trẻ. Nếu 
trẻ cảm thấy thoải mái khi nói về một ý tưởng hay chứng kiến nào đó thì trẻ sẽ 
trẻ dễ dàng tiếp thu và lĩnh hội những kiến thức đã được học. 
 Kỹ năng cảm thông và chia sẻ: Chỉ đạo giáo viên dạy trẻ thông qua các 
hoạt động trong ngày giáo dục trẻ biết thông cảm và chia sẻ với bạn và cô khi có 
sự việc xảy ra, khi có chuyện vui hoặc buồn. Đây chính là yếu tố cần thiết để 
giúp trẻ trở thành người tốt sau này.
 Kỹ năng làm việc theo nhóm: Đây là kỹ năng giúp trẻ biết phân công, biết 
thỏa thuận và biết thực hiện theo yêu cầu. Từ đó trẻ tiếp thu được những kỹ 
năng giao tiếp xã hội và các hành vi ứng xử cơ bản trong nhóm bạn, thì trẻ sẽ 
nhanh chóng sẵn sàng và có khả năng tập trung vào việc học một cách tốt nhất. 
 Giáo dục kỹ năng sống cho trẻ được đưa vào các hoạt động giáo dục hằng 
ngày nhằm củng cố và hệ thống hóa các kinh nghiệm mà trẻ đã tích lũy được 
trong cuộc sống hằng ngày: trong lúc trẻ quan sát, học tập, vui chơi và lao động 
chăm sóc bảo vệ sức khỏe bản thân.
 * Giải pháp 4: Chỉ đạo giáo viên tạo môi trường thực hiện nhiệm vụ 
rèn kỹ năng sống cho trẻ
 Chỉ đạo và hướng dẫn giáo viên xây dựng môi trường giáo dục phù hợp 
đẹp mắt, thu hút và hấp dẫn trẻ. Trong lớp bố trí một kệ sách tại góc học tập có 8
các loại tranh ảnh về chủ đề, tranh truyện về giáo dục hành vi ứng xử, phòng 
tránh những tai nạn, tranh về hành vi nên làm hay không nên làm...Tạo điều kiện 
cho trẻ được trải nghiệm và tham gia vào hoạt động, thông qua các hoạt động 
giáo viên giáo dục kỹ năng sống cho trẻ một cách rất nhẹ nhàng và có hiệu quả.
 Giáo viên luôn động viên, khuyến khích trẻ xem tranh, cùng bạn xem tranh 
truyện và cùng bạn thảo luận về nội dung tranh truyện.
 Bên ngoài lớp xây dựng môi trường tranh ảnh hoặc mô hình, áp phích về 
một số kỹ năng sống cần thiết nhằm giáo dục kỹ năng sống cho trẻ ở mọi lúc 
mọi nơi và tuyên truyền đến các bậc phụ huynh.
 * Giải pháp 5: Chỉ đạo giáo viên dạy trẻ kỹ năng sống thông qua các 
hoạt động trong ngày của trẻ
 Đối với trẻ mầm non, việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ là giáo dục lồng 
ghép trong tất cả các hoạt động hàng ngày của trẻ và ở mọi lúc mọi nơi. Việc 
lồng ghép giáo dục kỹ năng sống vào tất cả các chủ đề trong năm học sao cho 
phù hợp, sao cho linh hoạt để đạt hiệu quả cao như:
 Giờ đón trẻ trẻ: Giáo viên cần trò chuyện với trẻ về giáo dục kỹ năng giao 
tiếp cách chào hỏi không chỉ bằng ngôn ngữ mà còn cả cử chỉ ánh mắt, nụ cười, 
kỹ năng cất giày dép, ba lô đúng nơi quy định, ngoài ra giáo viên dạy trẻ cách 
chào hỏi mỗi khi đến lớp, biết nói lời cảm ơn, xin lỗi phù hợp, không nói leo khi 
người khác đang nói, không tự tiện lấy đồ và sử dụng đồ của người khác, dạy trẻ 
biết thông cảm và chia sẽ cùng bạn....
 Hoạt động vui chơi: Hoạt động vui chơi là hoạt động được trẻ đón nhận 
một cách hứng thú nhất và tích cực nhất, bởi thông qua đồ vật trẻ tha hồ vui chơi 
và sáng tạo, từ đó rèn cho trẻ kỹ năng giao tiếp và ứng xử.
 Ở chủ đề gia đình, trẻ đóng vai mẹ con, mẹ đưa bé đi học và nhắc trẻ chào 
cô, chào mẹ. Mẹ dắt bé đi chợ, khi nhận hàng xong, bé biết cám ơn.
 Hoạt động học: Rèn kỹ năng sống thông qua câu chuyện, ca dao: Những 
câu chuyện hay, có ý nghĩa chuyển tải những thông điệp có giá trị giúp trẻ có kỹ 
năng sống quý báu, chính vì vậy, giáo viên cần lựa chọn các tác phẩm có giá trị 
phù hợp nhận thức để kể cho trẻ nghe.
 Ví dụ: Khi kể chuyện “ Tích chu” giáo viên đặt những câu hỏi gợi mở như: 
Nếu là con khi bà hóa thành chim, con sẽ làm gì ? Gợi mở tính tò mò và cho trẻ 
thay đổi đoạn kết của truyện có hậu hơn, đặt tên khác cho câu chuyện v..v...Từ 
đó giúp trẻ thấm dần ý nghĩa rồi từ đó trẻ tích lũy cho mình những bài học kinh 
nghiệm trong cuộc sống.
 Sử dụng tình huống để rèn kỹ năng sống cho trẻ: giáo viên có thể thiết kế 
một số tình huống để tập trẻ giải quyết những vấn đề liên quan đến cuộc sống 
hàng ngày của trẻ.
 Giờ học: Giáo viên trong lớp xác định mục tiêu, lập kế hoạch và tổ chức 
tiết dạy có thể riêng hoặc có thể lồng ghép các kỹ năng sống vào bài dạy một 
cách linh hoạt nhẹ nhàng.
 Hoạt động vệ sinh: Giáo viên rèn cho trẻ kỹ năng tự phục vụ, trẻ biết đi vệ 
sinh đúng nơi quy định, theo ký hiệu hình bạn trai bạn gái, ngoài ra trẻ phân biệt 
được nơi đi vệ sinh của mình, biết xếp hàng và chờ đến lượt, biết rữa tay bằng 
xà phòng không xô đẩy bạn... 9
 Trong giờ ăn: Giáo viên dạy cho trẻ những hành vi văn minh trong ăn 
uống, qua đó dạy cho trẻ những kỹ năng tự phục vụ, rèn tính tự lập như biết lấy 
thìa cho mình và cho bạn và biết giúp đỡ bạn..
 Rèn kỹ năng sống cho trẻ ở mọi lúc mọi nơi: Việc rèn kỹ năng sống cho 
trẻ không phải là một sớm một chiều mà phải có quá trình và thời gian rèn 
luyện. Đó là sự lặp lại một thao tác, một hành vi nào đó, dần dần nó sẽ trở thành 
kỹ năng. 
 * Giải pháp 6: Chỉ đạo giáo viên làm tốt công tác tuyên truyền các bậc 
cha mẹ cách dạy trẻ kỹ năng sống trong gia đình
 Giáo viên cần khuyến khích cha mẹ tạo những điều kiện cho trẻ được làm 
việc để tự phục vụ bản thân. Tuyên truyền các bậc phụ huynh cùng chơi, cùng 
xem ti vi phù hợp và bổ ích với trẻ khi xem, hay trò chuyện cùng trẻ khuyến 
khích trẻ nói lên suy nghĩ và cảm xúc của mình về những điều vừa xem hay vừa 
chơi.
 Chỉ đạo các giáo viên xây dựng góc tuyên truyền tại các nhóm, lớp với 
những nội dung phù hợp về giáo dục kỹ năng sống cho trẻ.
 Tuyên truyền cho phụ huynh hiểu không nên làm hộ con, phải dạy cho trẻ 
tính tự lập từ bé. Trẻ càng được hướng dẫn sớm về cách tự vệ và nhận biết 
những nguy hiểm xung quanh.
 Tuyên truyền cho phụ huynh hiểu rằng: Giáo dục kỹ năng sống là giúp trẻ 
nâng cao năng lực để tự lựa chọn những giải pháp khác nhau. Quyết định phải 
xuất phát từ trẻ. Nội dung giáo dục phải xuất phát từ chính nhu cầu của trẻ.
 Cha mẹ trẻ cần phối hợp với giáo viên một cách chặt chẽ và hợp lý bằng 
việc tham gia tình nguyện vào quá trình giáo dục trong nhà trường. Cha mẹ nên 
tham gia vào các buổi trao đổi với giáo viên, tham gia các buổi họp của nhà 
trường.
 2.2. Tính mới, sự khác biệt giữa giải pháp mới và giải pháp cũ
 Trong những năm học qua việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ trong trường 
mầm non Hướng Lộc chủ yếu chỉ thông qua các hoạt động học của trẻ mà chưa 
được chú trọng lồng ghép vào các hoạt động khác trong ngày của trẻ, từ thực tế 
đó bản thân nhận thấy việc giáo dục kỹ năng sống cho trẻ không những chú 
trọng vào hoạt động học mà cần phải đưa vào các hoạt động sau: thông qua hoạt 
động vui chơi, trong giờ đón trả trẻ, hoạt động trong giờ ăn, giờ ngủ, giáo dục 
mọi lúc mọi cho trẻ; Thông qua các buổi sinh hoạt chuyên môn, xây dựng được 
các chuyên đề, các tiết dạy thí điểm để lồng ghép nội dung giáo dục kỹ năng 
sống cho trẻ. Bên cạch đó việc xây dựng môi trường giáo dục cho trẻ phù hợp, 
nhằm thu hút trẻ đến trường, tạo cơ hội cho trẻ được trãi nghiệm và được tham 
gia vào các hoạt động một cách tích cực hơn hứng thú hơn. 
 Giáo viên chủ động, tự tin, sáng tạo trong việc lựa chọn các phương pháp 
và hình thức tổ chức các hoạt động giáo dục kỹ năng sống cho trẻ, kết hợp chặt 
chẽ với phụ huynh, tạo niềm tin đối với phụ huynh và trẻ, phụ huynh tin tưởng 
và tín nhiệm.
 Tất cả những điều đó chứng minh và khẳng định rằng các biện pháp áp 
dụng trong sáng kiến có nhiều điểm mới, sự khác biệt, mang tính hiệu quả vượt 
trội so với các giải pháp giáo dục cũ. 10
 2.3. Tính thực tiễn của sáng kiến
 Sau khi áp dụng các giải pháp trên giúp giáo viên hiểu rõ và nhận thức sâu 
sắc về lựa việc chọn nội dung, phương pháp và hình thức giáo dục các kỹ năng 
sống cho trẻ gần gủi, dễ hiểu, linh hoạt sáng tạo vào có hiệu quả.
 Giáo viên xác định được nhiệm vụ cơ bản trong việc dạy kỹ năng sống cho 
trẻ, xây dựng kế hoạch và lựa chọn nội dung giáo dục kỹ năng sống cơ bản dạy 
trẻ phù hợp với từng lứa tuổi, tổ chức giáo dục kỹ năng sống cho trẻ thông qua 
các hoạt động trong ngày lồng ghép giáo dục một cách khéo léo.
 Giáo viên thường gần gủi, trò chuyện với trẻ tạo mối quan hệ thân thiết với 
trẻ, giúp trẻ có sự an toàn mọi lúc mọi nơi, có tính tự lực tự tin, sáng tạo và khỏe 
mạnh. 
 Trẻ được trực tiếp tham gia vào các hoạt động trải nghiệm, được thảo mãn 
sự ham hiểu biết khám phá của bản thân, được thảo luận và đưa ra các ý kiến 
của riêng mình, từ đó giúp trẻ mạnh dạn tự tin giao tiếp và cảm thông chia sẽ, đa 
số trẻ ngoan ngoãn, lễ phép trẻ được hình thành được những thói quen văn minh, 
đi học chuyên càn, tham gia tích cực vào các hoạt động.
 Giáo viên kết hợp với phụ huynh, tạo uy tín với phụ huynh và được phụ 
huynh tin tưởng. Phụ huynh đã quan tâm hơn đến vấn đề giáo dục kỹ năng sống 
cho con em mình, tích cực tham gia vào các hoạt động giáo dục trẻ ở nhà 
trường. 
 Phụ huynh đã có thói quen liên kết phối hợp, thường xuyên trao đổi với cô 
giáo về tình hình của trẻ.
 2.4. Tính hiệu quả của sáng kiến 
 Từ những cố gắng nghiên cứu tài liệu, kinh nghiệm của bản thân, sự đồng 
thuận hợp tác của tập thể sư phạm, sự ủng hộ tích cực của các bậc cha mẹ đã 
giúp bản thân đã đạt được một số kết quả trong việc chỉ đạo giáo viên rèn giáo 
dục kỹ năng sống cho trẻ trong nhà trường như sau: 
 Trên 90% trẻ luôn có kết quả tốt về chất lượng giáo dục thông qua sổ đánh 
giá trẻ ở lớp sau mỗi chủ đề, cuối độ tuổi và đặc biệt qua kết quả đánh giá chất 
lượng trẻ 5 tuổi theo bộ chuẩn 120 chỉ số.
 Trẻ có thói quen lao động tự phục vụ trong ăn uống và vệ sinh cá nhân, 
được rèn luyện kỹ năng tự mặc quần áo.
 Đa số trẻ đều năng động, mạnh dạn, tự tin trong giao tiếp, trẻ 5 tuổi có khả 
năng sẳn sàng học tập ở trường phổ thông cao hơn năm trước.
 Trẻ được rèn luyện kỹ năng xã hội; kỹ năng về cảm xúc; chung sống hòa 
bình, và tuyệt đối không xảy ra bạo hành trẻ em ở trường . 
 Kết quả cụ thể như sau: 
 * Bảng 1: Kết quả trước và sau khi áp dụng trên giáo viên trong toàn 
trường đầu năm học 2021-2022 11
 Kết quả khảo sát đầu năm Kết quả đạt được cuối năm
Tổng Tốt Khá ĐYC Tốt Khá ĐYC
 số Tiêu chí 
 TT
 giáo khảo sát SL TL SL TL SL TL SL Tỷ SL Tỷ SL Tỷ 
 viên llêl lệ lệ lệ lệ lệ 
 ệ % % % % % %
 Giúp giáo 
 1
 viên hiểu rõ 
 và có nhận 
 thức sâu sắc 3 15 9 45 8 40 10 50 10 50 0 0
 về việc giáo 
 dục kỹ năng 
 sống cho trẻ
 2 Chỉ đạo giáo 
 viên xác định 
 nhiệm vụ cơ 
 bản và phân 
 4 20 8 40 8 40 11 55 9 45 0 0
 công trách 
 nhiệm trong 
 việc dạy trẻ 
 kỹ năng sống
 Chỉ đạo giáo 
 3
 viên lựa chọn 
 kỹ năng sống 
 cơ bản cần 5 25 8 40 7 35 12 60 8 40 0 0
 dạy trẻ ở lứa 
 tuổi mầm 
 non 
 20 Chỉ đạo giáo 
 4
 viên tạo môi 
 trường thực 
 hiện nhiệm 5 25 8 40 7 35 12 60 8 40 0 0
 vụ rèn kỹ 
 năng sống 
 cho trẻ
 Chỉ đạo giáo 
 5
 viên dạy trẻ 
 kỹ năng sống 
 thông qua 3 15 9 45 8 40 11 55 9 45 0 0
 các hoạt 
 động trong 
 ngày của trẻ
 Chỉ đạo giáo 
 6
 viên làm tốt 
 công tác 
 tuyên truyền 
 5 25 9 45 6 30
 các bậc cha 11 55 9 45 0 0
 mẹ cách dạy 
 trẻ kỹ năng 
 sống trong 
 giáo dục
 Qua bảng đánh giá kết quả cho thấy kết quả đạt được như sau:
 Có 6 tiêu chí: Tốt: từ 50% - 70%; tăng 45% so với đầu năm.
 Khá: từ 40% - 50%; giảm 5,0% so với đầu năm. 12
 ĐYC: 0 %; giảm 40% so với đầu năm.
 * Bảng 2: Kết quả trước và sau khi áp dụng trên trẻ 4-5 tuổi trong 
toàn trường đầu năm học 2021-2022
 Kết quả khảo sát đầu năm Kết quả khảo sát đầu năm
Tổng 
 số TT Tiêu chí khảo sát Đạt Chưa đạt Đạt Chưa đạt
trẻ Số Tỷ Số Tỷ Số Tỷ Số Tỷ 
 lượng lệ % lượng lệ % lượng lệ % lượng lệ %
 1 Trẻ có kỹ năng tự 
 48/106 45,3 58/106 54,7 106 100 0 0
 phục vụ.
 2 Trẻ mạnh dạn 
 giao tiếp với cô 40/106 37,7 66/106 62,3 106 100 0 0
 với bạn.
 3 Kỹ năng cảm 
 106 30/106 28 76/106 72 106 100 0 0
 thông và chia sẻ
 4 Kỹ năng ứng xử 
 phù hợp với các 29/106 27 77/106 73 106 100 0 0
 tình huống
 5 Kỹ năng làm việc 
 28/106 26,4 78/106 73,6 106 100 0 0
 theo nhóm.
 Qua bảng đánh giá kết quả cho thấy kết quả như sau:
 Có 5 tiêu chí : Đạt yêu cầu: 100% tăng 54,7%
 Chưa đạt yêu cầu: 0% giảm từ 54,7% - 73,6%
 III. KẾT LUẬN
 1. Kết luận
 Sau khi nghiên cứu đề tài “Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên rèn giáo dục 
kỹ năng sống cho trẻ trong trường Mầm non Hướng Lộc” những thành quả 
giúp tôi thực hiện tốt công tác này mà tôi tâm đắc đó là:
 Trường chúng tôi đã hình thành cho trẻ được những hiểu biết, những kỹ 
năng, biểu lộ tình cảm, biết chăm sóc tự phục vụ bản thân, tự tin mạnh dạn trong 
các hoạt động một cách tích cực, tự lập sáng tạo, ứng xử giao tiếp với người lớn lễ 
phép, chan hòa thân thiện với bạn bè. Việc giáo dục kỹ năng cho trẻ mầm non là 
xây dụng và củng cố nền tảng và những gì theo trẻ đến suốt đời làm cơ sở tiền đề 
để phát triển nhân cách toàn diện sau này của trẻ.
 Bản thân là người quản lý chuyên môn trong trường, tôi luôn học hỏi trao 
đổi kinh nghiệm với đồng nghiệp và nghiên cứu tài liệu, thông tin truyền thông 
để nâng cao chất lượng quản lý trong nhà trường mà quan trọng nhất là Giáo dục 
kỹ năng sống cho trẻ mầm non là yếu tố không thể thiếu với mỗi con người 
nhưng không phải ai cũng tự có mà cần phải có sự giáo dục mới có. Kỹ năng 
sống là một nét đẹp truyền thống mà mỗi con người sống trong xã hội cần học 
tập và phát huy để thích nghi và tồn tại với môi trường sống đó, hơn thế nữa nó 
còn là một yếu tố để hoàn thiện và hình thành nhân cách con người. Có thể 13
khẳng định rằng việc đứa trẻ thích nghi nhanh hay chậm, hình thành những kỹ 
năng sống diễn ra lâu hay mau phụ thuộc rất nhiều vào mức độ đúng đắn trong 
việc giáo dục của người lớn và nhất là vai trò của giáo viên mầm non trong việc 
rèn kỹ năng cho trẻ để trẻ phát triển nhân cách về sau.
 Đây chính là điều tôi đã rút ra được và kết luận rằng:“Việc hình thành 
những kỹ năng sống của đứa trẻ diễn ra lâu hay mau. Điều đó còn phụ thuộc rất 
nhiều vào mức độ (chuẩn) đúng đắn của người lớn đối với đứa trẻ” trong giáo 
dục kỹ năng sống cho trẻ cho trẻ ở tuổi mầm non.
 2. Kiến nghị và đề xuất
 2.1. Đối với phòng giáo dục
 Tổ chức các đợt tập huấn tập trung, bồi dưỡng và nhiều hội thảo về việc rèn 
giáo dục kỹ năng sống cho trẻ để giáo viên có cơ hội học hỏi lẫn nhau.
 2.2. Đối với nhà trường
 Nhà trường tích cực tham mưu với các cấp để tăng cường mua sắm thêm 
đồ dùng, đồ chơi thiết bị dạy học đồng bộ cho các lớp để phục vụ trong công tác 
chăm sóc, nuôi dưỡng, giáo dục cho trẻ.
 2.3. Đối với giáo viên
 Cần phải nhiệt tình và rèn kỹ năng sống cho trẻ phải thường xuyên, không 
những qua hoạt động học mà qua mọi lúc, mọi nơi để phát triển cho trẻ một cách 
toàn diện.
 Trên đây là toàn bộ nội dung, kết quả thực hiện sáng kiến kinh nghiệm của 
bản thân về lĩnh vực: “Một số biện pháp chỉ đạo giáo viên rèn giáo dục kỹ 
năng sống cho trẻ” mà tôi đã vận dụng tại trường Mầm non Hướng lộc năm học 
2021-2022. Rất mong được sự góp ý của lãnh đạo các cấp, Hội đồng giám khảo 
và các đồng nghiệp.
 Xin chân thành cám ơn!
 Hướng Lộc, ngày 06 tháng 04 năm 2022
 Tôi xin cam đoan đây là SKKN của mình 
 viết, không sao chép nội dung của người 
 XÁC NHẬN CỦA THỦ TRƯỞNG khác
 ĐƠN VỊ NGƯỜI VIẾT SÁNG KIẾN
 HIỆU TRƯỞNG
 Lê Thị Thanh Thanh
 Nguyễn Thị Thu 14
 TÀI LIỆU THAM KHẢO
 Hướng dẫn số 1952/HD- SGDĐT, ngày 9/10/2020 của Sở Giáo dục và Đào 
tạo về Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ giáo dục chính trị và công tác cho học 
sinh năm học 2020-2021; 
 Công văn số 1818/HD-SGDĐT, ngày 23/9/2020 của Sở Giáo dục và Đào 
tạo về việc hướng dẫn chủ đề năm học 2020-2021: “Nâng cao trách nhệm, đạo 
đức, năng lực đổi mới, sáng tạo của nhà giáo; tăng cường công tác giáo dục 
đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh”;
 Hướng dẫn số 495/PGDĐT-CNH ngày 28/9/2020 của Phòng Giáo dục và 
Đào tạo về việc hướng dẫn thực hiện chủ đề năm học 2020-2021: “Nâng cao 
trách nhệm, đạo đức, năng lực đổi mới, sáng tạo của nhà giáo; tăng cường 
công tác giáo dục đạo đức, lối sống, kỹ năng sống cho học sinh” ; 
 Tham khảo modunle 39 nội dung học bồi dưỡng thường xuyên (Giáo dục 
kỹ năng sống cho trẻ mẫu giáo); 
 Tham khảo qua internet