Sáng kiến kinh nghiệm Một số biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi cảm thụ tác phẩm văn học
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
“ MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 5- 6 TUỔI CẢM THỤ TÁC PHẨM VĂN HỌC” THÔNG QUA LĨNH VỰC PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ
A. ĐẶT VẤN ĐỀ.
I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI
Văn học là một món ăn tinh phần không thể thiếu trong cuộc sống của con người từ xưa đến nay. Từ khi sinh ra, trẻ em đã được nghe những lời ru, tiếng hát của mẹ. Nó mang đến một cảm giác gần gũi, một sự bình yên đến kỳ lạ cho trẻ.
Văn học giúp trẻ hiểu biết được thế giới xung hơn. Những tác phẩm văn học sẽ giúp trẻ em có trí tưởng tượng phong phú hơn.
Một trong những yếu tố không thể thiếu được trong việc phát triển ngôn ngữ của trẻ, đó chính là giúp các em cảm thụ các tác phẩm văn học.
Cảm thụ các tác phẩm văn học để trẻ được hòa mình vào bài thơ, hóa thân vào các nhân vật trong truyện để nhận thức cái đúng, cái sai một cách đúng đắn, ngôn ngữ của trẻ cũng được hình thành và phát triển từ đây. Các tác phẩm văn học là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với trẻ thơ, nhất là lứa tuổi mầm non. Đặc biệt là thông qua bộ môn làm quen văn : đọc thơ, kể chuyện, đóng kịch tạo cho trẻ được hoạt động nhiều, giúp trẻ khả năng phát triển tư duy và trí nhớ, trẻ có khả năng cảm thụ nhận ra được cái hay, cái đẹp, cái tốt cái xấu trong tác phẩm cũng như trong cuộc sống cũng như cái tốt cái xấu của mọi vật xung quanh trẻ. Bởi vì ở lứa tuổi trẻ được ví như tờ giấy trắng, nếu người lớn khéo dạy thì sẽ vẽ nên những bức tranh đẹp, tươi sáng. Qua các tác phẩm văn học, qua những tình huống hấp dẫn trong câu truyện ,những nhân vật có những tính cách, cử chỉ khác nhau sẽ giúp trẻ mở mang kiến thức về xã hội nhiều hơn.
MỤC LỤC A.ĐẶT VẤN ĐỀ..3 I. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI3 II. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU....4 III. MỤC ĐÍCH, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU.4 Mục đích nghiên cứu.........................................................................................4 Phương pháp nghiên cứu...................................................................................5 IV. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU..5 1. Thời gian nghiên cứu..5 2. Xây dựng kế hoạch.5 B. NỘI DUNG..5 I. CƠ SỞ LÝ LUẬN....5 II. CƠ SỞ THỰC TIỄN......6 1. Đặc điểm của trường...6 2. Đặc điểm của lớp.7 2. Đối với giáo viên..7 4.3. Đối với phụ huynh........8 III THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ.8 1. Phạm vi thực hiện đề tài..8 1.1. Thuận lợi......8 1.2. Khó khăn......8 2. Kết quả khảo sát đầu năm..............9 IV. BIỆN PHÁP VÀ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ.....10 1. Tìm hiểu đặc điểm tâm sinh lý của trẻ.10 2. Một số biện pháp giúp trẻ cảm thụ tác phẩm văn học thông qua lĩnh vực phát triển ngôn ngữ...10 2.1. Nghiên cứu kỹ tác phẩm.10 2.2. Tạo môi trường học tập, rèn luyện cho trẻ.......11 2.3. Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt..12 2.4. Sử dụng các loại rối trang phục, mô hình, áp dụng công nghệ thông tin trong dạy học thu hút sự chú ý của trẻ...13 2.5. Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh....................................14 2.6. Làm đồ dùng đồ chơi......14 3. Các hình thức cho trẻ cảm thụ tác phẩm văn học.14 3.1. Sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học15 3.2. Sử dụng rối dẹt và nghệ thuật múa rối..15 3.3. Trò chơi đóng kịch.16 IV. KẾT QUẢ CỦA SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM.17 1. Chất lượng khảo sát......17 2. Đánh giá kết quả....18 V. BÀI HỌC KINH NGHIỆM.18 C. KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ..19 D. TÀI LIỆU KHAM KHẢO...20 SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM “ MỘT SỐ BIỆN PHÁP GIÚP TRẺ 5- 6 TUỔI CẢM THỤ TÁC PHẨM VĂN HỌC” THÔNG QUA LĨNH VỰC PHÁT TRIỂN NGÔN NGỮ ĐẶT VẤN ĐỀ. LÝ DO CHỌN ĐỀ TÀI Văn học là một món ăn tinh phần không thể thiếu trong cuộc sống của con người từ xưa đến nay. Từ khi sinh ra, trẻ em đã được nghe những lời ru, tiếng hát của mẹ. Nó mang đến một cảm giác gần gũi, một sự bình yên đến kỳ lạ cho trẻ. Văn học giúp trẻ hiểu biết được thế giới xung hơn. Những tác phẩm văn học sẽ giúp trẻ em có trí tưởng tượng phong phú hơn. Một trong những yếu tố không thể thiếu được trong việc phát triển ngôn ngữ của trẻ, đó chính là giúp các em cảm thụ các tác phẩm văn học. Cảm thụ các tác phẩm văn học để trẻ được hòa mình vào bài thơ, hóa thân vào các nhân vật trong truyện để nhận thức cái đúng, cái sai một cách đúng đắn, ngôn ngữ của trẻ cũng được hình thành và phát triển từ đây. Các tác phẩm văn học là món ăn tinh thần không thể thiếu đối với trẻ thơ, nhất là lứa tuổi mầm non. Đặc biệt là thông qua bộ môn làm quen văn : đọc thơ, kể chuyện, đóng kịch tạo cho trẻ được hoạt động nhiều, giúp trẻ khả năng phát triển tư duy và trí nhớ, trẻ có khả năng cảm thụ nhận ra được cái hay, cái đẹp, cái tốt cái xấu trong tác phẩm cũng như trong cuộc sống cũng như cái tốt cái xấu của mọi vật xung quanh trẻ. Bởi vì ở lứa tuổi trẻ được ví như tờ giấy trắng, nếu người lớn khéo dạy thì sẽ vẽ nên những bức tranh đẹp, tươi sáng. Qua các tác phẩm văn học, qua những tình huống hấp dẫn trong câu truyện ,những nhân vật có những tính cách, cử chỉ khác nhau sẽ giúp trẻ mở mang kiến thức về xã hội nhiều hơn. Thông qua các tác phẩm văn học, trẻ phát triển ngôn ngữ nhiều hơn. Đó cũng là một nhiệm vụ quan trọng trong chương trình giáo dục toàn diện trẻ. Đối với trẻ mẫu giáo, quá trình tiếp xúc với tác phẩm văn học phải từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp, từ đó để trẻ bộc lộ khả năng cảm thụ văn học của mình. Tuy nhiên, để trẻ cảm thụ được các tác phẩm văn học không phải là công việc dễ dàng, đòi hỏi giáo viên phải nghiên cứu các phương pháp, biện pháp, chọn những tác phẩm hay và phù hợp nhằm giúp trẻ phát triển tốt nhất khả năng cảm thụ các tác phẩm văn học.. Qua 7 năm công tác, trong quá trình giảng dạy, tôi thấy các cháu đã được làm quen các tác phẩm văn học từ mẫu giáo bé và nhỡ chuyển lên. Tuy nhiên, đa số các cháu chưa thể cảm thụ được cái hay cái đẹp trong mỗi tác phẩm văn học. Do đó,trong quá trình giảng dạy lớp mẫu giáo lớn dạy trẻ làm quen với các tác phẩm văn học tôi thấy: Khả năng cảm thụ văn học của trường tôi nói chung và khối lá nói riêng,vẫn còn nhiều hạn chế, kết quả trên tiết học chưa cao chỉ đạt khoảng 50- 60%.Với kết quả trên, bản thân tôi thấy mình cần có những biện pháp cụ thể và phù hợp nhằm giúp trẻ phát triển tốt khả năng cảm thụ các tác phẩm văn học tốt hơn.Đó chín là lý do tôi đã chọn đề tài: “Những biện pháp giúp trẻ 5 - 6 tuổi cảm thụ tác phẩm văn học thông qua lĩnh vực phát triển ngôn ngữ”. II. ĐỐI TƯỢNG NGHIÊN CỨU Căn cứ vào yêu cầu của đề tài mà tôi chọn là trẻ 5- 6 tuổi trường Mầm non Hoa Huệ, huyện Đăkrlấp. III. MỤC ĐÍCH, PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU Mục đích nghiên cứu: - Xuất phát từ tình hình thực tế của trường, của lớp khi cho trẻ làm quen văn học trong lĩnh vực phát triển ngôn ngữ, tôi đã nghiên cứu và tìm ra một số biện pháp nhằm nâng cao khả năng cảm thụ văn học cho trẻ. - Tạo cho trẻ hoạt động hứng thú hơn thông qua các hoạt động học tập, vui chơi phát triển ngôn ngữ cho trẻ. - Những biện pháp giúp trẻ cảm thụ tác phẩm văn học là phát triển khả năng cảm nhận cái đẹp, cái đúng , cái sai, trẻ thích đọc thơ, kể chuyện, trẻ thích được đóng kịch, ghi nhớ thuộc thơ, truyện lâu hơn, trẻ có khả năng tự sáng tạo và thể hiện tính cách nhân vật và nhập vai một cách linh hoạt, biết kể chuyện sáng tạo,kể chuyện theo trí tưởng tượng một cách phong phú và đa dạng. Phương pháp nghiên cứu: - Trong quá trình nghiên cứu, tôi sử dụng phương pháp kham khảo tài liệu,phân tích tổng hợp tài liệu kham khảo, xây dựng đề cương sáng kiến và áp dụng sáng kiến và hoàn thành sáng kiến. IV. PHẠM VI VÀ KẾ HOẠCH NGHIÊN CỨU Thời gian nghiên cứu: Tháng 9/ 2016 : Đăng kí đề tài Tháng 10/ 2016: Khảo sát đối tượng, kham khảo tài liệu. Tháng 11/ 2015 - 4/ 2016 : Viết đề cương và áp dụng sáng kiến Tháng 5 / 2016 : Viết sáng kiến. Xây dựng kế hoạch : Tôi xây dựng kế hoạch một số biện pháp giúp trẻ 5- 6 tuổi cảm thụ văn học trong một năm như sau : - Tháng 10 + 11 : bài tập luyện tai nghe cho trẻ nhằm phát triển thính giác âm vị ( Cho trẻ nghe những câu chuyện,ca dao, đồng dao) tôi tạo điều kiện cho trẻ tập trung chú ý luyện khả năng thính giác để trẻ cảm nhận được nhịp điệu bài thơ, câu truyện. - Tháng 12 +1 + 2 : tôi xây dựng trò chơi, đóng kịch, sử dụng nghệ thuật múa rối vào hoạt động học để giúp trẻ phát triển trí nhớ, khắc sâu hơn nội dung của bài học thông qua những lời thoại, trò chơi mà trẻ nhớ được nội dung câu truyện, bài thơ. - Tháng 3+4 : tôi xây dựng tải nhiều đoạn phim có nội dung của bài thơ, câu truyện để thu hút trẻ học hứng thú hơn. B. NỘI DUNG I. CƠ SỞ LÝ LUẬN Từ khi các em sinh ra, đã được nghe những câu truyện cổ tích.Truyện cổ tích gắn liền với cái đẹp của cuộc sống. Nó góp phần phát triển cảm xúc thẩm mĩ mà thiếu chúng không thể có tâm hồn cao thượng, lòng mẫn cảm chân thành trước nỗi bất hạnh, đau đớn khổ ải của con người. Nhưng, để cảm nhận được, nhận thức được cái đúng, cái sai, cái hay cái đẹp của cuộc sống trẻ phải hiểu được, cảm thụ được nội dung sâu sắc của câu truyện, bài thơ đó.Từ đó nhận thức được thế giới xung quanh bằng cả một cả một trí tuệ và một trái tim, tỏ thái độ của mình với cái thiện cái ác của cuộc sống. Nếu như không có văn học, nhân cách của trẻ sẽ ra sao? Trẻ khó có thể nhận ra đâu là chính nghĩa, đâu là phi nghĩa.Mà việc hình thành và phát triền nhân cách cho trẻ chính là một trong những nhiệm vụ hàng đầu của nghành giáo dục mầm non.Qua đó,việc cảm thụ tác phẩm văn học thông qua lĩnh vực phát triển ngôn ngữ sẽ giúp hình thành ở trẻ những nhân cách tốt đẹp. Những câu truyện, những bài thơ sẽ là nguồn phong phú và không có gì thay thế được để giáo dục tình yêu cha mẹ, yêu những người thân gần gũi, yêu gia đình, yêu quê hương, làng xóm, cao hơn nữa đó chính là tình yêu Tổ quốc, tình yêu thiên nhiên, yêu cây cối, yêu động vật, yêu những gì gần gũi nhất với trẻ. II. CƠ SỞ THỰC TIỄN Đặc điểm nhà trường: Trường mầm non Hoa huệ được tuy mới thành lập được 7 năm. Trường có 1 điểm trường, với tổng số học sinh hơn 220 cháu gồm 7 nhóm lớp với 21 cán bộ giáo viên, trình độ giáo viên đạt chuẩn 100%, trên chuẩn 75% trường nhiều năm đạt trường tiên tiến xuất sắc cấp tỉnh , chất lượng giảng dạy ngày một cao , được phụ huynh học sinh tin tưởng số lượng học sinh ra lớp ngày một đông. Mặc dù trường mầm non Hoa Huệ thuộc địa bàn xã, kinh tế vẫn còn nhiều khó khăn. Nhưng phụ huynh luôn quan tâm, ủng hộ một số đồ dùng, đồ chơi cho trẻ trong các năm học. Trẻ em trong trường đa số có ý thức, nề nếp trong mọi hoạt động, giờ nào việc ấy. Giáo viên được đào tạo chính quy và biết được các phương pháp tổ chức các hoạt động cho học sinh. Năm nay tôi được dạy hai cô trên một lớp nên cũng có thời gian để đầu tư vào việc làm hồ sơ và đồ dùng tốt hơn. Hình ảnh trường mầm non Hoa Huệ. 2 . Đặc điểm của lớp : Năm học 2016 – 2017, tôi được phân công chủ nhiệm nhóm lớp 5 - 6 tuổi của trường: Là lớp lá 3. Với tổng số: cháu 34 cháu, trong đó 18 cháu nữ, 16 cháu nam, với độ tuổi đồng đều, đa số các trẻ ngoan ngoãn, có sức khỏe tốt, hồn nhiên, tự tin khi giao tiếp, đạt yêu cầu về đầy đủ 5 mặt phát triển gồm: phát triển ngôn ngữ, phát triển nhận thức, phát triển thể chất, và tình cảm xã hội. Đồng thời trẻ cảm thụ được cái đúng cái sai, cái hay cái đẹp trong cuộc sống xung quanh trẻ . Đó là một thuận lợi lớn giúp trẻ cảm thụ tác phẩm văn học một cách tốt hơn thông qua lĩnh vực phát triển ngôn ngữ. Đối với giáo viên : Là một giáo viên mầm non, trực tiếp truyền thụ kiến thức cho trẻ và có tinh thần trách nhiệm, nhiệt tình trong công việc, yêu nghề mến trẻ bản thân tôi xác định được mục đích, ý nghĩa, tầm quan trọng của việc giúp trẻ cảm thụ các tác phẩm văn học thông qua lĩnh vực phát triển ngôn ngữ cho trẻ làm quen với môn văn học qua thể loại thơ, kể truyện và tìm ra các giải pháp hữu ích nhất để trẻ cảm thụ các tác phẩm văn học một cách tốt nhất. 4. Đối phụ huynh : Sự quan tâm của phụ huynh dành cho các cháu là không đồng đều, hầu hết phụ huynh là nông thôn. Qua thực tế cho thấy một số phụ huynh còn ít đọc thơ, kể truyện cho trẻ, một số phụ huynh còn đọc nhanh, chưa đúng lời, trẻ chưa thể cảm nhận hết nội dung bài thơ, câu truyện.Và ít khi phụ huynh giảng nội dung để trẻ hiểu rõ được nội dung, cái hay, cái đẹp của bài thơ. Và một số ít phụ huynh không biết chữ nên việc đọc thơ, kể truyện cho trẻ cũng là vấn đề khó khăn. Chính vì vậy, việc trong trường mầm non tôi muốn đề cập tới việc giúp trẻ cảm thụ các tác phẩm văn học thực hiện hai nhiệm vụ là hiểu được nội dung và cảm thụ được tác phẩm văn học thông qua các tiết kể chuyện,đọc thơ,đóng kịch.. dạy trẻ kể lại các tác phẩm văn học có cảm xúc của người kể,nhận thức được cái đúng cái sai, cái tốt cái xấu,cái đẹp trong tác phẩm. III. THỰC TRẠNG CỦA VẤN ĐỀ Phạm vi thực hiện đề tài. Tôi là một giáo viên phụ trách mẫu giáo lớn gồm 34 cháu. Trong số này đã có 30 cháu học qua lớp mẫu giáo nhỡ, còn 4 cháu chưa được học qua lớp mẫu giáo nhỡ. 1.1. Thuận lợi : - Được sự quan tâm giúp đỡ của ban giám hiệu nhà trường, tổ chuyên môn xây dựng phương pháp đổi mới các hình thức tổ chức hoạt động giáo dục mầm non, tạo mọi điều kiện giúp tôi những nguyên vật liệu để làm đồ dùng, đồ chơi phục vụ cho các cháu. 1.2. Khó khăn - Do thiếu thốn cơ sở vật chất, cả trường chung một máy chiếu nên đôi khi cũng khó khăn khi thực hiện việc sử dụng công nghệ thông tin vào dạy học và cảm thụ tác phẩm văn học. - Một số trẻ còn ít nói, nhút nhát, chưa tự tin phát biểu bài. Một số trẻ nói ngọng, giọng địa phương..nên lời nói chưa rõ ràng và chính xác. Một số trẻ quá hiếu động, hay nói nhiều, không ngồi yên cho nên cũng ảnh hưởng một phần không nhỏ đến quá trình cho trẻ cảm thụ tác phẩm văn học một cách hiệu quả. - Hơn 50% trẻ chưa cảm thụ được cái hay, cái đặc sắc trong tác phẩm văn học. 70 % kinh nghiệm sống của trẻ còn nghèo nàn, trình độ nhận thức nhận thức không đồng đều, đa số phụ huynh bận công việc nên thời gian ở nhà ít khi kể chuyện, đọc thơ và giảng nội dung cho trẻ, không trò chuyện với trẻ và nghe trẻ nói, trẻ không được đáp ứng đầy đủ về nhu cầu trẻ cần. Đây cũng là một trong những nguyên nhân của việc trẻ chậm cảm thụ tác phẩm văn học. Với những khó khăn như thế tôi phải dần dần khắc phục và truyền thụ kiến thức cho trẻ một cách đúng đắn để trẻ cảm thụ tác phẩm văn học một tốt nhất thông qua lĩnh vực phát triển ngôn ngữ. Kết quả khảo sát đầu năm: Khảo sát khả năng cảm thụ tác phẩm văn học của trẻ. Qua quá trình tôi giảng dạy và khảo sát đầu năm. Tôi và giáo viên cùng lớp đã chú ý quan tâm đến khả năng chú ý và tiếp thu của trẻ. Kết quả đạt như sau: Môn Khảo sát đầu năm Thơ Hứng thú: 70% Hiểu nội dung: 65% Thuộc tác phẩm: 70% Đọc diễn cảm: 60% Truyện Hứng thú: 70% Hiểu nội dung: 55% Kể diễn cảm 30% Qua đó, tôi đặc biệt chú ý hơn những trẻ có khả năng cảm thụ văn học chậm như: Bảo, Xuân Sang, Đoan Khoa, Thùy Trân, Hải Đăng...và thường xuyên kể truyện, đọc thơ cho trẻ nghe mọi lúc mọi nơi. Điều đó cũng giúp trẻ cảm thụ văn học tốt hơn. IV. BIỆN PHÁP VÀ GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ Tìm hiểu đặc điểm tâm lý của trẻ: - Đối với trẻ em mầm non, đây là thời kì phát triển và hoàn thiện về tất cả mọi mặt giúp trẻ linh hoạt hơn, thích tham gia các hoạt động nhiều hơn, đặc biệt là trẻ thích nghe kể truyện và đọc thơ. - Trong quá trình này, các cơ quan thính giác của trẻ cũng được củng cố và hoàn thiện hơn, kinh nghiệm nghe đọc thơ của trẻ tích lũy được nhiều hơn, tạo tiền đề giúp trẻ cảm thụ thơ một cách sâu sắc hơn. - Tính chủ động của trẻ phát triển. Ghi nhớ của trẻ ngày càng có tính chủ định, sự chú ý đã tập trung hơn, bền vững hơn, trẻ biết điều khiển chú ý của mình, tự giác hướng chú ý của mình vào một chủ thể nhất định. - Tư duy trực quan sơ đồ và những yếu tố của tư duy logic dần thay thế tư duy trực quan, hành động. Đây là điều kiện thuận lợi nhất giúp trẻ cảm thụ tốt nhất những hình tượng nghệ thuật đặc biệt là hình tượng trong thơ. 2 . Một số biện pháp giúp trẻ cảm thụ tác phẩm văn học thông qua lĩnh vực phát triển ngôn ngữ. 2.1. Nghiên cứu kỹ tác phẩm Muốn dạy trẻ cảm thụ tốt tác phẩm văn học, trước tiên cô phải nghiên cứu kỹ tác phẩm, chọn tác phẩm phù hợp với lứa tuổi, sau đó học thuộc câu chuyện bài thơ đó để khắc sâu hơn. Khi giáo viên đọc phải đọc diễn cảm, thể hiện rõ được tính cách nhân vật, cử chỉ, nét mặt phù hợp, giọng đọc , giọng kể phải đúng nhịp thì mới toát lên được nổi bật nội dung câu truyện bài thơ, qua đó trẻ mới có thể cảm thụ câu truyện, bài thơ tốt hơn. Để truyền thụ tốt một tác phẩm văn học cần phải lựa chọn những tác phẩm dễ hiểu, có tính lôi cuốn, nhiều tình tiết hấp dẫn với trẻ. Đáp ứng được nhu cầu vui chơi giải trí trong tác phẩm ấy.Trẻ em cần cái lạ, cần cái ly kì, ấn tượng đó chính là nhu cầu được khám phá thể giới, tò mò với những gì xung quanh. Vì thế, tôi nhận ra rằng: Muốn cho trẻ làm quen với một tác phẩm văn học và khả năng cảm thụ tác phẩm văn học ở trẻ tốt, trước hết giáo viên phải chọn tác phẩm phù hợp, nội dung dễ hiểu, xúc tích, có nhiều tình tiết hấp dẫn. Sau đó, cô phải đọc đi đọc lại nhiều lần để hiểu và thuộc tác phẩm đó. Hiểu nội dung cần nhấn mạnh chỗ nào, thể hiện cử chỉ ở từng đoạn ra sao và đặt câu hỏi như thế nào cho phù hợp. Cô phải soạn bài trước khi lên lớp, đặt ra những mục đích yêu cầu để dạy trẻ phù hợp với khả năng nhận thức của lớp mình. Khi vào bài cô cần tạo tình huống sinh động để thu hút sự chú ý của trẻ bằng cách sử dụng các phương pháp như đặt câu đố, cho trẻ quan sát mô hình, những hình ảnh sinh động trên màn hình chiếu.Tùy theo tiết dạy mà cô chuẩn bị đồ dùng sao cho phù hợp. 2.2.Tạo môi trường học tập, rèn luyện cho trẻ - Tôi luôn tận dụng diện tích phòng học, sắp xếp gọn gàng đồ dùng đồ chơi để tạo môi trường thông thoáng và thoải mái cho trẻ . Ví dụ : Khi dạy trẻ kể truyện sáng tạo, tôi tận dụng không gian lớp học để trưng bày khung sân khấu,trang trí cảnh vật xung quanh sân khấu sinh động, kích thích trẻ hoạt động tích cực hơn. - Khi lên lớp dạy, tôi luôn tạo một một không khí dễ chịu để trẻ được thoải mái, không bị áp lực mà phấn khởi trong giờ học. - Trước khi tổ chức hoạt động tôi tìm nghe các câu truyện, bài thơ cần dạy để biết rõ hơn về giọng điệu của các nhân vật trong tác phẩm. Sau đó, tự luyện giọng sao cho phù hợp, ghi âm và nghe lại, chỉnh sửa lại giọng đọc sao cho diễn cảm. Đồng thời khi kể kết hợp kể với tranh, mô hình,vi deo, rối... chuẩn bị trang phục phù hợp với nộng dung câu truyện để giúp trẻ cảm thụ được tác phẩm văn học một cách tốt nhất. Góc văn học 2.3. Tổ chức tiết học nhẹ nhàng, linh hoạt: Tôi vào bài một cách sinh động để gây sự chú ý của trẻ. Ví dụ : truyện “ Bác Gấu đen và hai chú thỏ” với chủ đề động vật, tôi sử dụng mô hình để gây hứng thú cho trẻ. Đồng thời, giúp hình thành và phát triển óc tưởng tượng của trẻ, cụ thể và ấn tượng hơn về nội dung câu truyện, bài thơ thông qua mô hình. Tiếp theo, đó là cách liên kết chuyển tiếp giữa các bước dạy học sao cho hấp dẫn, tạo sự bất ngờ, khiến trẻ tò mò, thích khám phá. Nhấn mạnh nội dung cần truyền tải cho trẻ trong câu truyện, lựa chọn điểm nhấn, điểm dừng phù hợp, tạo nên những thắc mắc cao trào khiến trẻ hồi hộp, mong đợi thích thú sự gay cấn, chờ đợi những diến biến tiếp theo....Qua tác phẩm, trẻ rút ra được bài học cho bản thân trẻ bằng cách tự đánh giá tác phẩm góp phần bổ dưỡng cho các em những tình cảm trong sáng, tạo dựng thái độ trong cuộc sống xung quanh đời thường của trẻ. Hình ảnh cô và trẻ trong tiết học kể truyện 2.4. Sử dụng các loại rối trang phục, mô hình,áp dụng công nghệ thông tin trong dạy học thu hút sự chú ý của trẻ. - Tôi tìm tòi, vận dụng các nguyên liệu mở như: vỏ chai nhựa, thanh tre, ly nhựa, bìa cứng, gỗ, hộp xốp, đất ...để làm thành những con rối xinh xắn, trẻ cũng có thể sử dụng được để kể chuyện theo ý thích . - Tạo nhiều trang phục lạ mắt hấp dẫn cho trẻ bằng cách tận dụng những nguyên vật liệu sẵn có như lá cây, lon bia, ni lông, đĩa hư, giấy xốp... - Áp dụng công nghệ thông tin trong dạy học để thuận lợi cho việc chuẩn bị cho tiết dạy và thu hút trẻ hơn.Tôi chọn những hình ảnh, những vi deo hay phù hợp với nội dung câu truyện bài thơ để phục vụ cho tiết học sao cho sinh động và hấp dẫn hơn, trẻ cảm thụ được nội dung câu truyện, bài thơ hơn. 2.5.Thực hiện tốt công tác tuyên truyền với phụ huynh - Giáo viên làm bản tin , treo kế hoạch tuần, một số bài thơ, câu truyện để phụ huynh biết và phối kết hợp với giáo viên để dạy trẻ tốt hơn. - Vận động phụ huynh hỗ trợ vật liệu , nguyên liệu như : giấy, sách, những lọ nhựa, quần áo cũ, vải vụn ... - Tôi luôn trao đổi và vận động phụ huynh cố gắng dành thời gian để kể chuyện, đọc thơ cho trẻ, tâm sự với trẻ và lắng nghe trẻ nói, khi kể chuyện hay đọc thơ cho trẻ phải giảng nội dung bài thơ, câu chuyện cho trẻ nghe để trẻ hiểu và cảm thụ được nội dung của tác phẩm văn học. 2.6. Làm đồ dùng đồ chơi: - Tôi tận dụng thời gian rảnh rối để gom các nguyên liệu vật liệu có sẵn như sách báo, lịch cũ, vải vụn, cành cây khô, ni lông, ống lon, chai nhựa, xốp để làm đồ dùng dạy học cho trẻ. - Trong hoạt góc để cô gợi ý trẻ tạo ra những đồ chơi làm bằng lá cây, giấy vụn , hột hạt vẽ và tô màu những bức tranh, những hình ảnh trẻ sưu tầm gợi mở cho trẻ tưởng tượng kể chuyện . - Từ những quần áo, vải vụn, ống giấy,tôi hướng dẫn trẻ làm ra những con rối thật xinh xắn từ câu truyện cổ tích trẻ học được, sáng tạo ra những nhân vật trẻ thích. 3. Các hình thức cho trẻ cảm thụ tác phẩm văn học. 3.1. Sử dụng công nghệ thông tin trong dạy học: - Trong thời đại công nghệ thông tin đang phát triển, việc áp dụng các bài giảng điện tử vào quá trình dạy học luôn được tôi ưu tiên hàng đầu. Tôi sử dụng những hình ảnh động, những vi deo vào dạy học khiến trẻ hứng thú hơn, cảm thụ văn học tốt hơn. Ví dụ: Câu truyện “ Sự tích hoa hồng”, tôi sử dụng hình ảnh động và vi deo để kể cho trẻ. Hình ảnh hoa hồng sống động có bướm bay xu
File đính kèm:
- Sang_kien_kinh_nghiem_linh_vuc_PTNN.doc