Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp phát triển khả năng tạo hình cho trẻ 24- 36 tháng tại trường mầm non Quang Trung
Giáo dục Mầm non là khâu đầu tiên của quá trình đào tạo nhân cách con người mới Việt Nam. Mục tiêu chung là phát triển tất cả các khả năng của trẻ, hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới, tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ bước phát triển sau này, chuẩn bị cho trẻ khả năng học tập tốt, sống và làm việc phù hợp với xã hội mới. Một số chính sách phát triển chung của Giáo dục mầm non là “ Nâng cao chất lượng chăm sóc – giáo dục trẻ trước 6 tuổi, tạo cơ sở để trẻ phát triển toàn diện về thể chất, tình cảm, trí tuệ và thẫm mỹ.”, đồng thời tiến hành từng bước đổi mới chương trình giáo dục mầm non cho phù hợp với yêu cầu của thực tiễn xã hội, nhằm hình thành cho trẻ những năng lực chung, về tình cảm xã hội, nhận thức và năng lực tự giải quyết vấn đề, năng lực thích ứng với môi trường, đặc biệt hình thành, bồi dưỡng ở trẻ những tình cảm, phẩm chất và năng lực của con người biết lao động tích cực sáng tạo.
Trong số các hoạt động của trẻ trong trường mầm non, hoạt động tạo hình là một hoạt động thể hiện rất rõ các đặc điểm sự phát triển tâm lý, sự sáng tạo và trí tưởng tượng của trẻ . Đây là một hoạt động vô cùng hấp dẫn đối với trẻ. Với sự phong phú của các thể loại như vẽ, nặn, chắp ghép, xếp, dán , hoạt động tạo hình giúp cho trẻ mầm non không những được tiếp cận một cách tích cực với thế giới xung quanh mà còn là cơ hội để trẻ thể hiện tình cảm, cảm xúc và suy nghĩ của bản thân. Khả năng thể hiện tính truyền cảm của đường nét, hình dạng, màu sắc, bố cục trong tranh, trong sản phẩm tạo hình của trẻ được phát triển theo từng lứa tuổi. Lứa tuổi nhà trẻ từ 24 – 36 tháng chỉ thể hiện bằng đường nét, hình dạng, chứ chưa thể tạo nên những hình ảnh rõ ràng, đầy đủ. Tuy nhiên trẻ cũng đã có khả năng liên tưởng, liên hệ giữa các dấu hiệu của đối tượng. Trẻ đã có khả năng thể hiện tưởng tượng tái tạo, biểu cảm bằng cách sử dụng một số chấm, vạch, đường nét khác nhau bổ sung vào các hình do người lớn vẽ sẵn hoặc do trẻ tình cờ trẻ tạo nên trước đó. Đối với lớp nhà trẻ 24 –36 tháng thì hoạt động với đồ vật là hoạt động mang tính chủ đạo. Chính những hoạt động này tạo nên sự biến đổi về chất trong tâm lý của trẻ làm cho các hoạt động khác nhau mang một màu sắc riêng của nó. Trong trường mầm non HĐVĐV luôn cósự hướng dẫn, tổchức của cô giáo. trẻ được học tập và tiếp thu tri thức dưới hình thức chơi màhọc –học mà chơi. Trên giờ học trẻ được học các kỹ năng còn trong các giờ hoạt động khác trẻ được ứng dụng các kỹ năng đó.Hoạt động ở các góc là hoạt động cá nhân hoặc một nhóm trẻ nên trẻ có cơ hội lựa chọn hoạt động mà trẻ ưa thích, trẻ được tự do giao tiếp, tự do kết bạn, tự do chọn đồ chơi, được trải nghiệm cảm giác hứng thú qua các trò chơi giúp trẻ tự tin vào bản thân mình.
ỦY BAN NHÂN DÂN HUYỆN GIA LÂM TRƯỜNG MN QUANG TRUNG =====o0o===== SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM Đề tài “ Một số biện pháp phát triển khả năng tạo hình cho trẻ 24 – 36 tháng tại trường Mầm non Quang Trung” Lĩnh vực: Giáo dục nhà trẻ Tác giả : Nguyễn Thị Thực Chức vụ: Giáo viên NĂM HỌC: 2018-2019 MỤC LỤC I. ĐẶT VẤN ĐỀ 1.LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI: Giáo dục Mầm non là khâu đầu tiên của quá trình đào tạo nhân cách con người mới Việt Nam. Mục tiêu chung là phát triển tất cả các khả năng của trẻ, hình thành cho trẻ những cơ sở ban đầu của nhân cách con người mới, tạo điều kiện thuận lợi cho trẻ bước phát triển sau này, chuẩn bị cho trẻ khả năng học tập tốt, sống và làm việc phù hợp với xã hội mới. Một số chính sách phát triển chung của Giáo dục mầm non là “ Nâng cao chất lượng chăm sóc – giáo dục trẻ trước 6 tuổi, tạo cơ sở để trẻ phát triểntoàn diện về thể chất, tình cảm, trí tuệ và thẫm mỹ...”, đồng thời tiến hành từng bước đổi mới chương trình giáo dục mầm non cho phù hợp với yêu cầu của thực tiễn xã hội, nhằm hình thành cho trẻ những năng lực chung, về tình cảm xã hội, nhận thức và năng lực tự giải quyết vấn đề, năng lực thích ứng với môi trường, đặc biệt hình thành, bồi dưỡng ở trẻ những tình cảm, phẩm chất và năng lực của con người biết lao động tích cực sáng tạo. Trong số các hoạt động của trẻ trong trường mầm non, hoạt động tạo hình là một hoạt động thể hiện rất rõ các đặc điểm sự phát triển tâm lý, sự sáng tạo và trí tưởng tượng của trẻ . Đây là một hoạt động vô cùng hấp dẫn đối với trẻ. Với sự phong phú của các thể loại như vẽ, nặn, chắp ghép, xếp, dán , hoạt động tạo hình giúp cho trẻ mầm non không những được tiếp cận một cách tích cực với thế giới xung quanh mà còn là cơ hội để trẻ thể hiện tình cảm, cảm xúc và suy nghĩ của bản thân. Khả năng thể hiện tính truyền cảm của đường nét, hình dạng, màu sắc, bố cục trong tranh, trong sản phẩm tạo hình của trẻ được phát triển theo từng lứa tuổi. Lứa tuổi nhà trẻ từ 24 – 36 tháng chỉ thể hiện bằng đường nét, hình dạng, chứ chưa thể tạo nên những hình ảnh rõ ràng, đầy đủ. Tuy nhiên trẻ cũng đã có khả năng liên tưởng, liên hệ giữa các dấu hiệu của đối tượng. Trẻ đã có khả năng thể hiện tưởng tượng tái tạo, biểu cảm bằng cách sử dụng một số chấm, vạch, đường nét khác nhau bổ sung vào các hình do người lớn vẽ sẵn hoặc do trẻ tình cờ trẻ tạo nên trước đó. Đối với lớp nhà trẻ 24 –36 tháng thì hoạt động với đồ vật là hoạt động mang tính chủ đạo. Chính những hoạt động này tạo nên sự biến đổi về chất trong tâm lý của trẻ làm cho các hoạt động khác nhau mang một màu sắc riêng của nó. Trong trường mầm non HĐVĐV luôn cósự hướng dẫn, tổchức của cô giáo. trẻ được học tập và tiếp thu tri thức dưới hình thức chơi màhọc –học mà chơi. Trên giờ học trẻ được học các kỹ năng còn trong các giờ hoạt động khác trẻ được ứng dụng các kỹ năng đó.Hoạt động ở các góc là hoạt động cá nhân hoặc một nhóm trẻ nên trẻ có cơ hội lựa chọn hoạt động mà trẻ ưa thích, trẻ được tự do giao tiếp, tự do kết bạn, tự do chọn đồ chơi, được trải nghiệm cảm giác hứng thú qua các trò chơi giúp trẻ tự tin vào bản thân mình. Chính vì vậy, hoạt động tạo hình là mảnh đất mầu mỡ để ươm mầm và nẩy nở những mầm mống đầu tiên của tính sáng tạo, phát triển tình yêu với cái đẹp, thể hiện sự sáng tạo, trí tưởng tượng phong phú của trẻ. Tuy nhiên, những đề tài tạo hình dành cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng lại vô cùng đơn điệu, đôi khi dập khuôn khiến trẻ dễ nhàm chán và không có hứng thú dẫn đến kỹ năng cũng như khả năng tạo hình của trẻ luôn bị hạn chế. Chính vì vậy, ngay từ đầu năm tôi đã tìm tòi, nghiên cứu sách vở, tài liệu để tìm ra những biện pháp giúp trẻ hoạt động một cách tích cực nhất, hứng thú nhất, phát triển khả năng tạo hình cho trẻ nhà trẻ 24 – 36 tháng. Và đây cũng chính là lý do tôi nghiên cứu và thực hiện đề tài: “ Một số biện pháp phát triển khả năng tạo hình cho trẻ 24 – 36 tháng tại trường Mầm non Quang Trung 2. Mục đích nghiên cứu - Nghiên cứu thực trạng việc phát triển khả năng tạo hình cho trẻ 24 – 36 tháng tại trường Mầm non Quang Trung - Đề ra một số biện pháp phát triển khả năng tạo hình cho trẻ 24 – 36 tháng 3. Đối tượng nghiên cứu - Biện biện pháp phát triển khả năng tạo hình cho trẻ nhà trẻ (24- 36) tháng tại Trường mầm non Quang Trung. 4. Phạm vi và kế hoạch nghiên cứu - Lớp nhà trẻ (24- 36) tháng tại Trường mầm non Quang Trung - Thời gian nghiên cứu từ tháng 6 năm 2018 đến tháng 3 năm 2019. II.GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ 1. CƠ SỞ LÝ LUẬN: Trẻ em không phải là người lớn thu nhỏ lại, mà nó cũng có những đặc điểm riêng biệt về cấu tạo sinh lý, do đó trẻ em cũng cần có những biện pháp chăm sóc thích hợp. Có người đã cho rằng: Trẻ em là một trang giấy trắng và ai muốn vẽ gì vào đó thì vẽ. Đó chính là một quan điểm thật sai lầm, vì thực tế khoa học đã chứng minh trẻ em cũng có những nhận thức riêng bên trong của mình, nhưng đòi hỏi trẻ phải tích cực tham gia vào hoạt động thì từ đó tâm lý của trẻ mới phát triển và bộc lộ ra bên ngoài. Là một người giáo viên, chúng ta cần phải coi trọng việc tạo ra môi trường giáo dục trẻ bằng những hoạt động thiết thực, nhằm phát triển một cách toàn diện trên tất cả các lĩnh vực: Trí tuệ- Đạo đức- Thẩm mĩ- Thể lực. Từ đó, giúp trẻ hoàn thiện nhân cách, ngôn ngữ, tư duy, phát triển các kỹ năng thực hành, giao tiếp, ứng xử. Đối với việc giáo dục phát triển nhân cách toàn diện cho trẻ em, hoạt động tạo hình có một vị trí rất quan trọng. Hoạt động tạo hình là một trong những phương tiện tích cực để phát triển ở trẻ khả năng hoạt động trí tuệ như: óc quan sát, trí nhớ, tư duy, tưởng tượng. Nhờ hoạt động tạo hình mà vốn hiểu biết của trẻ về thế giới xung quanh được tăng lên, ngày càng trở nên “giàu có” hơn cả về lượng và chất. Tham gia vào hoạt động trẻ tạo hình, trẻ có nhiều điều kiện tiếp thu cái đẹp, cái tốt trong xã hội, trải nghiệm các xúc cảm, tình cảm trong giao tiếp, học hỏi về kỹ năng xã hội và các hành vi đánh giá các hành vi văn hóa xã hội qua các hình tượng, sự kiện, hiện tượng được miêu tả. Sự thể hiện nội dung tạo hình bằng các phương tiện truyền cảm mang tính trực quan ( đường nét, hình dạng, màu sắc) sẽ làm cho các cảm xúc thẩm mỹ của trẻ ngày càng trở nên sâu sắc hơn, trí tưởng tượng mang tính nghệ thuật của trẻ ngày càng phong phú hơn. Ngoài ra, hoạt động tạo hình còn giúp trẻ phát triển khả năng phối hợp, điều chỉnh hoạt động của mắt, rèn luyện sự khéo léo, linh hoạt trong vận động của tay. Nói chung, hoạt động tạo hình là một hoạt động có đầy đủ điều kiện để đảm bảo sự tác động đồng bộ lên mọi mặt phát triển của trẻ em về đạo đức, trí tuệ, thẩm mĩ, thể chất và hình thành các phẩm chất kĩ năng ban đầu của con người như một thành viên trong xã hội biết tích cực sáng tạo. 2.CƠ SỞ THỰC TIỄN: Phát triển thẩm mỹ là 1 trong 5 lĩnh vực giáo dục toàn diện cho trẻ Mầm non. Với mỗi trẻ em nói chung, trẻ mầm non nói riêng đều có tâm hồn nhạy cảm với thế giới xung quanh, thế giới xung quanh chứa đựng bao điều mới lạ hấp dẫn. Trẻ thường tỏ ra dễ xúc cảm với cảnh vật xung quanh, trẻ dễ bị cuốn hút trước cảnh vật có nhiều màu sắc, hay 1 bông hoa đẹp, bức tranh sinh động, đồ chơi ngộ nghĩnh... Với đặc điểm như vậy nên năng khiếu nghệ thuật thường được nảy sinh ngay từ tuổi ấu thơ. Vì vậy việc giáo dục thẩm mỹ cần được bồi dưỡng ngay từ tuổi mẫu giáo để ươm trồng những tài năng nghệ thuật cho tương lai. Nội dung hoạt động tạo hình trong trường mầm non là 1 phương tiện phát triển thẩm mỹ cho trẻ rất hữu hiệu. Thông qua hoạt động tạo hình giúp trẻ phát triển các chức năng tâm lí như khả năng tri giác các sự vật hiện tượng xung quanh, từ đó buộc trẻ phải tư duy và quá trình đó làm phát triển óc tưởng tượng sáng, ham muốn tạo ra cái đẹp. Đây là yếu tố cần thiết góp phần giúp trẻ phát triển toàn diện nhân cách. Xuất phát từ đặc điểm tâm sinh lí của trẻ 24-36 tháng tuổi, vận động của trẻ còn ở mức độ thấp ( kỹ năng cầm bút, xé dán, năn ...còn vụng). Một mặt do trẻ mới rời gia đình đến lớp với cô với bạn, lúc này môi trường sống, sinh hoạt của trẻ rộng hơn, mọi sự vật hiện tượng xung quanh trẻ còn rất mới lạ, trẻ chưa có khái niệm về cái gì cụ thể. Mặt khác vốn ngôn ngữ của trẻ còn quá ít. Trẻ chưa thể diễn đạt nguyện vọng của mình bằng ngôn ngữ mạch lạc. Vì vậy hoạt động tạo hình chính là một thứ ngôn ngữ riêng để trẻ biểu lộ tình cảm, tiếng nói của mình với mọi người xung quanh. Để tạo ra một sản phẩm đẹp trước hết trẻ phải hiểu về cái đó, có tình cảm với nó và có kỹ năng tạo ra nó, thì trẻ mới hoàn thành sản phẩm đó được. Chính từ các hoạt động đó sẽ làm phát triển tình cảm thẩm mỹ của trẻ Tuổi mầm non trẻ ham thích được hoạt động tạo hình nhất là việc sử dụng bút màu tạo thành sản phẩm theo ý của trẻ, bút lông sử dụng màu nước dùng giấy để xé, vò... theo ý của trẻ đẻ tạo ra 1 sản phẩm mà trẻ thích, dùng đất để nặn thành các đồ vật, con vật mà trẻ yêu thích...chính từ các sản phẩm trẻ tạo ra, trẻ đặt tên gọi ,và tưởng tượng ra những gì trẻ thích, từ đó làm nảy sinh tình cảm yêu cái đẹp, hướng tới cái đẹp đây là yếu tố cần thiết góp phần phát triển toàn diện cho trẻ . Đó là lý do tôi chọn đề tài “ Một số biện pháp phát triển khả năng tạo hình cho trẻ 24 – 36 tháng tại trường Mầm non Quang Trung” a. Thuận lợi - Phòng học rộng rãi, thoáng mát, sạch đẹp - Bản thân tôi đã có gần 7 năm kinh nghiệm dạy lớp nhà trẻ, được tham gia học tập cũng như kiến tập nhiều chuyên đề tạo hình của đồng nghiệp. - Các đồng nghiệp được phân vào lớp là những giáo viên rất có kinh nghiệm trong việc chăm sóc, rèn nếp học cho trẻ và rất nhiệt tình trong công tác. - Phụ huynh rất nhiệt tình trong việc trao đổi, phối kết hợp với tôi trong việc rèn kỹ năng tạo hình và thu thập nguyên vật liệu tạo hình. - Trẻ nhanh hòa nhập với môi trường lớp học, hứng thú tham gia hoạt động tạo hình. b. Khó khăn - Trường mầm non Quang Trung là một trường mới tách từ trường mầm non Thị Trấn Trâu Quỳ được hơn 1 năm nên khó khăn về việc đầu tư trang thiết bị - 100% các cháu tới lớp là các cháu mới, kỹ năng tạo hình của trẻ có được là do có sẵn tại gia đình, chưa qua trường lớp hướng dẫn. Do đó việc đưa trẻ vào nếp học, việc hướng dẫn trẻ các kỹ năng tạo hình cơ bản mất nhiều thời gian. - Hầu như trẻ chưa được tiếp xúc với các nguyên vật liệu tạo hình ( hồ dán, xốp màu, giấy màu, đất nặn, sáp màuvv) do đó kỹ năng tạo hình của trẻ còn rất nhiều hạn chế. - Khả năng tập trung, sự khéo léo của đôi tay, sự phối hợp của tay và mắt của trẻ vẫn còn chưa linh hoạt. - Trường còn trật hẹp, trang thiết bị cho trẻ học còn hạn chế. -Một số phụ huynh còn chưa thực sự quan tâm đến việc học của trẻ, họ cho rằng trẻ ở lứa tuổi này chỉ cần ăn được, ngủ được là tốt rồi. Đặc biệt một số phụ huynh còn chưa có sự phối hợp với giáo viên để nuôi dạy trẻ mọi lúc mọi nơi 3. CÁC BIỆN PHÁP THỰC HIỆN: 3.1. Biện pháp thứ nhất: Trang trí môi trường lớp học để gây hứng thú cho trẻ khi đến lớp Cung cấp hiểu biết về cái đẹp , tạo cho trẻ có cảm xúc về cái đẹp –Thông qua việc tạo môi trường trong lớp học và ngoài lớp học. Trang trí tạo môi trường nghệ thuật để gây cảm xúc, gây ấn tượng cho trẻ về nghệ thuật tạo hình. Tạo môi trường đẹp trong lớp là để khi trẻ đến lớp ấn tượng đầu tiên tác động vào trẻ là toàn bộ sự bài trí, cách sắp xếp trang trí lớp học của bé. Bé quan sát xung quanh xem lớp mình có khác nhà bé không? Có đẹp hơn nhà bé không?...Chính môi trường lớp học sẽ tạo ấn tượng khó phai trong bé. Đây là tác động cần thiết để hình thành cảm xúc nghệ thuật cho trẻ. Vì vậy tôi đã tìm hiểu yêu cầu của chủ điểm, căn cứ vào cấu trúc phòng học của lớp mình và đặc điểm tâm lí của trẻ ở độ 24-36 tháng tuổi mà tạo môi trường nghệ thuật xung quanh trẻ. Với môi trường trong lớp: Các mảng chính trong lớp như mảng chủ điểm, các tiêu đề của các góc. Để gây ấn tượng cho trẻ tôi thường sưu tầm, thiết kế các hình ảnh ngộ nghĩnh đáng yêu, có màu sắc đẹp, bố cục hợp lí và có tên thật gần gũi với trẻ. Hình ảnh: Góc tạo hình VD: Mảng chủ điểm thường ở vị trí chính để trẻ dễ nhìn dễ thấy. Nội dung của mảng tường thường thay đổi theo sự kiện. VD sự kiện ngày Noen cho trẻ trang trí cây thông làm ông già Noen và người tuyết + Hay góc HĐVĐV...có hình ảnh các bé hoặc các con vật đang chuyển các vật liệu xây dựng, đang làm các bác thợ xây dựng từ các hình ảnh ngộ nghĩnh ở phía trên mảng tường. Còn phía mảng tường tôi thường làm bằng nhựa trong hoặc thảm gai trong đó có các sản phẩm do chính tay trẻ làm để gài vào làm tranh trang trí cho góc đó.Để phát huy tối đa tác dụng của môi trường hoạt động sau khi chuyển chủ điểm ta cần thay đổi nội dung chủ điểm mới. Tôi đã đặt tên cho chủ điểm mới và tên của góc chơi của mình. Nội dung của các góc tôi giới thiệu cho trẻ về các sản phẩm bằng các ngôn ngữ nghệ thuật để tích luỹ cho trẻ có vốn hiểu biết về nghệ thuật và say mê nghệ thuật. Từ đó kích thích lòng ham muốn thích tham gia tạo sản phẩm nghệ thuật để có sản phẩm trang trí lớp học của mình. Tận dụng giấy thừa, các tờ lịch cũ cô giúp trẻ đóng thành các quyển sách, sau đó cho trẻ sưu tầm tranh ảnh cắt hoặc xé dán vào, mỗi trẻ cảm nhận cái đẹp riêng về quyển sách mình được cô giúp đỡ làm, từ đó có cảm hứng sáng tạo ra những câu chuyện kể cho cô và các bạn nghe. Cách làm này có tác dụng rất tích cực trong quá trình hình thành tình cảm thẩm mỹ và phát triển ngôn ngữ độc thoại của trẻ 24-36 tháng tuổi. Đến mỗi chủ điểm tôi gợi ý và phát động thi đua giữa các bé và phụ huynh. Sưu tầm và cắt các hình ảnh về chủ điểm cô sẽ lấy ra cùng cả lớp kiểm tra xem ai sưu tầm được nhiều hình ảnh đẹp nhất. Biện pháp này đã giúp trẻ ý thức qua sát sự vật xung quanh để sưu tầm hình ảnh đẹp, phù hợp với chủ điểm xong cô và trẻ có các tư liệu đó làm sản phẩm tiếp theo như lựa chọn ảnh đẹp chủ điểm hình thức này trẻ rất thích Xác định vị trí của góc tạo hình. -Diện tích rộng phù hợp với đặc điểm của lớp học. -Không gian thoáng để trẻ phát triển thị giác .Có khoảng không để trẻ được ngắm nhìn sự vật hiện tượng xung quanh từ đó trẻ sẽ đưa vào các hoạt động của mình.Vídụ: Nên chọn góc tạo hình gần cửa sổ để có không gian thoáng, đủ ánh sáng, có khoảng không để trẻ phát triển trí tưởng tượng 3.2. Biện pháp thứ hai: Cho trẻ làm quen với các nguyên vật liệu tạo hình quen thuộc và hình thành các kỹ năng tạo hình cơ bản cho trẻ: Các nguyên vật liệu tạo hình như giấy, giấy màu, sáp màu, đất nặn, băng dính xốp là những nguyện vật liệu rất quen thuộc dành cho trẻ để tham gia hoạt động tạo hình. Ngoài ra, tôi còn tận dụng các nguyên vật liệu sẵn có, dễ tìm, phế liệu bỏ từ gia đình. Sự đa dạng của nguyên vật liệu để khuyến khích khả năng sáng tạo của trẻ. Để đảm bảo khi sử dụng nguyên liệu tạo hình tôi luôn chú ý những điểm sau: + An toàn (không nhọn, không có cạnh sắc, không độc hại) + Rẻ tiền (những nguyên vật liệu có ở địa phương). + Dễ kiếm (ví dụ: vỏ hộp sữa chua, lá cây, nắp chai, sách báo cũvv) + Dễ bảo quản hay cất giữ. + Dễ cầm (phù hợp với tay cầm của trẻ) + Dễ cung cấp kinh nghiệm bao gồm các giác quan. + Dễ sửa chữa. + Tạo cơ hội để lựa chọn và sắp xếp nguyên liệu. Ví dụ1:Vỏ hộp sữa chua tôi có thể tạo ra những các con vật ngộ nghĩnh, cái ghế, cái cốc trông rất sinh động. Ví dụ 2:Sưu tầm những hình ảnh hoa, quả, đồ vật, con vật từ những quyển sách , báo cũ. Tôi cắt lấy những hình ảnh đó ra và cho trẻ dán thành mâm ngũ quả ngày tết, giỏ hoa tặng mẹ, dán vào giấy rồi đóng thành sách cho vào góc sách truyện...vv. Hình ảnh: Một số sản phẩm của trẻ làm từ nguyên vật liệu phế liệu Ở lứa tuổi 24 – 36 tháng, với sự hướng dẫn của người lớn trẻ có thể tự cầm được sáp màu vẽ các nét nghuệch ngoạc lên giấy, di màu vào các hình đơn giản, nhận biết màu sắc hay sử dụng đất nặn để nặn một số đồ vật, hoa quả Các kỹ năng tạo hình đơn giản trẻ đã có thể thực hiện một cách dễ dàng nếu như được người lớn hay qua trường lớp được cô giáo hướng dẫn và rèn luyện. Tuy nhiên, 100% trẻ lớp tôi đều là lần đầu tới lớp, hầu như trẻ chưa được tiếp xúc hoặc đã được tiếp xúc nhưng lại chưa biết cách sử dụng đúng cách các nguyên vật liệu tạo hình. Do đó tôi đã tổ chức các hoạt động cho trẻ làm quen với các nguyên vật liệu tạo hình( đất nặn, hồ dán, đất nặn, sáp màu, vỏ hộp sữa chua, băng dính xốpvv. Muốn trẻ tham gia tích cực vào các hoạt động đó, tôi đã làm tốt công tác chuẩn bị, từ tranh ảnh, vật mẫu đến các nguyên vật liệu phù hợp và đủ với số lượng trẻ cho tất cả mọi trẻ đều được tham gia hoạt động. Trẻ sẽ được hoạt động theo nhóm nhỏ hay trong các giờ hoạt động góc. Cách làm này có tác dụng rất tích cực trong quá trình hình thành tình cảm thẩm mĩ và phát triển ngôn ngữ cho trẻ. Ngoài ra trẻ sẽ được tiếp xúc, biết tác dụng và cách sử dụng các nguyên vật liệu tạo hình. Từ đó tôi sẽ hình thành các kỹ năng tạo hình cơ bản cho trẻ. * Hoạt động cho trẻ làm quen với giấy và sáp màu: Đầu tiên tôi cho trẻ cầm bút di màu lên giấy theo ý thích của trẻ. Sau đó di màu các hình ảnh to rõ nét, ít chi tiết. Dần dần, khi trẻ đã cầm bút khá thành thạo tôi cho trẻ tập vẽ nét cơ bản như: Nét vẽ cuộn len, vẽ mưa rơi ( nét xiên, vẽ nét thẳng, vẽ nét ngang). Khi trẻ tham gia hoạt động này sẽ giúp: - Trẻ biết giấy dùng để vẽ, sáp màu dùng để tô, - Trẻ nhận biết 3 màu cơ bản: xanh, đỏ, vàng. - Trẻ biết tô ngang hoặc dọc kín tờ giấy. - Từ đó trẻ có kỹ năng cầm bút, ngồi đúng tư thế. - Phát triển khả năng tập trung chú ý cho trẻ * Hoạt động chơi với đất nặn và làm quen với một số cách nặn đơn giản: Đối với trẻ 24 – 36 tháng tuổi, vận động tinh của trẻ phát triển ở mức độ thấp. Vì vậy tôi rèn luyện cho trẻ 1 số kỹ năng cơ bản sử dụng đất để tạo ra sản phẩm: lăn dọc (tay phải úp lên viên đất lăn đi lăn lại nhịp nhàng theo chiều dọc tạo thành hình giống cái bút, con giun, cái xúc xích); xoay tròn (tay phải úp lên viên đất từ trái qua phải tạo thành hòn bi, quả cam, chùm quảvv); phối hợp các thao tác lăn dọc, xoay tròn ấn dẹt tạo thành các sản phẩm như cái bánh, cánh hoavv. Khi trẻ tham gia hoạt động này sẽ giúp: - Phát triển ở trẻ khả năng ghi nhớ và tái tạo lại hình ảnh mà trẻ đã được trải nhiệm qua thực tế thành các sản phẩm tạo hình. - Trẻ biết đất dùng để nặn các đồ vật, hoa quả, hình thù - Thông qua các thao tác nặn rèn tính khéo léo, sự kiên trì và sự phối hợp tay, mắt để trẻ hoàn thành sản phẩm. Hình ảnh:Các bé đang chơi với đất nặn Các bé sử dụng băng dính xốp để dán các khối gỗ và kết hợp với kỹ năng xếp cạnh để tạo thành đoàn tàu hỏa, nhà * Cho trẻ làm quen với băng dính xốp và những khối gỗ Đầu tiên, tôi cho trẻ biết được tác dụng của băng dính xốp, tiếp đến là cách tạo hình với các khối gỗ. Tôi hướng dẫn trẻ bóc hai mặt của băng dính xốp để dán các khối gỗ vào nhau tạo thành ngôi nhà, đoàn tàuvv. Từ đó trẻ có thêm kỹ năng xếp chồng, xếp cạnhvv * Làm quen với xé và dán: - Hướng dẫn trẻ xé, tôi cho trẻ tập xé từ đơn giản đến phức tạp: Xé dải dài, xé vụn, xé theo vết chấm lỗ. Từ những mảnh giấy trẻ xé được tôi hướng dẫn trẻ dán thành cành cây, mái tóc - Hướng dẫn trẻ dán, tôi cũng hướng dẫn trẻ cách dán từ dễ đến khó: chấm hồ vào vết chấm tròn và đặt hình vào vết chấm hồ (dán cây xanh, dán những quả bóng tròn); đặt hình khít vào các nét chấm mờ (dán quả, dán hình con gà, dán dây hình tròn); dán chồng (làm bông hoa) Hình ảnh Các bé đang dán chùm bóng bay 3.3. Biện pháp thứ ba:Tạo môi trường hoạt động thuận lợi để phát huy tính tích cực phát triển khả năng tạo hình của trẻ +Tạo môi trường hoạt động thuận lợi đó là tạo điều kiện cho trẻ thường xuyên tiếp xúc với môi trường xung quanh lớp, các biểu tượng phong phú về đối tượng trước khi tham gia tạo hình. Được quan sát nhiều, trí tưởng tượng của trẻ tăng, trẻ có điều kiện tích luỹ, làm phong phú vốn hiểu biết của trẻ về nghệ thuật, đó chính là nền tảng để phát triển tính sáng tạo của trẻ. Do đó tôi cho trẻ tự khám phá bằng cách huy động sự tham gia của các giác quan để lĩnh hội. Tạo cơ hội để trẻ khám phá đối tượng (quan sát nghe, hỏi, tiếp xúc, miêu tả) và tự diễn đạt nhận thức cảm xúc của mình về đối tượng. Tôi cho trẻ được tiếp xúc như được ngắm nghía qua tranh ảnh, đĩa video về các con vật, quan sát hiện tượng thời tiết hay trẻ được quan sát, sờ trực tiếp các loại hoa, quảvv. Trong quá trình cung cấp tôi cho trẻ thấy
File đính kèm:
- csgdthucmnquangtrungdoc_214202021.docx