Bài giảng lớp Lá - Tiết 57: Một thứ quà của lúa non: Cốm

Giáo viên dạy: VÕ THỊ KIM NGACHÀO MỪNG QUÝ THẦY CÔ VỀ DỰ GIỜ THAO GIẢNG LỚP 7/1Môn: Ngữ VănKiểm tra bài cũ? Đọc thuộc lòng 2 khổ thơ đầu trong bài thơ Tiếng gà trưa của Xuân Quỳnh.? Em có cảm nhận gì về tình bà cháu trong bài thơ. I/ Tìm hiểu chung:1. Tác giả:-Thạch Lam (1910 – 1942)- Sinh tại Hà Nội, tên thật là Nguyễn Tường Lân. - Là nhà văn nổi tiếng,sở trường về truyện ngắn và tuỳ bút.2. Tác phẩm:“Một thứ quà của lúa non:Cốm” rút từ tập tuỳ bút Hà Nội băm sáu phố phường (1943)Tiết 57: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐMThạch LamTiết 57: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐMThạch Lam I/ Tìm hiểu chung:1. Tác giả:2. Tác phẩm:3. Đọc văn bản:4.Thể loại: Tuỳ bút: Là một thể văn, thường miêu tả, ghi chép những hình ảnh, sự việc có thực mà nhà văn quan sát, chứng kiến để bộc lộ cảm xúc, suy nghĩ của mình trước các hiện tượng và vấn đề của đời sống.5. Phương thức biểu đat: Biểu cảm-miêu tả-bình luận6. Bố cục:Tuỳ bútPhần 1: Từ “Cơn gió. . . thuyền rồng” Sự hình thành của cốm.Phần 2: Từ “Đợi đến. . . nhũn nhặn”Giá trị của cốm.Phần 3: Đoạn còn lại Bàn về sự thưởng thức cốm.3 phầnTiÕt 57V¨n b¶nmét thø quµ cña lóa non : cèmTh¹ch lamIi . TÌM hiÓu v¨n b¶n:	i . T×m hiÓu chung:-TÝnh tõ miªu t¶C¬n giã mïa h¹ l­ít qua võng sen trªn hå , c¸i h­¬ng th¬m cña l¸ ,nh­ b¸o tr­íc mïa vÒ cña mét thøc quµ 	 vµ	 C¸c b¹n cã ngöi thÊy, khi ®i qua nh÷ng c¸nh ®ång xanh, mµ h¹t thãc nÕp ®Çu tiªn lµm trÜu th©n lóa cßn t­¬i, ngöi thÊy c¸i mïi 	 cña b«ng lóa non kh«ng ? Trong c¸i vá xanh kia, cã mét giät s÷a 	 	 h­¬ng vÞ ngµn hoa cá. D­íi ¸nh n¾ng, giät s÷a dÇn dÇn ®«ng l¹i, b«ng lóa cµng ngµy cµng cong xuèng, nÆng v× c¸i chÊt quý 	 cña Trêi . trong s¹chthanh nh·tinh khiÕt.th¬m m¸ttr¾ng th¬m,ph¶ng phÊt 	C¶m nhËn tinh tÕ cña t¸c gi¶ vÒ vÎ ®Ñp thuÇn khiÕt cña h¹t cèm tõ khi cßn lµ nh÷ng h¹t lóa non ..1 . C¶m nghÜ vÒ nguån gèc cña cèm .nhuÇn thÊmHãy tìm những chi tiết miêu tả hạt lúa non làm nên cốm. Nhận xét cách miêu tả của tác giả.Cảm xúc của tác giả bắt đầu từ đâu?Nhờ giác quan nào là chủ yếu? Từ hình ảnh cốm tác giả liên tưởng đến hình ảnh nào?TiÕt 57V¨n b¶nmét thø quµ cña lóa non : cèmTh¹ch lam1 .C¶m nghÜ vÒ nguån gèc cña cèm.	C¶m nhËn tinh tÕ vÎ ®Ñp thuÇn khiÕt cña h¹t cèm tõ khi cßn lµ nh÷ng h¹t lóa non.-TÝnh tõ miªu t¶ H×nh ¶nh c« hµng cèm xinh xinh ,¸o quÇn gän ghÏ, Cèm lµng Vßnglµ n¬i næi tiÕng víi nghÒ cèmCèm Vßng dÎo, th¬m, ngon nhÊt vïng-Cèm g¾n liÒn víi vÎ ®Ñp cña ng­êi lµm ra nã-DÊu hiÖu ®Ó nhËn biÕt c« hµng cèm(c¸i ®ßn g¸nh hai ®Çu cong vót nh­ chiÕc thuyÒn rång)-Cèm trë thµnh nhu cÇu th­ëng thøc cña ng­êi Hµ Néi, tõ mét mãn quµ quª cèm Vßng ®· gia nhËp vµo v¨n ho¸ Èm thùc cña thñ ®«.Tác giả nói đến nghề làm cốm ở làng Vòng như thế nào? Tác giả có miêu tả cách làm cốm không ? Ii . TÌM hiÓu v¨n b¶n:	i . T×m hiÓu chung:TiÕt 57V¨n b¶nmét thø quµ cña lóa non : cèmTh¹ch lam1 .C¶m nghÜ vÒ nguån gèc cña cèm. T¸c gi¶ c¶m nhËn nh­ thÕ nµo vÒ nguån gèc cña Cèm ? - Cèm ®­îc lµm ra tõ h­¬ng vÞ thanh khiÕt cña ®ång quª và sù khÐo lÐo cña con ng­êi .2 .C¶m nhËn vÒ gi¸ trÞ cña cèm.-Cèm lµ ®Æc s¶n d©n téc.C©u v¨n nµo ®· kh¸i qu¸t®­îc nh÷ng gi¸ trÞ ®Æc s¾c cña Cèm ? Cèm lµ thøc quµ riªng biÖt cña ®Êt n­íc lµ thøc d©ng cña nh÷ng c¸nh ®ång lóa b¸t ng¸t xanh , mang trong h­¬ng vÞ tÊt c¶ c¸i méc m¹c , gi¶n dÞ vµ thanh khiÕt cña ®ång quª néi cá An Nam.	 ->	C¶m nhËn tinh tÕ vÎ ®Ñp thuÇn khiÕt cña h¹t cèm tõ khi cßn lµ nh÷ng h¹t lóa non.-TÝnh tõ miªu t¶ Ii . TÌM hiÓu v¨n b¶n:	i . T×m hiÓu chung:TiÕt 57V¨n b¶nmét thø quµ cña lóa non : cèmTh¹ch lam1 .C¶m nghÜ vÒ nguån gèc cña cèm2 .C¶m nhËn vÒ gi¸ trÞ cña cèm.-Cèm lµ ®Æc s¶n d©n téc.-Cèm gãp phÇn t¹o nh©n duyªn tèt ®Ñp cho con ng­êi.*Giá trị của cốm: có giá trị tinh thần và giá trị văn hóa V× sao dïng cèm lµm lÔ vËt 	sªu tÕt thËt thÝch hîp?kh«ng cßn g× hîp h¬n víi sù v­¬ng vÝt cña t¬ hång, thøc quµ trong s¹ch, trung thµnh nh­ c¸c viÖc lÔ nghi. Hång cèm tèt ®«i... Vµ kh«ng bao giê cã hai mµu l¹i hoµ hîp h¬n ®­îc n÷a : mµu xanh t­¬i cña cèm nh­ ngäc th¹ch quý, mµu ®á th¾m cña hång nh­ ngäc lùu giµ. Mét thø thanh ®¹m, mét thø ngät s¾c, hai vÞ n©ng ®ì nhau ®Ó h¹nh phóc ®­îc l©u bÒn.Hương vịMàu sắcSự hoà hợpXanh tươi như ngọc thạchĐỏ thắm như ngọc lựuNgọt sắcNâng đỡ hạnh phúc được bền lâuThanh đạm Việc dùng cốm, hồng làm lễ vật thật thích hợp và có ý nghĩa sâu xa. Cách so sánh của Thạch Lam thật sắc sảo, tài hoa làm nổi bật giá trị của cốm. Cốm như một nhân chứng, một sứ giả của tình yêu, góp phần làm cho nhân duyên đôi lứa thêm bền đẹp. Tr©n träng ,gi÷ g×n cèm nh­ mét nÐt v¨n ho¸ d©n técT×nh c¶m cña nhµ v¨n ®­îc béc lé nh­ thÕ nµo tr­íc mãn quµ cña lóa non ?Sự hòa hợp tương xứng giữa cốm và hồng được phát triển trên phương diện nào ? Ii . TÌM hiÓu v¨n b¶n:	i . T×m hiÓu chung:TiÕt 57V¨n b¶nTh¹ch lam1 .C¶m nghÜ vÒ nguån gèc cña cèm2 .C¶m nhËn vÒ gi¸ trÞ cña cèm.mét thø quµ cña lóa non : cèm3 .Bµn vÒ sù th­ëng thøc cèm. Hìi c¸c bµ mua hµng ! Chí cã thäc tay hay m©n mª thøc quµ thÇn tiªn Êy, h·y nhÑ nhµng mµ n©ng ®ì, chót chiu mµ vuèt ve. Ph¶i nªn kÝnh träng c¸i léc cña trêi, c¸i khÐo lÐo cña ng­êi , vµ sù cè søc tiÒm tµng vµ nhÉn n¹i cña thÇn Lóa. Sù th­ëng thøc cña c¸c bµ sÏ ®­îc trang nh· vµ ®Ñp ®Ï h¬n,vµ c¸i vui còng sÏ t­¬i s¸ng h¬n nhiÒu l¾m. Lóc bÊy giê ta míi thÊy thu l¹Þ c¶ trong h­¬ng vÞ Êy,c¸i mïi th¬m phøc cña lóa míi,cña hoa cá d¹i ven bê :trong màu xanh của cốm, c¸i t­¬i m¸t cña l¸ non,và trong chất ngọt của cốm, c¸i dịu dµng thanh ®¹m cña loµi th¶o méc.Cèm kh«ng ph¶i lµ thøc quµ cña ng­êi ¨n véi ; ¨n cèm ph¶i ¨n tõng chót Ýt, thong th¶ vµ ngÉm nghÜ.- Mua cèm : nhÑ nhµng, n©ng niu.Việc thưởng thức cốm cần phải như thế nào ?Từ cách thưởng thức cốm, tác giả đã đưa ra lời đề nghị gì để xứng với giá trị của cốm?¡n cèm : tõng chót Ýt, thong th¶ vµ ngÉm nghÜ.Ii . TÌM hiÓu v¨n b¶n:	i . T×m hiÓu chung: Thưởng thức cốm là cả một nghệ thuật, một nét văn hoá ẩm thực. Mọi người phải biết trân trọng món quà quý giá này.  I/ Tìm hiểu chung:II/ Tìm hiểu văn bản:1. Sự hình thành của cốm:2. Giá trị đặc sắc của cốm:3. Bàn về sự thưởng thức cốm:III/ Tổng kết:1. Nghệ thuật:Tiết 57: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐMThạch LamLời văn trang trọng ,tinh tế,đầy cảm xúc, giàu chất thơChọn lọc chi tiết gợi nhiều liên tưởngSự kết hợp nhiều phương thức biểu đạt Ghi nhớ: trang 163 /SGK2. Nội dung: - Cèm ®­îc lµm ra tõ h­¬ng vÞ thanh khiÕt cña ®ång quª và sù khÐo lÐo cña con ng­êi .	 ->	C¶m nhËn tinh tÕ vÎ ®Ñp thuÇn khiÕt cña h¹t cèm tõ khi cßn lµ nh÷ng h¹t lóa non.-TÝnh tõ miªu t¶ -Cèm lµ ®Æc s¶n d©n téc.-Cèm gãp phÇn t¹o nh©n duyªn tèt ®Ñp cho con ng­êi. Tr©n träng ,gi÷ g×n cèm nh­ mét nÐt v¨n ho¸ d©n téc Thưởng thức cốm là cả một nghệ thuật, một nét văn hoá ẩm thực. Mọi người phải biết trân trọng món quà quý giá này. Cốm là thức quà riêng biệt của đất nước, là thức dâng của những cánh đồng lúa bát ngát xanh, mang trong hương vị tất cả cái mộc mạc, giản dị và thanh khiết của đồng quê nội cỏ. I/ Tìm hiểu chung:II/ Tìm hiểu văn bản:1. Sự hình thành của cốm:2. Giá trị đặc sắc của cốm:3. Bàn về sự thưởng thức cốm:III/ Tổng kết:* Nghệ thuật:Tiết 57: MỘT THỨ QUÀ CỦA LÚA NON: CỐMThạch Lam Ghi nhớ: trang 163 /SGK* Nội dung:Hướng dẫn tự học:* Bài vừa học:- Nắm các nội dung của bài.- Học thuộc ghi nhớ trang 163/SGK.- Chọn học thuộc một đoạn trong bài văn* Bài sắp học: Chơi chữ - Tìm hiểu thế nào là chơi chữ? - Nhận dạng các lối chơi chữ